زلمی خلیلزاد؛ نماینده امریکا برای صلح افغانستان می‌گوید که دولت افغانستان باید پیش از نشست او با طالبان در قطر، یک تیم مذاکره کننده «همه شمول» افغانی را تشکیل دهد.
آقای خلیلزاد تاکید کرده که این تیم باید متشکل از نماینده‌های حکومت، سیاسیون، جامعه مدنی و همه اقشار جامعه باشد. او تصریح کرد: «این مساله عاجل است و باید زودتر صورت بگیرد و هیات تعیین شود. اگر موافقه نشود، نشست مسکو دوباره تکرار خواهد شد.»
او افزود که باور دارد که طالبان صلح می‌خواهند؛ اما مساله اصلی چگونگی صلح است که هر قشری یک نوع صلح جداگانه می‌خواهد. افغان‌ها باید بین هم بنشینند و در این مورد به اتفاق نظر برسند.
خلیلزاد گفت:«طالبان به ما می‌گویند که خواهان شراکت هستند؛ چون حکومت گذشته شان مثل حکومت مجاهدین و کمونیست‌ها ناکام بود. در این مورد صحبت نکردیم چون موضوع داخلی است.»
پنجمین دیدار خلیلزاد با طالبان قرار است به تاریخ ۲۵ فبروری در شهر دوحه قطر صورت بگیرد.
آگاهان می گویند که اظهارات تازه نماینده امریکا در روند صلح افغانستان نشان می دهد که تلاش واشنگتن برای دور زدن کابل در این روند و تحمیل یک صلح دوجانبه با طالبان بر دولت و مردم افغانستان، شکست خورده است.
به عقیده تحلیلگران، واکنش تند رییس جمهور اشرف غنی در برابر امریکا و دیگر کشورها برای مشروعیت بخشیدن به صلح بدون مالکیت حکومت با طالبان که یکی از ملموس ترین نمودهای آن، برخورد سرد آقای غنی با زلمی خلیلزاد در دیدار پیشین آن دو بود، سرانجام امریکا را بر آن داشت تا از انحصارگرایی استعماری در زمینه صلح دست بردارد و حق حاکمیت مشروع دولت افغانستان در این روند را به رسمیت بشناسد.
اخیرا قرار بود یک هیأت عالیرتبه از مذاکره کنندگان طالبان به اسلام آباد سفر کند و در آنجا با عمران خان؛ نخست وزیر آن کشور، محمد بن سلمان؛ ولیعهد رژيم سعودی که به پاکستان سفر کرده بود و نیز زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه امریکا در روند صلح افغانستان گفتگو کند. اگر این اتفاق می افتاد، همه طرف های دیدارهای هیأت طالبان، کشورهایی بودند که در ۴۰ سال اخیر در ناامنی، جنگ، تروریزم و ویرانی های ۴۰ سال اخیر افغانستان، مستقیما و به نحوی گسترده، دخالت داشته اند؛ اما کابل با مقاومت در برابر این برنامه هیأت صلح طالبان، اجازه تحقق آن را نداد. افغانستان با اشاره به اینکه شماری از اعضای هيأت مذاکره کننده طالبان، در فهرست تحریم های شورای امنیت سازمان ملل قرار دارند و نباید آزادانه به کشورهای دیگر، سفر کنند، به این سازمان شکایت کرد و به دنبال آن، طالبان هم اعلام کردند که به دلیل ممانعت کابل، نتوانسته اند به اسلام آباد سفر کنند.
تصور می شود که این اقدام کابل، آقای خلیلزاد را مجبور کرده است تا به خواسته های ارگ ریاست جمهوری مبنی بر مشارکت و حتی مالکیت دولت افغانستان در روند صلح با طالبان، تمکین کند و از افغانستان بخواهد تا به سرعت یک هیأت فراگیر و همه شمول صلح را تشکیل دهد.
به عقیده کارشناسان، اکنون نوبت کابل است تا از دیگر ابزارهای خود برای قبولاندن خواسته ها و رفع نگرانی های مشروع مردم، احزاب و اقوام افغانستان در گفتگوهای صلح با طالبان، استفاده کند و اجازه ندهد که این روند به تمامی بر وفق مراد و منظور امریکا و پاکستان و عربستان سعودی و روسیه و طالبان و دیگر طرف های خارجی دخیل در این روند به پیش برود و طی آن، منافع مشروع و بزرگ مردم افغانستان قربانی شود.
تجربه نشان داد که همانگونه که ریاست جمهوری، پیشتر در واکنش به نشست مسکو هم اعلام کرده بود، هیچ توافقی در زمینه صلح، بدون امضا و موافقت دولت افغانستان، امکان عملیاتی شدن پیدا نخواهد کرد؛ بنابراین، دولت وحدت ملی باید با تمام قدرت، این پیام مهم را به امریکا و طالبان و پاکستان و اعراب و دیگر طرف های مذاکرات صلح افغانستان برساند که دولت و مردم افغانستان تا تحقق واقعی خواست های مشروع و اساسی خود در روند صلح و دریافت تضمین های قوی و مؤثر در زمینه پاسخگو بودن طالبان و حامیان خارجی آن گروه در قبال تعهدات شان نسبت به این خواست ها در کنار همدیگر ایستاده اند.
بنابراین، ایجاد یک اجماع فراگیر ملی، فراقومی و فراجناحی درباره اصول و چارچوب صلح با طالبان، ضرورت اساسی این مرحله است؛ چیزی که باید در تشکیل هیأت مذاکره کننده صلح از سوی افغانستان هم نمود پیدا کند.
