ائمه معصومین (ع) در عین حال که با خدا بودند، با خلق خدا نیز بودند

خبرگزاری صدای افغان (آوا) -قم: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر غفاری کارشناس این گفتمان،با اشاره به حدیثی از پیامبر اسلام (ص) که فرموده‌اند «وَلَوْ کانَ الْحُسْنُ هَیْئَةً لَکانَتْ فاطِمَةَ، بَلْ هِیَ اَعْظَمُ. اِنَّ فاطِمَةَ اِبْنَتی خَیْرُ اَهْلِ الأَرْضِ عُنْصُراً، شَرَفاً وَ کرَماً»، در معنای آن گفت: اگر خوبی‌ها و زیبایی‌ها بصورت انسانی درآید، او فاطمه زهرا (س) خواهد بود، و حضرت می‌فرماید که دخترم بالاتر از این‌ها است «بل هی اعظم»؛ ارزشمندتر از این است، سپس می‌فرماید که فاطمه دخترم از سه لحاظ عنصر و شرف و کرَم با ارزشمندترین انسان‌ها است.

دکتر غفاری در پاسخ به این سوال که ولایت چیست گفت: ولایت به معنای آمدن چیزی در پی چیزی دیگر است و در روایت و منابع قرآنی معنای زیادی را در بر می‌گیرد به معنای دوستی، نصرت و یاری، سرپرستی و به معنی اطاعت و پیروی آمده است که همه اینها را با هم جمع نماییم یک وجه مشترک دارد و آن هم اینکه می‌توانیم از این یک قرب معنوی را بدست بیاوریم.

وی ادامه داد: اما در مورد اینکه حضرت زهرا (س) چگونه از ولایت حمایت نمود باید گفت که یک وقت است که انسان از یک شخصی جانب‌داری می‌نماید و یک وقتی است که از یک جریانی جانب‌داری می‌کند و یک وقت است که انسان از یک ایده حمایت می‌نماید؛ همه این حمایت‌ها نسبت به مواردی که عرض شد متفاوت می‌باشد. اما حضرت زهرا (س) از یک عقیده و ارزش حمایت کرد که قطع نظر از مسایل تاریخی، می‌توان بیان نمود که ابتدا زبانی بوده است، حضرت زهرا (س) با زبان خود از ولایت حمایت نمود. در این راستا از آن بی‌بی دو عالم چند خطبه در تاریخ داریم که یکی از آن خطبه‌ها به اسم فدکیه معروف می‌باشد. آن حضرت در این خطبه با تعبیرها و جملات مختلف و زیبا از امیرالمومنین (ع) حمایت می‌نماید.

این آگاه امور دینی گفت: حضرت زهرا (س) در ملاقات‌های خود نیز با اینکه عمر کمی داشت، از امیرالمومنین (ع) حمایت می‌نمود. محمود بن عبید می‌گوید روزی در قبرستان بقیع از حضرت زهرا سلام الله علیها سوال کردم که چرا علی (ع) قیام نکرد و دست به شمشیر نرد تا حقش را بدست آورد؟ حضرت زهرا (س) فارغ از این‌که جریان‌های سیاسی اجتماعی را بیان کند، جمله اصلی را عنوان کرد و فرمود که مگر نمی‌دانی که امامت شبیه خانۀ خداست، مردم سراغ کعبه می‌روند یا کعبه سراغ مردم می‌آید؟ مردم باید بروند دور کعبه بچرخند و طواف نمایند، باید مردم سراغ امامت می‌آمدند، مردم باید سراغ امیرالمومنین (ع) می‌آمدند.

دکتر غفاری بیان داشت: بنابراین نقش حمایتی حضرت زهرا (س) از ولایت، هم زبانی بوده و هم عملی بوده است. حتی وصیت آن بانوی دو عالم که به علی (ع) فرمودند مرا شباهنگام دفن کن و در شب غسل بده، این خودش نشان‌دهندۀ آن است که حضرت زهرا (س) از آن مردم ناراحت بوده و بخاطر حضرت علی (ع) و این وصیت را به خاطر حمایت از ولایت نموده است.

این کارشناس حوزوی در مورد الگو بودن حضرت زهرا (س) بیان نمود که همه روانشناسان به این اقرار دارد که طبیعت انسان‌ها به دنبال الگو می‌باشد. خداوند برای ما الگو قرار داده و در مورد الگو بودن حضرت زهرا (س) از امام عصر (عج) آمده است که «في إبنَةِ رسُولِ اللهِ (ص) لِي أسوَهٌ حَسَنَهٌ» دختر رسول خدا برای من یک اسوۀ زیباست.

