افراد نزدیک به عبدالرشید دوستم؛ معاون اول ریاست جمهوری از مذاکرات میان آقای دوستم و ارگ ریاست جمهوری خبر می دهند.
عظیم قویاش؛ از افراد نزدیک به جنرال دوستم و سناتور ولایت سرپل می‌گوید که مذاکرات بین جنرال دوستم و حکومت در مورد بازگرداندن صلاحیت‌های معاونیت اول ریاست جمهوری جریان دارد.
آقای قویاش گفت:"مذاکرات روی این موضوع هم جریان دارد که توطئه‌ها و دسیسه‌هایی که از طرف حلقات خاص بر علیه جنرال دوستم راه اندازی شده است، باید جمع شود."
قویاش نتیجه مذاکرات را خوب توصیف کرد؛ اما تاکید کرد که هنوز خواست های جنرال دوستم برآورده نشده است.
جنرال دوستم در حالی با حکومت وارد مذاکره شده که اخیرا با احزاب جمعیت اسلامی و حزب وحدت اسلامی مردم، ائتلافی را زیر نام نجات افغانستان تشکیل داد.
بابر فرهمند؛ رئیس دفتر آقای دوستم نیز گفت :"معاون اول ریاست جمهوری شاید تا یک هفته دیگر به افغانستان بیاید."
خبری که آقای قویاش هم آن را تأیید می کند.
این در حالی است که بازگشت معاون اول ریاست جمهوری از ترکیه، به یک معضل پیچیده سیاسی تبدیل شده است. هواداران او معتقد اند که هواپیمای حامل او دست کم دوبار به درخواست حکومت، از سوی نیروهای خارجی مستقر در مزار شریف، اجازه فرود پیدا نکرده؛ ادعایی که هم حکومت، هم نیروهای خارجی و هم نزدیکان آقای دوستم آن را انکار می کنند.
با این حال، کارشناسان می گویند که با توجه به برگزاری مراسم بزرگی که اخیرا از سوی ائتلاف نجات افغانستان در مزار شریف بدون حضور آقای دوستم برگزار شد، به نظر می رسد مشکلی در مسیر بازگشت معاون اول ریاست جمهوری به کشور وجود دارد.
به باور آنها در ادعای مذاکرات میان دوستم و ارگ نیز به این نکته اشاره شده که قرار است یکی از دستاوردهای این گفتگوها، زمینه سازی برای بازگشت او به کشور باشد. پس حتما مسأله ای در این زمینه وجود دارد.
منتقدان می گویند که به دنبال سفر آقای دوستم به ترکیه، مانورهای حلقات نزدیک به ریاست جمهوری بر سر پرونده قضایی سوء رفتار جنسی معاون اول ریاست جمهوری با احمد ایشچی نیز به صورت ملموسی فروکش کرد. همین امر، سفر دوستم به ترکیه را به نوعی «تبعید خودخواسته» شباهت می داد که حکومت انتظار داشت با آن اقدام، پرونده قضایی دوستم- ایشچی هم از روند رسیدگی خارج شود و در ازای آن، معاون اول ریاست جمهوری، عملا در قدرت حق و سهمی نداشته باشد.
اما با ایجاد ائتلاف نجات افغانستان با محوریت دوستم، نور، محقق، حکومت پس از آنکه موفق نشد، با وعده بازگشت او به کشور و اعاده صلاحیت های معاون اول ریاست جمهوری، دوستم را از ائتلاف تازه، جدا کند، بار دیگر پرونده قضایی علیه او را به جریان انداخت!
با این حساب، به باور آگاهان، ممانعت از فرود هواپیمای حامل او در فرودگاه مزار شریف و ایجاد مانع در مسیر بازگشت دوستم به کشور نیز دور از امکان نیست.
اگر این برداشت درست باشد، تحلیلگران می گویند که اکنون حکومت در ازای برداشتن موانع موجود در مسیر بازگشت دوستم به کشور، در صدد کسب امتیاز است.
اما این امتیاز چه می تواند باشد؟
ایجاد ائتلاف نجات با محوریت دوستم، نور و محقق، با واکنش حکومت همراه بود. سخنگوی ریاست جمهوری، ائتلاف سازی در پارک ها و هوتل های خارجی را نکوهش کرد و دیگر مقام های ارشد حکومت هم به صورت تلویحی نسبت به این حرکت، واکنش منفی نشان دادند و آن را در تضاد با منافع ملی کشور عنوان کردند.
از سوی دیگر، بلافاصله پس از ایجاد ائتلاف نجات در ترکیه، معصوم استانکزی؛ رییس امنیت ملی به عنوان فرستاده ارگ به ترکیه رفت تا دوستم را قانع کند ائتلاف را ترک نماید؛ تلاشی که ناکام ماند.
با این حساب، این برداشت ناظران سیاسی دور از واقعیت نیست که گفته می شود مهم ترین امتیازی که حکومت در صدد است از ایجاد زمینه برای بازگشت دوستم و مختومه کردن پرونده قضایی علیه او به آن دست پیدا کند، جدایی او از ائتلاف نجات است.
اما آیا دوستم به این خواسته، تمکین خواهد کرد؟ پاسخ این پرسش تاکنون منفی بوده است و این همان چیزی است که مانع از بازگشت دوستم به کشور و پیوستن او به دیگر رهبران ائتلاف نجات شده است؛ اما اینکه مذاکرات جاری میان دوستم و حکومت، این گره را سرانجام باز خواهد کرد یا نه، مسأله ای است که نیاز به زمان دارد.
دوستم با انتخاب های دشواری رو به رو است: انتخاب میان ارگی که قبلا به تعهداتش نسبت به او عمل نکرده و با بدنام سازی و حتی بنا بر ادعای نزدیکان دوستم، تلاش برای حذف فزیکی وی، سعی کرده مانع از بلندپروازی های جنرال شود و ائتلافی که در برابر ارگ شکل گرفته و هدف از آن، لگام زدن به سیاست حذف و انحصارطلبی و برتری جویی و استبداد رأی و خودخواهی فردی و پایان دادن به قیمومیت چند مهره معدود بر سرنوشت سیاسی و امنیتی کشور است.
