گروه طالبان در ۱۷ اسد سال 1377 پس از درگیری های خونین وارد شهر مزارشریف در ولایت بلخ شمال افغانستان شدند، در این روز طالبان دست به کشتار دسته جمعی مردم بیگناه از جمله مردم اهل تشیع مزارشریف زدند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا) طالبان در جریان چند روز اول صدها تن را از خانه های شان بیرون می کردند و به طور دسته جمعی تیرباران می کردند و دیپلومات های خارجی هم از این کشتارهای طالبان در امان نماند و یازده دیپلومات کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در مزار شریف نیز به شهادت رسیدند.
سید رضا موسوی یک تن از شهروندان شهر مزار شریف که در زمان حضور طالبان در این شهر بوده است، چشم دید خود را از آن زمان به خبرنگار آوا چنین می گوید: "ساعت ۸ الی ۹ صبح بود و من در منطقه یلمرب شهر مزار شریف مصروف خشت زنی بودم که طالبان مزار را گرفتند و من که با هیچ حزب و گروهی ارتباط نداشتم، گفتم با من شاید کاری نداشته باشند".
وی ادامه داد، وقتی پای طالبان در منطقه ما رسید، دیدم هر کسی را که پیش شان می آمد، به گلوله می بستند، محل کارم نزدیک خانه ام بود بناء به خانه پناه بردم و طالبان تلاشی خانه به خانه را شروع کردند و بعد از اینکه به داخل خانه ما شدند مرا با خود شان در یک پوسته که بنام پوسته سلمان است و آثار آن پوسته هنوزهم در سرک چهل متره یولمرب وجود دارد، بردند.
آقای موسوی با ابراز اینکه خدا به من در زمان طالبان عمر دوباره داد در ادامه افزود: اول می خواستند مه و چندین نفردیگر را که گرفته بودند در همانجا به قتل برساند که ناگهان یکی از قوماندان های این گروه آمد و با زبان پشتو به همدیگر می گفتند که اگر همه این ها را بکشیم، وقتی حکومت را در این جا برقرار کردیم، کی ها کارهای ما را انجام بدهند این باعث شد که ما زنده بمانیم.
وی ادامه داد که ما را در محبس که فعلا به نام محبس کهنه یاد میشود انتقال دادند که بعد از سه روز از آنجا، ما را در قرارگاه که در شبرغان داشتند، منتقل کردند.
این شهروند مزار شریف می گوید ما را در داخل کانتینر به سوی شبرغان انتقال می دادند، در داخل کانتینر اکثرا از مردم اهل تشیع بودند شامل جوان، نوجوان و محاسن سفید بودند شمار زیادی در داخل کانتینر به اثر نرسیدن هوا در راه جان باختند.
وی در ادامه گفت: اکثر کسانیکه داخل کانتینر به اثر خفه شده گی جان داده بودند را در یک دشت که به احتمال زیاد دشت لیلی بود، از کانتینر بیرون انداختند و کسانیکه زنده مانده بودن را، به مدت ۶ ماه در زندان شبرغان زندانی کردند.
سید رضا موسوی در ادامه گفت بعد از اینکه ما از زندان رها شدیم و به خانه برگشتیم دیدیم که تمام خانه ما از بین رفته و اموال منزل نیز به غارت رفته و فامیل ها از آنجا به یک جای دیگرکوچ نموده و با امکانات خیلی ناچیز زندگی شانرا سپری می کردند.
به گفته ی این شاهد عینی بعد از ۶ ماه نیز طالبان هر روز به خانه آنها می آمده و آنها را به بهانه های مختلف شکنجه می کرده است که وی مجبور به ترک وطن شده و راهی کشور ایران شد.
وی با ابراز اینکه تمام کسانی که توسط طالبان زندانی یا به شهادت و یا هم شکنجه می شدند مردم اهل تشیع بودند گفت: خودم شاهد بودم وقتی که از دیگر اقوام را طالبان می گرفتند و زمانی بزرگان شان می آمدند، آنها را به ضمانت رها می کرد ولی از مردم اهل تشیع را، هم ضمانت کننده را دست گیر می کردند هم بندی ها را شکنجه می نمودند.
وی در ادامه به جنایت طالبان در میرزاولنگ سرپل اشاره نموده گفت: بلای که امروز طالبان به سر مردم میرزاولنگ ولسوالی صیاد ولایت سرپل آورده است را من می توانم با تمام وجودم درک کنم و می دانم که اینها چی روزی را بالای این مردم آورده است.
آقای موسوی بی توجهی دولت را در قبال مردم سرپل عمدی دانسته می گوید: "شیعه از اول هم در این سرزمین جایگاه نداشته و حالا هم ندارد و هر روز این مردم به هر بهانه، قربانی می دهند و اگر این گپ نمی بود والی سرپل قبل از اینکه این فاجعه رخ بدهد در خواست کمک نموده بود، ولی هرگز به این حرف ها توجه نشده تا که این فجعه انسانی رخ داد.
وی در ادامه گفت: حالا هم چند روز از اسارت ۱۵۰ خانواده بدست طالبان در قریه میرزاولنگ صیاد سرپل گذشته که به کمک نیاز دارند ولی بازهم از طرف دولت مردان، توجه صورت نگرفته است.
