برخی ویژگی‌های حکومت حضرت حجت(عج)

پيامبر صلي الله عليه و آله: «مَهْدىُّ اُمَّتِى الَّذى يَمْلاُ الاَرْضَ قِسْطا وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ جَوْرا وَ ظُلْما»؛¹    
مهدى امّت من، كسى است كه هنگام پر شدن زمين از بيداد و ظلم، آن را پر از قسط و عدل خواهد كرد.

در آستانه‌ سالروز به امامت رسیدن آخرین منجی عالم بشریت حضرت بقیت‌الله الاعظم ارواحنا و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء قرار داریم، این روز بزرگ را به همه‌ شیعیان و پیروان و عاشقان آن حضرت و به همه‌ی مستضعفان و طالبان حقیقت تبریک عرض می‌کنیم.
 
وقتی سخن از وجود نازنین حضرت حجت به میان می‌آید، عدالت و قسط و مساوات در ذهن انسان تداعی می‌نماید، زیرا ما معتقدیم که تنها مجریان عدالت عدل الهی در روی زمین امامان معصوم(ع) هستند، و اگر فقهای جامع‌الشرایط هم می‌خواهند به عدالت حکم برانند بر اساس فرمایشات و روایات همان امامان معصوم است.
 
شرایط امروز اقتضاء می‌کند تا در رابطه با ویژگی‌های حکومت آن حضرت ‌(که انشاءالله به زودی ظهور نموده و حکومت جهانی و همه شمول تشکیل میدهد) صحبت گردد، و اینکه ما منتظر چه نوع حکومتی هستیم، و در حکومت‌های فعلی مادی که هرکدام ادعای با طم‌طراق دارند، چرا نمی‌توانند آن آرمان را محقق نمایند؟ دلیل شان این است که تاروپود حکومت مادی بر سرمایه اندوزی، مال پرستی و سود بیشتر از هر طریق و ترفندی بنیان گذاری شده است. و این تاروپود جای عشق به خوبی‌ها، ارزشها، ایثار و مجاهدت‌ها و بالآخره زیبائی‌های زندگی را اشغال کرده به طوری که جامعه‌ی انسانی را از گردونه‌ی خوبی‌ها حذف نموده است. اما حکومت جهانی مهدوی که به همّت توانای امام عصر(عج) توسعه و گسترش می‌یابد براساس وحی و ماهیت دینی جلوه‌گری می‌کند و این حکومت دارای چند ویژگی خواهد بود:
1. عدل و احسان
در حکومت جهانی اسلام عدل و احسان سنگ زیرین است. سرآغاز انقلاب اجتماعی و حکومت جهانی  حضرت حجت (عج) اجرای عدالت براساس احکام دین است. از آنجایی‌که حضرت حجت، ادامه دهنده‌ی راه پیامبران و اولیاء است. و قرآن کریم هم به عدل و احسان امرنموده است: «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط» (حدید/25)
 
 از اینرو همانطور که پیامبران وظیفه داشتند که برابر کتاب و میزان، مردمان را به عدالت  به پا دارند حضرت مهدی(عج) نیز وظیفه دارد بر سیره‌ی پیامبران، جامعه انسانی را به دادگری و قسط و عدل به پا دارد و از نارواها و ستم بازدارد.
 
در حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) جهان از هرگونه ستم پاک می‌شود. آن‌گاه که ظهور کند، میزان و عدل را در میان جامعه‌ی بشری بنا خواهد کرد، هیچ‌کس به دیگری ستم روا نخواهد داشت.
 
