لویه جرگه مشورتی صلح با وجود مخالفت‌ها و تحریم‌های نامزدان ریاست جمهوری و احزاب مطرح کشور امروز(دوشنبه) تحت تدابیر شدید امنیتی در شهر کابل افتتاح شد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، ریاست جمهوری هدف از برگزاری این لویه جرگه را مشورت با اقشار مختلف در باره روند صلح افغانستان اعلام کرده و تاکید کرده است که تحریم‌های سیاسیون به مشروعیت این جرگه آسیبی نمی‌رساند.
عبدالرب رسول سیاف رهبر جهادی از سوی رئیس جمهور به حیث رئیس لویه جرگه مشورتی صلح انتصاب شد.
محد عمر داودزی، رئیس دبیرخانه شورای عالی صلح و کمیسیون برگزاری لویه جرگه در آغاز این نشست سخنرانی کرد و برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح را بزرگترین لویه جرگه در تاریخ معاصر افغانستان دانست.
به گفته او، این جرگه 4 روز برگزار می شود و 3200 عضو منتخب و 300 مهمان در آن اشتراک کرده اند. او گفت که اعضای شورای ملی( سنا و ولسی جرگه) و همچنان شوراهای ولایتی شامل 3200 نفر می باشند و این جرگه همه شمول است و نمایندگان واقعی مردم از سراسر کشور و حتا از مهاجرین افغانستانی مقیم ایران و پاکستان در آن حضور دارند.
وی اضافه کرد که طالبان نیز هیچ ممانعتی برای این جرگه ایجاد نکرده و کمیسیون برگزاری لویه جرگه از طالبان هم خواسته بودند که نماینده‌های شان را به این نشست بفرستند. طالبان اما پیشتر اعلام کرده بود که این جرگه، "دسیسه دولت افغانستان" است.
در این جرگه 51 کمیته که هر کمیته 70 تا 80 نفر عضو دارد، ایجاد شده است. امروز و فردا کمیته‌ها کار می‌کنند و پس فردا نتایج کار کمیته‌ها به نشست عمومی جرگه گزارش داده می‌شود. پس از آن بخش سوم و جلسه اختتامیه جرگه خواهد بود.
در لویه جرگه مشورتی صلح، اشرف غنی رئیس جمهور، رولا غنی همسر رئیس جمهور، عبدالرب رسول سیاف رهبر جهادی، فضل هادی مسلمیار رئیس مجلس سنا و شماری از چهره های سیاسی دیگر حضور داشتند.
محمد اشرف غنی رئیس جمهور کشور در سخنانی گفت که برای او جای بسا افتخار و خرسندی است که ۳۲۰۰ نمایندۀ انتخابی از تمام افغانستان در زیر یک چتر جمع شده اند، تا حدود و چوکات مذاکرات با طالبان را تعیین کنند.
او با بیان اینکه امروز چشم تمام ملت ما در انتظار مشورت های این جرگۀ عظیم است، گفت که رسیدن به صلح پایدار در افغانستان، مهمترین و حیاتی‌ترین اولویت من است.
آقای غنی گفت که لویه جرگه یک عنعنه‌ای است که به برکت مردم سالاری و نظام جمهوریت، حالا به یک رسم نهادینه نیز تبدیل شده است. وی تاکید نمود که در اینجا پیوند مردمان ما به اندازه همین اصطلاح با هم گره خورده و بافت باغ‌گونه‌ای افغانستان را بوجود آورده است، بر ما لازم است تا برمشترکات خویش سرمایه‌گذاری نموده، از نفاق دوری کنیم.
وی مشوره را یک اصل و ضرورت دانست و گفت که زعیم هر کشور وقتی به مشوره های ملت گوش می دهد، می‌تواند کشور خود را از بحران های عظیم نجات دهد.
رئیس جمهور کشور با بیان اینکه امروز ما به افغانستان ناشنیده گوش می‌دهیم، اضافه کرد: چهار روز جرگه ثابت خواهد کرد که شما نمایندگان منتخب ملت، ممثلین اقتدار و وحدت ملی، صاحبان نیت و اراده، فهم، تجربه و دیدگاه و آرزومند صلح و رفاه هستید.
