"وزیر امور مهاجرین و عودت کنندگان که روز شنبه به مجلس نمایندگان فراخوانده شده بود، بعد از ارائه معلومات در مورد کارکردها و برنامه های این وزارت توانست رضایت اکثریت اعضای این مجلس را به دست آورده و در سمتش باقی بماند.
به گزارش رسانه ها، جماهیر انوری؛ وزیر امور مهاجرین و عودت کنندگان به دلیل کم‌کاری، بی‌برنامگی، امضای تفاهم‌نامه با چند کشور خارجی که سبب اخراج شماری از مهاجرین افغان از آن کشورها شده است، رشوه‌ستانی در توزیع نمره شهرک‌های مهاجرین و اختلاس از بودجه دولت به حساب‌های شخصی اش در مجلس نمایندگان استجواب شده بود.
با این حال آقای انوری در رد این ادعا ها گفت که وزارت مهاجرین و عودت کنندگان دارای یک برنامه کامل و معیاری بوده و توانسته تمام بودجه توسعه‌ای اش را به مصرف برساند."
معمولاً در کشورهایی که فساد حاکم است و این پدیده شوم در تمامی زوایای پیدا و پنهان جامعه ریشه دوانیده و سایه نحسش را بر سر و روی همه چیز و همه کس گسترانیده است، بسیاری از اقدامها و عملکردهای مسئولان امر، به گونه فرمالیته و نمایشی انجام می شود تا بدین بهانه و وسیله، گریزگاه و پناهگاهی داشته باشند به دور و در امان از تیررس انتقادها و اعتراضهای ملت و مردم خویش!.
در افغانستان و به دلیل حکومت بلامنازعه فساد و رشوه نیز داستان از همین قرار است. پارلمان کشور ما افغانستان نیز به خاطر آنکه خیلی هم بیکار نباشد و اعضای آن به غیر از مهمانی دادن و مهمانی خوردن و ایضاً تفریح و تفرج، یک کار لااقل مثبتی هم کرده باشند، هر از گاهی دور هم جمع می شوند و برای آنکه چکار کنند تا هم از زیر بار انتقادهای مردمی نجات پیدا کرده و هم با همدیگر شور و مشورتی کرده باشند، نقشه و پلان استیضاح و استجواب این و آن وزیر را روی دست می گیرند!.
پیش از آنکه به مضوع دیگری بپردازیم یادآوری یک نکته ضروری به نظر می رسد و آن اینکه استیضاح و استجواب پارلمانی، یک برنامه و کنش کاملا فنی و تخصصی است و برای خودش شرایط و ضوابط و قانون و قیودی دارد و قدر مسلم همین گونه یله و رها نیست که هر وکیل و نماینده ای هر زمان که دلش خواست و سلیقه اش خواند، وزیری را به مسلخ استیضاح بکشاند.
موضوع استیضاح و استجواب، اگر همراه با قاعده و قانون آن انجام نشود، چه بسا که استیضاح و گاها افتضاح بینجامد و جایگاهها تبدیل شود و بدل از وزرای کابینه دولت، این خودِ وکلا و نمایندگان خواهند بود که استیضاح شده و مورد نکوهش و ملامت قرار می گیرند!.
مشکل پارلمان کشور این است که بیشتر استیضاحهای آن نه معیاری که سیاسی و با انگیزه رقیب کوبی و امتیازگیری است. به همین دلیل نیز نتیجه بیشتر آنها نه به سود کشور و مردم که به نفع شخصی تعدادی از وکلا و یا هم به ضرر آنان تمام می شود.
نمونه این استیضاح های ناموفق و سیاسی را در گذشته نیز شاهد بوده ایم که در چندین مورد به افتضاح مجلس نمایندگان و به سود حکومت و وزرای آن تمام شد. چرا که پارلمان به سلب صلاحیت تعدادی از وزرا رای داد و اما حکومت با بی اعتنایی به فیصله مجلس نمایندگان، به وزرای سلب صلاحیت شده دستور داد تا مدت زیادی، همچنان در کرسی های وزارت خویش تکیه بزنند.