2. استحکام پیوندهای اجتماعی
ویژگی دوم که می‌توان در حکومت حضرت حجت یافت، استحکام پیوند اجتماعی است. در آموزه‌های اسلامی مفاهیم و واژه‌هایی وجود دارد که پیام آن‌ها، بنیان‌گذاری و شکوفاسازی و استحکام روحیه جمعی و اجتماعی است. مانند واژه «تعاون» که خداوند در قرآن بعنوان یک دستور اجتماعی به انسان‌ها می‌فرماید:
«تعاونوا علی البرّ والتّقوی ولا تعاونوا علی الأثم والعدوان» بنابراین از آیات و روایات بخوبی استفاده می‌شود که تعاون بر نیکی و نیکویی، به مفهوم گسترده‌ی آن فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی در یکی از ابزارهای تمدّن اسلامی است و روشن است که پیدایش روح جمعی و تعاون ساخته و پرداخته حکومت اسلامی است.
 
 در حکومت جهانی مهدویت ارزش‌های انسانی مانند: ایثار، انسان دوستی، تعاون و نوع دوستی، برادری، امدادرسانی آنچنان ریشه‌دار و از استحکامی برخوردار است که گویی همگی در یک خانواده زندگی می‌کنند و نیازهای خویش را از جیب و کیسه‌ی یکدیگر بدون مانع برطرف می‌سازند ‌«من» و «تو» در آن جامعه مفهومی ندارد بلکه آنچه معنا و حقیقت دارد «ما» است که خود را می‌نمایاند.
 
قال اسحاق بن عمار: «کُنت عند ابی عبدالله(ع) فذکر مواساة الرّجل لأخوانه و ما یجب علیهم فدخلنی من ذلک امر عظیم. فقال انما ذلک اذا قام قائمنا وجب علیهم ان یجهزوا اخوانهم و یقووّهم».² اسحاق بن عمار می‌گوید نزد امام صادق(ع) بودم و از یاری و غمخواری هرکس با برادرانش و آنچه بر آنان واجب است سخن به میان آمد. من از این موضوع در شگفت شدم امام(ع) فرمود: این هنگامی است که قائم ما قیام کند، که در آن‌روزگار بر همگان واجب است یکدیگر را یاری رسانند و یکدیگر را نیرو بخشند. در آخرالزّمان، این مکارم اخلاقی و بزرگواری‌های انسانی است که پایه‌های حکومت جهانی اسلام را استحکام می‌سازند.
 
3. برقراری امنیت
یکی از مهم‌ترین نیازهای اساسی بشر، برقراری امنیّت است، امنیّت سیاسی، قضایی، قانونی، اقتصادی، حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، خانوادگی. بستر زندگی سالم و جامعه صالح و با امنیّت و آرامش را فراهم می‌سازد.

قهراً جامعه‌ی این چنینی آثار و برکاتی دارد که پیوندهای انسانی و اجتماعی با آرامش و بی‌تنش شکل می‌گیرد. تلاش‌های اقتصادی با رونق و شادابی انجام می‌گیرد، رفتارهای ناهنجار اخلاقی و خشونت‌ها و خشم‌ها فروکش می‌کند، قانون گرایی رواج می‌یابد. صاحبان ثروت و قدرت خون فرودستان را نمی‌مکند. فاصله بین دولت مردان و رعیّت از بین می‌رود، میدان برای نقد و نظر فراهم می‌گردد و کاستی‌ها از روی خیرخواهی گفته می‌شود. نقطه‌های قوت دولت مردان به دور از چاپلوسی و گزافه‌گویی مطرح می‌گردد.
 
همه‌ی افراد جامعه براساس احترام متقابل به یکدیگر نگاه می‌کنند و به یکدیگر اعتماد می‌کنند و در نتیجه همگان با احساس مسئولیت همدیگر را نصیحت می‌کنند. یکی از خصائص و ویژگی‌های حکومت جهانی مهدویت برقراری امنیت به معنای اعم آن است، همه جا و در همه‌ی موارد ذکر شده، امنیت و آرامش در حد اعلای آن توسعه و گسترش پیدا می‌کند و در آن حکومت جان و مال و ناموس و آبروی مردمان از هر گزند و آسیبی در امان می‌ماند.
 
