در دوازدهمین اجلاس سران عضو سازمان شانگهای در کشور قرقیزستان، حامد کرزی رئیس جمهور کشور، ضمن سخنرانی به نکاتِ خوب و کلیدی ای اشاره کردند. در زیر به بخشی از سخنان ایشان در اجلاس مذکور توجه می دهیم.
رئیس جمهور کشورمان امنیت افغانستان را عامل مهمی برای تامین وحدت و امنیت در تمام کشورهای منطقه دانست و از سران سازمان شانگهای خواست:" در جهت تداوم، حفظ و توسعه دستآورد ها و در راستای برقراری صلح و امنیت در افغانستان همکاری کنند. این پدیده(تروریزم) هنوز هم با گسترش بنیادگرایی و افراطیت، بمثابه تهدید جدی در برابر ما قرار دارد.
با گسترش تروریزم در کشورهای منطقه، این پدیده نه تنها برای ثبات افغانستان و پاکستان بلکه برای امنیت منطقه و تمام جهان، عواقب و پیامد های ناگواری را در قبال خواهد داشت.
نباید توقع داشت که ناتو، آیساف و یا امریکا منطقه ما را از تهدید تروریزم و افراطیت نجات دهند بلکه باید درک کنیم که مبارزه علیه تروریزم و افراطیت در منطقه اساساً مسوولیت مشترک همه ی ماست.
افغانستان مانعی در برابر فعالیت های تروریستی گروه هایی نظیر تحریک اسلامی ازبکستان، تحریک اسلامی ترکستان شرقی، طالبان پنجابی، لشکر طیبه و شورشیان چیچنی می باشد. مردم افغانستان از عملکرد تروریستان رنج می کشند و بخاطر دفاع از کشور و همسایه های خویش، بهای سنگینی می پردازند."
باید گفت که رییس جمهور کشور ما در بخش نخست سخنانش، توصیه های روشن و بجایی برای اعضای سازمان شانگهای کرده است. اینکه رییس جمهور از سازمان شانگهای توقع دارد تا برای ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان تلاش کنند، توقع کاملاً بجا و منطقی است؛ چرا که این سازمان، لااقل این مقدار مسئولیت در قبال کشورهای عضو دارد تا از آنان بخواهد تا در ایجاد و برقراری صلح و ثبات لازم در هر یک از کشورهای عضو، سعی و تلاش کنند.
این سازمان و امثال آن، حتی این صلاحیت و قدرت را نیز دارد تا برخی از اعضای خویش را که نقش مستقیم و تعیین کننده در بحران و بی ثباتی در افغانستان دارد را به وسیله تمامی اعضای شانگهای تحت فشار قرار داده تا دست از شرارت در این کشور برداشته و به جای آن، در آوردن صلح و آرامش در این سرزمین، تلاش صادقانه کند.
جای شگفتی است که کشوری مانند پاکستان به عنوان ناظر در سازمان مذکور، حضور داشته و همه ی اعضا نیز به روشنی از نقش مخرب آن کشور در افغانستان، آگاهی دقیق دارند؛ اما در طول عمر برگزاری این اجلاس، تا کنون به گونه واضح و شفاف از دولت پاکستان خواسته نشده تا با دولت افغانستان در برقراری ثبات واقعی در آن کشور، همکاری واقعی و صادقانه کند.
نکته عجیب دیگر آنکه با آنکه رییس جمهور اسلامی افغانستان و سایر مقامات حکومتی ما همواره بر خطر منطقه ای تروریزم و افراط گرایی و امکان فراگیر شدن آن در سطح منطقه، هشدارهای لازم را برای دولتهای ساکن در منطقه داده و این بار در اجلاس شانگهای نیز بدین مهم تاکید ورزیده است، اما عملکرد دولتهای منطقه و اجلاس، نشان داده که آنان هیچگاهی این هشدارها را جدی نگرفته و هر کدام کمربند امنیتی ای برای خویش در نظر گرفته اند!.
به واقع هم که سخنان رییس جمهور کشور ما مبنی بر آنکه:" مردم افغانستان از عملکرد تروریستان رنج می کشند و بخاطر دفاع از کشور و همسایه های خویش، بهای سنگینی می پردازند."، حرف بجا و منطقی است؛ چرا که اگر کشورهای همسایه و منطقه، به افغانستان و مردم آن، به عنوان کمربندهای مستحکم امنیتی خویش نگاه نمی کردند، به طور قطع، در کمک به دولت و مردم این کشور، در جهت برقراری ثبات و امنیت، کمی بیشتر از این توجه و سرمایه گذاری می کردند.
حتی اگر آقایان نگاه کمربند امنیتی هم به کشور ما داشتند و دارند، باز هم ایجاب می کند تا به گونه جدی در آوردن صلح و ثبات در افغانستان، همکاری و تلاش صادقانه کنند؛ چرا که بستن یک کمربند امنیتی بی خطر، به مراتب بهتر است از بستن کمربندی که هر آن، امکانِ منفجر شدن آن می رود!.
برای همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه، بهتر است تا دست از این نگاههای ابزاری و استعماری برداشته و بر اساس اصول اسلامی و انسانی با دولت و ملت افغانستان، وارد هر گونه معامله سیاسی و غیر آن شوند.
نکته دیگری که رییس جمهور بر آن تاکید کردند، یادآوری چندباره این واقعیت بود که:" نباید توقع داشت که ناتو، آیساف و یا امریکا منطقه ما را از تهدید تروریزم و افراطیت نجات دهند بلکه باید درک کنیم که مبارزه علیه تروریزم و افراطیت در منطقه اساساً مسوولیت مشترک همه ی ماست."
این همان نکته و تذکر کلیدی و اصولی است که به غیر از رییس جمهور، بسیاری از آگاهان داخلی و خارجی نیز مکرراً بدان پرداخته و تاکید کرده اند و به این نکته باید اضافه کرد که چه بسا حضور همیشگی و یا بلندمدت نیروهای خارجی در افغانستان و منطقه، خود عاملی باشد برای دامنه دار شدن جنگ و دوام ناامنی در کشورهای منطقه!
در هر حال، امید سازمانهایی چون شانگهای و غیر آن، جدایِ از برنامه های خاص خویش، به کمک به اعضای در حال جنگ و بحران خویش نیز توجه جدی کرده و در جهت برقراری صلح و آرامش در کشورهای عضو هم، برنامه های عملی را روی دست گیرند.