غنی گفت: کوچکترین دستآورد لویه جرگه این خواهد بود که سه هزار و دوصد افغان از چهار گوشه مملکت با هم آشنا می‌شوند و این برای تحکیم پایه های دولت -ملت بسیار مهم است.
ترتیب چارپوب مذاکره با طالبان
رئیس جمهور دلیل تدویر لویه جرگه مشورتی صلح را بیان کرده، گفت: به‌خاطر اینکه با طالبان چارچوب و حدود مذاکره را تعیین کنیم، به‌خاطر اینکه صلح تعریف شود و چگونگی دستیابی به آن مورد بحث قرار گیرد و در روشنایی نظریات مردم، جمهوری اسلامی افغانستان خط مشی صلح و مذاکره را تدوین و تکمیل نموده و سعی خواهد ورزید تا تمام امکانات و منابع ملی و دولتی را در راستای تطبیق آن به کار اندازد.
به گفته او، دولت قرار است سیاست مذاکره و تفاهم را به اساس حرف ۳۲۰۰ نفر نمایندگان جمع شده در لویه جرگه شکل بدهد و ترتیب کند. این کار به مراتب بهتر از آن است که من در انحصار ۱۵ نفر در شعاع شش کیلومتری ارگ باشم و اتصال به صدای مردم نداشته باشم.
رئیس جمهور اضافه کرد: ما با انعطاف بی سابقه و طرح های بی سابقه به همسایه ها به ویژه پاکستان مراجعه کردیم، برای شان گفتم که از جنگ و خشونت برای هیچ کسی منفعت نمی رسد. اگر می خواهید ما را با جنگ نرم و خشونت، بی خاصیت سازید، این امکان پذیر نیست.
وی با بیان اینکه «من می‌خواهم برنامه مذاکره و صلح، این ملت را از دایره رنج و فقر و بی اتفاقی بیرون سازد.»، گفت: من به دنبال تفاهم لرزان و شکننده نیستم. من به دنبال این هستم که صلح به حدی استوار و مستحکم باشد که مردم ما و دنیا به استحکام و بنیاد آن باور کنند و باعث سرازیرشدن سرمایه گذاری های هنگفت شود و ما از این وضعیت رقت‌بار، احتیاج به کمک و اعانه خارجی خلاص شویم.
چلنج رئیس جمهور به طالبان
رئیس جمهور تاکید کرد: من طالب را به اسلامیت‌اش و به افغانیت‌اش چلنج می‌دهم که اگر حرف بیگانه در بین نیست از مذاکره با ملت و دولت افغانستان چه باک دارد. آنکه طالب را در گرو ذهنی و قبضۀ استراتیژیک خویش گرفته است کیست، ما حاضریم کمک شان کنیم تا از این اسارت بیرون شوند.
رئیس جمهور گفت: یکی از وظایف نمایندگان در لویه جرگه این است که صلح را تعریف کنند، آیا طالبان به صلح آماده هستند یا خیر؟ شما این سوالات و خواست های مردم را در رابطه به صلح جهت می‌دهید و توقع مردم این است که شما با همدیگرپذیری و برادری در باره صلح و ثبات بحث نمایید.
خفه کردن صدای اعتراض و اخراج از تالار
در هنگام سخنرانی رئیس جمهور یک تن از اشتراک کنندگان به سخنان وی اعتراض نمود و خطاب به آقای غنی گفت که تمام حرف هایت دروغ است.
آقای غنی در واکنش به سخنان وی گفت: "میتانی در کمیته ها گپ بزنی". این فرد از سوی نیروهای امنیتی با زور از تالار جرگه اخراج شد و تاکنون از سرنوشت او خبری نیست.
فرد معترض گفت که در جرگه‌ی مشورتی که شرکت کننده‌گان آن اجازه حرف زدن ندارند، چگونه مشوره بدهند؟
در سخنرانی آقای سیاف نیز یک خانم معترض که قصد حرف زدن داشت نیز با زور توسط نیروهای امنیتی پس از کشکمش از تالار لویه جرگه اخراج شد.
