بر بنیاد گزارشها، قرار است روز دوشنبه و سهشنبه مسکو از شماری از سیاسیون افغانستان و اعضای ارشد گروه طالبان میزبانی کند. مقامهای روسی به رویترز گفتهاند که در این نشست از حکومت افغانستان دعوت نشده است.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)؛ آگاهان امور سیاسی به این باورند که افراد دعوت شده در این نشست از مردم این کشور نمایندگی نمیکنند. تعدادی نیز زمزمههای طالبان مبنی بر ننشستن سران این گروه با دولت این کشور را ساخته و پرداختهی کشورهای مبتکر برگزاری نشستها در مورد صلح این کشور دانسته و میگویند که وقتی این کشورها طالبان را آورده و صلح میکنند، چرا به آنها نمیقبولانند که طرف درگیری آنها احزاب سیاسی و رئیس جمهور اسبق کشور نه بلکه دولت و حکومت افغانستان میباشد و صلح باید با دولت این کشور صورت گیرد.
گروه طالبان میگوید که با خروج نظامیان امریکایی از افغانستان، این گروه تنها با احزاب، جریانها و چهرههای سیاسی در داخل حکومت روی شکلدهی نظام تازه برای افغانستان رایزنی خواهند کرد.
این در حالی است که اسدالله ولوالجی، کارشناس مسائل سیاسی در مصاحبه با آوا میگوید: هر چند رییس جمهور غنی از خروج زود هنگام نیروهای خارجی تشویش دارد و به ترامپ نامه فرستاده است، اما باید گفت که قضیه افغانستان بُعد جهانی دارد و با فرستادن یک نامه حل نمیشود.
ظاهراً آقای غنی خواهان باقی ماندن نیروهای خارجی در افغانستان است.
نیویارک تایمز نیز در گزارش تازهای نوشته است که رئیس جمهور غنی طرحی را برای ترامپ مبنی بر خروج نیروهای خارجی پیشنهاد کرده و گفته است که به جای خروج نیروها، هزینه سالانهی این نیروها تا 2 ملیارد دالر کاهش پیدا کند.
به نظر میرسد که آقای غنی با اینکه خود کاندید ریاست جمهوری در سال 98 نیز میباشد نگران خروج زودهنگام نیروهای خارجی از افغانستان است.
نیویارک تایمز به نقل از یک مقام افغانستانی نامهی آقای غنی را تایید کرده است، اما جزئیات اینکه در کدام بخشها باید کاهش هزینه صورت گیرد هنوز دقیق معلوم نیست.
شکی نیست که خروج نیروهای خارجی باعث قدرتمند شدن گروه طالبان خواهد شد و این کار بیشتر سبب نگرانی رییس جمهور غنی شده است.
باید گفت که زلمی خلیلزاد در واکنش به سخنان رئیس جمهور غنی گفتهاست که آقای غنی در ابتدا آمادهی دادن هر نوع قربانی برای صلح بوده است لذا بعد از آغاز گفتگوها باید صبر کند تا نتیجه معلوم شود.
به گفته خلیلزاد چهل سال است که جنگ در افغانستان ادامه دارد لذا با چند نشست نمیشود که صلح تامین شود.
زلمی خلیلزاد از روند گفتگوها راضی است اما از عدم اجماع در داخل افغانستان میان حکومت و رهبران جهادی و سیاسیون کشور در راستای صلح نگران است.
قابل یادآوری است که آقای محقق که پیش از چاشت روز جمعه (۱۱دلو) در یک نشست در کابل سخن میزد، هر چند دربارۀ حضور و یا عدم حضور در نشست مسکو چیزی نگفت، اما تأکید کرد که سیاسیون افغانستان چتری را به منظور پیشبرد گفتوگوهای صلح ایجاد کردهاند.
از سوی دیگر؛ محمد یوسف زازی کارشناس امور سیاسی و نظامی در مصاحبه با آوا گفت که هر نشستی که در مورد قضایای افغانستان و خصوصا در مورد برقراری صلح این کشور برگزار گردد ما از آن استقبال میکنیم و اما مردم افغانستان از جهانیان تقاضای دوستی دارند و میخواهند به دشمنی نقطه پایان گذاشته شود.
وی ادامه داد: خواست ما از کشور روسیه، شرکت داشتن نمایندگان مردم در این نشست است که متاسفانه نمایندگان احزاب سیاسی که در این نشست دعوت شده از مردم این کشور نمایندگی نمیکنند.
قابل ذکر است که محمدمحقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، عطامحمد نور و محمد اسماعیل خان اعضای رهبری جمعیت اسلامی و حامدکرزی، رییس جمهور پیشین از کسانی هستند که گفته شده است در این نشست شرکت خواهند کرد.
زازی از ائتلاف بزرگ احزاب سیاسی برای نجات افغانستان به عنوان یک ائتلاف ملی و مناسب برای دعوت در این نشست نامبرده و میگوید که یکی از اهداف اساسی این ائتلاف مسئله صلح این کشور میباشد و روسیه باید از کسانی در این نشست دعوت میکردند که دارای دیدگاه و موضعگیری ملی بودند و در راستای منافع ملی گام برمیداشتند.
