آزمایش کپسول هوشمند برای تشخیص بیماری‌های هاضمه

دانشمندان دانشگاه ملبورن استرالیا برای نخستین بار کپسولی را آزمایش کردند که می‌تواند ترکیبات گازهای دستگاه هاضمه/گوارش را اندازه بگیرد و بیماری‌های آن را تشخیص دهد. پروفسور کوروش کلانترزاده؛ محقق مؤسسه فناوری سلطنتی ملبورن و همکارانش برای نخستین بار کپسول ۲.۵ سانتی‌متری را در بدن ۶ فرد سالم داوطلب آزمایش کردند. این کپسول که حاوی سنسورهای پیشرفته است قادر به تجزیه و تحلیل فشار گازهای موجود در دستگاه هاضمه از جمله کاربن‌دای اکساید، هایدروجن و آکسیجن و سایر ترکیبات کیمیایی آن است. در این آزمایش داوطلبان کپسول دیجیتال را بلعیده و محققان با دنبال کردن مسیر حرکت آن از طریق دستگاه سونوگرافی به تجزیه و تحلیل گازهای درون دستگاه هاضمه آنان پرداختند. پژوهشگران با اندازه‌گیری میزان آکسیجن دستگاه هاضمه افراد متوجه شدند که میزان تجمع ترکیبات گاز آکسیجن در نقاط مختلف دستگاه هاضمه، متفاوت است. آنان همچنین دریافتند که تغییرات در رژیم غذایی افراد باعث تغییرات در ترکیبات گازهای دستگاه هاضمه می‌شود. به عنوان مثال مصرف مقادیر بالای غذاهای فیبردار می‌تواند میزان هایدروجن موجود در روده بزرگ را بالا ببرد. با وجود اینکه تنها گروه کوچکی در این آزمایش بالینی شرکت کردند؛ اما نتایج این تحقیق امیدوارکننده ارزیابی شده است. ادامه این پروژه می‌تواند در آینده نویدبخش تشخیص و درمان بیماری‌های دستگاه هاضمه باشد. این در حالی است که پیش از این، سازمان غذا و داروی امریکا برای اولین بار به کپسولی مجوز داد که ورود خود را به معده اعلام می‌کند. این سازمان به یک شرکت داروسازی جاپانی و یک شرکت فناوری امریکایی مجوز داده است تا این سیستم را که "سیستم دیجیتال ردیابی خوردن دارو" نام گرفته در امریکا عرضه کنند. این سیستم در کپسولی به کار گرفته شده که در بیماری‌های روانپزشکی استفاده می‌شود و آری‌‍پی‌پرازول (ابیلیفای) نام دارد. در داخل این دارو، یک حسگر/فرستنده قرار دارد که از موادی ساخته شده که در دستگاه گوارش جذب می‌شوند. وقتی این قرص در تماس با ترشحات معده قرار می‌گیرد، حسگر فعال می‌شود و آغاز فرآیند هضم را بعلاوه برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک مثل میزان فعالیت دارو ثبت می‌کند. این اطلاعات به چسپی که بیمار روی پوستش چسپانده و از آنجا به اپلیکیشنی در موبایل ارسال می‌شود. در صورت موافقت بیمار، این اطلاعات از طرق اینترنت می‌تواند در اختیار مراقبان بیمار، پزشکان و کادر درمانی و مراجع دیگر قرار بگیرد. سازمان غذا و داروی امریکا مجوز استفاده از آری‌پی‌پرازول دیجیتال را فقط برای درمان اسکیزوفرنی و حملات مختلط افسردگی-شیدایی در اختلال دوقطبی نوع اول یا درمان کمکی در افسردگی صادر کرده است. مصرف این قرص دیجیتال در روانپریشی (سایکوز) ناشی از دمانس ممنوع است. همچنین روشن نیست که آیا استفاده از آن در کودکان بی‌ضرر است یا نه. یکی از مشکلات درمان بیماری‌های روانپزشکی، خودداری بیمار از خوردن دارو است؛ اما تولیدکنندگان این سیستم می‌گویند روشن نیست که آیا این قرص دیجیتال می‌تواند به این کمک کند که بیمار حتما دارویش را مصرف کند. علاوه بر این تولیدکنندگان این سیستم می‌گویند مطلع شدن از شروع هضم قرص ممکن است بین نیم ساعت تا دو ساعت طول بکشد و گاهی ممکن است سیستم نتواند آن را ردیابی کند؛ بنابراین، از این قرص برای ردیابی "لحظه به لحظه" و اینکه آیا در موارد اورژانس هضم و جذب دارو آغاز شده یا نه نباید استفاده شود.