بهترین راه مبارزه، راه ائمه معصومین و در زمان ما بهترین راه که ما را به کانون ائمه معصومین(ع) هدایت می کند، اندیشه ولایت فقیه است

مراسم تجلیل از شخصیت مبارز و ولایتمدار گمنام، مرحوم میرابوالقاسم سوما از سوی خانواده مرحوم و مرکز فعالیت های سیاسی فرهنگی تبیان در مسجد جامع تپه سلام کابل برگزار شد.

در این مراسم که با اشتراک رهبران جهادی، علما، نمایندگان پارلمان، شخصیت های برجسته سیاسی و مردمی، دانشجویان و اساتید دانشگاه و صدها تن از باشندگان کابل برگزار شد، حجت الاسلام و المسلمین سیدعیسی حسینی مزاری، نماینده آیت الله العظمی مکارم شیرازی درافغانستان و رئیس مرکز فعالیت های سیاسی و فرهنگی تبیان، درباره شرایط مبارزه و آیا اینکه میرابوالقاسم سوما از این شرایط برخوردار بود یا خیر؟ به سخنرانی پرداخت. 

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از کابل، آقای حسینی مزاری گفت: اولین شرط مبارزه انتخاب هدف است و همچنان انتخاب راهی که ما را به آن هدف برساند. طبیعی است که هر فردی که در ابتدای راه است و سعی می کند تا وارد میدان مبارزه شود، قبل از آن خوب مطالعه می کند، بررسی می کند، دقت می کند که در زندگی خود بهترین وعالی ترین هدف را برگزیند و بعد برای رسیدن به آن هدف، راه مناسبی هم اختیار بکند. 

این عالم دینی خاطرنشان کرد: طبیعتاً در فرهنگ ما مسلمان ها، بهترین هدف، برقراری حکومت اسلامی در کل دنیا به خصوص در کشور متبوع می باشد. این هدف مسلمان واقعی است که درجهت رسیدن به این هدف قطعاً راه مناسب را هم انتخاب می کند. بر اساس فرهنگ شیعه، بهترین و مناسب ترین مسیری که می تواند ما را به هدف نایل بکند؛ پیروی از اندیشه وتفکر اهلبیت(ع) است. هم راهی مطمئن و هم راهی که پر از معیارها و قانون ها و دستورالعمل های مبارزه است. بنابراین، اگر مسلمانی بخواهد در مبارزه خود به درستی توفیق پیدا بکند و به هدف نهایی خود برسد، به صورت طبیعی باید این مسیر را انتخاب کند. چون غیر از این مسیر، رسیدن به خدا را خیلی مشکل می کند، البته من در اینجا درصدد تخطئه اعتقادات سایر مذاهب و فرق نیستم، بلکه بر مبنا و معیار فکری و فرهنگی واعتقادی که اسلام برای ما مطرح می کند، صحبت می کنم. به هرحال طبیعتاً فرهنگ اهلبیت(ع) و اندیشه و تفکر اهلبیت یک راه و مسیر عمومی است، هر چند که ممکن است شخصیت های بزرگ شیعه نظریات مختلف در این عرصه داشته باشند، اما در چهاردهه اخیر ثابت شد که راه واندیشه ولایت فقیه از راه های مهم وعمده و تضمینی برای رسیدن به تفکر اهلبیت(ع) است. راه مطمئن برای رسیدن به خواست و برنامه حضرت امام زمان(عج) است. 

رئیس خبرگزاری صدای افغان(آوا) افزود: شاید برخی ها در رابطه با اندیشه ولایت فقیه باز هم تقسیمات و یا نظرات و دیدگاه های خاصی داشته باشند. برخی اعتقاد به ولایت مطلقه فقیه دارند، مثل حضرت امام خمینی(ره)، پیروان، مقلدان و میراث داران راه ایشان و همچنان قبل از حضرت امام خمینی(ره) تعدادی از شخصیت ها اعتقاد به این اندیشه داشته اند، اما برخی هم اعتقاد به ولایت غیر مطلقه فقیه دارند. در مجموع تمام شخصیت ها و علمای شیعه معتقد به ولایت فقیه هستند، به این معنی که اگر یک فرد شیعه مطابق احکام مرجع مشخص خودش حرکت نکند، اعمالش درست نیست، نمازش، عبادتش و هر کاری که در رساله عملیه آن مجتهد گنجانده شده باشد و مقلد مطابق آن عمل نکند، به مشکل بر خواهد خورد. 

