در فصل زمستان آلودگی هوا در شهر کابل نسبت به دیگر موسم سال بیشتر به نظر می‌رسد. این آلودگی به حدی می‌رسد که به یکی از نگرانی‌های عمده برای شهروندان کابل مبدل می‌گردد. استفاده از ذغال سنگ و چوب برای گرمایش، نبود برق کافی، افزایش قیمت گاز و فقر گسترده باعث شده تا مردم به استفاده از مواد سوخت دودزا رو آورند.

خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ کابل: مریم، باشنده شهر کابل می‌گوید که به خاطر هوای آلوده، بدون ماسک از خانه بیرون نمی‌شود؛ زیرا امراض تنفسی ناشی از همین هوای آلوده سبب پیدا شدن امراض می‌گردد و برای جلوگیری از این امراض، باید از خود مراقبت کرد.

میلاد، باشنده دیگر شهر کابل از هوای آلوده در فصل زمستان شکایت دارد و می‌گوید: در کنار بحران‌های امنیتی و سیاسی؛ حالا آلودگی هوا نیز به چالش دیگری برای پایتخت‌نشینان تبدیل شده است.

این در حالی است که شاه زمان میوندی، رئیس عمومی اداره ملی حفاظت محیط زیست به تاریخ 7 دلو 1398 در یک کنفرانس خبری مشترک با داکتر مهتاب عالمی، معین خدمات شهری شهرداری کابل و دگر جنرال سید محمد روشندل، فرمانده پولیس این ولایت با حضور خبرنگاران و مسوولین رسانه، از اقدامات اخیر این اداره در همکاری با کمیسیون عالی جلوگیری از آلودگی هوا گزارش داد.

میوندی در این نشست گفت: به تاریخ 30 قوس جلسه کمیسیون عالی جلوگیری از آلودگی هوا به ریاست رئیس جمهور کشور برگزار شد که در آن به تمام وزارت خانه و ادارات ذیربط هدایت داده شد تا اقدامات فوری را برای کاهش و جلوگیری از آلودگی هوای کابل روی دست گیرند.

 به دنبال هدایت قاطع رئیس‌جمهور، پلان عملیاتی کوتاه مدت از طرف اداره ملی حفاظت محیط زیست به همکاری ادارت ذیربط تهیه و کمیته‌ای چهارگانه برای تطبیق پلان عملیاتی موظف شدند که کار عملی کمیته‌های موظف از تاریخ اول جدی آغاز شده و اجراآت آن به شرح ذیل است:

کمیته عملیاتی:
میوندی بیان داشت: کمیته عملیاتی از 416 باب اصناف دودزا که شامل شهرک، بلند منزل، هوتل، حمام، ریگریشن، رستورانت و غیره منابع آلوده کننده هوا می‌گردد، نظارت کرده که 136 باب نظر به تخلف مسدود شده که 33 درصد کل اصناف نظارت را تشکیل می‌دهد. هم‌چنین فعالیت 132 باب اصلاح که 32 درصد اصناف نظارت شده را در بر می‌گیرد. از 82  باب منابع آلوده کننده هوا به غرض اصلاح سیستم تعهد اخذ گردیده، که 20 اصناف نظارت شده را در پی دارد. از سوی دیگر، از 1584 عراده وسایط نقلیه که تخلف محیط زیستی را انجام داده بودند، 398 عراده متوقف شده است.
به گفته وی، قرار است ده ها مالکین اصناف که متخلف شناسایی شده، به دستگاه عدلی و قضایی معرفی شوند.

کمیته آگهی‌دهی:
این کمیته تحت نظر وزارت اطلاعات و فرهنگ نشست‌های مشترکی را با مسوولین رسانه های خصوصی و دولتی انجام داده و خواستار راه‌اندازی کمپاین توزیع ماسک پیرامون تأثیرات آلودگی هوا بر صحت مردم، ایراد خطبه‌ها در روزهای جمعه از طرف ملا امامان و تهیه مقالات از نظر دین مبین اسلام توسط علمای جید کشور و راه‌اندازی گفتمان‌های شهری با مردم در سطوح مختلف شده است.

کمیته تقنین:
این کمیته تحت نظر وزارت عدلیه اقدامات ذیل را انجام داده است: مسوده دو حکم در مورد منع استفاده از تایر، پلاستیک و رابر و نصب اجباری فلتر تصفیه دود که توسط رئیس جمهور کشور امضاء و نافذ گردید.
همچنان در برخی از مواد مقرره کاهش و جلوگیری از آلودگی هوا توسط کمیته قوانین نهایی و برای تصویب و منظوری به مقام عالی ریاست جمهوری و کمیته قوانین کابینه ارائه می‌گردد.

