جنایتی رخ داده است، کودکی در یکی از ولسوالی های تهران به قتل رسیده، هم تجاوز به عنف صورت گرفته، هم جسد کودک مقتول را سوازنده است. جنایت هولناک است. بررسی و تحلیل این جنایت و جنایت های مشابه از زوایای گوناگون می تواند صورت گیرد.
پاره ای ممکن با نگاه جامعه شناسانه بدین موضوع بنگرند و بخواهند با مبانی علم جامعه شناسی این جنایت را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند، ابعاد و زوایای پنهان آن را بکاوند تا به این نکته وقوف پیدا کند که چه علل و عواملی اجتماعی در یک جامعه سبب می شود که فردی چنین جنایتی را مرتکب می شود یا این که چه آسیب هایی در یک جامعه وجود دارد که فردی این چنینی را در خود می پرورد.
ممکن است محقق دیگری از زاویه روان شناسی به این جنایت بنگرد، حالت های روانی فرد و خانواده قاتل را مورد تحلیل روانی قرار دهد، فردی که به این گونه جنایت دست زده است در چه خانواده ای بزرگ شده است، علت و عوامل این گونه قساوت پیشگی ها چیست.
اما برای ریشه یابی بخش حقوقی و قضایی آن باید منتظر ماند که دادگاه مربوطه جمهوری اسلامی ایران با این قضیه چگونه برخورد می کند.
قرار برخی گزارش ها، برخی وکلای درجه یک داد گستری ایران اعلام آمادگی کرده که به صورت رایگان از حق خانواده قربانی دفاع کند. این ها نشانه های بسیار نیکویی است. به معنای آنست که حساسیت ها بالاتر است و کسی جنایت کار را به نام ایرانی نمی شناسد که عدالت را بسی فربه تر و عزیز تر از ملیت می داند.
همچنین معاون امنیتی و انتظامی ولایت تهران و قائم مقام اتباع به محض مطلع شدن از قتل دختر ۶ ساله افغانستانی در ورامین عازم این منطقه شده و قول مساعد برای پیگیری‌های لازم را به خانواده مقتول دادند.
این مسئولان به محض مطلع شدن از جنایت انجام گرفته عازم منزل خانواده مقتول شدند و با آنها دیدار و گفت‌وگو کردند.
معاون امنیتی ــ انتظامی ولایت تهران و مسئول اداره کل اتباع در دیدار با خانواده مقتول بر پیگیری و کمک‌های معنوی و مادی تاکید کردند.
معاون امنیتی و انتظامی ولایت تهران بر تسریع رسیدگی به این پرونده تأکید کرد و اظهار داشت که جمهوری اسلامی ایران حامی اتباع افغانستانی بوده و از کمک و حمایت مهمانان افغان دریغ نخواهد کرد.
سیدحسین نقوی‌حسینی نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی ایران نیز ضمن محکومیت قتل ستایش قریشی دختر شش ساله افغانستانی در خیرآباد ورامین، گفت: این حادثه دل مردم ایران و علی‌الخصوص مردم ورامین را به درد آورد.
وی گفت که مجلس شورای اسلامی این موضوع را پیگیری خواهد کرد و طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران با قاتل ستایش قریشی برخورد خواهیم کرد، چرا که برای دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران تفاوتی بین قتل دختر ایرانی و افغانستانی وجود ندارد. به همین دلیل ما قاطعانه پیگیر این پرونده هستیم تا مسبب این قتل به سزای عمل ننگین خود برسد.
آنچه که برای ما مردم افغانستان لازمست بدانیم این که در چنین جنایتی نباید داوری را بدست احساسات و عواطف سپرد و پای از گلیم عدالت بیرون گذاشت.
همه باور داریم وقوع چنین جنایتی، فقط و فقط با عدالت ورزی قضایی پاسخ می یابد. لذا نمی توان در این جنایت یک ملت و یک حکومت و یک تعدادی را متهم کرد. همان گونه که نمی پسندیم که کسی در مورد ما داوری زود هنگام و شتاب آلود انجام دهد. باید این رویه را در حق دیگران نیز مراعات کنیم و از داوری های شتاب آلود پرهیز نماییم. آنچه قابل یاد آوری است این که ما در طول سالیان متمادی با خشونت زندگی کرده ایم و ذهن ما با توطئه اندیشی و سوء ظن نگری عجین شده است. وقتی حادثه ای رخ می دهد قبل از آن که به کنه واقعیت ها پی ببریم به داوری می نشینیم و این خود از ضعف های آشکار ما است.
