مشکل بی‌پایان رانندگان موترهای باربری شاهراه هرات-کابل؛ «هم پولیس و هم طالبان باج‌گیرند»

رانندگان موترهای باربری در مسیر شاهراه هرات – کابل می‌گویند هم نیروهای پولیس و هم طالبان از آنان باج می‌گیرند. برخی از این رانندگان مدعی‌اند که در مسیر شاهراه هرات– کابل پولیس تا ده هزار افغانی نیز از آنان اخاذی می‌کنند. به گفته‌ی رانندگان شاکی، در صورت نپرداختن باج، مورد بدرفتاری پولیس قرار می‌گیرند.
 
وزارت داخله می‌گوید اخاذی از موترهای باربری در مسیر شاهراه‌ها پذیرفتنی نیست و این مشکل باید متوقف شود. سخنگوی وزارت داخله می‌گوید این وزارت شماری از نیروهای پولیس را به اتهام اخاذی بازداشت کرده‌اند، اما در این زمینه آماری مشخصی ارائه نمی‌کند.
 
شفیع‌الله، راننده موتر باری در شاهراه هرات – کابل است. او که کارش انتقال کالا از هرات به کابل است، می‌گوید اخاذی در تمام مسیر وجود دارد، اما بیش‌تر در پاسگاه‌های پولیس موسوم به «نورک» در ولایت غزنی و «کشک نخود»، ولایت قندهار رخ می‌دهد: «این دو پوسته چهارهزار افغانی از ما می‌گیرند و ما را آزار و اذیت می‌کنند. اگر پول ندهیم، به موتر ما اجازه نمی‌دهند که حرکت کند.» او می‌گوید سربازان پولیس با بهانه‌تراشی و انگ قاچاقی‌بودن کالا از آنان پول می‌گیرند.
 
علی‌جان یکی دیگر از رانندگان موترهای باربری در مسیر شاهراه هرات– کابل است. او می‌گوید که پولیس حتا سواد خواندن اسناد گمرکی موترهای باربری را ندارد، اما اسناد این موترها را جهت باج‌گیری نزد خود نگه‌ می‌دارد: «پولیس اسناد موتر ما را می‌گیرد و به پوسته نگه‌می‌دارد و باز ما چانه می‌زنیم، تا اجازه بدهد که موتر خود را روشن کنیم. رشوت پولیس زیاد است و ما خیلی اذیت می‌شویم.»
 
به گفته او، در مسیر شاهراه نیز نیروهای پولیس ۲۰۰ تا ۳۰۰ افغانی از هر موتر باربری می‌گیرند.
 
طی دو سال اخیر بارها رانندگان موترهای باربری در واکنش به اخاذی پولیس دست به اعتصاب کاری گسترده در دروازه «میرداوود» هرات زده‌اند، اما این اعتراض‌ها تأثیر مثبتی بر وضعیت نداشته است.
 
رانندگان موترهای باربری مدعی‌اند که پس از اعتصاب کاری، اخاذی پولیس شدت بیش‌تر یافته و آنان پول بیش‌تری باید به پولیس در مسیر شاهراه هرات – کابل بدهند.
 
قبلا در پی اعتصاب کاری رانندگان موترهای باربری در مسیر شاهراه هرات – کابل یک هیأت از مرکز کشور برای بررسی مشکلات به هرات سفر کرد. در آن زمان هیأت در بدل شکسته‌شدن اعتصاب کاری وعده رسیدگی به مشکل را داده بود. اما به گفته رانندگان معترض با گذشت زمان زیاد نه‌تنها که مشکل برطرف نشده که بیش‌تر هم شده است.
 
ناصر امان، یکی دیگر از رانندگان موترهای باربری، می‌گوید که اعتصاب کاری هیچ تأثیری بر ختم باج‌‌گیری نیروهای پولیس نداشته است: «از وقتی ما اعتراض کردیم و دست به اعتصاب کاری زدیم، پولیس پول زیادتری از ما می‌گیرد. اگر ما به پولیس بگویم که چرا پول می‌گیری؟ پولیس می‌گوید که خود ما [نیروهای پولیس] اشرف غنی و عبدالله عبدالله هستیم.»
 
شورای ولایتی هرات نیز از حکومت می‌خواهد که جلو باج‌گیری نیروهای پولیس در مسیر شاهراه‌ها را بگیرد و تداوم این روند به هیچ عنوان قابل قبول نیست.
 