وی ازدولت مردان امروزی خواست که برای خواست و حق گیری های خودشان مردم بیگناه را قربانی خواسته های شان نکنند.
در همین حال "علی اکبرنورالحق" مسئول بخش طلاب دفتر تبیان در شهر مزار شریف می گوید: زمانی که طالبان مزار را گرفتند، من در شولگره بودم که تاریخ ۱۸ اسد بود که طالبان وارد ولسوالی شولگره بلخ شدند و درآنجا کمیسیونی را ایجاد کردند که می خواستند به واسطه این کمیسیون کسانی که داخل احزاب وظیفه داشتند یا فرمانده بودند را به آنها معرفی نمایند.
وی هم با ابراز اینکه آنها برعلاوه اینکه به اعضای حزب کارداشتند به مردم عادی اهل تشیع نیز کار داشتند گفت: طالبان مردم اهل تشیع را به بهانه های مختلف اذیت می کردند و شکنجه می دادند حتی به مردم خلیلی شولگره می گفتند:"حالا که شما یک راه اشتباه را درپیش گرفته اید، دوباره به مذهب حنفی بیایید".
نورالحق هم چنان به ادامه صحبت های خود در باره کشتار مردم بی گناه اهل تشیع گفت: طالبان جنایت کارانی بودند که بالای هیچ کس رحم نمی کردند که این گروه تنها در ولسوالی چمتال ولایت بلخ ۳۶۰ نفر از مذهب اهل تشیع را در یک روز قتل عام کردند.
وی در ادامه با بیان اینکه این کار طالبان فقط به هدف ترویج نفاق افگنی میان شیعه و سنی است، گفت: جنایت که آنها بالای مردم اهل تشیع کردند بالای هیچ قومی ومذهب دیگر نکردند طالبان بخاطر عمیق ساختن بی اتفاقی ها بین ملت افغانستان به دستور والی آن وقت طالبان در ولایت بلخ (ملانیازی) دستور داد که پیروان مذهب (جعفری) مسلمان نیستند با همین هدایت طالبان دست به کشتار بیرحمانه مردم زدند و هزاران انسان بیگناه را به خاک و خون کشاندند .
مسئول طلاب دفتر تبیان دلیل عمده که طالبان فقط به مردم اهل تشیع رحم نمی کردند را چنین گفت: اول اینکه این گروه مزدورهای خارجی هستند که از خود هیچ استقلالیت، آرمان، اهداف و مکتب ندارند فقط از خارجی ها دستور می گیرند و دوم اینکه منشاء اینها به وهابیت بر می گردد که آنها مذهب تشیع را به طور کلی باطل می دانند.
وی در ادامه گفت: دلیل دیگری مردم اهل تشیع در مزار شریف بیشتر به شهادت رسید این بود که رهبر حزب وحدت از طریق رادیو اعلام می کرد که ما هنوز شکست نخورده ایم و نیروهای ما در فلان جا ها حضور دارند و بناء طالبان همان مناطق را تلاشی می کردند و مردم شیعه را به شهادت می رساندند.
این عالم دینی با ابراز اینکه مردم اهل تشیع افغانستان همیشه شاهد چنین جنایت ها بوده اند در ادامه گفت: جنایت های این گروه را ما از زمان های دور تا امروزشاهد هستیم که فاجعه مسجد الزهرای کابل، کشتار جنبش روشنایی، شهادت رساندن نماز گزاران مسجد جوادیه هرات و کشتن مردم بی گناه در میرزاولینگ سرپل از جنایت های دیگر این گروه به شمار می رود.
آقای نورالحق علت سقوط ولایت بلخ را به دست طالبان، عدم مدیریت سران احزاب سابق عنوان نموده بیان کرد: علت اینکه مزار به دست طالبان سقوط کرده است می تواند سه دلیل عمده داشته باشد اول عدم همانگی بین سران حزب، دوم عدم همدیگر پذیری آنها، وسوم عدم مدیرت قوی جنگ به دست سران حزب جمعیت، جنبش و وحدت سبب شد که مزار سقوط نماید.
وی در ادامه گفت: ائتلاف های که فعلا شکل گرفته است بیش از این که به منافع مردم باشد، فقط به خاطر منافع شخصی سران حزب تشکیل شده است و همه اهداف آنها فقط به خاطر مقام گرفتن خود شان می باشد و بس."هیچ صداقت در حرف های شان وجود ندارد".
آقای نورالحق با بیان اینکه هنوز هم از شهدای ۱۷ اسد سال ۱۳۷۷ آمار دقیق وجود ندارد گفت: هرچند تا به حال از حادثه ۱۷ اسد سال ۱۳۷۷ آمار دقیق وجود ندارد ولی گفته می توانیم آمار شهدای مزار شریف بالای یک هزار بوده است.
وی در ادامه گفت: این هم از ضعف رهبران ما است که این قدر مردم بی گناه به شهادت رسید ولی آنها تا به حال نتوانستند یک آمار دقیق را به مردم ارائه نمایند.
این عالم دین از رهبران حکومت خواست که باید از گذشته های تاریک عبرت بگیرند و متوجه پلان های آینده خود باشند و باید دلسوزانه برای مردم خود کار نمایند تا گذشته ها باز تکرار نگردد.
