آیت الله العظمی محسنی؛ رئیس شورای علمای شیعه افغانستان در همایش تمدنی اسلامی،؛ نقش و رسالت علمای افغانستان به مسوولین جامعةالمصطفی پیشنهاد داد تا علاوه بر علما و نخبگان افغانستان، دانشمندان غیرایرانی از سایر کشورها را نیز گرد هم جمع نماید تا درباره آینده اسلام صحبت کنند.
آیت الله العظمی محسنی در بخش دیگر سخنان خود عنوان کرد: دینی که دین فقرا و گداها باشد هیچ نقشی در دنیا ندارد و باید این دین را درست کرد تا با تمدن انسانی همراه شود .
وی همچنین تصریح کرد تمدن دارای چند عنصر فرهنگ، علم، کار، هنر، دولت و اخلاق است و علوم تجربی مخالفتی با قرآن پیدا نکرده و این بزرگترین معجزه علمی قرآن است.
در ادامه همایش، مولوی حسام؛ رئیس شورای اخوت افغانستان بابیان اینکه نقش علما در تمدن اسلامی مسئله بسیار مهمی است؛ گفت: تمدن دو شاخصه دارد و اینکه امروز بشر چه دستاوردی در کل جهان دارد و آنچه فکر انسان در این قسمت کارایی دارد این است که آنچه امروز بشر دارد از ادیان آسمانی و دین اسلام است.
مولوی حبیبالله حسام بیان کرد: دستاورد بزرگ بشریت منشأ گرفته از اسلام است همچنین بخش مادی تمدن از اسلام الهام گرفته است
مولوی حسام بابیان اینکه معلم انسان قلم و تعلیم است اظهار کرد: بشر از زمانی که فقه تدوین شد دارای تمدن شد و امت اسلامی و انسان میتواند زندگی را متمدنانه ادامه دهد.
همچنین حجت الاسلام محمد اکبری نماینده مجلس و عضو شورای اخوت افغانستان در این مراسم گفت: درنتیجه جدایی دین از سیاست مسلمانان دچار دو آفت استبداد داخلی و استعمار خارجی شدند و استبداد داخلی دریچهها را برای استعمار خارجی باز کرد.
حجتالاسلام محمد اکبری بابیان اینکه اگر افغانستان بخواهد متمدن شود باید متدین شود تأکید کرد: اگر دنیا بخواهد متمدن شود باید اول باید متدین شود و اسلام را قبول کند و آن را بفهمد و به آن عمل کند و اگر این را انجام دهد از نعمت تمدن برخوردار میشود.
مؤسس مدرسه حضرت نرگس نیز به عنوان سخنران بعدی همایش علمی تمدن اسلامی، گفت: از آفات مهم در بین علما سلیقه گرایی و عدم کار جمعی در بین علمای اسلام است و در حاشیه قرار گرفتن علوم و معارف دینی و قرآن در حوزههای علمیه، فقدان درس اخلاق در حوزههای علمیه، هدف قرار داده شدن علوم ابزاری از چالشهای موجود در حوزههای علمیه است.
حجت الاسلام و المسلمین محمدحسین جعفری قندوزی با اشاره به اینکه انتقاد اگر راهکار نداشته باشد، کارساز نیست؛ اظهار کرد: راهکار اعلامشده بین علما خودسازی، تذهیب نفس و سعی و تلاش برای اصلاح جامعه، یادآوری از نقش و خدمات علمای گذشته و حفظ استقلال و موقعیت اجتماعی فقهی علما است.
وی بابیان اینکه باید بهضرورت تحول در مدیریت حوزهها پرداخت، تصریح کرد: ضرورت شناسایی نخبگان، ساماندهی تبلیغ، پژوهش و اطلاعرسانی از ابعاد تحول در حوزههای علمیه است.
جعفری قندوزی درباره چالشهای فرا روی طلاب گفت:رنگ باختن تذهیب در بین طلاب، فعالیتهای گسترده گروههای ضد ارزشی به دلیل فقر فرهنگی، گسترش فحشا در جامعه و گسترش قاچاق در جامعه است که علما باید آن را مدیریت کند.
همچنین در ادامه رئیس شورای علما و رئیس شورای اخوت اسلامی بلخ گفت: برای نگهداری اجتماع و دین، عدالت امری ضروری است که باید بهصورت ویژه به آن توجه شود.
مولوی محمدشاه عادلی؛ رئیس شورای اخوت ولایت نیز طی سخنانی اظهار داشت: دانشمندان دینی همچون دکتر علی شریعتی نمونهای است که هیچگاه تکرار نمیشود، صفت بارز این عالم دین برای جامعه امیدواری بود و ما هم باید از او الگوی امیدواری بگیریم.
وی افزود: تمدن اسلامی و متمدن شدن مسلمان چطور میشود، حضرت رسول اکرم(ص) احکام قرآن کریم را مطابق و با رهنمودی که خداوند دستور داده بود اجرا کردند.
رئیس شورای علما و رئیس شورای اخوت اسلامی بلخ خاطرنشان کرد: نمیخواهم بگویم که دینداری درگذشته، حال و آینده چگونه است اما بعضیها میگویند دین در جای خود باشد و خوشگذرانیهای دنیوی هم در جای خود، این اصلاً درست نیست.