آگاهان امور دینی می‌گویند که حضرت علی(ع) افزون بر اینکه نزدیک‌ترین فرد به پیامبر(ص) بود، از سن کودکی در دامن اسلام به رشد و بلوغ رسید و شایسته‌ترین فرد در حکومت‌داری و مدیریت جامعه نیز بود.
خبرگزاری صدای افغان (آوا)- کابل: مولوی کمال الدین حامد استاد دانشگاه در مصاحبه با آوا گفت که هرچند تمام خلفای راشدین با تاثیرپذیری از اخلاق پیامبر(ص) به خصوص در بخش حکومت داری و روابط اجتماعی متفاوت از دیگران بودند، اما امام علی خصوصیاتی داشت که هیچ یکی از یاران رسول خدا نداشتند.
به گفته این پژوهشگر دینی، آنچه از خصوصیات و نحوه حکومت داری حضرت علی که امروز جنبه کاربردی دارد، دو نکته بسیار مهم است، یکی تفکیک قوه مجریه از قضائیه، که حضرت عملاً در رفتار خود، آن را نشان داد.
بر اساس اظهارات حامد؛ در زمان حکومت داری حضرت علی(ع) وقتی‌که قاضی در دعوای بین علی و فرد دیگری قضاوت کرد هرچند که این قضاوت از نظر شخص علی صحت نداشت، اما چون از مقام رسمی حکم صادر شده بود، به عنوان یک شخص عادی آن را پذیرفت تا استقلال دستگاه قضا حفظ شود و این روند در آینده ادامه پیدا کند.
او تاکید کرد که همین تفکیک قوا بعداً درقالب روح‌القوانین در غرب و سایر نقاط جهان ترویج یافت و تا امروز یکی از اصول حکومت‌های مردمی به شمار می‌رود.
این کارشناس دینی گفت که مسئله تفکیک قوای ثلاثه هم به لحاظ ساختار و هم به لحاظ وظیفه، در زمان حضرت علی به اوج خود رسید و امروز نه تنها برای جهان اسلام، بلکه برای تمام بشریت الگو و نمونه است.
نکته دیگری که به باور حامد همزمان با خلافت حضرت علی بسیار برجسته و قابل ملاحظه است، نحوه انتخاب حضرت از سوی مردم است که اصل دموکراسی و یا همان مردم سالاری را به شفاف ترین شکلش به نمایش گذاشت.
حامد تصریح کرد: وقتی که مردم علی را انتخاب کردند، امام دو موضوع را مرتب تکرار می کرد، اول اینکه اگر یکی از شما هم راضی نباشید، من حاضر نیستم خلافت را قبول را کنم و شما باید کسی دیگری را انتخاب کنید و دوم اینکه اگر خلافت را پذیرفتم، یقین بدانید که به عدالت رفتار خواهم کرد و هرگز از صراط حق منحرف نخواهم شد.
او ابراز داشت: هرچند که ابوبکر و عمر نیز گفته بودند که اگر ما به عنوان خلیفه مسلمین، مسیر کج را رفتیم شما مسیرمان را هدایت و یا نصحیت کنید، اما در زمان حضرت علی(ع) آزادی انتخاب به اوج خود رسیده بود، اصلاً بحث این نبود که مردم خلیفه را نصیحت کند، بلکه گفت شما حق دارید که غیر از علی، کسی دیگری را اگر شایسته می دانید، انتخاب کنید.
امنتناع حضرت علی در ابتدای امر از قبول کردن خلافت و اعتبار دادن به آرا و نظریات مردم می‌رساند که امام علی، فرد متفاوت‌تری از دیگران در امر حکومت داری نیز بوده است.
در همین حال غلام عباس مصباح عضو شورای اخوت اسلامی افغانستان نیز به آوا گفت که یکی از موضاعاتی مهمی که در دوره پنج ساله حکومت حضرت علی(ع) از هر زمان دیگر برجسته به نظر می رسد، عدالت محوری حضرت است.
او به مصادیق تاریخی اجرای عدالت به دستان حضرت علی(ع) اشاره کرد و گفت که نحوه استفاده از بیت المال مسلمین که هرگز در مسایل شخصی از آن استفاده نمی‌کرد و یا برخورد امام با برادرش عقیل در رابطه با بیت المال و موارد بسیاری از این قبیل، می رساند که امام حتی حاضر نبود که به اندازه سر سوزن از حق و عدالت منحرف شود.
به گفته او همین عدالت خواهی حضرت علی سرانجام منجر به شهادت او در محراب عبادت شد، مرد تکرارناپذیری که تا دنیا باقی است به عنوان قهرمان عدالت خواهی و چهره آشنا مطرح خواهد بود.
به باور مصباح موضوع دیگری که در نحوه مدیریت و رهبری حضرت علی بسیار برجسته است، صراحت آن حضرت در سیاست و دوری از فریب، نیرنگ و دروغ است و حضرت بارها گفت که اگر دستورات دین خط قرمز نبود و خدعه و دروغ مجاز بود، من از معاویه به مراتب سیاست‌مدارتر بودم.
حضرت امام علی می‌دانست که معاویه با سیاست شیطانی به نام دین به اسلام ضربه می‌زند، از این جهت به هیچ عنوان حاضر نشد که معاویه حتی یک لحظه هم در زمان حکومت حضرت به عنوان والی در شام باقی بماند و مکرراً بر عزل او تصمیم می گرفت.