صدای این معترضان برخلاف سخنان رئیس جمهور غنی خفه شد. رئیس جمهور در بخشی از سخنرانی امروزش خطاب به اشتراک کنندگان گفت: من از شما نمی‌خواهم سانسور شده حرف بزنید، حرف دل تان را بگویید و سیاست ما حرف دل شما خواهد بود.
سیاف: ما صلح خواهیم آورد
آقای سیاف در سخنرانی‌اش به اهمیت انتخابات، حقوق زنان و شهروندان اشاره کرد و در پایان گفت: ما صلح را حتما می‌آوریم. هر کسی می‌خواهد یا نمی‌خواهد ما صلح را می‌آوریم و در این صلح این احتیاط را مدنظر می‌گیریم که خدای ناخواسته، نفهمیده قدم ما منجر به تقسیم ملک ما یا خدشه دار شدن وحدت ملی و حاکمیت ملی ما نشود.
او همسایه‌ها را مخاطب قرار داد و افزود: اگر سر افغانستان دل نمی‌سوزانید، سر خود دل بسوزانید، یک افغانستان با ثبات و امن به مراتب برایتان خوب تر است نسبت به یک افغانستان ناامن و ویران.
آقای سیاف با اشاره به نگرانی‌هایی که درباره صلح وجود دارد گفت: اینجا مساله انتقال قدرت مطرح نیست. انتقال نظام و رژیم مطرح نیست. مساله دعوت به سوی همزیستی مطرح است. دعوت به سوی زندگی با همی مطرح است. نه این که ما تمام دار و ندار را انتقال می‌دهیم.
گفته وی، کسانی که دراین جرگه اشتراک نکرده اند تشویش نداشته باشند، همه مردم افغانستان صلح میخواهند و هیچ کسی درمقابل اراده مردم ایستاده شده نمیتوانند. اگر رئیس جمهورکرزی گفته است که طالبان برادر است اساس قرآنی دارد. ما بین این دو برادر که مخالفت اوجود دارد باید این را حل کنیم.
سیاف گفت که آغوش ملت برای گروه طالبان باز است. هر وقت میایند با حفظ تمامیت ارضی آغوش مردم باز است برای ایشان، من برای رئیس جمهوری گفتم که حوصله تان را صد فیصد کن. آن دوستان که نیستند باید آنان هم بیایند همه مردم صلح می خواهند. در پروسه صلح دعوت به سوی زندگی باهم مطرح است نه بخاطر انتقال قدرت.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی این جرگه را تحریم کرده است. علاوه بر آقای عبدالله؛ غلام فاروق نجرابی، حکیم تورسن، نورالحق علومی، احمد ولی مسعود، محمد حنیف اتمر، فرامرز تمنا، شیدا محمد ابدالی، محمد شهاب حکیمی، رحمت الله نبیل، عنایت الله حفیظ، محمد ابراهیم الکوزی و نورالرحمان لیوال از جمله نامزدانی هستند که این لویه جرگه را تحریم کرده‌اند.
از رهبران جهادی و احزاب سیاسی، محمد کریم خلیلی، رئیس شورای عالی صلح، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی و صلاح الدین ربانی رهبر حزب جمعیت اسلامی نیز غایبان دیگر جرگه بودند.
شخصیت‌های با نفوذ همانند جنرال عبدالرشید دوستم، محمد محققق، محمد یونس قانونی، اسماعیل خان، حامدکرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان و عطا محمد نور نیز در این نشست حضور نداشتند.
لویهجرگه در تاریخ معاصر افغانستان از یک سنت قبیله‌ای به یک سنت سیاسی تبدیل شده‌است که زمامداران این کشور معمولا از آن برای تحکیم پایه‌های قدرت خود استفاده کرده‌اند. نخستین لویه جرگه در اکتبر ۱۷۴۷ میلادی در شهر قندهار و پس از آن در یک سده اخیر در موارد مختلف برگزار شده است.