استیضاح این نوبت وزیر عودت مهاجرین به وسیله مجلس نمایندگان نیز، یکبار دیگر پارلمان و نمایندگان آن را در چشم حکومت و مردم، تنزل داد و موجب شد تا نمایندگان پارلمان برای چندمین بار متوالی خود را در برابر این پرسش ملت قرار دهند که چرا تعدادی از وکلای مردم سطح معلومات و آگاهی های فنی و تخصصی شان در حدی نیست که بتوانند وزیر یا وزیرانی را با توجه به معیارهای دقیق و درست استیضاح، به مجلس نمایندگان فرا بخوانند؟!
اینکه وزیر محترم امور مهاجرین و عودت کنندگان، یک تنه در برابر تمامی نمایندگان پارلمان سینه ستبر کرده و از کارنامه نه چندان درخشان خویش، جانانه دفاع کرده و همه را مجاب و قانع کرده است که دلیل بر حقانیت مقام عظمای آن وزارت و شخص وزیر نیست.
چرا که اوضاع مهاجران هموطن در اقصی نقاط جهان و به خصوص در کشورهای همسایه تا آنجا که به مسئولیتهای وزارت مهاجرین و عودت کنندگان مربوط می شود، ابداً مطلوب و مقبول و پذیرفته نیست. اینکه برخی از دولتهای همسایه نظیر جمهوری اسلامی ایران، تسهیلاتی را به شکل یک جانبه در خدمت هموطنان مهاجر ما در آن کشور قرار داده اند، اینکه به دولت افغانستان و وزیر مهاجرین مربوط نمی شود.
البته یک سره هم نباید وزارت مذکور و وزیر آن را به خاطر کارهای نکرده، سرزنش و ملامت کرد؛ چرا که بودجه و امکاناتی که در اختیار این وزارت قرار دارد، به طور حتم، پاسخگوی مشکلات و نیازمندی های فراوان مهاجرین و عودت کنندگان نمی باشد.
اما جان کلام این است که نمایندگان محترم مجلس نمایندگان، چنانکه اقتضای پارلمان یک کشور بوده و مردم توقع دارند، سعی در معیاری کردن استیضاح ها و استجوابهایی داشته باشند که هر از گاه و بیگاه، به اجرایی کردن آنها همت می گمارند و حتی الاامکان، استیضاحهای مجلس به گونه ای باشد که به قول معروف، نه عرض خود شان برود و نه هم دیگران- وزیران- را به زحمت بیندازند!.
به گزارش رسانه ها، جماهیر انوری؛ وزیر امور مهاجرین و عودت کنندگان به دلیل کم‌کاری، بی‌برنامگی، امضای تفاهم‌نامه با چند کشور خارجی که سبب اخراج شماری از مهاجرین افغان از آن کشورها شده است، رشوه‌ستانی در توزیع نمره شهرک‌های مهاجرین و اختلاس از بودجه دولت به حساب‌های شخصی اش در مجلس نمایندگان استجواب شده بود.
با این حال آقای انوری در رد این ادعا ها گفت که وزارت مهاجرین و عودت کنندگان دارای یک برنامه کامل و معیاری بوده و توانسته تمام بودجه توسعه‌ای اش را به مصرف برساند."
معمولاً در کشورهایی که فساد حاکم است و این پدیده شوم در تمامی زوایای پیدا و پنهان جامعه ریشه دوانیده و سایه نحسش را بر سر و روی همه چیز و همه کس گسترانیده است، بسیاری از اقدامها و عملکردهای مسئولان امر، به گونه فرمالیته و نمایشی انجام می شود تا بدین بهانه و وسیله، گریزگاه و پناهگاهی داشته باشند به دور و در امان از تیررس انتقادها و اعتراضهای ملت و مردم خویش!.
در افغانستان و به دلیل حکومت بلامنازعه فساد و رشوه نیز داستان از همین قرار است. پارلمان کشور ما افغانستان نیز به خاطر آنکه خیلی هم بیکار نباشد و اعضای آن به غیر از مهمانی دادن و مهمانی خوردن و ایضاً تفریح و تفرج، یک کار لااقل مثبتی هم کرده باشند، هر از گاهی دور هم جمع می شوند و برای آنکه چکار کنند تا هم از زیر بار انتقادهای مردمی نجات پیدا کرده و هم با همدیگر شور و مشورتی کرده باشند، نقشه و پلان استیضاح و استجواب این و آن وزیر را روی دست می گیرند!.
