جنرال جان ساپکو،"رئیس اداره بازرسی کمک‌های کلان امریکا به افغانستان"، روز جمعه ۱۲ سپتامبر در دانشگاه جورج‌تاون واشنگتن هشدار داده که "اگر یک باره بازسازی در افغانستان را قطع کنیم، با خطر خیلی مهلکی روبه رو می‌شویم چون مردم افغانستان استطاعت مالی اداره‌کردن حکومتی را که ما به آنها داده‌ایم ندارند." وی مدعی شده است؛ فساد در افغانستان "همه دست‌آوردهای آمریکا" را در آن کشور تهدید می‌کند و به نظر می‌رسد با خروج نیروهای ایالات متحده، وضع بدتر هم بشود. ساپکو قبلاً گفته بود؛ از ۲۰۰۲ تا پایان جنوری ۲۰۱۳، ایالات متحده ۱۰۴ میلیارد دالربه افغانستان کمک کرده است. این درحالی است که ارغندیوال، وزیر اقتصاد، این رقم را ۷۳ میلیارد میداند و به باور ایشان از این رقم تنها ۱۸ درصد از مجاری دولت افغانستان هزینه شده و الباقی از طریق کانال های امریکایی بوده است. درواقع جان کلام جنرال این است که ما هزینه های سنگین کردیم و این هزینه‌ها در افغانستان در معرض ضایع‌شدن است و برنامه های امریکا در افغانستان، با ناکامی مواجه شده است.
آنچه شایسته تامل و تذکر است اینکه چه کسی اسباب هدر رفتن هزینه ها شده و چه کسی می تواند مدعی و یا متهم باشد و دیگر آنکه به گفته ی رئیس سیگار، حکومتی را که به ما(مردم افغانستان) داده اند، چه حکومتی بوده است. منظور، شاکله ی کج بنیانی است که میرود تمامی سرمایه و سرنوشت مردم این مرز و بوم را دود کند اما سیگار از هزینه های ایالات متحده سخن می گوید. پرسش این که آیا این حکومت را امریکا به ما داده است؟ ثانیاً از کدام هزینه سخن گفته می شود و ثالثاً نقش و سهم نهادهای غربی- امریکای در این فرایند تا چه میزان بوده است. زمانی که بشر دوست وزیر پلان کشور بود و نیز مدتها پس از آن که افغانستان رتبه نخست فساد اداری را کسب کرد، متهم نخست فساد و غارت کمک ها، NGO های خارجی و خارجی ها بود و رئیس جمهور کرزی این موضوع را بارها و به صراحت گفت. سوء تدبیر یا تقصیر حکومت افغانستان تنها در ۱۸ درصد آن کمک ها می تواند، مطرح باشد اما مسبب ابتلا به فساد متباقی کمک ها، کشورهای به اصطلاح تمویل کننده است. اگر باور ندارید، سرمایه های سابق و لاحق مدیران خارجی بخش های مختلف لجستیکی نظامیان امریکایی و ناتو و انجو ها را بررسی کنید و آنگاه ثابت خواهد شد که خاستگاه فساد کجاست و گستره ی آن به چه میزان بوده و با کمک هایی به نام این مردم؛چه طیف و طبقه ای از مسئولان خارجی انجو ها و نهادهای نظامی خارجی مستقر در کشور از آن کام گرفته اند. مقامات کشور ما اذعان می کنند و شکی هم نیست که فساد اداری نگران کننده ای در کشور وجود دارد اما ریگستانی که کمک های ادعایی خارجی را بلعیده، راهبردها، سیاست ها و فساد نهادهای خارجی است و نمی توان در این هم تردید داشت. کلاهبرداری شرکت مشترک آمریکایی – ترکی (ECCI – METAG ) تنها یکی از بسیارهاست و همین دیروز وزیر فواید عامه از آن پرده برداشت یا سالها قبل بشر دوست برای لغو فعالیت "انجو ها" برفساد گسترده آنها انگشت گذاشت.
