وزیر خارجه پاکستان هفته آینده سفر منطقه‌ای خود را با هدف رایزنی در مورد استراتژی جدید امریکا برای افغانستان و جنوب آسیا آغاز می کند.
خواجه آصف در این سفر به روسیه، چین و ترکیه می رود.
تصمیم این سفر در نشست اخیر کمیته امنیت ملی پاکستان برای بررسی استراتژی جدید امریکا گرفته شد.
همچنین دیدار آقای آصف از امریکا و گفتگو با رکس تیلرسون؛ وزیر خارجه آن کشور که پیشتر برنامه‌ریزی شده بود، به تاخیر افتاده است.
دونالد ترامپ، در زمان اعلام استراتژی جدیدش هشدار داده که دیگر در برابر پناهگاه‌های امن تروریزم در پاکستان آرام نخواهد نشست.
پاکستان اما گفته که در این کشور هیچ پناهگاه امن تروریستی وجود ندارد.
روسیه و چین نیز در برابر اتهام‌های امریکا در کنار پاکستان ایستادند.
چین به ادعای وجود "پناهگاه‌های امن تروریستی" در استراتژي ترامپ، واکنش منفی نشان داد و گفت که پاکستان خط مقدم جبهه مبارزه با تروریزم است و قربانی‌های بزرگی در این راستا داده است.
این در حالی است که ترکیه هم به دلیل مواضع متفاوت اش با امریکا بر سر بحران سوریه و حمایت امریکا از مبارزان کرد سوری، اختلاف نظرهای عمیقی با متحد استراتژيک خود دارد.
آنکارا به ویژه پس از کودتای نافرجام گروهی از نظامیان آن کشور که به هدف براندازی دولت اسلام گرای اردوغان راه اندازی شد و امتناع امریکا از استرداد فتح الله گولن؛ رهبر معنوی پرنفوذ ترک که در تبعیدی خودخواسته در پنسیلوانیا به سر می برد، آشکارا به روسیه نزدیک شد؛ همان تجربه ای که اکنون پاکستان در حال انجام آن است.
برای پاکستان اما به باور کارشناسان، زمینه تغییر رویکرد استراتژیک به مراتب، آسان تر و کم هزینه تر از ترکیه خواهد بود؛ زیرا ترکیه عضو سازمان نظامی ناتو و از اعضای فعال و مؤثر ائتلاف های نظامی امریکا در افغانستان و خاور میانه است و از جانب دیگر، روسیه اختلاف نظرهای عمیق و شدیدی با ترکیه بر سر بحران سوریه دارد؛ اما پاکستان هیچیک از این موارد را ندارد. به علاوه آنکه روسیه و چین، با استفاده از شرایط به وجود آمده در منطقه، کاملا آماده اند تا به سرعت جای امریکا را به عنوان متحد استراتژيک برای پاکستان، پر کنند.
آگاهان می گویند که انتقادهای صریح و بی پرده پکن و مسکو نسبت به محتوای ضد پاکستانی استراتژي جدید ترامپ، به روشنی نشان می دهد که این دو ابرقدرت آسیایی، علاقمند اند تا معادله استراتژيک کنونی حاکم بر جنوب آسیا را بشکنند و به این ترتیب، امریکا و ناتو را با چالش ها و تنگناهای بیشتری در مأموریت دشوار و فاقد آینده مطمئن افغانستان قرار دهند.
موضوع دیگری که می تواند به تسریع این تغییر کمک کند، همذات پنداری راهبردی پکن و مسکو با گروه طالبان و احساس خطر عمیق و آشکار آنها از توسعه پرسش برانگیز فعالیت های گروه تروریستی داعش در افغانستان است.
این دو قدرت بزرگ آسیایی به ویژه از این امر هراس دارند که داعش در سکوتی مبهم و سؤال برانگیز، روز به روز دامنه فعالیت هایش را بیشتر از پیش به مناطق امن شمال و شمال شرق افغانستان در مرزهای مناطق نفوذ روسیه و چین، گسترش می دهد و دولت کابل و همچنین متحد نظامی آن در امریکا و ناتو، نه تنها ظاهرا هیچ برنامه ای برای مهار این پروژه روی دست ندارند؛ بلکه چه بسا اتهام هاو ادعاهایی در خصوص حمایت ضمنی برخی حلقات داخلی و خارجی در افغانستان از پروژه توسعه داعش به حوزه شمال و شمال شرق کشور نیز وجود دارد.
با این حساب، روسیه آشکارا اعلام کرده است که با طالبان به مثابه یک نیروی بازدارنده در برابر توسعه قلمرو سلطه داعش در افغانستان، ارتباط دارد.
در این میان، رقابت های تاریخی میان دو بلوک شرق و غرب که در موارد مشخصی، برخی از فرازهای سرنوشت ساز آن مانند شکست شوروی به کمک امریکا در افغانستان رقم خورده نیز آبشخورها و انگیزش های لازم دیگر را برای توسعه ارتباطات نزدیک و استراتژيک میان پاکستان و قدرت های شرقی در برابر حضور امریکا و غرب در افغانستان فراهم می کند.
با توجه به این تحلیل، به تأخیر انداختن سفر از پیش برنامه ریزی شده وزیر امور خارجه پاکستان به امریکا و جایگزین شدن آن با سفر منطقه ای او به روسیه، چین و ترکیه، پیام مشخصی برای واشنگتن دارد و آن اینکه رویگرد امریکا از پاکستان و رویکرد آن کشور به هند، به معنای پایان روابط استراتژيک اسلام آباد- واشنگتن خواهد بود و پاکستان قادر است به سرعت جای امریکا را در سیاست خارجی اش با متحدان بزرگ تازه، پر کند.
پیش بینی می شود این تغییر معادلات راهبردیتأثیرات شگرف و مهمی روی وضعیت امنیتی و جنگ در افغانستان نیز بگذارد و در سایه نبرد پنهانی ابرقدرت ها با ابزار تروریزم و ضد تروریزم، چالش های جدی و جدیدی را برای دولت و مردم افغانستان به وجود آورد.