وقتی این رخداد رقت انگیز در صفحه های اجتماعی بازتاب یافت، با بازخوردهای سنگینی مواجه شد.
بسیاری ها ابراز احساسات کردند و نسبت به این رخداد عکس العمل تند نشان دادند، گاهی این بازتاب بسیار تاسف بر انگیز بود که برخی با شنیدن این رخداد یک کشور یا یک حکومت و یا حتا مردم یک محل را مقصر قلمداد کردند. جنایت از طرف فردی صورت گرفته و هنوز هیچ معلوم نیست که مسایل دیگری در این حادثه نقش داشته یا خیر؟
آنچه که برای ما از اهمیت برخودار است این که نباید با کوچکترین حادثه ای زمام داوری ما از کف عقل بیرون رود و در اختیار احساسات و عواطف ما قرار گیرد، سخنانی بر زبان آوریم که نه رضایت خدا در آن باشد و نه منافع خود ما در آن مستتر.
ثانیا مردم افغانستان و ایران از چند منظر مشترکات فراوان دارند این مشترکات به نفع جامعه ما و جامعه ایران هر دو است و به نفع ما بیشتر.
با توجه به این مشترکات می طلبد که این گونه حوادث با نگاه عمیق و حزم و دور اندیشی نگریسته شود آنجا که احساسات غلیان می کند باید عقل را دخالت داد تا بتواند بر احساسات چیره شود.
ما با ایران همسایه هستیم. این همسایگی وقتی با دین و مذهب و زبان پیوند پیدا می کند، ابعاد و زوایای محکمی می گیرد، به لحاظ همسایگی می طلبد که بسا از رخدادهای تلخ و دردناکی که ممکن است و مسیر همکاری ها را دچار مشکل می کند مدیریت شود بهترین گزینه هم آنست که داوری عقلانی را از دست ندهیم/.
نکته سوم این که ما تاریخ مشترک داریم، تاریخ مشترک، شامل وجوه مثبت و هم وجوه منفی می شود. ما به هر حال این مشترکات را داریم. اگر جنایتی در ایران اتفاق افتاده است بدین معنا نیست که این گونه جنایت در افغانستان هم اتفاق نمی افتد، کما این که سابقه دارد. اگر ضعف هایی وجود دارد در افغانستان جنگ زده بیش از این می تواند وجود داشته باشد.
لذا ما با دیدن این گونه جنایات و تحقیق هایی که در ایران صورت می گیرد ابعاد روان شناسانه و جامعه شناسانه آن آشکار می گردد می توان به عنوان یک دست آورد تحقیقاتی استفاده ببریم و در جامعه خود به کار ببندیم، و در صدد کاستن از بار جنایات در کشور خود باشیم. ما چه بخواهیم و یا نخوانیم، قبول داشته یا نه، علوم انسانی مثل جامعه شناسی، روان شناسی و بسیاری از علوم پایه در ایران رشد کرده و صاحب نظران و اندیشمندان در این عرصه وجود دارند که در زمینه های آسیب های اجتماعی حرفی برای گفتن دارند.
در این مورد خاص نیز حتما تحقیقات میدانی صورت می گیرد، ما به عنوان یک کشور ناهنجار، می توانیم از این رهیافت های علمی سود ببریم و گام های عملی برای بهبود جامعه خود برداریم. ما باید باور کنیم که از نظر فرهنگی کشور فقیری هستیم، هیچ رشته ای از علوم پایه در افغانستان از مقام و جایگاه مناسب برخوردار نیست و یکی از ضعف های ما همین است که بر رغم گذشت سه صد سال از ایجاد کشوری به نام افغانستان هنوز ساختار جامعه ما قبیلوی است.
به هرحال جنایتی صورت گرفته این رخداد ممکن است در هر جای دنیا از جمله افغانستان رخ دهد. در این رخدادها جز شخص جانی، هیچ کس مقصر نیست مگر این که تحقیقات قضایی ثابت کند، نه مردم مقصر هستند نه کشور مقصر است این جنایت تنها از یک آدم سر زده است که حتما مورد پیگرد قرار می گیرد.
لذا در برخورد با این گونه جنایت همه باید کمال دقت ورزی را داشته باشیم، داوری را به دست احساسات و عواطف خام خود ندهیم، زندگی انسانی و سالم نیازمند احساس همدلی با تمام دنیا از جمله با همسایگان است. وقوع این گونه جنایت ها نباید سایه خود را برسر روابط نیک همسایگی و مشترکات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و تاریخی ما بیافگند.
