گزارش بی بی سی از حضور پررنگ و فعالیت طالبان در دره تنگی

در شرایطی که نیروهای نظامی بین‌المللی بعد از ده سال جنگ برای ترک افغانستان آماده می‌شوند، طالبان حضور پررنگ خود را در بخش‌هایی از کشور حفظ می‌کنند. 
به گزارش آوا، خبرنگار برنامه پانورامای بی‌بی‌سی در یک فرصت استثنایی به درون پایگاه طالبان راه یافته است؛ پایگاهی که با ماشین تنها کمی بیشتر از یک ساعت با کابل فاصله دارد.
وقتی در یک جاده پرگرد و خاک به سوی منطقه کوهستانی "دره تنگی" پیچیدیم، تنها ۹۷ کیلومتر با کابل فاصله داشتیم و درست در عمق قلمروی طالبان بودیم. این دره به عنوان دروازه کابل شناخته می‌شود و حمله‌ها به پایتخت از همین نقطه انجام می‌شود.
دره تنگی در ولایت مهم وردک واقع شده است. جایی که در سال‌های اخیر صحنه بیشتر نبردهای شدید میان نیروهای ناتو و طالبان بوده است. به عنوان کسی که ده سال است از افغانستان گزارش می‌دهد و سابقه ربوده شدن به دست گروهی از جنگجویان طالبان را در هلمند دارد، خوب می دانستم که این جا منطقه ای خطرناک‌، به خصوص برای روزنامه‌نگاران غربی است.
با سید رحمان که خود را رهبر منطقه می‌داند و به عنوان فرمانده بدری شناخته می‌شود، قرار ملاقات داشتم. او که اکنون ۲۷ ساله است، جنگیدن با نیروهای ائتلاف را از نوجوانی آغاز کرده است، از سال ۲۰۰۱ که نیروهای نظامی به رهبری امریکا طالبان را از قدرت پایین کشیدند.
او که می‌خواهد که قوانین اسلامی در سراسر افغانستان حاکم شود می گوید تا وقتی که امریکایی‌ها کشورش را ترک کنند به جنگیدن ادامه می‌دهد.
با اینکه بسیاری از افغانستانی‌ها روش‌های خشونت‌آمیز طالبان را نمی‌پسندند، والی بدری مدعی است این گروه به "تحمیل دیدگاه هایش" نیازی ندارد.
به گفته او "مردم مسلمانند و حکومت اسلامی می‌خواهند. غربی‌ها نمی‌خواهند اینجا حکومت اسلامی برپا باشد. ما کسانی را می‌کشیم که دشمن این سرزمین باشند."
باز کردن در به روی یک گزارشگر فرصتی برای تبلیغات است و والی بدری مشتاق بود منطقه تحت کنترولش را به نمایش بگذارد.
مرا بالای یک تپه برد و به باقی مانده پاسگاه رزمی آپاچی که زمانی محل استقرار امریکایی‌ها بود اشاره کرد. پاسگاهی که از سه سال پیش به حال خود رها شده است.
همه آنچه که به جا مانده بود به غنیمت برده شده‌‌اند. والی بدری می‌گوید: حتی سیم خاردارها را به قبرستا‌ن‌ها، مکاتب و مساجد دادیم.
از بالای تپه منطقه‌ دیگری هم در دید رس بود. نقطه ای که در آن امریکایی‌ها بیشترین تلفات در یک حمله را در جنگ افغانستان دادند؛ وقتی که طالبان یک هلیکوپتر چینوک امریکایی را ساقط کرد و ۳۸ نفر از جمله ۱۷ عضو نیروی دریایی امریکا کشته شدند.
دورتر تنها چیزی که از حضور اردوی افغانستان باقی مانده یک تپه بود.
با این همه جنرال محمد زهیر عظیمی سخنگوی اردوی من گفت که اردوی افغانستان، کنترول کامل منطقه وردک را در دست دارد.
این در حالی است که نیروهای طالبان حتی در طول روز، آزادانه در دره تنگی رفت و آمد می‌کنند.
والی بدری می‌گوید: سربازان افغانستان به ندرت تن به خطر می‌دهند مگر این که یک کاروان مجهز زرهی آنها را همراهی کند.
کنترول طالبان بر منطقه به خوبی در مکاتب دره تنگی به چشم می‌آید.
مکتب امام ابوحنیفه ۵۰ معلم و ۱۴۰۰ دانش آموز دارد. کلاس‌های ریاضی و علوم هم برگزار می‌شود اما طالبان حواس‌شان هست که آموزش‌های مذهبی در مرکز برنامه درسی دانش‌آموزان باشد.
جالب اینجاست که دولت افغانستان این مکتب را بنا کرده است و بیشتر بودجه آموزشی کشور از غرب، از جمله بریتانیا می‌آید.
هیچ دختری در مکتب و حتی در منطقه دیده نمی‌شود.
موضع رسمی طالبان این است که ممنوعیت آموزش دختران حالا با انعطاف بیشتری در جریان است و به سرسختی قبل نیست. محمد سالم، سرپرست معلمان صراحتا اعتراف کرد که هیچ مکتب دخترانه‌ای در منطقه نیست و هیچ برنامه‌ای هم برای ساختن مکتب دخترانه در منطقه وجود ندارد.