طی این ۱۳ سال و علی رغم ارقام دهن پرکنی که ارائه می شود، کمک ها، جایی که باید هزینه می شد، نشد و آن کسی که باید هزینه می کرد، نکرد. آنچه سیگار طلبکارانه از طیاره های پارک شده و فرسوده در آشیانه های میدان هوایی تا قایق های تندرو، سخن می گوید باید یاد آوری نمود، تدبیری است که خود ایالات متحده کرده است، به جای ده ها طیاره و هلیکوپتر باری، چند فروند جت و هلیکوپتر جنگی میداد تا در گوشه ی میدان هوایی نفله و فرسوده نمی شد. حتما جنرال میداند اما بداند که ما هم میدانیم. سال گذشته، وزیر انرژی افغانستان به دلیل قطعی برق پایتخت به پارلمان فراخوانده شد و اینکه این وزارت طی این مدت در بخش تامین برق سرمایه گذاری نکرده، مورد پرسش قرار گرفت و اسماعیل خان فاش ساخت که خارجی ها نمی خواهند در پروژه های بنیادی و زیرساختی- استراتژیک ما سرمایه گذاری کنند و ما بارها طرح هایی را برای رفع وابستگی ها، پیشنهاد داده ایم اما از سوی خارجی ها مخالفت شده و تمویل نکرده اند. این موضوع به وضوح نشان میدهد که ایالات متحده چه سیاستی را داشته و چرا طی این مدت باصرف ۷۳ میلیارد دالر، برق ما وارداتی است و طیاره های فرسوده "تلک" گردن مردم ما شده و نیروهای مسلح ما " تجهیزات دفاعی" باز دارنده ندارد و هر آنچه مربوط به زیر ساخت های اقتصادی و امنیتی ماست، همچنان ویران و مسئولان ما حیران است.
درخصوص اینکه این حکومت را امریکا به ما داده، حتما پذیرفتنی نیست اما در خصوص زیر ساخت های معیوب و بسترسازی ها چالش زا، تردیدی نیست که سهم و نقش کشورجنرال ساپکو، قابل تقدیراست!؟ هدف ادعایی حضور ایالات متحده و متحدانش، مبارزه با تروریسم بود و بعداً مبارزه با مواد مخدر هم به آن افزوده شد و اکنون رئیس اداره سیگا به ما فهماند که حکومت موجود هم هدیه آنها بوده است. واقعیات میدانی از تهاجم هر از گاهیی تروریست ها در جای جای کشور تا بحران انتخاباتی و سناریوهای دیگر، نشان میدهد که مبارزه با تروریسم بازیی بیش نبود و به جای مبارزه معامله صورت گرفت و "سیاست نا آرامی مدیریت شده" به منظور حضور دائمی و اخذ پایگاههای نظامی به اجرا در آمد و علی رغم هیاهوی کمک های میلیاردی، سیاست وابسته سازی تعقیب شد.
از همین روست که ساپکو حق دارد بگوید؛ مردم افغانستان "استطاعت مالی اداره کردن حکومتی را که ما به آنها داده‌ایم ندارند". زیرا، کمک ها به گونه ای هزینه شده که سرمایه و خود اتکایی برای اداره مستقلانه حکومت برای افغانستان به وجود نیاید و این راهبرد برای اهداف کلان کشور کمک کننده طراحی و عملیاتی شده است. مجددا باید تاکید نمود، ایالات متحده حکومتی را به ما هدیه نکرده اما چالش های را که فرار روی آن تعبیه کرده که بن بست و بحران موجود انتخاباتی یکی از آنهاست. چرا با این میلیاردها، احصائیه ای دقیق جمعیتی، صدور تذکره های الکترونیکی و نهایتاً سیستم دقیق رای گیری به وجود نیامد و اگر کمتر از یک میلیارد آن هزینه ی این امور بنیادی می شد، در اثر بحران و بن بست انتخاباتی، چندین میلیارد دالر ضرر اقتصادی و شقاق و تقابل و ضربه های فرسوده کننده سیاسی و اجتماعی بر ملت بیچاره افغانستان تحمیل نمی شد. انتخاباتی معیوب، نتیجه معیوب تر، بستر ده ها طرح تحمیلی از پیمان امنیتی کذایی تا بدبینی های عمیق و وحدت شکن را نمی آفرید. واقعیت این است که فقراقتصادی و تسلیحاتی، زنده و فعال نگهداشتن تروریسم، وجود وابستگی مالی به کمک های خارجی و حتی بازگذاشتن بسترهای تقلب، اهرم هایی برای تحمیل مطالباتی مثل پایگاههای دائمی، مصئونیت قضایی بود و هست و به همین دلیل هم، مساعدت های صدمیلیاردی ادعایی، نه بخش زراعی ما را احیاء کرد و نه زیر ساخت های مولد اقتصادی را ساخت و نه برای ما تجهیزات مناسب دفاعی به ارمغان آورد؛ صرفاً کلاهبرداری به نام کمک به بازسازی انجام گرفت و نهادهای نظامی و ملکی خارجی از آن کام گرفت. آنچه از این مبارزه با تروریسم و کمک عاید مردم ما شد، تداوم حملات تروریستی، بن بست و بحران انتخاباتی و فقر مالی و تسلیحاتی است که تعمداً برای ما تقدیر شده و این است که باید گفت، این سرمایه و سرنوشت مردم افغانستان است که دود می شود و نه آنچه سیگار هزینه های ایالات متحده می خواند.
