اکثر رسانه های افغانستان برنامه های را برای شکست خانواده ها نشر می کنند و اغلب فکرشان هم این است که مدرنیته غربی از این راه عبور کرده است در حالیکه آنها از ابتدا متوجه پیامدها ی منفی مدرنیزه شدن بودند لذا معضلات را به خوبی مدیریت کردند.

 به گزارش خبرگزاری آوا، نافرمانی وسرپیچی جوانان و نوجوانان از گفته های دو عضو مهم خانواده (پدر و مادر) به خصوص فرار از منزل یکی از معضلات ویران کننده ی اجتماعی بوده که متاسفانه در افغانستان رو به افزایش است و یکی ازعوامل عمده ی فروپاشی فامیلها به شمار می رود.

"کمال الدین حامد" استاد دانشگاه و کارشناس امور اجتماعی در یک گفتگوی ویژه با خبرگزاری صدای افغان (آوا) به عوامل مهم به وجود آمدن این معضل اجتماعی پرداخته و تاکید می کند، تا زمانیکه ریشه ی نا رسایی های خانواده و دلائل سردی روابط میان فرزندان و والدین دقیق بررسی و شناسایی نشود این مشکل سرجای خود باقی خواهد بود.

آقای حامد افزود درمیان تمام علت ها چهار علت در صدر قرار دارد که امروز باعث تنشهای فکری و حتی جدا شدن فرزندان از والدین شده است.

حامد وضعیت فرهنگی و اطلاعاتی در افغانستان را یکی از عوامل سست شدن استحکام خانواده دانسته و تاکید می کند که عدم آگاهی از فنون مدیریتی خانواده سبب می شود که فرزندان از نظام موجود خانوادگی راضی نباشند و هنجارها را نپذیرند و در نهایت دست به فرار از منزل  و مانند آن بزنند که اگر از قشر دختران باشد فرار از منزل جداً یک معضل بزرگ اجتماعی نیز تلقی می شود.

از سوی هم به گفته او ذهنیت های مختلف و متنوع با توسعه انترنت و دست رسی اکثریت به فضای مختلف مجازی از طریق گوشی های مبایل، رسانه ها و... آنچه با نظام آرام و بی سرو صدای خانواده همخوانی ندارد القاء می شود.

به باور او از آنجای که جوانان از لحاظ روانی در وضعیت خاصی قرار دارند نمی توانند صحت و سقم فضای موجود را تشخیص بدهند و در نتجیه منجر به انحراف آنان می شود.

بر اساس تحقیقی که آقای حامد انجام داده است در حدود 80 در صد از نا هنجاری های خانوادگی و فرار از منزل ناشی از ارتباطات بدون تحقیق از طریق رسانه ها و عدم تشخیص داده ها در انترنت می باشد.

به باور آقای حامد گسترش فرهنگ غالب و به شدت مسموم کننده غربی از راه های مختلف در افغانستان سبب شده است که بسیاری از جوانان و نوجوانان سیستم خانوادگی فعلی را قدیمی دست و پاگیر و غیر قابل تحمل تلقی کنند.

به گفته آقای حامد جوامع پیشرفته و کشورهای مترقی برای مدیریت فضای فرهنگی خانواده از وسائل مختلف کار می گیرند و آنرا مدیریت می کنند، اما در افغانستان همه چیز به خورد مردم داده می شود بدون آنکه مدیریت شود.

آقای حامد با بیان اینکه علت دوم نا بسامانی درمیان اعضای فامیل و ضعیت خانواده ها می باشد افزود: خانواده ها در افغانستان دو خلای بسیار عمده دارند که به دلیل آن نمی توانند خواسته های جوانان را بر آورده کنند، اول اقتصاد ضعیف است که با وجود نیازهای امروزی نمی توانند قناعت فرزندان شان را حاصل کنند و دوم عرف بسته ی حاکم برخانواده ها به این معنی که نظر و مشوره فرزندان در موارد مختلف شنیده نمی شود و فقط دیدگاه های پدر و مادر تحمیل می شود و این خود باعث عصیان و نا فرامانی می شود.

حامد علت سوم نا هنجاری های خانوادگی در افغانستان را اختلاط و جابجایی افراد و اشخاص از طیف های مختلف با همدیگر به خصوص در بزرگ شهرهای کشور عنوان کردو گفت: در شهرهای که قبلاً فقط دو یا سه قسم مردم زندگی می کردند ناگهان از افراد مختلف داخلی و خارجی، از کشورهای همسایه، مسلمان و غیر مسلمان پر شدند و یک جامعه متنوع خلق شد و این تنوع یک نوع اشباع را در بسیاری ازعرصه ها بوجود آورد مانند اعتیاد به مواد مخدر به شکل مدرن تر مانند تابلیت ها و شراب و... وهمگی را مصروف ساخت و کار آفرید، اما بعد از آنکه خارجی ها اکثرشان بیرون شدند ناگهان نیازها باقی ماند و منابع قطع شد، لذا بسیاری از نا هنجاری های امروزی خانوادگی به خصوص فرار از منزل و... در حقیقت به خاطر اشباع آن خواسته ها و غرائز شخصی است که به خاطر نبود منابع سرکوب شده است.

حامد عامل چهارم نا بسامانی و فروپاشی خانواده را چگونگی تشکیل خانواده عنوان کردو گفت: در افغانستان به دلیل عرف وعادات ناپسند گذشته و دوری مردم از نظام شفاف و ساده خانوادگی در اسلام و از آن طرف هم تجمل گرایی غربی تشکیل خانواده سخت کرده است که بسیاری از جوانان به خصوص دختران از این وضعیت رنج می برند.


به عقیده او برهم خوردن نظام ساده ی تشکیل خانواده و پچیدگی در هزینه ها سبب شده است که جوانان به یک شکلی ولو از راه نا درست مانند فرار از منزل خود را به آرزوی شان یعنی تشکیل خانواده برسانند که یقیناً نتیجه فرار تشکیل خانوده هم نیست بلکه فقط فریب می خورند و چند روزی  بدون سرنوشت ادامه میدهند سپس به یک خانه تولیدی یا امن مراجعه می کنند که سر نوشتی بدی است.

او همچنان گفت: برای راه حل کوتاه مدت این مشکل اجتماعی حکومت باید یک تلاش متمرکز قوی و رسانه ای را به کمک مردم راه اندازی کند و برای جلوگیری از بی بندوباری ها و رعایت اخلاق اجتماعی آگاهی دهی لازم را انجام دهد. یقیناً اقدام قوه قهریه بالای روحیه مردم تاثیر گذار است و نتیجه خوبی خواهد داشت.

لازم به ذکر است که چند روز پیش کمیسیون حقوق بشر افغانستان نیز اعلام کرد که در سال جاری 600 مورد فرار از منزل درتمام ولایات کشور به ثبت رسیده است.