4. سامان دهی اقتصادی
در تعالیم دینی و آموزه‌های آن بین مسائل اقتصادی و مسائل معنوی پیوندی استوار دیده می‌شود. در این باب روایات فراوان است از جمله این روایت: پیامبر(ص) فرمود: «لولا الخبز ما صلّینا ولا صمنا ولا ادّینا فرائض ربّنا».³

براساس روایات در حکومت جهانی مهدویت(ع) فرآورده‌هایی به جامعه عرضه می‌شود که تا آن روز بر بشر ناشناخته بوده است. راه‌های تولید سالم و توزیع عادلانه به عنوان ارزش وظیفه ایمانی و دینی نمودار می‌شود و در نتیجه، اقتصاد جامعه، در پرتو مدیریت صحیح آن حضرت شکوفا می‌شود و برکت و فراوانی نعمت، سرتاسر جهان را فرا می‌گیرد و همه از نعمت الهی به آسانی استفاده می‌برند. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «یُنعِّم امّتی فی زمن المهدی(عج) نعمةً لم یتنعّموا قبلها قطّ، یرسل السماء علیهم مدراراً ولا تدع الارض شیئاً من نباتها الاّ اَخرجته».⁴
 
5. رشد عقل و گسترش دانش
در نظام و حکومت اسلامی، عقل جایگاه ویژه‌ای دارد و رکن حرکت و تلاش به شمار می‌رود عقل ستون نیمه‌ی دین است و بدون عقل دین جایگاه حقیقی خود را پیدا نمی‌کند. اساساً دین بدون عقل شناخته نمی‌شود و مجهول می‌ماند. عقل است که گوهر و جوهر دین را می‌شناسد و به انسان می‌فهماند و دستور می‌دهد در برابر آن سر فرود آورد، و به فرمان‌هایش گردن نهد. خلاصه، عقل، راهنمای انسان است به سوی زیبائی‌ها، خوبی‌ها، ارزش‌ها، راستی‌ها و پرهیزدهنده از خطرها در حکومت اسلامی مهدوی(ع) عقل و بندگی، عقل و اخلاق، عقل و ارزش و عقل و تقوا پیوند ناگسستنی دارند. هرگاه عقل با یکی از این‌ها که برشمردیم و صدها ارزش والای دیگر، همراه نبود از مدار خارج می‌شود و جامعه به نیرنگ می‌آلاید و هرگونه سودجویی، استثمار، استعمار و به بردگی واداشتن دیگران، خرد ورزی نام می‌گیرد. علم و تکنولوژی که دستاورد عقل و خرد است.
 
 اگر با عقل سالم، عقل به دور از هوا و هوس و اگر عقل به دور از آلودگی‌ها به کار گرفته نشود، فاجعه به بار می‌آورد، همان فاجعه‌ای که امروز شاهد آن هستیم. عقل سالم، محور جامعه‌ی انسانی و حکومت اسلامی است که راهنما به سوی نیکی‌ها، زیبائی‌ها و ارزش‌هاست. عقل است که با اخلاق همراه و هم‌خانه و هم‌زاد است و جدایی بین آن‌ها در پندار نگنجد. در آموزه‌های دینی، بویژه شیعی، به پیوند عقل و اخلاق توجه ویژه شده است. روشن است که با پیشرفت علم به رهبری پیشوای عالم و عادل، زمینه توسعه‌ی همه سویه و بهبود زندگی مردمان فراهم خواهد آمد و تغییر عمیق پیدا خواهد شد، انشاءالله در آخر هم دست به دعا برداریم و برای تعجیل ظهور آن حضرت دعا کنیم.
اللهم عج الولیک الفرج،  اللهم عج الولیک الفرج ،  اللهم عج الولیک الفرج
 
منابع:
قرآن کریم
1. علامه مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 51، ص71 .
2. شیخ عاملی، حر، وسائل الشیعة، ج۸، ص۴۱۵.
3. الکلینی، ثقۀ الاسلام، الكافي، ج13، ص73، ح5.
4. حسینی عامِلی، سید محسن امین، اعیان الشیعه، ج۲، ص۵۳ و عقدالدُّرَر ص۱۵۷.