پیش از آنکه به مضوع دیگری بپردازیم یادآوری یک نکته ضروری به نظر می رسد و آن اینکه استیضاح و استجواب پارلمانی، یک برنامه و کنش کاملا فنی و تخصصی است و برای خودش شرایط و ضوابط و قانون و قیودی دارد و قدر مسلم همین گونه یله و رها نیست که هر وکیل و نماینده ای هر زمان که دلش خواست و سلیقه اش خواند، وزیری را به مسلخ استیضاح بکشاند.
موضوع استیضاح و استجواب، اگر همراه با قاعده و قانون آن انجام نشود، چه بسا که استیضاح و گاها افتضاح بینجامد و جایگاهها تبدیل شود و بدل از وزرای کابینه دولت، این خودِ وکلا و نمایندگان خواهند بود که استیضاح شده و مورد نکوهش و ملامت قرار می گیرند!.
مشکل پارلمان کشور این است که بیشتر استیضاحهای آن نه معیاری که سیاسی و با انگیزه رقیب کوبی و امتیازگیری است. به همین دلیل نیز نتیجه بیشتر آنها نه به سود کشور و مردم که به نفع شخصی تعدادی از وکلا و یا هم به ضرر آنان تمام می شود.
نمونه این استیضاح های ناموفق و سیاسی را در گذشته نیز شاهد بوده ایم که در چندین مورد به افتضاح مجلس نمایندگان و به سود حکومت و وزرای آن تمام شد. چرا که پارلمان به سلب صلاحیت تعدادی از وزرا رای داد و اما حکومت با بی اعتنایی به فیصله مجلس نمایندگان، به وزرای سلب صلاحیت شده دستور داد تا مدت زیادی، همچنان در کرسی های وزارت خویش تکیه بزنند.
استیضاح این نوبت وزیر عودت مهاجرین به وسیله مجلس نمایندگان نیز، یکبار دیگر پارلمان و نمایندگان آن را در چشم حکومت و مردم، تنزل داد و موجب شد تا نمایندگان پارلمان برای چندمین بار متوالی خود را در برابر این پرسش ملت قرار دهند که چرا تعدادی از وکلای مردم سطح معلومات و آگاهی های فنی و تخصصی شان در حدی نیست که بتوانند وزیر یا وزیرانی را با توجه به معیارهای دقیق و درست استیضاح، به مجلس نمایندگان فرا بخوانند؟!
اینکه وزیر محترم امور مهاجرین و عودت کنندگان، یک تنه در برابر تمامی نمایندگان پارلمان سینه ستبر کرده و از کارنامه نه چندان درخشان خویش، جانانه دفاع کرده و همه را مجاب و قانع کرده است که دلیل بر حقانیت مقام عظمای آن وزارت و شخص وزیر نیست.
چرا که اوضاع مهاجران هموطن در اقصی نقاط جهان و به خصوص در کشورهای همسایه تا آنجا که به مسئولیتهای وزارت مهاجرین و عودت کنندگان مربوط می شود، ابداً مطلوب و مقبول و پذیرفته نیست. اینکه برخی از دولتهای همسایه نظیر جمهوری اسلامی ایران، تسهیلاتی را به شکل یک جانبه در خدمت هموطنان مهاجر ما در آن کشور قرار داده اند، اینکه به دولت افغانستان و وزیر مهاجرین مربوط نمی شود.
البته یک سره هم نباید وزارت مذکور و وزیر آن را به خاطر کارهای نکرده، سرزنش و ملامت کرد؛ چرا که بودجه و امکاناتی که در اختیار این وزارت قرار دارد، به طور حتم، پاسخگوی مشکلات و نیازمندی های فراوان مهاجرین و عودت کنندگان نمی باشد.
اما جان کلام این است که نمایندگان محترم مجلس نمایندگان، چنانکه اقتضای پارلمان یک کشور بوده و مردم توقع دارند، سعی در معیاری کردن استیضاح ها و استجوابهایی داشته باشند که هر از گاه و بیگاه، به اجرایی کردن آنها همت می گمارند و حتی الاامکان، استیضاحهای مجلس به گونه ای باشد که به قول معروف، نه عرض خود شان برود و نه هم دیگران- وزیران- را به زحمت بیندازند!.
مولف : سیدفاضل محجوب
