"خرج کردن به ناحقّ مال، حیف و میل و اسراف است

در گیر و دار زندگی و مسائل روزمره گاهی گرفتار می‌شویم و یادمان می‌رود که در آنچه می‌کنیم تدبر و تفکر کنیم و اگر مسیری را اشتباه می‌رویم اصلاح نماییم.
به گزارش آوا، یکی از اعمال ناپسند و گناه در دین مبین اسلام "اسراف و ریخت و پاش" است که گاهی ما در زندگی‌های خود گرفتار این عمل هستیم اما نمی‌خواهیم اصلاح کنیم، همه ما می‌دانیم که اسراف کاری حرام و مذموم است اما بی‌توجهی می‌کنیم.
برای یادآوری مجدد قبح این عمل و ناپسند شمرده شدن آن در لسان معصومین(ع) چند حدیث و روایت در این باره را مرور می‌کنیم.
امام علی(ع) در تعریف عمل مذموم و ناپسند اسراف چنین می‌فرمایند: "خرج کردن به ناحقّ مال، حیف و میل و اسراف است۱".
پیامبر خدا(ص) در بیان نشانه‌های انسان اسراف کار فرمودند: "اسراف کار چهار نشانه دارد؛ به کارهای باطل می‌نازد، آنچه را فراخور حالش نیست می‌خورد، در کارهای خیر بی‌رغبت است و هر کس را که بدو سودی نرساند، انکار می‌کند۲".
امام صادق(ع) نیز می‌فرمایند: "کم‌ترین اندازه اسراف، دور ریختن ته مانده ظرف (غذا یا آب) است۳".
در ایام منتهی به سال نو یا به عبارتی شب عید که بازار خرید و فروش‌ها و ریخت و پاش‌ها گرم می‌شود حواسمان باشد که "اسراف" نکنیم.
پیامبر خدا(ص) در حدیثی فرمودند: "این‏که هرچه دلت بخواهد بخوری، اسراف است۴".
همچنین ایشان در بیان یکی از موارد اسراف چنین می‌فرمایند: "یکی از انواع زیاده‏‌روی، این است که هر آنچه را دوست داری، بخوری۵".
منابع:
۱- نهج البلاغة: الخطبة ۱۲۶ منتخب میزان الحکمة: ۲۷۰
۲-تحف العقول: ۲۲ منتخب میزان الحکمة: ۲۷۰
۳- کافی: ج ۶، ص ۴۶۰، ح۱ / توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث: ج‏۱، ص۳۹۲
۴- کنز العمّال: ۷۳۶۶ منتخب میزان الحکمة: ۲۷۰
۵- سنن ابن ماجة، جلد ۲، صفحه ۱۱۱۲، حدیث ۳۳۵۲، شعب الإیمان، جلد ۵، صفحه ۴۶، حدیث ۵۷۲۱، کنز العمّال، جلد ۱۵، صفحه ۲۶۳، حدیث ۴۰۸۸۶ دانش نامه احادیث پزشکی: ۲ / ۹۴