خبرگزاری صدای افغان (آوا)- کابل: مولوی کمال الدین حامد استاد دانشگاه در مصاحبه با آوا گفت که هرچند تمام خلفای راشدین با تاثیرپذیری از اخلاق پیامبر(ص) به خصوص در بخش حکومت داری و روابط اجتماعی متفاوت از دیگران بودند، اما امام علی خصوصیاتی داشت که هیچ یکی از یاران رسول خدا نداشتند.
به گفته این پژوهشگر دینی، آنچه از خصوصیات و نحوه حکومت داری حضرت علی که امروز جنبه کاربردی دارد، دو نکته بسیار مهم است، یکی تفکیک قوه مجریه از قضائیه، که حضرت عملاً در رفتار خود، آن را نشان داد.
بر اساس اظهارات حامد؛ در زمان حکومت داری حضرت علی(ع) وقتی‌که قاضی در دعوای بین علی و فرد دیگری قضاوت کرد هرچند که این قضاوت از نظر شخص علی صحت نداشت، اما چون از مقام رسمی حکم صادر شده بود، به عنوان یک شخص عادی آن را پذیرفت تا استقلال دستگاه قضا حفظ شود و این روند در آینده ادامه پیدا کند.
او تاکید کرد که همین تفکیک قوا بعداً درقالب روح‌القوانین در غرب و سایر نقاط جهان ترویج یافت و تا امروز یکی از اصول حکومت‌های مردمی به شمار می‌رود.
این کارشناس دینی گفت که مسئله تفکیک قوای ثلاثه هم به لحاظ ساختار و هم به لحاظ وظیفه، در زمان حضرت علی به اوج خود رسید و امروز نه تنها برای جهان اسلام، بلکه برای تمام بشریت الگو و نمونه است.
نکته دیگری که به باور حامد همزمان با خلافت حضرت علی بسیار برجسته و قابل ملاحظه است، نحوه انتخاب حضرت از سوی مردم است که اصل دموکراسی و یا همان مردم سالاری را به شفاف ترین شکلش به نمایش گذاشت.
حامد تصریح کرد: وقتی که مردم علی را انتخاب کردند، امام دو موضوع را مرتب تکرار می کرد، اول اینکه اگر یکی از شما هم راضی نباشید، من حاضر نیستم خلافت را قبول را کنم و شما باید کسی دیگری را انتخاب کنید و دوم اینکه اگر خلافت را پذیرفتم، یقین بدانید که به عدالت رفتار خواهم کرد و هرگز از صراط حق منحرف نخواهم شد.
او ابراز داشت: هرچند که ابوبکر و عمر نیز گفته بودند که اگر ما به عنوان خلیفه مسلمین، مسیر کج را رفتیم شما مسیرمان را هدایت و یا نصحیت کنید، اما در زمان حضرت علی(ع) آزادی انتخاب به اوج خود رسیده بود، اصلاً بحث این نبود که مردم خلیفه را نصیحت کند، بلکه گفت شما حق دارید که غیر از علی، کسی دیگری را اگر شایسته می دانید، انتخاب کنید.
امنتناع حضرت علی در ابتدای امر از قبول کردن خلافت و اعتبار دادن به آرا و نظریات مردم می‌رساند که امام علی، فرد متفاوت‌تری از دیگران در امر حکومت داری نیز بوده است.
در همین حال غلام عباس مصباح عضو شورای اخوت اسلامی افغانستان نیز به آوا گفت که یکی از موضاعاتی مهمی که در دوره پنج ساله حکومت حضرت علی(ع) از هر زمان دیگر برجسته به نظر می رسد، عدالت محوری حضرت است.
او به مصادیق تاریخی اجرای عدالت به دستان حضرت علی(ع) اشاره کرد و گفت که نحوه استفاده از بیت المال مسلمین که هرگز در مسایل شخصی از آن استفاده نمی‌کرد و یا برخورد امام با برادرش عقیل در رابطه با بیت المال و موارد بسیاری از این قبیل، می رساند که امام حتی حاضر نبود که به اندازه سر سوزن از حق و عدالت منحرف شود.
به گفته او همین عدالت خواهی حضرت علی سرانجام منجر به شهادت او در محراب عبادت شد، مرد تکرارناپذیری که تا دنیا باقی است به عنوان قهرمان عدالت خواهی و چهره آشنا مطرح خواهد بود.
به باور مصباح موضوع دیگری که در نحوه مدیریت و رهبری حضرت علی بسیار برجسته است، صراحت آن حضرت در سیاست و دوری از فریب، نیرنگ و دروغ است و حضرت بارها گفت که اگر دستورات دین خط قرمز نبود و خدعه و دروغ مجاز بود، من از معاویه به مراتب سیاست‌مدارتر بودم.
حضرت امام علی می‌دانست که معاویه با سیاست شیطانی به نام دین به اسلام ضربه می‌زند، از این جهت به هیچ عنوان حاضر نشد که معاویه حتی یک لحظه هم در زمان حکومت حضرت به عنوان والی در شام باقی بماند و مکرراً بر عزل او تصمیم می گرفت.
