اینکه حکومت گفته است نزدیک به ششصد زندانی طالب را رها نخواهد کرد، یک نوع انفعال سیاسی است. حکومت در حقیقت این توان و ظرفیت را ندارد و با یک فشار دیگر امریکا بقیه زندانی‌ها نیز رها خواهند شد، اما سوال اساسی اینجاست که آیا با آزادی تمام زندانیان طالب گفتگوهای بین‌الافغانی آغاز خواهد شد؟ پاسخ به این سوال همچنان در لایه‌ای از ابهام قرار دارد.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) -کابل: با اینکه رییس‌جمهور غنی می‌گوید که اکنون ظرفیت مدیریتی روند صلح در داخل افغانستان بوجود آمده و خواهد توانست گروه طالبان را جذب نظام جمهوری اسلامی نماید، اما این گروه تاکنون مذاکره با حکومت را نپذیرفته‌اند. گروه طالبان که همواره حکومت‌های افغانستان را دست‌نشانده و غیرمستقل و همچنین کشور را اشغال‌شده می‌دانند، نزدیک به 20 سال است که به نام جهاد مردم افغانستان را به خاک خون می‌کشند.

این در حالی است که بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی عمل این گروه را نه تنها جهاد نمی‌دانند بلکه آن را جنایت علیه بشریت و قتل و کشتار افراد بی‌گناه و یک عمل نابخشودنی عنوان می‌کنند.

"لیاقت علی امینی" کارشناس مسایل سیاسی در مصاحبه با آوا می‌گوید که اگر گروه طالبان خود را با مجاهدینی که با ارتش سرخ جنگیدند مقایسه می‌کنند سخت در اشتباهند، زیرا جهاد مردم افغانستان علیه اشغالگری و تجاوز بود و دارای شاخصه‌هایی بود که اگر تنظیم‌های جهادی به خاطر قدرت‌طلبی خرابش نمی‌کردند در دنیا نظیر نداشت.

وی افزود که اعمال تخریب‌کارانه یک گروه که با تمام موازین ملی، دینی و بین‌المللی مخالف است هرگز با شعار قابل توجیه نیست و نمی‌شود نام مقدس جهاد را بر آن گذاشت.

به گفته این کارشناس سیاسی، جهاد مردم افغانستان با بیگانگان در دفاع از تمامیت ارضی و نوامیس ملی بود، اما گروه طالبان در حال حاضر عملاً دست به کشتار افراد بی‌گناه می‌زنند و تاسیسات عام‌المنفعه را مورد حمله قرار می‌دهند، بنابراین هر نامی که بالای این اعمال خشونت‌بار بگذارند نمی‌توانند قداست پیدا کنند.

از طرفی هم به باور امینی، در جهاد مردم علیه شوروی سابق احاد ملت اشتراک داشتند و زن و مرد و پیر و جوان مجاهدین را حمایت می‌کردند، در حالی‌که گروه طالبان از یک قوم خاص هستند که با انگیزه‌های سیاسی که پشت سر قضیه وجود دارد در برابر نظام نوین دست به شورش زده‌اند و پشتیبانی مردمی هم ندارند.

از سویی هم به گفته امینی، حضور نیروهای خارجی در حال حاضر با گذشته بسیار متفاوت است، زیرا شوروی با هدف دین‌ستیزی و انگیزه‌ی تجاوز وارد افغانستان شد، در حالی که نیروهای غربی و ناتو با مجوز سازمان ملل که بزرگترین مرجع تصمیم‌گیری در سطح جهان می‌باشد وارد افغانستان شد، از این جهت این آمدن با آن آمدن می‌تواند تفاوت داشته باشد.

امینی با اظهار اینکه جنگ کنونی گروه طالبان از نگاه دینی، عقلی و عرفی به هیچ عنوان جهاد نیست، بلکه خودکشی است افزود: وظیفه حکومت و مردم افغانستان مطابق با عملکرد این گروه این است که در عین اینکه برای روند صلح و ختم جنگ تلاش می‌کنند جبهات جنگ را همچنان گرم نگاه دارند و اعضای این گروه را در هر جایی که هستند سرکوب کنند تا آن خیال زورگویی را از سر بیرون کنند و مجبور به گفتگو شوند.

در همین حال "موسی فریور" استاد دنشگاه نیز در مصاحبه با آوا گفت که متاسفانه هر گروهی برای اعمال خود توجیهاتی دارند، اما نمی‌شود جنگ‌های گروه طالبان را با جهاد مقدس افغانستان که شاید در میان امت مسلمه دیگر تکرار نشود قیاس کرد.

فریور می‌افزاید که لازمه‌ی شرایط کنونی افغانستان خاتمه هرچه زودتر جنگی است که در حقیقت از ما نیست اما بر ما تحمیل شده است و هر روز قربانی می‌گیرد، پس بهتر است پیش از اینکه افغانستان به یک تل از خاکستر و قبرستان همگانی تبدیل شود همه طرف‌های درگیر با عقلانیت برای حل قضیه تلاش کنند.

فریور تصریح می‌کند که قضیه صلح و جنگ افغانستان در دست امریکا و کشورهای همسویشان در منطقه است که همواره جنگ در افغانستان را به سود خود می‌دانند.

این در حالی است که به گفته فریور هنوز ملت افغانستان آن‌گونه که زمانه اقتضا می‌کند که یکدست و یکصدا مخالفت خود را با جنگ اعلام کنند و صلح بخواهند نکرده‌اند و از این آرمان خیلی فاصله دارند.

به باور فریور گروه طالبان و حامیان بیرونی و منطقه‌ای‌ شان می‌خواهند از راه فشار نظامی بر سر میز مذاکره بیشترین امتیازات را به دست بیاورند، اما اینکه در نتیجه چه فایده‌ای به ملت می‌رسد، نه طالبان روی آن فکر می‌کند و نه حکومت.

او همچنان بیان داشت که حکومت افغانستان بجای اینکه انگشت انتقاد خود را بسوی امریکا بگیرد که او را از مذاکرات سیاسی در قطر محروم‌ کرد، تحت فشار ایالات متحده دسته دسته زندانیان طالب را رها می‌کند بدون اینکه به پیامدش فکر کند.

حکومت در این اواخر هم که عنوان کرده است نزدیک به ششصد زندانی را رها نمی‌کند. به گفتۀ فریور، این یک نوع انفعال سیاسی است و حکومت این توان را ندارد و با یک فشار دیگر امریکا بقیه را نیز رها می‌کند، اما سوال اساسی اینجاست که با آزادی تمام زندانیان آیا گفتگوهای بین‌الافغانی آغاز خواهد شد؟ پاسخ به این سوال هنوز در لایه‌ای از ابهام قرار دارد.