هفتم ماه اکتوبر مصادف است با هفدهمین سالگرد عملیات نیروهای خارجی به رهبری امریکا در افغانستان و آغاز جنگ علیه تروریزم. این عملیات در سال ۲۰۰۱ میلادی منجر به سقوط رژیم طالبان شد.
در ابتدا در افغانستان بیش از ۱۵۰ هزار نظامی خارجی حضور داشتند؛ اما در حال حاضر حدود ۱۵ هزار نظامی خارجی به رهبری ناتو در افغانستان هستند.
پیمان نظامی ناتو بر اساس پیمان امنیتی کنونی با دولت افغانستان، به ماموریت جنگی خود در ۳۱ ماه دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی پایان داد و به دنبال آن، ماموریت غیر رزمی، مشورتی و آموزشی ناتو در افغانستان آغاز شد.
بعد از سال ۲۰۱۴ میلادی حدود ۱۵ سرباز خارجی در افغانستان باقی ماندند که بیشتر آنها را نظامیان امریکایی تشکیل می دهند.
در طول این مدت بیش از ۳۵۰۰ نظامی خارجی در افغانستان کشته شده اند.
بر بنیاد آمار رسمی که کشورهای عضو ناتو ارائه می دهند در راستای حضور نظامی ناتو در افغانستان، طی این مدت هزینه های سنگینی صرف شده است؛ هزینه هایی که البته این کشورها مدعی اند همگی در راستای بهبود زندگی مردم افغانستان مورد استفاده قرار گرفته؛ اما شواهد حاکی از آن است که به رغم ادعاها مبنی بر صرف مبالغ هنگفت، چیزی در این میان عاید مردم افغانستان نشده اند.
پس از ۱۷ سال مبارزه با تروریزم و میزبانی افغانستان از هزاران نیروی نظامی خارجی، این کشور همچنان در قماش و قطار کشورهای به شدت خطرناک دنیا طبقه بندی می شود.
تروریست های طالبان و البته داعش و دیگر اقمار و ایادی آن به اندازه ای قدرتمند شده اند که اگر بخواهند می توانند حملات مرگباری را حتی در کابل پایتخت راه اندازی کنند.
اکثر شاهراه های مهم کشور همچنان ناامن و برخی مناطق آن عملا تحت سلطه طالبان و دیگر تروریست های مسلح قرار دارد. ظهور گروه تروریستی مخوف دیگری همانند داعش در افغانستان نیز دیگر به یک واقعیت پذیرفته شده بدل شده است.
برخی از ولایت ها مانند غزنی، هلمند، نورستان، کنر، پکتیا و پکتیکا، لوگر و فراه و قندوز و فاریاب و جوزجان و... عملا درگیر نبردهای سخت و سنگین با تروریست ها هستند و در مواردی، مناطق وسیعی در این ولایات، تحت سلطه مستقیم طالبان قرار دارند.
ضریب احساس امنیت در میان افغان ها پس از ۱۷ سال از آغاز ماموریت بزرگ ضد تروریستی ناتو در افغانستان، به حد اقل ممکن کاهش یافته است.
نیروهای امنیتی کشور نیز به رغم روحیه بالا و تعهدی عمیق به منافع و آرمان های ملی در ستیز در برابر تروریست های داخلی و خارجی، همچنان چشم به راه کمک های خارجی برای تامین تسلیحات، منابع مالی و آموزش های مدرن مانده اند و بازوی هوایی این نیروها هنوز آنگونه که باید فعال نیست.
دسترسی به سلاح های سنگین نیز کماکان یک آرزوی محال باقی مانده است.
دستاوردهایی که در زمینه قانون گرایی، حکومت داری خوب، استقرار دموکراسی و ایجاد یک اداره شفاف و پاسخگو از آن سخن گفته می شود نیز عملا با چالش های جدی مواجه است.
به عنوان نمونه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۳، عملا تقلب و تزویری که با پشتوانه خارجی و اراده سلطه قومی به وجود آمد بر دموکراسی، انتخابات آزاد و آزادی انتخاب مردم، غلبه کرد و در نهایت دولتی ائتلافی با مشروعیت مخدوش و مورد پرسش، شکل گرفت؛ دولتی که هرگز نمی تواند حایز عنوان دموکراتیک شناخته شود.
فساد نیز در تار و پود حکومت ریشه دوانده و به نظر می رسد که آسیب های ناشی از آن، تا ده ها سال، از سیستم اقتصادی و اداری کشور، قربانی خواهد گرفت.
در عرصه های زیربنایی مانند راه سازی، ایجاد شبکه سراسری برق و... نیز کار در خور توجه و ماندگاری صورت نگرفت. کارهای شکلی و نمادین هم پس از مدتی به دلیل کیفیت پایین، یا از میان رفت و یا در معرض آسیب های جدی است.
در این میان، تنها دستاوردهایی که خارجی ها به آن اشاره می کنند رفتن میلیون ها دختر و پسر به مکتب و همچنین توسعه فعالیت های رسانه ای و شبکه مخابرات است که به نظر نمی رسد این مسایل با سرمایه گذاری مستقیم خارجی ها به دست آمده باشد؛ افزون بر آنکه هریک از عرصه ها به ویژه وضعیت معارف با مشکلات خاص خود مواجه هستند.