به گفته وی این ائتلاف سه هفته قبل اعلام موجودیت کرده و متشکل از 17 حزب سیاسی میباشد و همچنان از قضایای ملی، منطقه و جهان آگاه میباشد.
نامبرده اظهار داشت: افرادی باید در این نشست شرکت میکردند که قادر به میانجیگری میان طالبان و دولت میبودند و خواستههای دو طرف را در میان میگذاشتند تا به یک توافق میرسیدند.
او یادآور شد: تا زمانی که نمایندهی باصلاحیت و با اقتدار مردم در این نشستها شرکت نکند صلح به فرجام نخواهد رسید و جز ضایع کردن وقت برای کشورهای برگزارکننده ارمغانی نخواهد داشت.
وی از جامعه بینالملل و کشورهای جهان اظهار ناامیدی کرده و میگوید که جامعه بینالملل و کشورهای منطقه به اشخاصی که غلام و نوکرشان باشد به دیده قدر مینگرند.
همچنان وزارت امورخارجۀ افغانستان میگوید که برگزاری چنین نشستهایی به افغانستان برای رسیدن به صلح کمکی نخواهد کرد.
صبغتالله احمدی، سخنگوی وزارت امور خارجه گفته است: «ما مطمئن هستیم که این نشستها با این شکل، راه بجایی نمیبرد و به ما برای رسیدن به صلح کمکی نمیکند. موضع ما از قبل هم مشخص بوده و قرار نیست که ما در این نشست شرکت کنیم.»
به گفته محمد یوسف زازی، روسیه اشخاصی را در این نشست دعوت کرده که با آنها داد و گرفت داشته و خواهد داشت.
این کارشناس خاطرنشان کرد: اطلاعاتی که در موارد مختلف در رسانهها با مردم شریک ساخته میشود یک چیز است، پشت پرده چیز دیگری است.
اقای زازی در اخیر گفت که اگر کشورهایی مثل امریکا، روسیه و پاکستان واقعا میخواهند صادقانه در این مورد همکاری داشته باشند، در موارد مشخص بحث و گفتگو کرده و خواستههایشان از این کشور و کارهایشان را در این مورد مطرح کرده و به نکات ضعفشان در مواردی که از توانشان خارج است اعتراف کنند و توسط رسانهها با مردم منطقه و جهان شریک بسازند.
در همین حال عبدالمجیب خلوتگر رئیس اجرایی "نی" و کارشناس امور سیاسی در گفتگو با آوا با بیان اینکه صلح یکی از ضرورتهایی است که در اولویت قرار دارد، ابراز داشت: به اندازهای که مردم افغانستان به صلح نیاز دارند، هیچ مردمی نیاز نخواهد داشت.
نامبرده اظهار کرد که در بحبوحه چنین وضعیتی امریکا از یک طرف ابتکاراتی را تحت عنوان صلح افغانستان و روسیه از طرف دیگر روی دست گرفته است. افغانستان هم شورای عالی صلح را ساخته و کوشش میکند ابتکار عمل را بدست بگیرد.
وی تمام نشستهایی که کشورهای مختلف در مورد صلح افغانستان برگزار کرده و میکنند را به نفع کشورهای مبتکر دانسته و میگوید که این نشستها به جای اینکه بر مبنای صلح و منافع افغانستان بیانجامد، بر مبنای منافع کشورهایی که این ابتکارات را به خرج میدهند میانجامد.
رئیس نی خاطرنشان کرد: همانطوری که امریکا کشورمان را دور زده و نادیده میگیرد، روسها نیز دقیقا همینکار را میکنند؛ این نه تنها به نفع صلح و وضعیت این کشور نیست بلکه بر روند گفتگوهای صلح تاثیر مثبت نخواهد داشت.
وی ادعای امریکا و روسیه مبنی بر ننشستن طالبان با رهبران حکومت و دولت افغانستان را باور مبتکرین برگزاری چنین نشستهایی دانسته و میگوید که این باور، باور طالبان نیست.
در نشست روز سهشنبه روسیه، از شماری از سیاسیون افغانستانی دعوت شدهاست، اما مقامهای روسی گفتهاند به این دلیل از حکومت افغانستان دعوت نشده که نمایندگان طالبان بتوانند در این نشست شرکت کنند.
آقای خلوتگر با بیان اینکه نشست طالبان با نمایندگان احزاب سیاسی غیر معمول است، اذعان داشت که وقتی این کشورها (امریکا، روسیه و...) طالبان را میآورند و صلح میکنند چرا به طالبان منطقا نمیقبولانند که طرف درگیریشان احزاب سیاسی و رئیس جمهور اسبق افغانستان نیست، بلکه دولت این کشور است و صلح باید با دولت افغانستان صورت بگیرد.
به گفته وی او از موقف دولت صحبت نکرده و از ناراضترین اشخاص نسبت به حکومت وحدت ملی بوده است اما به عقیده وی، طالبان با دولت میجنگد و با این دولت باید مذاکره کرده و صلح کند و نشستن طالبان با نمایندگان احزاب سیاسی راهحل نیست.