مارتین دمپسی؛ رییس ستاد مشترک ارتش امریکا گفت داعش در حال حاضر بیشتر تهدیدی "منطقه ای" است و هنوز مستنداتی حاکی از برنامه این گروه برای حمله علیه امریکا یا اروپا در دست نیست.
این در حالی است که امریکا پیش از این به صورت محدود بر مواضع داعش در عراق حمله کرده و با
سربریدن خبرنگار امریکایی توسط داعش، کاخ سفید این اقدام را 'حمله ای تروریستی' علیه شهروندان امریکا خواند و گفت 'خود را به مرزهای جغرافیایی محدود نخواهد کرد.'
جنرال دمپسی گفت در صورت نیاز به درهم کوبیدن مواضع داعش، کشورهای متحد امریکا در منطقه نظیر اردن، ترکیه و عربستان سعودی به ایالات متحده می پیوندند.
او با ابراز خوشبینی درباره همکاری اعراب گفت:« داعش تاکنون خود را در یک پوشش مشروع مذهبی افراطی عرضه کرده و این به وضوح همه این کشورها را تهدید می کند.»
این مواضع رییس ستاد مشترک ارتش امریکا آشکارا در تعارض با دیگر موضع گیری های روزهای اخیر کاخ سفید و پنتاگون قرار دارد و این از نظر کارشناسان به احتمال زیاد نشانگر دوگانگی در کانون های تصمیم گیری ایالات متحده در زمینه برخورد با داعش است.
با این حال نباید فراموش کرد که کبوترهای دموکرات مقیم کاخ سفید از سوی بازهای جمهوری خواه که در زمینه برخورد سخت افزاری با «دشمنان امریکا» بسیار تندروتر از دموکرات ها هستند به شدت تحت فشار قرار دارند؛ تا در زمینه برخوردی سخت افزاری با داعش، اقدامی سریع و عملی انجام دهند.
به همین منظور بود که تنها یک روز پس از اظهارات ذکرشده رییس ستاد مشترک ارتش امریکا در زمینه عدم تمایل امریکا برای ورود نظامی به بحران سوریه به منظور سرکوب مواضع داعش، باراک اوباما؛ رییس جمهور دموکرات امریکا «مجوز» آغاز عملیات شناسایی مواضع داعش در سوریه از سوی هواپیماهای تجسسی امریکایی را صادر کرد.
شماری از کارشناسان می گویند که این تصمیم گیری احتمالا پاسخی از سوی دموکرات های مسلط بر کاخ سفید به فشارهای فزاینده جمهوری خواهان در کنگره امریکاست و این به خودی خود نمی تواند، مبنا و مقدمه آغاز عملیات نظامی هوایی امریکا در خاک سوریه تلقی شود.
با این حال، شماری دیگر از ناظران اما می گویند که این اقدام، نوعی مقدمه چینی برای آغاز حملات هوایی امریکا به خاک سوریه به هدف سرکوب و آماج قرار دادن مواضع داعش است و شاید هدف از این اقدام اولیه، سنجش چند و چون واکنش دولت سوریه در برابر این تصمیم باشد.
در این میان و صرف نظر از انگیزه های اعلام این تصمیم، امریکا برای آغاز عملیات هوایی به خاک سوریه، با دشواری های سنگینی روبروست. از یکسو، این اقدام ممکن است تنها به آنچه از نظر کاخ سفید «مجوز» آغاز عملیات از سوی باراک اوباما خوانده می شود، نیاز نداشته باشد؛ بلکه خود آقای اوباما به لحاظ عرف دیپلماتیک و قوانین بین المللی نیاز به کسب مجوزهای دیگر از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین دولت مشروع سوریه برای چنین اقدامی دارد. در غیر آن، اقدام امریکا به حمله یکجانبه به خاک سوریه «تجاوز» و «اشغالگری» محسوب می شود و مستوجب پیگرد محسوب خواهد شد.
به این ترتیب، انتظار می رود دولت سوریه نیز در برابر صدور جواز عملیات هوایی امریکا در خاک خود علیه داعش، امتیازهایی نیز از امریکا بخواهد. از جمله اینکه حق حاکمیت ملی و مشروعیت دولت بشار اسد را به رسمیت بشناسد، عملیات صرفا به سرکوب داعش محدود نماند؛ بلکه دیگر گروه های تروریستی فعال در سوریه را نیز آماج قرار دهد، به خصومت سه ساله علیه دولت بشار اسد پایان داده شود و دستاوردهای این کشور در خط مقدم مبارزه با تروریزم طی سه سال گذشته به رسمیت شناخته شود.
اینکه آیا امریکا حاضر به پرداخت این امتیازات هست یاخیر مساله ای است که باید منتظر پاسخ آن ماند.
از سوی دیگر، تبعات عملی این عملیات در خاک سوریه این است که امریکا به نوعی، پایداری دولت بشار اسد را به رسمیت شناخته و آن را نسبت به برتری و غلبه نظامی و سیاسی تروریست هایی مانند داعش و النصره ترجیح می دهد که این امر، یک چرخش ۱۸۰ درجه ای مهم و استراتژیک در سیاست ضد سوری امریکا محسوب می شود و موجب شکافی تاریخی و عمیق در ائتلاف غربی- عربی ضد سوریه خواهد شد.
آیا امریکا حاضر به پرداخت چنین هزینه یا به تعبیر بهتر قبول چنین ریسکی خواهد بود؟
با اینهمه نباید از یاد برد که در صورتی که امریکا حاضر به قبول این هزینه ها نباشد، معنای آن این است که از دید ایالات متحده، داعش در عراق «تروریست» است؛ اما در سوریه نیست و این تناقض، به وجهه امریکا لطمه شدیدی وارد می کند و دو گانه رفتاری های امریکا در عراق و سوریه در برخورد با یک نیروی واحد را عمیقا مورد پرسش قرار می دهد.