آقای خلیلزاد تاکید کرده که این تیم باید متشکل از نماینده‌های حکومت، سیاسیون، جامعه مدنی و همه اقشار جامعه باشد. او تصریح کرد: «این مساله عاجل است و باید زودتر صورت بگیرد و هیات تعیین شود. اگر موافقه نشود، نشست مسکو دوباره تکرار خواهد شد.»
او افزود که باور دارد که طالبان صلح می‌خواهند؛ اما مساله اصلی چگونگی صلح است که هر قشری یک نوع صلح جداگانه می‌خواهد. افغان‌ها باید بین هم بنشینند و در این مورد به اتفاق نظر برسند.
خلیلزاد گفت:«طالبان به ما می‌گویند که خواهان شراکت هستند؛ چون حکومت گذشته شان مثل حکومت مجاهدین و کمونیست‌ها ناکام بود. در این مورد صحبت نکردیم چون موضوع داخلی است.»
پنجمین دیدار خلیلزاد با طالبان قرار است به تاریخ ۲۵ فبروری در شهر دوحه قطر صورت بگیرد.
آگاهان می گویند که اظهارات تازه نماینده امریکا در روند صلح افغانستان نشان می دهد که تلاش واشنگتن برای دور زدن کابل در این روند و تحمیل یک صلح دوجانبه با طالبان بر دولت و مردم افغانستان، شکست خورده است.
به عقیده تحلیلگران، واکنش تند رییس جمهور اشرف غنی در برابر امریکا و دیگر کشورها برای مشروعیت بخشیدن به صلح بدون مالکیت حکومت با طالبان که یکی از ملموس ترین نمودهای آن، برخورد سرد آقای غنی با زلمی خلیلزاد در دیدار پیشین آن دو بود، سرانجام امریکا را بر آن داشت تا از انحصارگرایی استعماری در زمینه صلح دست بردارد و حق حاکمیت مشروع دولت افغانستان در این روند را به رسمیت بشناسد.
اخیرا قرار بود یک هیأت عالیرتبه از مذاکره کنندگان طالبان به اسلام آباد سفر کند و در آنجا با عمران خان؛ نخست وزیر آن کشور، محمد بن سلمان؛ ولیعهد رژيم سعودی که به پاکستان سفر کرده بود و نیز زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه امریکا در روند صلح افغانستان گفتگو کند. اگر این اتفاق می افتاد، همه طرف های دیدارهای هیأت طالبان، کشورهایی بودند که در ۴۰ سال اخیر در ناامنی، جنگ، تروریزم و ویرانی های ۴۰ سال اخیر افغانستان، مستقیما و به نحوی گسترده، دخالت داشته اند؛ اما کابل با مقاومت در برابر این برنامه هیأت صلح طالبان، اجازه تحقق آن را نداد. افغانستان با اشاره به اینکه شماری از اعضای هيأت مذاکره کننده طالبان، در فهرست تحریم های شورای امنیت سازمان ملل قرار دارند و نباید آزادانه به کشورهای دیگر، سفر کنند، به این سازمان شکایت کرد و به دنبال آن، طالبان هم اعلام کردند که به دلیل ممانعت کابل، نتوانسته اند به اسلام آباد سفر کنند.
تصور می شود که این اقدام کابل، آقای خلیلزاد را مجبور کرده است تا به خواسته های ارگ ریاست جمهوری مبنی بر مشارکت و حتی مالکیت دولت افغانستان در روند صلح با طالبان، تمکین کند و از افغانستان بخواهد تا به سرعت یک هیأت فراگیر و همه شمول صلح را تشکیل دهد.
به عقیده کارشناسان، اکنون نوبت کابل است تا از دیگر ابزارهای خود برای قبولاندن خواسته ها و رفع نگرانی های مشروع مردم، احزاب و اقوام افغانستان در گفتگوهای صلح با طالبان، استفاده کند و اجازه ندهد که این روند به تمامی بر وفق مراد و منظور امریکا و پاکستان و عربستان سعودی و روسیه و طالبان و دیگر طرف های خارجی دخیل در این روند به پیش برود و طی آن، منافع مشروع و بزرگ مردم افغانستان قربانی شود.
تجربه نشان داد که همانگونه که ریاست جمهوری، پیشتر در واکنش به نشست مسکو هم اعلام کرده بود، هیچ توافقی در زمینه صلح، بدون امضا و موافقت دولت افغانستان، امکان عملیاتی شدن پیدا نخواهد کرد؛ بنابراین، دولت وحدت ملی باید با تمام قدرت، این پیام مهم را به امریکا و طالبان و پاکستان و اعراب و دیگر طرف های مذاکرات صلح افغانستان برساند که دولت و مردم افغانستان تا تحقق واقعی خواست های مشروع و اساسی خود در روند صلح و دریافت تضمین های قوی و مؤثر در زمینه پاسخگو بودن طالبان و حامیان خارجی آن گروه در قبال تعهدات شان نسبت به این خواست ها در کنار همدیگر ایستاده اند.
بنابراین، ایجاد یک اجماع فراگیر ملی، فراقومی و فراجناحی درباره اصول و چارچوب صلح با طالبان، ضرورت اساسی این مرحله است؛ چیزی که باید در تشکیل هیأت مذاکره کننده صلح از سوی افغانستان هم نمود پیدا کند.