آنچه شایسته تامل و تذکر است اینکه چه کسی اسباب هدر رفتن هزینه ها شده و چه کسی می تواند مدعی و یا متهم باشد و دیگر آنکه به گفته ی رئیس سیگار، حکومتی را که به ما(مردم افغانستان) داده اند، چه حکومتی بوده است. منظور، شاکله ی کج بنیانی است که میرود تمامی سرمایه و سرنوشت مردم این مرز و بوم را دود کند اما سیگار از هزینه های ایالات متحده سخن می گوید. پرسش این که آیا این حکومت را امریکا به ما داده است؟ ثانیاً از کدام هزینه سخن گفته می شود و ثالثاً نقش و سهم نهادهای غربی- امریکای در این فرایند تا چه میزان بوده است. زمانی که بشر دوست وزیر پلان کشور بود و نیز مدتها پس از آن که افغانستان رتبه نخست فساد اداری را کسب کرد، متهم نخست فساد و غارت کمک ها، NGO های خارجی و خارجی ها بود و رئیس جمهور کرزی این موضوع را بارها و به صراحت گفت. سوء تدبیر یا تقصیر حکومت افغانستان تنها در ۱۸ درصد آن کمک ها می تواند، مطرح باشد اما مسبب ابتلا به فساد متباقی کمک ها، کشورهای به اصطلاح تمویل کننده است. اگر باور ندارید، سرمایه های سابق و لاحق مدیران خارجی بخش های مختلف لجستیکی نظامیان امریکایی و ناتو و انجو ها را بررسی کنید و آنگاه ثابت خواهد شد که خاستگاه فساد کجاست و گستره ی آن به چه میزان بوده و با کمک هایی به نام این مردم؛چه طیف و طبقه ای از مسئولان خارجی انجو ها و نهادهای نظامی خارجی مستقر در کشور از آن کام گرفته اند. مقامات کشور ما اذعان می کنند و شکی هم نیست که فساد اداری نگران کننده ای در کشور وجود دارد اما ریگستانی که کمک های ادعایی خارجی را بلعیده، راهبردها، سیاست ها و فساد نهادهای خارجی است و نمی توان در این هم تردید داشت. کلاهبرداری شرکت مشترک آمریکایی – ترکی (ECCI – METAG ) تنها یکی از بسیارهاست و همین دیروز وزیر فواید عامه از آن پرده برداشت یا سالها قبل بشر دوست برای لغو فعالیت "انجو ها" برفساد گسترده آنها انگشت گذاشت.
طی این ۱۳ سال و علی رغم ارقام دهن پرکنی که ارائه می شود، کمک ها، جایی که باید هزینه می شد، نشد و آن کسی که باید هزینه می کرد، نکرد. آنچه سیگار طلبکارانه از طیاره های پارک شده و فرسوده در آشیانه های میدان هوایی تا قایق های تندرو، سخن می گوید باید یاد آوری نمود، تدبیری است که خود ایالات متحده کرده است، به جای ده ها طیاره و هلیکوپتر باری، چند فروند جت و هلیکوپتر جنگی میداد تا در گوشه ی میدان هوایی نفله و فرسوده نمی شد. حتما جنرال میداند اما بداند که ما هم میدانیم. سال گذشته، وزیر انرژی افغانستان به دلیل قطعی برق پایتخت به پارلمان فراخوانده شد و اینکه این وزارت طی این مدت در بخش تامین برق سرمایه گذاری نکرده، مورد پرسش قرار گرفت و اسماعیل خان فاش ساخت که خارجی ها نمی خواهند در پروژه های بنیادی و زیرساختی- استراتژیک ما سرمایه گذاری کنند و ما بارها طرح هایی را برای رفع وابستگی ها، پیشنهاد داده ایم اما از سوی خارجی ها مخالفت شده و تمویل نکرده اند. این موضوع به وضوح نشان میدهد که ایالات متحده چه سیاستی را داشته و چرا طی این مدت باصرف ۷۳ میلیارد دالر، برق ما وارداتی است و طیاره های فرسوده "تلک" گردن مردم ما شده و نیروهای مسلح ما " تجهیزات دفاعی" باز دارنده ندارد و هر آنچه مربوط به زیر ساخت های اقتصادی و امنیتی ماست، همچنان ویران و مسئولان ما حیران است.
