با آغاز فصل زمستان، زندگی باشندگان ولایت بامیان که اغلب در کوهپایه‌ها به سر می‌برند سخت و دشوارتر می‌شود. مشکل فقر و تهیدستی، دسترسی آنان را به مواد سوختی، غذایی و محل رهایشیِ مناسب ناممکن ساخته، تعدادی را مغاره‌نشین و تعدادی را هم وادار به زندگی کردن در خانه‌هایی کرده که در این فصل سرما تفاوت چندانی با بی‌سرپناهی نمی‌کند.

با تشکیل حکومت و تصویب قانون اساسی کشور، انتظار می‌رفت تا بخش بزرگی از مشکلات مردم جنگ‌زده و تهیدست کشور حل شود؛ اما با گذشت نزدیک به دو دهه از عمر حکومت و به وجود آمدن دموکراسی و نهادهای حقوق بشری در افغانستان هنوز هم تغییری در زندگی دشوار مردم به وجود نیامده است و بخش بزرگی از باشندگان ولایت بامیان همان زندگی دو دهه قبل و یا حتی بدتر از آن را تجربه می‌کنند.

تعداد زیادی از اهالی ولایت بامیان به دلیل فقر، تنگ‌دستی، بیکاری و بی‌سرپناهی مغاره‌نشین شده‌اند و هزاران مغاره‌ی باستانی و طبیعی را در نواحی غربی بودای بامیان اشغال کرده و به حیث سرپناه از آنها استفاده می‌کنند.

مغاره‌نشینان می‌گویند که به دلیل فقر و بی‌سرپناهی این مغاره‌ها را انتخاب نموده‌اند و زمستان را با سردیِ آن و بهار را با آفتاب سوزان و حشراتی چون کژدُم و عقرب سپری می‌نمایند.



حسن؛ که به گفته‌ی خودش ۱۵ سال است در یکی از مغاره‌های بامیان زندگی می‌کند به خبرگزاری صدای افغان (آوا)، می‌گوید: " ۱۵ سال است در مغاره‌های بامیان زندگی می‌کنم، مغاره‌نشینی برایمان بسیار دشوار است، نمی‌دانم از سردی در فصل زمستان بگویم یا از کژدم و عقرب این مغاره‌ها در هنگام بهار. مغاره‌نشینان در بامیان یک شورا دارند و از آنجایی که اغلب مغاره‌نشینان فقیر و تنگدست هستند عضویت این شورا را نگرفته‌اند و کمک‌هایی که برای مغاره‌نشینان در نظر گرفته می‌شود به دست ما نمی‌رسد."

حسن که نفقه‌ی ۸ تن از اعضای خانواده‌اش را باید تامین کند می‌گوید که در زمستان کلاً بیکار است و در فصل بهار نیز هر روز سر فلکه رفته و با اندک‌ترین دستمزد روزمزد، کار بنایی می‌کند.

نیکبخت؛ یکی دیگر از بانوان مغاره‌نشین در ولایت بامیان به خبرنگار صدای افغان گفت: "حکومت محلی بامیان هیچگونه توجهی به مغاره‌نشین‌ها ندارد و فقط شعار می‌دهد که فقر را از بین می‌برد. کمک‌هایی هم که در نظر گرفته می‌شود به صورت سلیقه‌ای میان مغاره‌نشینان توزیع می‌گردد و ما از آن باخبر نمی‌شویم."

مغاره‌نشینان در ولایت بامیان، مغاره‌نشین شدن هزاران خانواده را در مرکز ولایت بامیان مایه‌‌ی شرمساری حکومت دانسته می‌گویند که حکومت در بهبود وضعیت زندگی آنان هیچ اقدامی انجام نداده است.

با این حال برخی از نمایندگان مردم در شورای ولایتی بامیان نیز از زندگی دشوار مردم این ولایت به خصوص مغاره‌نشینان اظهار نگرانی کرده و خواهان توجه بیشتر حکومت مرکزی و محلی نسبت به این خانواده‌ها شده‌اند.



عبدالاحد بینوا؛ عضو شورای ولایتی بامیان با اظهار نگرانی از وضعیت دشوار مغاره‌نشینان این ولایت، می‌گوید که فقر عامل اصلی مغاره‌نشین شدن شمار زیادی از ساکنان ولایت بامیان شده است.

به گفته‌ی این عضو شورای ولایتی بامیان، در حال حاضر بیش از ۵۰ فیصد از باشنده‌های این ولایت زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

مقام‌های محلی ولایت بامیان در این خصوص با خبرنگار صدای افغان (آوا) مصاحبه نکرده و با اهانت، توهین و تحقیرِ خبرنگار محلی این رسانه از ارایه معلومات خودداری کردند.