با وجود اینکه حدودا یک ماه است که مرزهای میان افغانستان و پاکستان به خاطر جلوگیری از انتشار ویروس کرونا مسدود می‌باشد و حدود چهارده هزار کانتینر از کالاهای تجارتی در آن سوی مرز گیر مانده است، اما مسوولین اتاق‌های تجارت و صنایع می‌گویند که تلاش‌ها برای بازگشایی مرزها از هر دو طرف ادامه دارد.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) -کابل: "خان‌جان الکوزی" عضو هیئت مدیره اتاق‌های تجارت و صنایع افغانستان در مصاحبه با آوا، از متوقف بودن 14 هزار کانتینر جنس در خاک پاکستان ابراز نگرانی کرده و می‌گوید که مسدود بودن راه از سپین بلدک تا تورخم و غلام جان مشکلات زیادی را در تجارت و ترانزیت بین دو کشور بوجود آورده است.

به گفته الکوزی مهم‌تر از همه این است که تاجرانی که مال وارد می‌کنند باید چهارده روز در خاک پاکستان و چهارده روز دیگر در خاک افغانستان قرنطین شوند. این در حالی است که این میکانیزم را رانندگان قبول ندارند، به همین دلیل مسوولین وزارت تجارتِ هر دو کشور به صورت مرتب در تماس هستند و بالای یک میکانزم جدید کار می‌کنند تا برای مبادلات کالاها سهولت ایجاد شود.

الکوزی افزود: آنچه بیشتر جای نگرانی‌ست این است که کمپنی‌ها و گمرکات پاکستان روزانه بیشتر از دو ملیون دالر از تاجران افغانستان مالیات اخذ می‌کنند و این مشکل بسیار جدی است، لذا دولت افغانستان باید هرچه زودتر راه‌حلی در این زمینه جستجو کند.

الکوزی مسدود بودن مرزهای پاکستان را بر افزایش قیمت مواد اولیه در داخل کشور چندان تاثیرگزار نمی‌داند و می‌گوید: به دلیل اینکه برای وارد کردن مواد اولیه از جمله آرد و گندم راه‌های بدیل وجود دارد و مسیرهای شمال کشور کاملاً به روی تاجران باز است، از این جهت مسدود بودن مرزهای پاکستان تاثیر چندانی ندارد.

در همین حال "جان آقا نوید" مسوول روابط عامه و نشرات اتاق تجارت و صنایع افغانستان نیز در مصاحبه با خبرنگار آوا، دلیل بلند بودن قیمت کالاها در بازارهای افغانستان را تقاضای زیاد عنوان می‌کند.

نوید اما به مردم افغانستان اطمینان می‌دهد که مواد مورد ضرورت به قدر کافی در داخل کشور وجود دارد و به زودی اوضاع به حالت عادی بر می‌گردد.

"تاج محمد اکبر" استاد اقتصاد پوهنتون کابل نیز در مصاحبه با آوا دلیل بلند رفتن قیمت مواد اولیه در بازارهای افغانستان را تقاضای بیشتر شهروندان می‌داند و نه مسدود بودن مرزهای ترانزیتی میان افغانستان و پاکستان.

از دید آقای اکبر، یکی از اصول مسلّم در علم اقتصاد این است که هرگاه تقاضا بلند رفت و عرضه کاهش پیدا کرد قیمت‌ها بلند می‌رود.

اما به گفته او، گاهی در عرضه تغییرات بوجود نمی‌آید، اما به دلایل مختلف تقاضا بلند می‌رود مثل حالت کنونی افغانستان که در چنین حالتی نیز از یک‌سو قیمت‌ها به صورت خودکار بلند می‌رود و از طرف دیگر سودجویان از فرصت استفاده کرده و مزید بر علت می‌شوند.

او در پاسخ به اینکه در چنین شرایطی چه راه‌هایی برای کنترل بازار وجود دارد تا اوضاع به صورت عادی برگردد؟ گفت: یا باید حکومت مقتدر باشد و بر بازار کنترل داشته باشد و متخلفین از قانون بازار را مورد پیگرد قرار دهد و یا اینکه اگر ظرفیت کافی وجود داشته باشد عرضه بیشتر شود تا در بازارها کمبود احساس نشود.

به باور این استاد دانشگاه، در مدیریت اقتصادِ بازار توجه به وضعیت اجتماعی و حالت روانی مردم نیز مهم است.

نام‌برده برای توضیح بیشتر اظهار داشت: امروز مردم از ترس اینکه به خاطر ویروس کرونا مرزها بسته نشود، بیش از حد ضرورت خرید می‌کنند و این خود باعث بلند رفتن قیمت‌ها می‌شود، بنابراین لازم است که پیش از همه از طریق تبلیغات، جلو ترس و هراس گرفته شود تا مردم از نگاه روانی آرام شوند و ذخیره‌سازی را کمتر کنند.

قابل یادآوری است که پس از گسترش ویروس کرونا و مسدود شدن برخی از مرزهای افغانستان با کشورهای همسایه، بهای مواد اولیه به شکل سرسام‌آوری بلند رفت و این امر باعث شد تا طبقه‌ی فقیر جامعه با مشکلات زیادی روبرو شود.