در دوران حکومت طالبان در افغانستان، مجازات های خشن و بی‌رحمانه بسیاری توسط محکمه ‌های مذهبی اعمال می شد.
قطع دست و پا و سنگسار کسانی که رابطه خارج از ازدواج دارند، هنوز هم در مناطق تحت کنترول طالبان انجام می شود.
در دره تنگی، محکمه ای در مورد اختلاف بر سر یک زمین برقرار بود و والی بدری به تنهایی هم قاضی و هم هیئت منصفه محکمه بود.
وی گفت:به لطف خدا تصمیم‌گیری‌های ما بسیار سریع‌تر از ستره محکمه کابل انجام می‌شود. وقتی ما تصمیمی می‌گیریم، همه چیز تمام شده است. دیگر لازم نیست که در محکمه بالاتری تقاضای تجدیدنظر کنند.
والی بدری می‌گوید که به خاطر شریعت و حاکمیت اسلام است که طالبان خودشان را فدا می‌کنند، با امریکایی ها می جنگند شهید می‌شوند و خون‌ می‌دهند.
در همان حوالی یک پسر نوجوان در حال بازی کردن با یک کلاشینکف بود. پرسیدم با این AK۴۷ چه می‌خواهد بکند و او خیلی ساده جواب داد: "آدم بزنم." پدرش با افتخار اضافه کرد امیدوار است روزی پسرش "یک مجاهد واقعی" بشود.
والی بدری در صدر فهرست افراد تحت تعقیب این منطقه است. می گوید: نیروهای ویژه امریکایی چندین بار برای کشتن یا دستگیری او حمله کرده اند و بارها توسط طیاره های بدون سرنشین هدف قرار گرفته است، می گوید: آخرین حمله نیم متر با او بیشتر فاصله نداشته و در نتیجه آن مجروح و از یک گوش کر شده است: "هر وقت مبایلم را روشن می کنم طیاره های بدون سرنشین حمله ور می شوند، بنابراین سعی می کنم از آن استفاده نکنم.
در طول چهار روزی که با طالبان گذراندم اجازه داشتم با افراد مختلفی صحبت کنم. بعضی از آنها دستچین شده بودند و من همیشه از نزدیک زیر نگاه مراقب طالبان بودم.
بعضی از مردم محلی می‌گفتند از وقفه ای که در وضعیت دائمی جنگی ایجاد شده خوشحالند. اما دیگران از مطرح کردن انتقاداتشان می ترسیدند.
مردی که نمی‌خواست هویتش فاش شود به من گفت "ما از هر دو طرف می‌ترسیم. هیچ کس نمی‌تواند حقیقت را بگوید."
پیش از این که آنها را ترک کنم، طالبان با افتخار جنگجویان خود را در مقابل من به رژه واداشت. حتی اینجا هم مردانی که اسلحه و راکت‌انداز حمل می‌کردند صورت‌شان را می‌پوشاندند از ترس اینکه توسط طیاره های بدون سرنشین شناسایی نشوند و مورد حمله قرار نگیرند.
قوماندان انتقام، یکی از رهبران نظامی طالبان در دره تنگی با افتخار از به کار گرفتن تکنالوژی‌های امریکایی مثل گوگل ارث برای پیدا کردن اهدافش صحبت می کرد.
ادعای این فرمانده با عینک‌ آفتابی اسپرتی که به چشم زده بود و انگلیسی سلیسی که صحبت می‌کرد این بود که همه دره تنگی در کنترول طالبان است و هدف بعدی تصرف کابل است.
با این همه کابل امروز به یک قلعه نظامی می ماند.
پولیس افغانستان بیش از ۱۵۰ هزار نیرو دارد و نیروهای اردوی ۲۰۰ هزار نفرند با این وجود بسیاری از این نیروها، داخل و بیرون پایتخت مستقر شده‌اند.
جنرال عظیمی سخنگوی اردوی مصرانه می گوید: استراتژی نظامی طالبان کاملا شکست خورده است.
آنگونه که به نظر من می رسد، شاید طالبان ممکن است که به طور موثری کنترول بعضی از مناطق استراتژیک مثل دره تنگی را در دست داشته باشد اما تا حمله تمام عیار به کابل راهی طولانی در پیش دارد.
بدون گرفتن شهرهای بزرگ طالبان نمی‌تواند کنترول افغانستان را در دست بگیرد.
میرویس طارقی؛ سرهنگ نیروی واکنش سریع پولیس که برای مقابله با شورش آموزش دیده می‌گوید “نقطه ضعف طالبان این است که از مین، انفجار و حمله انتحاری استفاده می‌کند".
به گفته وی، طالبان آن قدر قدرت ندارد که یک حمله تمام عیار را علیه نیروهای ما به راه بیندازند.
دولت تازه افغانستان، ماه گذشته قراردادی را با ایالات متحده امضا کرد که به امریکا و بریتانیا اجازه می‌دهد نیروهای مخصوص و مستشاران نظامی را در افغانستان باقی بگذارند.
با این وجود، در شرایطی که غرب حمایت خود را از افغانستان کم می‌کند، این خطر به جای خود باقیست که تعداد بیشتری از مردم این کشور مجبور به زندگی تحت کنترول طالبان شوند.