لویه جرگه مشورتی آخرین بار در زمان حکومت حامد کرزی به خاطر مشوره در مورد پیمان امنیتی با امریکا برگزار شد، اما در پایان آقای کرزی نتیجه آن جرگه را نپذیرفت.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، ریاست جمهوری هدف از برگزاری این لویه جرگه را مشورت با اقشار مختلف در باره روند صلح افغانستان اعلام کرده و تاکید کرده است که تحریم‌های سیاسیون به مشروعیت این جرگه آسیبی نمی‌رساند.
عبدالرب رسول سیاف رهبر جهادی از سوی رئیس جمهور به حیث رئیس لویه جرگه مشورتی صلح انتصاب شد.
محد عمر داودزی، رئیس دبیرخانه شورای عالی صلح و کمیسیون برگزاری لویه جرگه در آغاز این نشست سخنرانی کرد و برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح را بزرگترین لویه جرگه در تاریخ معاصر افغانستان دانست.
به گفته او، این جرگه 4 روز برگزار می شود و 3200 عضو منتخب و 300 مهمان در آن اشتراک کرده اند. او گفت که اعضای شورای ملی( سنا و ولسی جرگه) و همچنان شوراهای ولایتی شامل 3200 نفر می باشند و این جرگه همه شمول است و نمایندگان واقعی مردم از سراسر کشور و حتا از مهاجرین افغانستانی مقیم ایران و پاکستان در آن حضور دارند.
وی اضافه کرد که طالبان نیز هیچ ممانعتی برای این جرگه ایجاد نکرده و کمیسیون برگزاری لویه جرگه از طالبان هم خواسته بودند که نماینده‌های شان را به این نشست بفرستند. طالبان اما پیشتر اعلام کرده بود که این جرگه، "دسیسه دولت افغانستان" است.
در این جرگه 51 کمیته که هر کمیته 70 تا 80 نفر عضو دارد، ایجاد شده است. امروز و فردا کمیته‌ها کار می‌کنند و پس فردا نتایج کار کمیته‌ها به نشست عمومی جرگه گزارش داده می‌شود. پس از آن بخش سوم و جلسه اختتامیه جرگه خواهد بود.
در لویه جرگه مشورتی صلح، اشرف غنی رئیس جمهور، رولا غنی همسر رئیس جمهور، عبدالرب رسول سیاف رهبر جهادی، فضل هادی مسلمیار رئیس مجلس سنا و شماری از چهره های سیاسی دیگر حضور داشتند.
محمد اشرف غنی رئیس جمهور کشور در سخنانی گفت که برای او جای بسا افتخار و خرسندی است که ۳۲۰۰ نمایندۀ انتخابی از تمام افغانستان در زیر یک چتر جمع شده اند، تا حدود و چوکات مذاکرات با طالبان را تعیین کنند.
او با بیان اینکه امروز چشم تمام ملت ما در انتظار مشورت های این جرگۀ عظیم است، گفت که رسیدن به صلح پایدار در افغانستان، مهمترین و حیاتی‌ترین اولویت من است.
آقای غنی گفت که لویه جرگه یک عنعنه‌ای است که به برکت مردم سالاری و نظام جمهوریت، حالا به یک رسم نهادینه نیز تبدیل شده است. وی تاکید نمود که در اینجا پیوند مردمان ما به اندازه همین اصطلاح با هم گره خورده و بافت باغ‌گونه‌ای افغانستان را بوجود آورده است، بر ما لازم است تا برمشترکات خویش سرمایه‌گذاری نموده، از نفاق دوری کنیم.
وی مشوره را یک اصل و ضرورت دانست و گفت که زعیم هر کشور وقتی به مشوره های ملت گوش می دهد، می‌تواند کشور خود را از بحران های عظیم نجات دهد.
رئیس جمهور کشور با بیان اینکه امروز ما به افغانستان ناشنیده گوش می‌دهیم، اضافه کرد: چهار روز جرگه ثابت خواهد کرد که شما نمایندگان منتخب ملت، ممثلین اقتدار و وحدت ملی، صاحبان نیت و اراده، فهم، تجربه و دیدگاه و آرزومند صلح و رفاه هستید.
