خبرگزاری صدای افغان (آوا) - سرویس بین الملل: بیروت، در روزهای اخیر شاهد موجی از تحرکات دیپلماتیک بود؛ از جمله سفر «حسن رشاد» رئیس دستگاه اطلاعات مصر به بیروت. اهمیت این سفر در آن بود که رشاد، مستقیما از تلآویو، راهی بیروت شد. در حقیقت، او پیامرسان مستقیم اسرائیل برای لبنانیها بود.
رشاد، حامل نتایج گفتوگوهای خود با طرف اسرائیلی برای لبنانیها بود. این پیامها دربردارنده گزافهگوییهای اسرائیل مبنی بر «آمادگی برای ورود به یک عملیات نظامی زمینی محتمل» است، مشروط بر آنکه پیشرفتی ملموس در روند خلع سلاح حزبالله مشاهده شود.
فرستاده مصر به مقامات لبنانی خبر داد که مانورهای اخیر اسرائیل، بخشی از تدارکات میدانی برای سناریوی تهاجم زمینی محدود در جنوب لبنان بوده است. این سناریو، شامل نبردی سخت و چندین روزه با هدف زایل کردن توانمندیهای نظامی حزبالله طراحی شده است.
رشاد در دیدارهای خود با مقامات لبنانی در بیروت، تأکید کرد که قاهره «تنها حامل پیام است»؛ اما در عین حال، از تحرکات نظامی و سیاسی اسرائیل نیز دلنگران است. او از دولت لبنان درخواست کرد تا با «تدبیر اوضاع داخلی، مانع از وقوع جنگی دیگر شود».
منابع لبنانی میگویند، طرحهای مصر درباره بحران لبنان و اسرائیل، برداشتی از «الگوی غزه» پس از پایان جنگ است؛ یعنی خلع سلاح حزبالله، مذاکره بیواسطه با امریکا و بسنده کردن به حضور و فعالیت صرفاً سیاسی در درون مرزهای لبنان، بدون هیچگونه شاخه نظامی.
بنابراین، پیشنهاد ارائهشده از سوی رشاد که مورد خواست اسرائیل است، ادغام حزبالله در کالبد رسمی کشور، از رهگذر پیمانهای امنیتی و سیاسی داخلی و تحت نظارت بینالمللی است. هدف آن است که این گروه، تنها به یک جزء فعال سیاسی در ساختار دولت لبنان، فاقد بازوی نظامی تبدیل شود.
چرایی کنشگری قاهره در مسأله لبنان؟
قاهره، در چهارچوبی گستردهتر از هماهنگیهای بینالمللی به تکاپو افتاده و میکوشد تا از بستر پساز آتشبس در غزه برای بازیابی نقش منطقهای خود بهره گیرد. مصر، از طریق رشاد، در پی جبران خلأ سایر بازیگران عربی در صحنه لبنان و حل بحران اسرائیل و لبنان از مجرای کانالهای امنیتی و دیپلماتیک است.
رشاد، گوش شنوای دیدگاه لبنانیها در باب ناتوانی دولت در اتخاذ تدبیری سریع پیرامون خلع سلاح حزبالله، و همچنین وجود شکافهای عمیق داخلی و هراس از هرگونه درگیری داخلی بود که دخالتهای خارجی در آن نقشی مهم ایفا میکنند. طرف مصری، این دغدغهها را دریافته و پشتیبانی خود را از هرگونه فرمول کاهش تدریجی تنش که اختیار تصمیمگیری را در دستان دولت لبنان حفظ نماید و از لغزش به سوی نزاع داخلی پیشگیری کند، تأیید نموده است.
رشاد به مقامات لبنانی اطلاع داده که سفر او، بخشی از یک همت دیپلماتیک هماهنگ با عربستان، قطر و امریکا است که هدف اصلی آن، ممانعت از وقوع جنگ است. او توضیح داد که قاهره به لبنانیها یادآور شده که «مرحله آتی، شاهد نشستهای پیدرپی گروه پنجگانه خواهد بود و لبنان باید مستقیماً در این جلسات نماینده داشته باشد تا منافع آن، بدون مشارکت رسمی، بلاتکلیف و نادیده رها نگردد».
فرستاده امریکا و زیادهخواهیهایش
در امتداد همین تحرکات، مورگان اورتگاس، فرستاده امریکا نیز وارد بیروت شد. اورتاگوس، پیامهای پیشین خود درباره خلع سلاح حزبالله را تکرار کرد. او افزون بر میشل عون، با نبیه بری، رئیس پارلمان که در عین حال مذاکرهکننده حزبالله نیز هست، دیدار کرد و او را از نگاه طرف اسرائیلی و ادعاهای مکرر آن باخبر ساخت؛ مبنی بر اینکه حزبالله در حال بازسازی زیرساختهای نظامی خود و مهیا شدن برای حمله به شهرکهای اسرائیلی در شمال، خاصه در نزدیکی مرزهای فلسطین اشغالی، است.
در حال حاضر، جوزف عون مشغول رایزنی با نخستوزیر، رئیس مجلس و فرمانده ارتش لبنان است و همزمان، جلسات فشردهای با رهبران نیروهای سیاسی برای نیل به یک توافق جامع درباره مطالبات مطرح شده برگزار میکند.
عون همچنین دیدارهای متراکمی را با رهبری سیاسی حزبالله انجام میدهد تا درباره سرنوشت خلع سلاح حزبالله به نتیجهای دست یابد.
موضعگیری اسرائیل و حزبالله
در باب موضع اسرائیل، اگرچه این رژیم سطح آمادگی نظامی خود را در جبهه شمالی افزایش داده، اما به شدت درگیر اختلافات داخلی در کابینه است. برخی طرفدار یورش سریع و گسترده هستند، درحالیکه عدهای دیگر ترجیح میدهند فشار هوایی و اطلاعاتی را برای اضمحلال تدریجی زیرساختهای نظامی حزبالله ادامه دهند.
در مقابل، حزبالله درباره سفر فرستاده مصر هیچ اظهار نظری نکرده است. اما «شیخ نعیم قاسم»، دبیرکل حزبالله در آخرین سخنرانی خود به مناسبت سالگرد شهادت «سید حسن نصرالله» و شیخ «هاشم صفیالدین»، دوباره بر پایبندی حزب به پیمان خود تأکید کرد و خاطرنشان ساخت: خلع سلاح یعنی سلب قدرت در راستای خواستههای اسرائیل و تحقق اهدافش. حزبالله اجازه خلع سلاحش را نخواهد داد و نبردی کربلایی انجام خواهیم داد. ما با هر طرحی که در خدمت اسرائیل باشد، مقابله خواهیم کرد.