نمایندگان مجلس در ادامه بررسی طرح بررسی سند بودجه وسط سال دولت می‌گویند که حکومت میلیاردها افغانی پول پروژه‌های انکشافی وزارت معارف را خلاف اصولنامه بودجه ملی برای برگزاری انتخابات اختصاص داده است.

نمایندگان می‌گویند که حکومت بدون در جریان گذاشتن وزارت معارف میلیاردها افغانی پول پروژه‌های انکشافی این وزارت و معاشات معلمین را به انتخابات ریاست جمهوری اختصاص داده است.
 
ناهید فرید گفت که اگر حکومت نمی‌تواند بودجه انتخابات را تامین کند، هیچ انتخابات برگزار نکند؛ زیرا این حق را ندارد که معاشات معلمان و پروژه‌های انکشافی معارف به انتخابات اختصاص دهد.
 
غلام فاروق مجروح دیگر عضو مجلس نیز گفت که پول 156 پروژه انکشافی در حالی به برگزاری انتخابات اختصاص یافته که بسیاری وزارت‌های مربوطه این پروژه‌ها اصلاً از موضوع خبر ندارند.
 
قابل یادآوری است که حکومت افغانستان تعهد تامین 90 میلیون دالر بودجه انتخابات را داده است و طرح آن را در بودجه وسط سال دولت به مجلس پیشنهاد کرده است.

در این شکی نیست که مردم سالاری یک الگوی سیاسی مناسب برای انتقال صلح آمیز قدرت در افغانستان محسوب می شود؛ کشوری که سابقه ده ها سال سلطه رژيم های اقتدارگرا و توتالیتر را دارد و در این زمینه، هزینه های هنگفت و سنگینی نیز پرداخت کرده است.

با این حال، این نقد نیز در حال حاضر به صورت جدی وارد است که مردم سالاری رایج و شایع در افغانستان، هیچ سنخیت، تناسب و ارتباط معناداری با الگوهای توسعه یافته این روند در دیگر نقاط جهان ندارد.

به بیان روشن تر، مردم سالاری هم در افغانستان، مقهور المان هایی مانند قومیت، سنت، زبان، افراط گرایی و... شده است. این وضعیت به اندازه ای حاد و آشفته است که به سادگی می توان مدعی شد که اصول متضمن مردم سالاری در قانون اساسی افغانستان، از جمله بخش های راکد این قانون است که هیچ استفاده و اعتنای سودمند و ثمربخشی از آن نمی شود.

از جانب دیگر، هیچکس نمی تواند انکار کند که اساس یک جامعه مردم سالار و توسعه یافته و باثبات و دارای آینده ای روشن و درخشان را معارف تشکیل می دهد. جوامعی که در نهایت به یک سیستم سیاسی کارآمد، مسؤول، مقتدر و پاسخگو دست یافته اند، ابتدا بنیان های فرهنگی چنین سیستمی را در معارف و دستگاه های آموزشی و تحصیلی خود ایجاد و تقویت کرده اند.

به این ترتیب، اختصاص بودجه معارف به برگزاری انتخابات، نه تنها جای غرور و افتخار ندارد و نمی تواند متضمن آینده ای پایدار برای دموکراسی در افغانستان باشد؛ بلکه بالعکس از آنجا که این تصمیم به تضعیف معارف منتهی می شود، می توان نتیجه گرفت که عملا تصمیمی علیه آینده مردم سالاری هم است.

حکومت اگر در صدد تأمین بودجه انتخابات ریاست جمهوری از منابع ملی و داخلی بود، این مهم را از پول حاصل از درآمدها و عایدات، انجام می داد نه با ایجاد کسری بودجه در بخش معارف.

این نشان می دهد که هنوز نگاه حکومت افغانستان به معارف‌، نگاهی زیربنایی و استراتژيک نیست؛ زیرا یک انتخابات پرابهام، غیر شفاف، به احتمال قوی با سطح پایین مشارکت و مشروعیت و سقف بالای تقلب و تزویر و دستبرد و فساد و سوء مدیریت و مهندسی و... بر معارف و آموزش نسلی آگاه برای ساختن آینده ای مطمئن و روشن، ترجیح داده می شود.

این در حالی است که در افغانستان، اولویت با معارف و آموزش است؛ زیرا ما هنوز نیاز به ایجاد پایه های فرهنگی قدرتمند و پایدار و تقویت بنیان های مردم سالاری از طریق تربیت نسلی از دانش آموختگان آگاه داریم. این پیش نیاز اصلی ایجاد یک مردم سالاری بومی و بالغ است که پایدار بماند و بدون نیاز به کمک و حمایت خارجی ها، به کارابزاری کارآمد و مؤثر برای تعریف و تشکیل ساختار نظام سیاسی افغانستان بدل شود.