زمان تغییر «ساختار و بنای» نظام متمرکز کنونی فرارسیده است

صلاح‌الدین ربانی، رهبر حزب جمعیت و وزیر پیشین امور خارجه، تجربه نزدیک به دو دهه نظام ریاستی کنونی در امر مشارکت مردم در همه سطوح تصمیم‌گیری و نهادینه‌کردن مردم‌سالاری را ناکام خواند.
ربانی که روز جمعه، بیست‌وهشتم سنبله در نهمین سال یادبود از ترور برهان‌الدین ربانی، رییس پیشین شورای عالی صلح، سخنرانی می‌کرد، تأکید کرد که زمان تغییر «ساختار و بنای» نظام متمرکز کنونی فرارسیده است.
به گفته او، با تغییر ساختار نظام از ریاستی به نظام پارلمانی، قدرت به صورت افقی توزیع می‌شود، زمینه حضور مستقیم و غیرمستقیم مردم در سطوح تصمیم‌گیری فراهم خواهد شد و مردم از طریق چهارچوپ‌های متعدد می‌توانند دولت را پاسخ‌گو بسازند. صلاح‌الدین ربانی افزود که حزب جمعیت از ابتدا بر «توزیع افقی» قدرت و جلوگیری از تمرکز قدرت از مجرای نظام صدارتی – پارلمانی که تفکیک قوا در آن به صورت واضح تعریف شده باشد، تأکید داشت و بر همین موضع خود ایستاده است.
ربانی می‌گوید که بهترین فرصت برای ترسیم نقشه راه و ساختار نظام سیاسی آینده روند صلح کنونی است و باید از آن به صورت درست استفاده شود.
صلاح‌الدین ربانی در این نشست گفت که برخی‌ها تلاش دارند تا جمعیت را خلاف روند صلح نشان دهند، اما این تلاش‌ها به جایی نمی‌رسد.
او هرچند گفت که با روند کنونی صلح مخالف نیست، اما تأکید کرد که با چهارچوپ کنونی گفت‌وگوهای صلح مخالف است.
صلاح‌الدین می‌گوید که چهارچوپ دوجانبه کنونی از همه مردم افغانستان نماینده‌گی نمی‌کند و باید به چهارچوپ چندجانبه بدل شود.
ربانی تأکید کرد که نباید ارزش‌ها و دست‌آوردهای مردم افغانستان در روند کنونی صلح معامله شود.
صلاح‌الدین ربانی در حالی این سخنان را مطرح ‌کرده است که مراحل آغازین مذاکرات صلح بین دولت و طالبان در دوحه آغاز شده است.
هرچند دو طرف پیش‌رفت‌هایی داشته‌اند، اما به توافقات نهایی نرسیده است.
مذاکرات در مراحل آغازین روی تعیین اجندا و شیوه کاری متمرکز بوده است.