این در حالی است که امریکا پیش از این به صورت محدود بر مواضع داعش در عراق حمله کرده و با
سربریدن خبرنگار امریکایی توسط داعش، کاخ سفید این اقدام را 'حمله ای تروریستی' علیه شهروندان امریکا خواند و گفت 'خود را به مرزهای جغرافیایی محدود نخواهد کرد.'
جنرال دمپسی گفت در صورت نیاز به درهم کوبیدن مواضع داعش، کشورهای متحد امریکا در منطقه نظیر اردن، ترکیه و عربستان سعودی به ایالات متحده می پیوندند.
او با ابراز خوشبینی درباره همکاری اعراب گفت:« داعش تاکنون خود را در یک پوشش مشروع مذهبی افراطی عرضه کرده و این به وضوح همه این کشورها را تهدید می کند.»
این مواضع رییس ستاد مشترک ارتش امریکا آشکارا در تعارض با دیگر موضع گیری های روزهای اخیر کاخ سفید و پنتاگون قرار دارد و این از نظر کارشناسان به احتمال زیاد نشانگر دوگانگی در کانون های تصمیم گیری ایالات متحده در زمینه برخورد با داعش است.
با این حال نباید فراموش کرد که کبوترهای دموکرات مقیم کاخ سفید از سوی بازهای جمهوری خواه که در زمینه برخورد سخت افزاری با «دشمنان امریکا» بسیار تندروتر از دموکرات ها هستند به شدت تحت فشار قرار دارند؛ تا در زمینه برخوردی سخت افزاری با داعش، اقدامی سریع و عملی انجام دهند.
به همین منظور بود که تنها یک روز پس از اظهارات ذکرشده رییس ستاد مشترک ارتش امریکا در زمینه عدم تمایل امریکا برای ورود نظامی به بحران سوریه به منظور سرکوب مواضع داعش، باراک اوباما؛ رییس جمهور دموکرات امریکا «مجوز» آغاز عملیات شناسایی مواضع داعش در سوریه از سوی هواپیماهای تجسسی امریکایی را صادر کرد.
شماری از کارشناسان می گویند که این تصمیم گیری احتمالا پاسخی از سوی دموکرات های مسلط بر کاخ سفید به فشارهای فزاینده جمهوری خواهان در کنگره امریکاست و این به خودی خود نمی تواند، مبنا و مقدمه آغاز عملیات نظامی هوایی امریکا در خاک سوریه تلقی شود.
با این حال، شماری دیگر از ناظران اما می گویند که این اقدام، نوعی مقدمه چینی برای آغاز حملات هوایی امریکا به خاک سوریه به هدف سرکوب و آماج قرار دادن مواضع داعش است و شاید هدف از این اقدام اولیه، سنجش چند و چون واکنش دولت سوریه در برابر این تصمیم باشد.
در این میان و صرف نظر از انگیزه های اعلام این تصمیم، امریکا برای آغاز عملیات هوایی به خاک سوریه، با دشواری های سنگینی روبروست. از یکسو، این اقدام ممکن است تنها به آنچه از نظر کاخ سفید «مجوز» آغاز عملیات از سوی باراک اوباما خوانده می شود، نیاز نداشته باشد؛ بلکه خود آقای اوباما به لحاظ عرف دیپلماتیک و قوانین بین المللی نیاز به کسب مجوزهای دیگر از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین دولت مشروع سوریه برای چنین اقدامی دارد. در غیر آن، اقدام امریکا به حمله یکجانبه به خاک سوریه «تجاوز» و «اشغالگری» محسوب می شود و مستوجب پیگرد محسوب خواهد شد.
به این ترتیب، انتظار می رود دولت سوریه نیز در برابر صدور جواز عملیات هوایی امریکا در خاک خود علیه داعش، امتیازهایی نیز از امریکا بخواهد. از جمله اینکه حق حاکمیت ملی و مشروعیت دولت بشار اسد را به رسمیت بشناسد، عملیات صرفا به سرکوب داعش محدود نماند؛ بلکه دیگر گروه های تروریستی فعال در سوریه را نیز آماج قرار دهد، به خصومت سه ساله علیه دولت بشار اسد پایان داده شود و دستاوردهای این کشور در خط مقدم مبارزه با تروریزم طی سه سال گذشته به رسمیت شناخته شود.
اینکه آیا امریکا حاضر به پرداخت این امتیازات هست یاخیر مساله ای است که باید منتظر پاسخ آن ماند.
از سوی دیگر، تبعات عملی این عملیات در خاک سوریه این است که امریکا به نوعی، پایداری دولت بشار اسد را به رسمیت شناخته و آن را نسبت به برتری و غلبه نظامی و سیاسی تروریست هایی مانند داعش و النصره ترجیح می دهد که این امر، یک چرخش ۱۸۰ درجه ای مهم و استراتژیک در سیاست ضد سوری امریکا محسوب می شود و موجب شکافی تاریخی و عمیق در ائتلاف غربی- عربی ضد سوریه خواهد شد.
آیا امریکا حاضر به پرداخت چنین هزینه یا به تعبیر بهتر قبول چنین ریسکی خواهد بود؟
با اینهمه نباید از یاد برد که در صورتی که امریکا حاضر به قبول این هزینه ها نباشد، معنای آن این است که از دید ایالات متحده، داعش در عراق «تروریست» است؛ اما در سوریه نیست و این تناقض، به وجهه امریکا لطمه شدیدی وارد می کند و دو گانه رفتاری های امریکا در عراق و سوریه در برخورد با یک نیروی واحد را عمیقا مورد پرسش قرار می دهد.