کمیته نظارت از مواد نفتی:
این کمیته تحت نظر اداره ملی استندرد در مورد نظارت از کیفیت تیل در پمپ استیشن‌های شهر کابل، روند نمونه‌گیری از تانک‌های تیل را آغاز کرده تا از عرضه مواد نفتی بی‌کیفیت جلوگیری صورت گیرد.

میوندی تصریح کرد: تحرک جدی و هماهنگی قوی در بین ادارات ذیربط به وجود آمده و تا زمانی که تمام اصناف دودزا به سیستم استندرد عیار نشود، به پیش خواهد رفت.

وی گفت که از زمان فعال شدن شارت کُد 169 در این اداره، 176 مورد شکایت از طرف شهروندان ثبت شده که به 53 شکایت رسیدگی شده که از همکاری شهروندان سپاس‌گزاری می‌کنند.

در این مورد، احمد، باشنده خوشحال مینه شهر کابل می‌گوید از اثر دود بیش از حد بلندمنزل‌ها در نزدیک خانه آن‌ها، به شماره شارت کد 169 اداره ملی خفاظت محیط زیست شکایت نموده است.

احمد ضمن تشکر از این اداره افزود: "تیم مفتشین اداره ملی حفاظت محیط زیست در اسرع وقت به حل این مشکل رسیدگی کردند".
به گفته وی، بعد از این‌که تیم مفتشین این اداره برای مالکین این بلندمنزل‌ها توصیه نصب فلتر را داد؛ اکنون سیستم سوخت مرکز گرمی آن‌ها بهبود یافته است.

این در حالی است که اکنون تیم نظارتی اداره ملی حفاظت محیط زیست، نظارت‌شان را در نواحی که مالکین حمام مواد سوخت بی‌کیفیت می‌سوزاند، به شکل جدی انجام می‌دهند و مردم از خوب شدن هوا راضی به نظر می‌رسند.

انجنیر عزت‌الله صدیقی، معین مسلکی اداره ملی حفاظت محیط زیست نیز در رابطه به کیفیت هوای شهر کابل معلومات داد و گفت: "در آلودگی هوا بر اساس استندرد ملی افغانستان، 5 مواد آلوده کننده شامل است؛ ذرات معلق داری قطر 2.5، ذرات معلق داری قطر 2.10، گاز کاربن مونو اکساید، گاز سلفر دای اکساید، گاز تایتروجن دای اکساید و گاز اوزون".

صدیقی تشریح کرد: "ارقامی را که از ماه قوس به دست آورده‌ایم، نشان می‌دهد گاز نایتروجن دای اکساید، سلفر دای اکساید، ذرات معلق هر دو نوع آن از حد استندرد خیلی بلند است؛ اما بعد از تاریخ 9 جدی عمدتا آلودگی هوا پایین آمده است. فقط ذرات معلق 2.5 کمی از استندرد بلند را نشان می‌دهد که عوامل طبیعی و اقدامات اخیر این کمیسیون تاثیر مثبت داشته و کیفیت هوای کابل نسبت به ماه‌های گذشته بهتر شده است".

به بارو کارشناسان محیط زیست، راه‌حل مقابله با چالش‌های آلودگی هوا در قدم نخست این است که اداره ملی حفاظت محیط زیست با همکاری اعضای کمیسیون عالی جلوگیری از آلودگی هوا؛ برنامه‌ها و پروژه‌ها بزرگ محیط زیستی مانند تولید انرژی از زباله‌ها، بازیافت زباله‌ها، انرژی‌های پاک و تعویض سیستم‌های سوخت وسایط نقلیه را تدوین کند.

هم‌چنین، در صورت ازدیاد بیش از حد مجاز آلودگی هوا، در مورد میزان آلودگی هوا به شهروندان اطلاع‌رسانی شود. آگاهی‌دهی مردم برای استفاده از ماسک، آگاهی‌دهی درباره تغذیه مناسب برای رفع اثرات منفی آلودگی هوا چون استفاده از میوه‌جات و سبزیجات تازه و جلوگیری از استفاده سوخت غیرمعیاری مانند تایر، پلاستیک و ذغال سنگ تصفیه نشده، توصیه شده است.
 
 ترتیب دهنده :شریفه سلطانی