پاره ای ممکن با نگاه جامعه شناسانه بدین موضوع بنگرند و بخواهند با مبانی علم جامعه شناسی این جنایت را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند، ابعاد و زوایای پنهان آن را بکاوند تا به این نکته وقوف پیدا کند که چه علل و عواملی اجتماعی در یک جامعه سبب می شود که فردی چنین جنایتی را مرتکب می شود یا این که چه آسیب هایی در یک جامعه وجود دارد که فردی این چنینی را در خود می پرورد.
ممکن است محقق دیگری از زاویه روان شناسی به این جنایت بنگرد، حالت های روانی فرد و خانواده قاتل را مورد تحلیل روانی قرار دهد، فردی که به این گونه جنایت دست زده است در چه خانواده ای بزرگ شده است، علت و عوامل این گونه قساوت پیشگی ها چیست.
اما برای ریشه یابی بخش حقوقی و قضایی آن باید منتظر ماند که دادگاه مربوطه جمهوری اسلامی ایران با این قضیه چگونه برخورد می کند.
قرار برخی گزارش ها، برخی وکلای درجه یک داد گستری ایران اعلام آمادگی کرده که به صورت رایگان از حق خانواده قربانی دفاع کند. این ها نشانه های بسیار نیکویی است. به معنای آنست که حساسیت ها بالاتر است و کسی جنایت کار را به نام ایرانی نمی شناسد که عدالت را بسی فربه تر و عزیز تر از ملیت می داند.
همچنین معاون امنیتی و انتظامی ولایت تهران و قائم مقام اتباع به محض مطلع شدن از قتل دختر ۶ ساله افغانستانی در ورامین عازم این منطقه شده و قول مساعد برای پیگیری‌های لازم را به خانواده مقتول دادند.
این مسئولان به محض مطلع شدن از جنایت انجام گرفته عازم منزل خانواده مقتول شدند و با آنها دیدار و گفت‌وگو کردند.
معاون امنیتی ــ انتظامی ولایت تهران و مسئول اداره کل اتباع در دیدار با خانواده مقتول بر پیگیری و کمک‌های معنوی و مادی تاکید کردند.
معاون امنیتی و انتظامی ولایت تهران بر تسریع رسیدگی به این پرونده تأکید کرد و اظهار داشت که جمهوری اسلامی ایران حامی اتباع افغانستانی بوده و از کمک و حمایت مهمانان افغان دریغ نخواهد کرد.
سیدحسین نقوی‌حسینی نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی ایران نیز ضمن محکومیت قتل ستایش قریشی دختر شش ساله افغانستانی در خیرآباد ورامین، گفت: این حادثه دل مردم ایران و علی‌الخصوص مردم ورامین را به درد آورد.
وی گفت که مجلس شورای اسلامی این موضوع را پیگیری خواهد کرد و طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران با قاتل ستایش قریشی برخورد خواهیم کرد، چرا که برای دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران تفاوتی بین قتل دختر ایرانی و افغانستانی وجود ندارد. به همین دلیل ما قاطعانه پیگیر این پرونده هستیم تا مسبب این قتل به سزای عمل ننگین خود برسد.
آنچه که برای ما مردم افغانستان لازمست بدانیم این که در چنین جنایتی نباید داوری را بدست احساسات و عواطف سپرد و پای از گلیم عدالت بیرون گذاشت.
همه باور داریم وقوع چنین جنایتی، فقط و فقط با عدالت ورزی قضایی پاسخ می یابد. لذا نمی توان در این جنایت یک ملت و یک حکومت و یک تعدادی را متهم کرد. همان گونه که نمی پسندیم که کسی در مورد ما داوری زود هنگام و شتاب آلود انجام دهد. باید این رویه را در حق دیگران نیز مراعات کنیم و از داوری های شتاب آلود پرهیز نماییم. آنچه قابل یاد آوری است این که ما در طول سالیان متمادی با خشونت زندگی کرده ایم و ذهن ما با توطئه اندیشی و سوء ظن نگری عجین شده است. وقتی حادثه ای رخ می دهد قبل از آن که به کنه واقعیت ها پی ببریم به داوری می نشینیم و این خود از ضعف های آشکار ما است.
وقتی این رخداد رقت انگیز در صفحه های اجتماعی بازتاب یافت، با بازخوردهای سنگینی مواجه شد.