غنی گفت: کوچکترین دستآورد لویه جرگه این خواهد بود که سه هزار و دوصد افغان از چهار گوشه مملکت با هم آشنا می‌شوند و این برای تحکیم پایه های دولت -ملت بسیار مهم است.
ترتیب چارپوب مذاکره با طالبان
رئیس جمهور دلیل تدویر لویه جرگه مشورتی صلح را بیان کرده، گفت: به‌خاطر اینکه با طالبان چارچوب و حدود مذاکره را تعیین کنیم، به‌خاطر اینکه صلح تعریف شود و چگونگی دستیابی به آن مورد بحث قرار گیرد و در روشنایی نظریات مردم، جمهوری اسلامی افغانستان خط مشی صلح و مذاکره را تدوین و تکمیل نموده و سعی خواهد ورزید تا تمام امکانات و منابع ملی و دولتی را در راستای تطبیق آن به کار اندازد.
به گفته او، دولت قرار است سیاست مذاکره و تفاهم را به اساس حرف ۳۲۰۰ نفر نمایندگان جمع شده در لویه جرگه شکل بدهد و ترتیب کند. این کار به مراتب بهتر از آن است که من در انحصار ۱۵ نفر در شعاع شش کیلومتری ارگ باشم و اتصال به صدای مردم نداشته باشم.
رئیس جمهور اضافه کرد: ما با انعطاف بی سابقه و طرح های بی سابقه به همسایه ها به ویژه پاکستان مراجعه کردیم، برای شان گفتم که از جنگ و خشونت برای هیچ کسی منفعت نمی رسد. اگر می خواهید ما را با جنگ نرم و خشونت، بی خاصیت سازید، این امکان پذیر نیست.
وی با بیان اینکه «من می‌خواهم برنامه مذاکره و صلح، این ملت را از دایره رنج و فقر و بی اتفاقی بیرون سازد.»، گفت: من به دنبال تفاهم لرزان و شکننده نیستم. من به دنبال این هستم که صلح به حدی استوار و مستحکم باشد که مردم ما و دنیا به استحکام و بنیاد آن باور کنند و باعث سرازیرشدن سرمایه گذاری های هنگفت شود و ما از این وضعیت رقت‌بار، احتیاج به کمک و اعانه خارجی خلاص شویم.
چلنج رئیس جمهور به طالبان
رئیس جمهور تاکید کرد: من طالب را به اسلامیت‌اش و به افغانیت‌اش چلنج می‌دهم که اگر حرف بیگانه در بین نیست از مذاکره با ملت و دولت افغانستان چه باک دارد. آنکه طالب را در گرو ذهنی و قبضۀ استراتیژیک خویش گرفته است کیست، ما حاضریم کمک شان کنیم تا از این اسارت بیرون شوند.
رئیس جمهور گفت: یکی از وظایف نمایندگان در لویه جرگه این است که صلح را تعریف کنند، آیا طالبان به صلح آماده هستند یا خیر؟ شما این سوالات و خواست های مردم را در رابطه به صلح جهت می‌دهید و توقع مردم این است که شما با همدیگرپذیری و برادری در باره صلح و ثبات بحث نمایید.
خفه کردن صدای اعتراض و اخراج از تالار
در هنگام سخنرانی رئیس جمهور یک تن از اشتراک کنندگان به سخنان وی اعتراض نمود و خطاب به آقای غنی گفت که تمام حرف هایت دروغ است.
آقای غنی در واکنش به سخنان وی گفت: "میتانی در کمیته ها گپ بزنی". این فرد از سوی نیروهای امنیتی با زور از تالار جرگه اخراج شد و تاکنون از سرنوشت او خبری نیست.
فرد معترض گفت که در جرگه‌ی مشورتی که شرکت کننده‌گان آن اجازه حرف زدن ندارند، چگونه مشوره بدهند؟
در سخنرانی آقای سیاف نیز یک خانم معترض که قصد حرف زدن داشت نیز با زور توسط نیروهای امنیتی پس از کشکمش از تالار لویه جرگه اخراج شد.
