خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ کابل: پس از توافق ایران و آمریکا بر سر اصل مذاکره، دونالد ترامپ بر مستقیم بودن این مذاکرات تأکید داشته و در مقابل، ایران تنها مذاکره غیرمستقیم را پذیرفته است. این اختلاف نظر در نوع گفتگوها، احتمال شکست مذاکرات دو طرف در کشور عمان، که قرار است از روز شنبه هفته آینده آغاز شود، را بیشتر کرده و احتمال وقوع درگیری نظامی را افزایش داده است. این در حالی است که رژیم جنگطلب صهیونیستی که برای بقای خود در منطقه تلاش میکند، هر وسیلهای را به کار میبرد تا امریکا را مستقیماً با جمهوری اسلامی ایران درگیر سازد و این امر، جنگی تمام عیار را به یک مرحله حساس رسانده است.
در همین راستا، کارشناسان امور سیاسی و روابط بینالملل در افغانستان، هر نوع درگیری نظامی میان آمریکا و ایران را برای منطقه و جهان، بهویژه کشورهای آسیبپذیری چون افغانستان، خطرناک و فاجعهبار خوانده و بر لزوم حل تنشها از طریق مذاکره و روشهای دیپلماتیک تأکید میکنند.
نجیب الرحمن شمال، تحلیلگر سیاسی در گفتوگو با آوا، اظهار میکند که برنامه هستهای ایران همواره مورد انتقاد آمریکا بوده است. در حالی که مقامات ایران همواره تأکید کردهاند که برنامه هستهای این کشور جنبه صلحآمیز دارد و تنها بهمنظور استفادههای غیرنظامی است.
به گفته این تحلیلگر روابط بینالملل، ترامپ به بهانه جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای، اکنون آماده حمله نظامی به این کشور شده و تجهیزات نظامی فراوانی به نقاط مختلف ارسال کرده است. از سوی دیگر، ایران در حال آمادهباش کامل است و در صورت شکست مذاکرات در عمان، احتمال درگیری نظامی میان آمریکا و ایران افزایش خواهد یافت. در این صورت، این جنگ قطعاً پیامدهای فاجعهبار و گستردهای خواهد داشت.
شمال تأکید میکند که حمله آمریکا به ایران، نه تنها ایران، بلکه تمام غرب آسیا را در معرض خطر قرار خواهد داد. این جنگ ابعاد گستردهتری خواهد یافت، چرا که جمهوری اسلامی ایران نه حماس است، نه یمن، و نه سوریه؛ بلکه یک دولت قدرتمند با ذخایر موشکی فراوان و شهرهای بزرگ است.
این تحلیلگر سیاسی در ادامه بیان کرد: "امیدواریم تنشهای موجود میان آمریکا و ایران از طریق مذاکره و به صورت صلحآمیز حل و فصل شود، چرا که در صورت حمله آمریکا به ایران، خطرات بزرگی نه تنها منطقه، بلکه جهان را تهدید خواهد کرد."
وی همچنین تأکید کرد که جنگ میان آمریکا و ایران به این دو کشور محدود نخواهد ماند، زیرا برخی کشورهای همسایه ایران پیشتر به آمریکا هشدار دادهاند که در صورت حمله به این کشور، ایران را تنها نخواهند گذاشت. بنابراین، بحران بشری و حتی احتمال وقوع جنگ جهانی سوم، دور از ذهن نخواهد بود.
آقای شمال از آمریکا و ایران خواست که با در پیش گرفتن رویکردی مبتنی بر تحمل و گذشت، از طریق دیپلماسی و گفتوگو به حل و فصل تنشها بپردازند و با خویشتنداری برای رسیدن به یک توافق جامع تلاش کنند؛ چرا که در غیر این صورت، صلح و امنیت نه تنها در ایران، بلکه در منطقه و جهان با تهدیدات جدی روبرو خواهد شد.
آمادگی ایران برای مذاکره و بهانهگیری آمریکا
در همین حال، محمد سلیم پیگیر، تحلیلگر سیاسی، در گفتوگو با آوا اظهار میکند که اخیراً ایران آمادگی خود را برای انجام مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا اعلام کرده است. قرار است این مذاکرات روز شنبه هفته آینده در عمان برگزار شود. از این رو، پیگیر معتقد است که اگر آمریکا به دنبال صلح است و طرفدار جنگ نیست، باید این نوع مذاکره را بپذیرد و به آن فرصت دهد تا بعدها مشخص شود که آیا از این طریق میتوان راهحلی یافت یا خیر.
به باور پیگیر، در صورتی که مذاکرات به نتیجه نرسد و درگیری نظامی میان آمریکا و ایران آغاز شود، قطعاً افغانستان و کشورهای منطقه آسیبپذیر خواهند شد و بحرانهای امنیتی افغانستان را بیش از هر کشور دیگری متضرر خواهد ساخت.
وی همچنین افزود که در صورت حمله آمریکا به ایران به بهانه جلوگیری از دستیابی این کشور به سلاح هستهای، اقدامی خلاف قوانین بینالمللی، غیرمنطقی و بدون دلیل خواهد بود. پیگیر بر این باور است که ایران همواره تأکید کرده که برنامه هستهای این کشور برای مقاصد صلحآمیز است و هدف از آن تأمین انرژی مورد نیاز برای اهداف غیرنظامی است. از این رو، عقل سلیم حکم میکند که ترامپ باید از عجله بپرهیزد و منطقه را وارد بحران ناامنی که پایان آن غیرقابل پیشبینی است، نکند.
پیگیر به تاریخ اشاره کرده و گفت: "آمریکا پیش از حمله به عراق نیز این کشور را به داشتن سلاح هستهای و کیمیایی متهم میکرد، اما پس از حمله مشخص شد که هیچ سلاح اتمی وجود نداشت. بدون هیچ دلیلی، عراق را وارد جنگ و ناامنی ساختند و در نهایت تمام زیرساختهای این کشور نابود شد و آن را به یک ویرانه تبدیل کردند."
لازم به ذکر است که در اوج تنشها میان آمریکا و ایران، و تداوم مداخلات، زورگوییها، تحریمها و لجاجتهای یکجانبه رییس جمهور این کشور، دونالد ترامپ اعلام کرد که مذاکرات میان دو کشور در روز شنبه هفته آینده در عمان آغاز خواهد شد. ایران نیز آمادگی خود را برای انجام مذاکرات غیرمستقیم اعلام کرده است. طرف مذاکرهکننده از سوی جمهوری اسلامی ایران، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، و از سوی آمریکا، استیو ویتکاف، نماینده ترامپ در غرب آسیا، تعیین شدهاند. به گفته آقای عراقچی، محتوای این گفتگوها تنها در مورد موضوعات هستهای و تحریمهای امریکا خواهد بود.