وکیل‌احمد کرخی، رییس کمیته امنیتی شورای ولایتی هرات می‌گوید که بارها رانندگان موترهای باربری در پیوند به اخاذی پولیس نزد آنان مراجعه و شکایت کرده‌اند، اما همچنان باج‌گیری ادامه دارد: «ما از حکومت مرکزی می‌خواهیم که اجازه ندهد بیش‌تر از این باج‌گیری در شاهراه‌ها صورت بگیرد و درست نیست که پولیس معاش از دولت می‌گیرد، از رانندگان هم پول بگیرد.»
 
شاهراه هرات – کابل، غرب و جنوب کشور را به پایتخت وصل می‌کند. این شاهراه از ولایت‌های ناامن فراه، زابل، هلمند، قندهار، غزنی و میدان وردک می‌گذرد و به کابل وصل می‌شود. روزانه صدها موتر کالاهای وارداتی از کشورهای ایران و ترکمنستان از هرات به کابل منتقل می‌شود. باج‌گیری طالبان و نیروهای دولتی، روی بلندرفتن قیمت این کالاها تأثیرگذار است.
 
مقام‌ها در وزارت داخله از نظارت جدی بر شاهراه‌های کشور مبنی بر جلوگیری از اخاذی نیروهای پولیس از رانندگان موترهای باربری تأکید می‌کنند.
 
طارق آرین، سخنگوی وزارت داخله می‌گوید که شماری از نیروهای پولیس را به اتهام اخاذی بازداشت کرده‌اند و توسط بخش امنیت داخلی این وزارت نظارت بر سلوک و رفتار پولیس را افزایش داده است: «پولیس در مسیر شاهراه اتهاماتی که بر وی وارد است، ما آن را بررسی می‌کنیم و در صورتی‌‍ که نیاز باشد، تغییرات می‌آوریم.»
 
آقای آرین هشدار می‌‎دهد که به هیچ عنوان اخاذی پولیس از رانندگان موترهای باربری قابل قبول نیست و باید متوقف شود. او تأکید می‌کند که نیروهای پولیس متهم به اخاذی، از وظیفه سبک‌دوش و به نهادهای عدلی و قضایی معرفی می‌شوند.
 
اما سخنگوی وزارت داخله، آماری در پیوند بازداشت نیروهای پولیس به اتهام فساد ارائه نمی‌کند.
 
مقام‌ها در اداره محلی هرات مدعی است که در محدوده جغرافیایی هرات اخاذی از رانندگان موترهای باربری کاهش یافته است. جیلانی فرهاد، سخن‌گوی والی هرات از مقام‌ها در مرکز کشور می‌خواهد که برای ختم باج‌گیری از رانندگان موترهای باربری اقدام کنند: «هر گونه فعالیت غیرقانونی در مسیر شاهراه‌ها که منجر به کاهش فعالیت‌های اقتصادی شود، خیانت ملی است.»
 
آقای فرهاد بر ضرورت مبارزه با باج‌گیری در مسیر شاهراه‌ها تأکید می‌کند: «اما در سایر ولایت‌ها برخی از شکایت‌ها می‌رسد که در مسیرها اخاذی می‌شود و امیدواریم که وزارت داخله و اداره‌های ذی‌ربط در راستای برطرف ساختن این مشکلات اقدام کنند.»
 
طالبان هم اخاذی می‌کنند
رانندگان موترهای باربری می‌گویند که در کنار باج‌گیری پولیس، مجبور هستند که به طالبان نیز باج بپردازند. این رانندگان می‌گویند که در ایست‌های بازرسی طالبان در مسیر شاهراه هرات – کابل این گروه از رانندگان اخاذی می‌کنند.
 
محمد گل، یکی از رانندگان موترهای باربری در مسیر شاهراه هرات – کابل، می‌گوید که به هیچ عنوان بدون باج‌دهی به طالبان، امکان عبور و مرور در این شاهراه را ندارند: «باز هم طالبان از پولیس ما بهتر است، حداقل یک‌بار که برای‌شان پول بدهیم و برای ما پرزه بدهند، در دیگر جاها که این پرزه برای‌شان نشان بدهیم، از ما پول نمی‌گیرند.»
 
منبع: روزنامه اطلاعات روز