خبرگزاری صدای افغان(آوا)-قم: هماندیشی علمی «حج و امتسازی اسلامی» به همت پژوهشکده حج و زیارت ایران، روز پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت/ثور در محل نمایندگی ولیفقیه در امور حج و زیارت شهر مقدس قم برگزار شد.
حج، تجلی ارتباط امت اسلامی
آیتالله رضا رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) طی سخنانی در این نشست، با تأکید بر جنبه ارتباطی حج، آن را فرصتی منحصر بفرد برای تقویت پیوندهای میان مسلمانان جهان دانست و خاطرنشان کرد: عبادات اسلامی، تنها در حوزه فردی خلاصه نمیشوند، بلکه با جنبههای مختلف زندگی بشر در هم تنیدهاند. در این میان، حج نماد ارتباط فراگیر میان امت اسلامی و عرصهای برای تعاملات اجتماعی، فرهنگی، معنوی و حتی سیاسی است.
به گفته دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع)، حج نباید تنها در قالب اعمال و مناسک ظاهری محدود بماند. این آیین عظیم، ظرفیتی بزرگ برای تمرین صبر، گذشت، ایثار، همزیستی جمعی و همدلی اجتماعی است و میتواند به عنوان الگویی عملی برای شکلدهی به جامعهای مؤمن، متعهد و آگاه ایفای نقش کند.
وی با اشاره به سخنان حضرت فاطمه زهرا (س) درباره نقش محوری حج در استواری دین، افزود: باید بررسی شود چه مؤلفههایی در حج نهفته است که آن را به رکن دین داری و تجلی استحکام دین بدل کرده است.

یکی دیگر از ابعاد مغفول مانده حج، به باور آیتالله رمضانی، جنبه سیاسی و عدالتخواهانه آن است. او با تأکید بر اینکه حج، روحیه ظلمستیزی را در انسان تقویت میکند، گفت: آموزههای اسلامی همچون عدالتورزی و مبارزه با فساد، باید در رفتار اجتماعی مسلمانان جاری شود و حج میتواند بستر تقویت این روحیه در امت اسلامی باشد.
آیتالله رمضانی در بخش مهمی از سخنان خود، حج را از زاویه تمدنسازی اسلامی مورد بررسی قرار داد و تصریح کرد: حج باید به عنوان یک مسئله تمدنی دیده شود.
او با اشاره به بحرانهای معنوی و فرهنگی تمدن غرب، حج را فرصتی بزرگ برای بازتعریف جایگاه تمدن اسلامی در جهان دانست و افزود: اسلام، نرمافزار کاملی برای تمدنسازی در اختیار دارد که در صورت تبیین صحیح، میتواند انسان معاصر را از بنبستهای فکری و اخلاقی نجات دهد.
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) با تحلیل وضعیت امت اسلامی، موانعی چون تفرقه مذهبی، نابرابری اقتصادی و فقدان آموزش دینی را از جمله موانع امتسازی دانست و گفت: استکبار جهانی برای تداوم این موانع سرمایهگذاری گستردهای کرده است. مقابله با این توطئهها نیازمند همافزایی راهبردی، تدوین سند جامع امتسازی و تلاش منسجم نهادهای مسئول است.
آیتالله رمضانی تأکید کرد: حج نه تنها یک عبادت، بلکه یک میدان بزرگ برای تقویت هویت، تحقق وحدت و نقشآفرینی تمدنی مسلمانان است. امروز امت اسلامی بیش از هر زمان دیگر نیازمند بازخوانی ظرفیتهای تمدنساز حج و بهرهبرداری هوشمندانه از این فرصت بیبدیل است.

نماینده ولیفقیه در امور حج: حج ابراهیمی بستری راهبردی برای امتسازی اسلامی است
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولیفقیه در امور حج و زیارت، با اشاره به سخنان رهبر انقلاب اسلامی، حج ابراهیمی را نقطه آغاز امتسازی در جهان اسلام خواند.
وی با تبریک دهه کرامت و هفته حج، خاطرنشان کرد: امیدواریم خداوند توفیق درک جایگاه امامت و شفاعت اولیای الهی را به همه مسلمانان عطا کند.
حجتالاسلام والمسلمین نواب با تأکید بر اهمیت نگاه راهبردی به امتسازی، افزود: امروز امتسازی از مسائل کلیدی و راهبردی دنیای اسلام بوده و الهامبخش این نشست علمی بوده است. وی تأکید کرد که حج ابراهیمی به دلیل پیوند تاریخیاش با شخصیت حضرت ابراهیم (ع)، ظرفیت عظیمی برای تقویت امت اسلامی دارد.
نماینده ولیفقیه در امور حج و زیارت با استناد به آیات قرآن کریم، بیش از ۲۰ مؤلفه کلیدی در سیره حضرت ابراهیم برای امتسازی برشمرد که از جمله آنها اخلاص، پایبندی به راه الهی، داشتن دستورالعمل، تزکیه نفس، امنیت، ایثار، عبادت، بصیرت و مقاومت است.

حجتالاسلام والمسلمین نواب با بیان اینکه حضرت ابراهیم پیشگام در نماز، جهاد، قربانی، اعتکاف و حج بود، افزود: این پیامبر الهی نه تنها پایهگذار مناسک حج بود، بلکه نماد برائت از مشرکان نیز به شمار میرود؛ مسئلهای که امروز با نامگذاری هفته حج به عنوان «هفته برائت» تداوم یافته است.
وی در ادامه، با اشاره به آسیبهای تاریخی در امت اسلامی پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، خواستار بازگشت به آموزههای ابراهیمی به عنوان محور وحدت شد و گفت: همانگونه که قرآن کریم پیامبر اسلام را به پیروی از ملت ابراهیم دعوت کرده، ما نیز باید حضرت ابراهیم را الگوی امتسازی قرار دهیم.
نماینده ولیفقیه در امور حج و زیارت در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد که مسلمانان با الگوگیری از حضرت ابراهیم، مسیر وحدت و تمدنسازی اسلامی را با عزت طی کنند و در پیشگاه الهی سرافراز باشند.