به گفته مدیرمسئول روزنامه انصاف، مرحوم آقای سوما قبل از اینکه وارد مبارزه شود، هدف خودش را مشخص کرده بود. من صحبت های متعددی با ایشان چه در افغانستان، آلمان و ایران داشتم، دیدگاه ایشان این بود که در کشور افغانستان ظلم از بین برود، تبعیض از بین برود، نابرابری ها از بین برود، احکام اسلامی حاکم شود تا ما بتوانیم زمینه ایجاد یک حکومت اسلامی را در افغانستان فراهم کنیم. 

نماینده آیت الله العظی مکارم شیرازی درافغانستان، علاوه کرد: ایشان در ابتدا هدفشان را مشخص می کند و راهی را که برای رسیدن به هدف انتخاب می کند هم، راه اهلبیت(ع) و راه تفکر اهلبیت (ع)است.
رئیس مرکز فعالیت های سیاسی فرهنگی تبیان افزود: مرحوم سوما بعد از آنکه به زندان می رود، در داخل زندان در حالی که در دام ابلیس گونه حاکمیت آن زمان گرفتار بود و برگزاری مراسم محرم الحرام کاری مشکل بود، اما ایشان در داخل زندان به عنوان یک فرد محوری عمل می کرد و مراسم های عاشورای حسینی را برگزار می کرد. مرحوم سوما این قدر وابسته به اهل بیت(ع) بود و به این تفکر اعتقاد جدی داشت. 

به باور آقای مزاری، بعد از رها شدن از زندان باز می بینیم که ۱۴ سال زندان این آدم را نشکسته، نفشرده و خسته نکرده است بلکه عاشق تر هم کرده است.
به گفت این عالم دینی: داکتر سوما پس از ۱۴ سال مبارزه اسلامی باز هم در این راستا فعالیت می کند، اما بر اثر فشار و تهدید عناصر کمونیست آن زمان، به کشور آلمان سفر می کند و در برلین مستقر می شود. شما می بینید که کشور آلمان یک کشور لائیک، بی دین است و همه مادیات با همه اسباب و لوازمش فراهم است و فضا و فرصتی است که خیلی ها را مغلوب خود ساخت و خیلی از شخصیت های ما را با شکست مواجه کرد، و چیزی از آن تدینی که در افغانستان داشتند از این شخصیت ها کمتر دیده می شود. بگذریم از اروپا درهمین افغانستان، به خصوص، وقتی که گروه طالبان با شکست مواجه شد و فضای جدید ایجاد گردید و نیروهای غربی درکشورسرازیرشدند،، بعضی از کسانی که ریش های شان دراز بود، ریش خودشان را کوتاه کردند و کسانی که ریش شان کوتاه بودند، ریش های شان را تراشیدند و کسانی که ریش های شان تراشیده بودند، نکتایی پوشیدند.
وی تصریح کرد: نکتایی علامت صلیب مسیحیت است، باید علما و شخصیت هایی که در این محفل حضور دارند، برای مردم بگویند که شما علامت صلیب را بر گردن تان آویزان کرده اید و آویزان کردن نکتایی یکی از نشانه های صلیب است. 

سید عیسی حسینی مزاری گفت: برخی از شخصیت های ما در مجالسی که خانم ها هم وجود داشت، شروع کردند به دست دادن با زن های نامحرم، این درحالی است که دست دادن با زن های نامحرم مطلقا حرام است و تمام فقها و بزرگان به این نکته تاکید دارند، اما برخی از شخصیت های ما متأسفانه این مرز را شکستاندند.
 
این کارشناس مسایل سیاسی و دینی افزود: در یک مجلس ۲۰ تا۳۰ نفر مرد مسلمان نشسته بودند که یک خانمی از اروپا برگشته، وارد می شود، همه دست و پاچه بلند می شوند و مسابقه است برای دست دادن. وقتی از اینها سئوال می شود که شما چرا با این خانم دست می دهید، برخی از شما روحانی بودید و برخی دیگر از شخصیت های جهادی و ریش تان را در جهاد سفید کرده اید، چطور شد به همین راحتی از دین، از مذهب و مسیر و اعتقاتان برگشته و با زن نامحرم دست می دهید، توجیه آنان این است که اگر دست ندهیم توهین به فرهنگ این خانم می شود. 