وی گفت: حضرت پیامبر (ص) می‌فرماید: «فاطمة بضعة منی» فاطمه زهرا پاره جگر من و تمام هستی من است. وقتی آن حضرت تمام هستی پیامبر باشد، اخلاق حضرت پیامبر (ص) نیز در وجود حضرت زهرا تبلور و تجلی پیدا می‌کند. حالا باید بیان شود که آن حضرت در چه چیزهایی الگو می‌باشد. اولین چیزی را که می‌توانیم از فاطمه زهرا (س) به عنوان الگو بیان نماییم، بحث عبادت و بندگی آن حضرت است. گفته شده که در نماز آنقدر می‌ایستاد تا اینکه پاهای مبارکش ورم می‌کرد. خداوند به عبادت آن حضرت افتخار می‌کند که با تمام وجودش در برابرش می‌ایستد و خالق هستی را عبادت می‌نماید.

دکتر غفاری در ادامه بیان داشت: وقتی علامه حلی در کتابش عبادت حضرت زهرا (س) زندگی عبادی آن بانو را بررسی می‌نماید، چنین می‌نویسد که «کانت فاطمة (س) تنهج فی صلاتها من خوف الله تعالی»؛ وقتی در عبادت می‌ایستاد، نفس‌هایش از ترس خداوند به شمارش می‌افتاد. الگوی دیگر آن حضرت در زمینه علمی است که علم عمیق و لایتناهی داشت.

وی با اشاره به نقش همسری حضرت زهرا (س) نیز عنوان کرد: در جهت همسر نیکو بودن نقل شده است که حضرت امیرالمومنین (ع) به منزل آمد و فرمود که دختر رسول‌الله اگر در خانه غذا هست بیاور که غذا بخوریم. در جواب فرمود بخدا قسم دو روز است که در خانه غذا پیدا نمی‌شود، به همان مقدار غذا بود که به حسن و حسین و برای شما می‌آوردم و خودم از آن نخوردم. حضرت امیر فرمود: ای دختر پیامبر چرا مرا خبر نکردی تا به دنبال غذا می‌رفتم؟ در جواب فرمود «لَأَسْتَحْیِی مِنْ إِلَهِی أَنْ تُکَلِّفَ نَفْسَکَ مـَا لَا تَقْدِرُ عَلَیْه» من از خداوند حیا نمودم تا اینکه تو را وادار به کاری نمایم و تو نتوانی آن را انجام بدهی و قدرت بدست آوردن آن را نداشته باشی.

دکتر غفاری در پاسخ به این سوال که در شرایط فعلی وظیفه نخبگان در زمینۀ حمایت از ولایت چیست و برای احیای ارزش‌های دینی چه کارهایی را باید انجام بدهیم، اظهار داشت: اولین نکته این است که شخص حامیِ‌ ولایت باید بصیرت کافی داشته باشد. اگر بصیرت وجود داشته باشد، موفقیت بسیار ارزشمندی را بدست می‌آوریم.

وی ادامه داد: همچنین کسی که می‌خواهد از ولایت دفاع کند، باید ارزش‌های ائمه را بیان کند، خصوصا تاریخ پر افتخار آن بزرگواران و سیره اجتماعی آنها را. ائمه معصومین علیهم‌السلام اگر با خدا بودند، در عین حال با خلق خدا نیز بودند. اگر زاهد بودند در عین حال تلاش می‌نمودند به مردم نیز از لحاظ اقتصادی کمک کنند. پس ما باید ارزش‌های ائمه‌مان را زنده نماییم، مخصوصا گفتار ارزشمند آنان را نزد مردم تبیین، تفسیر و منتشر کنیم.

حجت‌الاسلام غفاری، سومین ویژگی مدافع ولایت را این مسئله دانست که بی‌موقع به سخن گفتن نپردازد، یعنی هر کاری را به موقع انجام بدهد.

وی چهارمین ویژگی شخص حامی ولایت را وظیفه‌شناسی او دانست و گفت: از حضرت امام خمینی (ره) در داخل هواپیما سوال شد که اگر فردا انقلاب پیروز نشد چه کار می‌کنید؟ ایشان در پاسخ گفت من کاری به فردا و پس فردا ندارم. این مهم است که من الان وظیفه‌ام چیست، ما انقلاب می‌کنیم، اینکه پیروز شدیم یا نشدیم مهم این است که به وظیفه خود عمل نموده‌ایم.