يافته هاى تازه‌ی نهاد ديدبان شفافيت افغانستان نشان مى‌دهد که هنوز هم وضعیت عرضه خدمات صحی در شماری از ولایات به‌ویژه مرکز بحرانی بوده و با چالش‌های جدی از جمله ضعف مدیریت، فساد و کمبود پرسونل مواجه‌اند.
به گزارش خبرگزاری آوا، کارمندان دیدبان شفافیت‌افغانستان که در ۱۷ ماه‌گذشته از ۱۸۴ مرکز صحی در ولایت‌های کابل، ننگرهار، هرات، بدخشان، قندهار، تخار، بغلان و غزنى) دیدن کرده‌اند می‌گویند که عرضه خدمات صحی در این مراکز با چالش‌های جدی مواجه است.
براساس گفته‌های آنان بيش از نيمى از تاسيسات بررسى شده، مشکلات ساختارى داشته که نياز به بازسازى عاجل دارند و نزدیک به ۵۰ درصد ديگر در وضعيت بد نظافتى و بهداشتى قرارداشته و يک چهارم اين تاسيسات نیز اصلاٌ تشناب ندارند.
ضعف مدیریت، فساد اداری، نبود یا کمبود تجهیزات صحی به‌ویژه آمبولانس، کمبود پرسونل صحی به‌ویژه پرسونل زنانه، کمبود برق و آب صحى آشاميدنى دیگر یافته‌های تحقیق دیدبان شفافیت را تشکیل میدهد.
هم‌چنین این یافته‌ها نشان میدهد که در برخی موارد پرستاران به‌جای داکتران زنانه وظیفه ایفا و برای مریضان دارو تجویز می‌کنند.
سيد اکرام افضلى رييس اجرايى ديدبان شفافيت افغانستان، حین نشر این یافته‌ها گفت که فساد گسترده در سکتور صحی و نبود نظارت از سیستم عرضه خدمات صحی در ولایات باعث شده که مشکلاتی زیادی در قسمت عرضه خدمات صحی به‌میان آید.
آقای افضلی افزود که رؤساى صحت عامه برخى ولايات، از ۱۵ سال به اينسو تغيير نکرده و بيشترين اتهامات مبنى بر وجود فساد ادارى نيز دراين ولايات وجود دارد.
وى اما یادآور شد که هر چند شکاياتى مبنى بر موجودیت فساد وجود دارد؛ اما رهبرى وزارت صحت عامه در تغيير و تبديل چنین رؤساى صحت عامه تا حال اقدام نکرده‌است.
عزت الله اديب مدير تحقيق ديدبان شفافيت نیز گفت که در اکثر مراکز صحى که آنان دیدن کرده‌اند، وسايل و تجهيزات لازم وجود ندارد و کمبود پرسونل صحى زنان، از چالش عمده ديگر در اين مراکز مى‌باشد.
آقای ادیب افزود که در شمارى از اين مراکز، به عوض داکتر متخصص زنانه، پرستاران و قابله‌ها به مريضان دارو تجويز می‌کنند و بعضاً حتی پرستار هم در دسترس مردم قرار نمی‌گیرد.
وی اضافه کرد که در برخى مراکز نیز از طرف شب داکتر نوکريوال وجود ندارد که این مساله سیستم خدمات عرضه صحی را به شدت دچار آسیب ساخته است.
ديدبان شفافيت، از وزارت صحت عامه مى‌خواهد که بازسازى فورى تاسيسات صحى، تجهيز اين تاسيسات با وسايل مورد نياز، نظارت جدى و مبارزۀ جدى با فساد را در اولويت قرار دهد.
دوکتور خیرالدین بنایی؛ سرطیب شفاخانه استقلال در گفتگو با خبرگزاری آوا با آنکه موجودیت مشکلات را رد نکرد اما گفت که تا حال وی شاهد این نبوده که پرستاران به‌جای متخصصان زنانه به مریضان دارو تجویز کنند.
در همین حال وزیر صحت عامه نیز در پیوند به نشر گزارش دیده بان شفافیت افغانستان واکنش نشان داده و آن را غیر تخنیکی، جانبدارانه و دور از حقیقیت خوانده‌است.
فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه در برگه فسبوک خود نوشته است که گزارش اخیر دیدبان شفافیت افغانستان ناشی از عقده شخصی آقای اکرام افضلی می‌باشد.
اقای فیروز اضافه کرده که عرضه خدمات صحی و خدمات دوایی در کلینک ها و مراکز صحی بدرستی صورت میگیرد و اکثریت کلینک‌ها به‌آب و برق دسترسی کافی نیز دارند.
او تاکید کرده که رهبری وزارت صحت عامه خود را متعهد به‌مبارزه با فساد می‌داند و در این راستا، اخیراً راهبرد مبارزه با فساد اداری را ترتیب و غرض تطبیق در تمامی ادارات ذیربط خود معرفی کرده‌است.
به‌گفته فیروز؛ مبارزه جدی با فساد مالی و اداری، بهبود سیستم خدمات صحی، گسترش مراکز ارائه خدمات، موثریت در سیستم کنترول امور دوایی و نظارت جدی از مراکز صحی از شاخص‌های عمده این استراتیژی می‌باشد.
فیروز همچنان گفته است که به‌زودی ۳۴ عراده آمبولانس را به شفاخانه ها و کلینک های مختلف کشور خواهند فرستاد.