بسیاری ها ابراز احساسات کردند و نسبت به این رخداد عکس العمل تند نشان دادند، گاهی این بازتاب بسیار تاسف بر انگیز بود که برخی با شنیدن این رخداد یک کشور یا یک حکومت و یا حتا مردم یک محل را مقصر قلمداد کردند. جنایت از طرف فردی صورت گرفته و هنوز هیچ معلوم نیست که مسایل دیگری در این حادثه نقش داشته یا خیر؟
آنچه که برای ما از اهمیت برخودار است این که نباید با کوچکترین حادثه ای زمام داوری ما از کف عقل بیرون رود و در اختیار احساسات و عواطف ما قرار گیرد، سخنانی بر زبان آوریم که نه رضایت خدا در آن باشد و نه منافع خود ما در آن مستتر.
ثانیا مردم افغانستان و ایران از چند منظر مشترکات فراوان دارند این مشترکات به نفع جامعه ما و جامعه ایران هر دو است و به نفع ما بیشتر.
با توجه به این مشترکات می طلبد که این گونه حوادث با نگاه عمیق و حزم و دور اندیشی نگریسته شود آنجا که احساسات غلیان می کند باید عقل را دخالت داد تا بتواند بر احساسات چیره شود.
ما با ایران همسایه هستیم. این همسایگی وقتی با دین و مذهب و زبان پیوند پیدا می کند، ابعاد و زوایای محکمی می گیرد، به لحاظ همسایگی می طلبد که بسا از رخدادهای تلخ و دردناکی که ممکن است و مسیر همکاری ها را دچار مشکل می کند مدیریت شود بهترین گزینه هم آنست که داوری عقلانی را از دست ندهیم/.
نکته سوم این که ما تاریخ مشترک داریم، تاریخ مشترک، شامل وجوه مثبت و هم وجوه منفی می شود. ما به هر حال این مشترکات را داریم. اگر جنایتی در ایران اتفاق افتاده است بدین معنا نیست که این گونه جنایت در افغانستان هم اتفاق نمی افتد، کما این که سابقه دارد. اگر ضعف هایی وجود دارد در افغانستان جنگ زده بیش از این می تواند وجود داشته باشد.
لذا ما با دیدن این گونه جنایات و تحقیق هایی که در ایران صورت می گیرد ابعاد روان شناسانه و جامعه شناسانه آن آشکار می گردد می توان به عنوان یک دست آورد تحقیقاتی استفاده ببریم و در جامعه خود به کار ببندیم، و در صدد کاستن از بار جنایات در کشور خود باشیم. ما چه بخواهیم و یا نخوانیم، قبول داشته یا نه، علوم انسانی مثل جامعه شناسی، روان شناسی و بسیاری از علوم پایه در ایران رشد کرده و صاحب نظران و اندیشمندان در این عرصه وجود دارند که در زمینه های آسیب های اجتماعی حرفی برای گفتن دارند.
در این مورد خاص نیز حتما تحقیقات میدانی صورت می گیرد، ما به عنوان یک کشور ناهنجار، می توانیم از این رهیافت های علمی سود ببریم و گام های عملی برای بهبود جامعه خود برداریم. ما باید باور کنیم که از نظر فرهنگی کشور فقیری هستیم، هیچ رشته ای از علوم پایه در افغانستان از مقام و جایگاه مناسب برخوردار نیست و یکی از ضعف های ما همین است که بر رغم گذشت سه صد سال از ایجاد کشوری به نام افغانستان هنوز ساختار جامعه ما قبیلوی است.
به هرحال جنایتی صورت گرفته این رخداد ممکن است در هر جای دنیا از جمله افغانستان رخ دهد. در این رخدادها جز شخص جانی، هیچ کس مقصر نیست مگر این که تحقیقات قضایی ثابت کند، نه مردم مقصر هستند نه کشور مقصر است این جنایت تنها از یک آدم سر زده است که حتما مورد پیگرد قرار می گیرد.
لذا در برخورد با این گونه جنایت همه باید کمال دقت ورزی را داشته باشیم، داوری را به دست احساسات و عواطف خام خود ندهیم، زندگی انسانی و سالم نیازمند احساس همدلی با تمام دنیا از جمله با همسایگان است. وقوع این گونه جنایت ها نباید سایه خود را برسر روابط نیک همسایگی و مشترکات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و تاریخی ما بیافگند.
مولف : م. سمنگانی