صدای این معترضان برخلاف سخنان رئیس جمهور غنی خفه شد. رئیس جمهور در بخشی از سخنرانی امروزش خطاب به اشتراک کنندگان گفت: من از شما نمی‌خواهم سانسور شده حرف بزنید، حرف دل تان را بگویید و سیاست ما حرف دل شما خواهد بود.
سیاف: ما صلح خواهیم آورد
آقای سیاف در سخنرانی‌اش به اهمیت انتخابات، حقوق زنان و شهروندان اشاره کرد و در پایان گفت: ما صلح را حتما می‌آوریم. هر کسی می‌خواهد یا نمی‌خواهد ما صلح را می‌آوریم و در این صلح این احتیاط را مدنظر می‌گیریم که خدای ناخواسته، نفهمیده قدم ما منجر به تقسیم ملک ما یا خدشه دار شدن وحدت ملی و حاکمیت ملی ما نشود.
او همسایه‌ها را مخاطب قرار داد و افزود: اگر سر افغانستان دل نمی‌سوزانید، سر خود دل بسوزانید، یک افغانستان با ثبات و امن به مراتب برایتان خوب تر است نسبت به یک افغانستان ناامن و ویران.
آقای سیاف با اشاره به نگرانی‌هایی که درباره صلح وجود دارد گفت: اینجا مساله انتقال قدرت مطرح نیست. انتقال نظام و رژیم مطرح نیست. مساله دعوت به سوی همزیستی مطرح است. دعوت به سوی زندگی با همی مطرح است. نه این که ما تمام دار و ندار را انتقال می‌دهیم.
گفته وی، کسانی که دراین جرگه اشتراک نکرده اند تشویش نداشته باشند، همه مردم افغانستان صلح میخواهند و هیچ کسی درمقابل اراده مردم ایستاده شده نمیتوانند. اگر رئیس جمهورکرزی گفته است که طالبان برادر است اساس قرآنی دارد. ما بین این دو برادر که مخالفت اوجود دارد باید این را حل کنیم.
سیاف گفت که آغوش ملت برای گروه طالبان باز است. هر وقت میایند با حفظ تمامیت ارضی آغوش مردم باز است برای ایشان، من برای رئیس جمهوری گفتم که حوصله تان را صد فیصد کن. آن دوستان که نیستند باید آنان هم بیایند همه مردم صلح می خواهند. در پروسه صلح دعوت به سوی زندگی باهم مطرح است نه بخاطر انتقال قدرت.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت وحدت ملی این جرگه را تحریم کرده است. علاوه بر آقای عبدالله؛ غلام فاروق نجرابی، حکیم تورسن، نورالحق علومی، احمد ولی مسعود، محمد حنیف اتمر، فرامرز تمنا، شیدا محمد ابدالی، محمد شهاب حکیمی، رحمت الله نبیل، عنایت الله حفیظ، محمد ابراهیم الکوزی و نورالرحمان لیوال از جمله نامزدانی هستند که این لویه جرگه را تحریم کرده‌اند.
از رهبران جهادی و احزاب سیاسی، محمد کریم خلیلی، رئیس شورای عالی صلح، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی و صلاح الدین ربانی رهبر حزب جمعیت اسلامی نیز غایبان دیگر جرگه بودند.
شخصیت‌های با نفوذ همانند جنرال عبدالرشید دوستم، محمد محققق، محمد یونس قانونی، اسماعیل خان، حامدکرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان و عطا محمد نور نیز در این نشست حضور نداشتند.
لویهجرگه در تاریخ معاصر افغانستان از یک سنت قبیله‌ای به یک سنت سیاسی تبدیل شده‌است که زمامداران این کشور معمولا از آن برای تحکیم پایه‌های قدرت خود استفاده کرده‌اند. نخستین لویه جرگه در اکتبر ۱۷۴۷ میلادی در شهر قندهار و پس از آن در یک سده اخیر در موارد مختلف برگزار شده است.
لویه جرگه مشورتی آخرین بار در زمان حکومت حامد کرزی به خاطر مشوره در مورد پیمان امنیتی با امریکا برگزار شد، اما در پایان آقای کرزی نتیجه آن جرگه را نپذیرفت.