در ابتدا در افغانستان بیش از ۱۵۰ هزار نظامی خارجی حضور داشتند؛ اما در حال حاضر حدود ۱۵ هزار نظامی خارجی به رهبری ناتو در افغانستان هستند.
پیمان نظامی ناتو بر اساس پیمان امنیتی کنونی با دولت افغانستان، به ماموریت جنگی خود در ۳۱ ماه دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی پایان داد و به دنبال آن، ماموریت غیر رزمی، مشورتی و آموزشی ناتو در افغانستان آغاز شد.
بعد از سال ۲۰۱۴ میلادی حدود ۱۵ سرباز خارجی در افغانستان باقی ماندند که بیشتر آنها را نظامیان امریکایی تشکیل می دهند.
در طول این مدت بیش از ۳۵۰۰ نظامی خارجی در افغانستان کشته شده اند.
بر بنیاد آمار رسمی که کشورهای عضو ناتو ارائه می دهند در راستای حضور نظامی ناتو در افغانستان، طی این مدت هزینه های سنگینی صرف شده است؛ هزینه هایی که البته این کشورها مدعی اند همگی در راستای بهبود زندگی مردم افغانستان مورد استفاده قرار گرفته؛ اما شواهد حاکی از آن است که به رغم ادعاها مبنی بر صرف مبالغ هنگفت، چیزی در این میان عاید مردم افغانستان نشده اند.
پس از ۱۷ سال مبارزه با تروریزم و میزبانی افغانستان از هزاران نیروی نظامی خارجی، این کشور همچنان در قماش و قطار کشورهای به شدت خطرناک دنیا طبقه بندی می شود.
تروریست های طالبان و البته داعش و دیگر اقمار و ایادی آن به اندازه ای قدرتمند شده اند که اگر بخواهند می توانند حملات مرگباری را حتی در کابل پایتخت راه اندازی کنند.
اکثر شاهراه های مهم کشور همچنان ناامن و برخی مناطق آن عملا تحت سلطه طالبان و دیگر تروریست های مسلح قرار دارد. ظهور گروه تروریستی مخوف دیگری همانند داعش در افغانستان نیز دیگر به یک واقعیت پذیرفته شده بدل شده است.
برخی از ولایت ها مانند غزنی، هلمند، نورستان، کنر، پکتیا و پکتیکا، لوگر و فراه و قندوز و فاریاب و جوزجان و... عملا درگیر نبردهای سخت و سنگین با تروریست ها هستند و در مواردی، مناطق وسیعی در این ولایات، تحت سلطه مستقیم طالبان قرار دارند.
ضریب احساس امنیت در میان افغان ها پس از ۱۷ سال از آغاز ماموریت بزرگ ضد تروریستی ناتو در افغانستان، به حد اقل ممکن کاهش یافته است.
نیروهای امنیتی کشور نیز به رغم روحیه بالا و تعهدی عمیق به منافع و آرمان های ملی در ستیز در برابر تروریست های داخلی و خارجی، همچنان چشم به راه کمک های خارجی برای تامین تسلیحات، منابع مالی و آموزش های مدرن مانده اند و بازوی هوایی این نیروها هنوز آنگونه که باید فعال نیست.
دسترسی به سلاح های سنگین نیز کماکان یک آرزوی محال باقی مانده است.
دستاوردهایی که در زمینه قانون گرایی، حکومت داری خوب، استقرار دموکراسی و ایجاد یک اداره شفاف و پاسخگو از آن سخن گفته می شود نیز عملا با چالش های جدی مواجه است.
به عنوان نمونه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۳، عملا تقلب و تزویری که با پشتوانه خارجی و اراده سلطه قومی به وجود آمد بر دموکراسی، انتخابات آزاد و آزادی انتخاب مردم، غلبه کرد و در نهایت دولتی ائتلافی با مشروعیت مخدوش و مورد پرسش، شکل گرفت؛ دولتی که هرگز نمی تواند حایز عنوان دموکراتیک شناخته شود.
فساد نیز در تار و پود حکومت ریشه دوانده و به نظر می رسد که آسیب های ناشی از آن، تا ده ها سال، از سیستم اقتصادی و اداری کشور، قربانی خواهد گرفت.
در عرصه های زیربنایی مانند راه سازی، ایجاد شبکه سراسری برق و... نیز کار در خور توجه و ماندگاری صورت نگرفت. کارهای شکلی و نمادین هم پس از مدتی به دلیل کیفیت پایین، یا از میان رفت و یا در معرض آسیب های جدی است.
در این میان، تنها دستاوردهایی که خارجی ها به آن اشاره می کنند رفتن میلیون ها دختر و پسر به مکتب و همچنین توسعه فعالیت های رسانه ای و شبکه مخابرات است که به نظر نمی رسد این مسایل با سرمایه گذاری مستقیم خارجی ها به دست آمده باشد؛ افزون بر آنکه هریک از عرصه ها به ویژه وضعیت معارف با مشکلات خاص خود مواجه هستند.
