انزواي سياسي و تغيير هويت فرهنگي ولايت هرات/ هرات قدیم کوچک اما جایگاه بزرگي در تمدن و فرهنگ سازی داشت

به گزارش خبرگزاری صداي افغان(آوا)_هرات، این مطلب در گفتمان نخبگانی تحت عنوان "هرات قدیم به روایت تاریخ" که در دفتر نمایندگی خبرگزاری صدای افغان (آوا) در هرات برگزار شد، عنوان گردید.

عبدالوهاب رسولی؛ دانشجوی تاریخ دانشگاه هرات و عضو انجمن تحقیقی تاریخ در این گفتمان گفت: هرات قدیم شهری زیبا دارای برج ها، دروازه ها و بازار ها بود که از بازار های آن می توان چهار بازار مهم فیروز، خوش، عراق و قندهار را نام گرفت.

وي افزود: چهار دروازه بزرگ و ده ها برج زیبا این شهر را احاطه کرده بود و دروازه های ملک، خوش، قندهار و عراق بزرگترین و مهم ترین درب های شهر هرات بودند که نامهای شان هریک فلسفه خاص خودش را دارد.

 رسولی ادامه داد: دروازه ملک را به این سبب "ملک" می گفتند که کاخ حاکمیت نزدیک آن قرار داشت و پادشاه یا حاکم بیشتر از همان درب رفت و آمد می نمود و از دروازه عراق بیشتر رفت و آمد به سمت عراق صورت می گرفت و همچنان دروازه قندهار مجرای تجارت و داد و ستد با قندهار قدیم را به خود اختصاص داده بود.

فرامرز رحمانی دانشجوی دیگر رشته تاریخ دانشگاه هرات  اظهار داشت: در 2500 سال قبل از میلاد مسیح آریایی ها از سمت بلخ به این شهر مهاجرت و سپس خاندان های اسپه، پیشدادیان و کیانیان بر آن حکومت کردند.

وي عنوان كرد: بعد از دوران اساطیری کشور، هخامنشیان و سپس اسکندر مقدونی در 330سال قبل از میلاد هرات را تصرف نموده و اساس قلعه اختیارالدین یا ارگ را نیز او گذاشت و بعد از اسکندر، سلسله یونان و باختری در این کشور شکل گرفته و فرهنگ و آثار غنی از خود برجای گذاشتند.

رحماني يادآور شد: سپس ساسانیان و بعد از آن حکومت های اسلامی در هرات شکل گرفته و افتخار اینکه در میان شهر های اسلامی اولین شهری باشد که می تواند حکومت نیمه مستقلی را در دوران عباسیان شکل دهد از آن هرات می نمایند.

اين دانشجوي رشته تاريخ  افزود: فعلا هیچ گونه توجه خاص از سوی مسئولین به آثار تاریخی هرات صورت نمی گیرد؛ مناره های هرات در معرض تخریب قرار دارد؛ شهر قدیم که دارای خندق ها، برج ها بوده و یک برج بزرگ آن به نام برج خاکستر 4 سال قبل از بین رفته و از دروازه ها فقط نام شان باقی مانده است همچنين ارگ هرات نيز نیمه کاره رها شده است.

 محمد مسلم قربانی یکی دیگر از دانشجویان رشته تاریخ دانشگاه هرات دوره رنسانس شرق را مورد بررسی قرار داده گفت: بستر رنسانس در دوران ملوک پایه ریزی گردید و در دوران تیموریان به مرکزیت و محوریت شهر هرات رقم خورد.

وي از مصلای بزرگ هرات به عنوان یکی از پایه های رنسانس شرق نام برد و ابراز داشت: این مسجد در آن زمان دارای چندین بخش متفاوت مانند دارالشفاء، مدرسه، مسجد و خانقاه ها بود و به عنوان یک دانشگاه بزرگ ایفای نقش می کرد که بسیاری از افتخارات هرات به این دوران برمی گردد.

 قربانی هرات قدیم را با هرات کنونی مقایسه کرده و خاطرنشان ساخت: هرات قدیم کوچک تر بود ولی جایگاه بزرگ در تمدن سازی و فرهنگ سازی داشت، مردان و زنان بزرگ را تربیت کرد، شهر های بسیاری را اداره نموده است.

وی یاد آور شد: امروز شهر هرات بزرگ شده ولی مانند قدیم مورد توجه خاص حاکمیت قرار ندارد؛ اکنون این ولایت در انزوای سیاسی قرار دارد و اگر به همین منوال ادامه یابد حتی ممکن است هویت فرهنگی گذشته اش زیر سوال رفته و آثار و افتخارات تاریخی اش از بین برود.

 هفته گذشته نيز تحت همین عنوان نمایشگاه عکس از سوی اعضای انجمن تحقیقی رشته تاریخ دانشگاه هرات در دانشکده هنر های زیبا افتتاح شده بود که مورد استقبال رسانه ها، مسئولان محلی و شهروندان هرات قرار گرفت.