درخصوص اینکه این حکومت را امریکا به ما داده، حتما پذیرفتنی نیست اما در خصوص زیر ساخت های معیوب و بسترسازی ها چالش زا، تردیدی نیست که سهم و نقش کشورجنرال ساپکو، قابل تقدیراست!؟ هدف ادعایی حضور ایالات متحده و متحدانش، مبارزه با تروریسم بود و بعداً مبارزه با مواد مخدر هم به آن افزوده شد و اکنون رئیس اداره سیگا به ما فهماند که حکومت موجود هم هدیه آنها بوده است. واقعیات میدانی از تهاجم هر از گاهیی تروریست ها در جای جای کشور تا بحران انتخاباتی و سناریوهای دیگر، نشان میدهد که مبارزه با تروریسم بازیی بیش نبود و به جای مبارزه معامله صورت گرفت و "سیاست نا آرامی مدیریت شده" به منظور حضور دائمی و اخذ پایگاههای نظامی به اجرا در آمد و علی رغم هیاهوی کمک های میلیاردی، سیاست وابسته سازی تعقیب شد.
از همین روست که ساپکو حق دارد بگوید؛ مردم افغانستان "استطاعت مالی اداره کردن حکومتی را که ما به آنها داده‌ایم ندارند". زیرا، کمک ها به گونه ای هزینه شده که سرمایه و خود اتکایی برای اداره مستقلانه حکومت برای افغانستان به وجود نیاید و این راهبرد برای اهداف کلان کشور کمک کننده طراحی و عملیاتی شده است. مجددا باید تاکید نمود، ایالات متحده حکومتی را به ما هدیه نکرده اما چالش های را که فرار روی آن تعبیه کرده که بن بست و بحران موجود انتخاباتی یکی از آنهاست. چرا با این میلیاردها، احصائیه ای دقیق جمعیتی، صدور تذکره های الکترونیکی و نهایتاً سیستم دقیق رای گیری به وجود نیامد و اگر کمتر از یک میلیارد آن هزینه ی این امور بنیادی می شد، در اثر بحران و بن بست انتخاباتی، چندین میلیارد دالر ضرر اقتصادی و شقاق و تقابل و ضربه های فرسوده کننده سیاسی و اجتماعی بر ملت بیچاره افغانستان تحمیل نمی شد. انتخاباتی معیوب، نتیجه معیوب تر، بستر ده ها طرح تحمیلی از پیمان امنیتی کذایی تا بدبینی های عمیق و وحدت شکن را نمی آفرید. واقعیت این است که فقراقتصادی و تسلیحاتی، زنده و فعال نگهداشتن تروریسم، وجود وابستگی مالی به کمک های خارجی و حتی بازگذاشتن بسترهای تقلب، اهرم هایی برای تحمیل مطالباتی مثل پایگاههای دائمی، مصئونیت قضایی بود و هست و به همین دلیل هم، مساعدت های صدمیلیاردی ادعایی، نه بخش زراعی ما را احیاء کرد و نه زیر ساخت های مولد اقتصادی را ساخت و نه برای ما تجهیزات مناسب دفاعی به ارمغان آورد؛ صرفاً کلاهبرداری به نام کمک به بازسازی انجام گرفت و نهادهای نظامی و ملکی خارجی از آن کام گرفت. آنچه از این مبارزه با تروریسم و کمک عاید مردم ما شد، تداوم حملات تروریستی، بن بست و بحران انتخاباتی و فقر مالی و تسلیحاتی است که تعمداً برای ما تقدیر شده و این است که باید گفت، این سرمایه و سرنوشت مردم افغانستان است که دود می شود و نه آنچه سیگار هزینه های ایالات متحده می خواند.
مولف : سیدآقا موسوی نژاد