شما حاضر هستید که یک زن به فرهنگ تمام شما اهانت کند و برخلاف مذهب و دین شما، شما را مسخره کند و با همه شما دست بدهد، اما شما ۲۰ یا ۳۰ نفر حاضر نیستید که به اصطلاح خودتان به آن خانم توهین شود، به خانمی که بر خلاف دین شما رفتار می کند، باید بگویید که من مسلمانم، اعتقاداتی دارم که بر اساس آن عمل می کنم و اینجا کشور اسلامی است، سلام علیکم، من با شما دست نمی دهم. هیچ کسی را اعدام نکرده اند که تو چرا با زن ها دست نداده ای. 

همچنین می بینیم که برخی شخصیت های ما سر سفره شراب نشسته اند، من نمی گویم که اینها شراب خورده اند، بلکه صرف نشستن بر سر سفره شراب خودش مشکل ساز است برای یک شخصیت دینی و مجاهد و مبارز.
آقای مزاری گفت: در کشوری که این مقدار تحول بوجود آمده و خیلی ها خود را گم کرده و مسیر عوض کرده اند، حتی در اوایلی که فضای جدید سیاسی بوجود آمده بود، خیلی ها افتخار می کردند که خود را مجاهد نگویند و اگر کسی برای آنها مجاهد می گفتند، آنها خجالت می کشیدند، و از مجاهدت خود احساس شرمندگی می کردند.
وی افزود: در چنین فضایی که افغانستان در این حالت قرار دارد، اروپا هم که عزم خود را جزم کرده که تمام فرهنگ خود را وارد کشور ما بکند و مسلمانان را مرعوب فرهنگ خودش بکند شخصیتی مثل آقای سوما در قلب اروپا به عنوان یک استوانه ای جدی مبارزه حضور پیدا می کند، او در جهت اسلام حرکت می کند، حامی جبهات و شخصیت های جهادی است، علاقه دارد که حتی با سرمایه خود هم که شده مجاهدین را به اروپا بخواهد تا آنها از فضای باز اروپا استفاده بکنند و به نفع جهاد و حزب خودشان فعالیت کنند. 

مدیر مسئول روزنامه انصاف گفت: آقای سوما در کشور آلمان، اولین کسی است که یک انجمن اسلامی را تأسیس می کند و پیرو تاسیس یک انجمن اسلامی، مرکز اسلامی را در برلین تأسیس می کند و بعد در هامبورگ یک مرکز اسلامی دیگر را تاسیس می کند که امروز همانند مرکز اسلامی هامبورگ نه تنها درکل آلمان که در سطح اروپا هم چنین مرکزی وجود ندارد. 

نماینده حضرت آیت الله الله العظمی مکارم شیرازی درافغانستان، افزود: در فضای مثل اروپا، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آقای سوما یکی از استوانه هایی است که بحث کامل ولایت فقیه را در کشور آلمان می کند، شاید خیلی از شخصیت های ما و بزرگان ما در داخل افغانستان که اینجا ۹۹ درصد مسلمان اند، همه مردم امام خمینی(ره) را می شناسند و همه مردم امام خمینی(ره) را دوست دارند، شاید جرأت مطرح کردن این تفکر که از سوی امام خمینی(ره) احیا شده است را ندارند. 

آقای حسینی مزاری گفت: اما آقای سوما دراروپا با قد رسا و اراده فولادین ولایت فقیه را مطرح کرد. بعد از آن آقای سوما یکی از نمایندگان مجمع جهانی اهلبیت(ع) در کشور آلمان تعیین می شود و در مجامع مختلف این مجمع در تهران شرکت می کند. 

سید عیسی حسینی مزاری افزود: بنابراین اولین شرط در وجود آقای سوما بود و تا آخرین لحظه ای که آقای سوما زنده بود در این راستا عمل می کرد. ۳ ماه پیش که آخرین بار من آقای سوما را ملاقات کردم، اگر چه مریض بود، اما همچنان این عشق و این علاقه در قلب و وجود آقای سوما موج می زد، خداوند متعال وی را بیامرزد. آقای سوما در سن ۸۴ سالگی در آلمان دعوت حق را لبیک گفت و جنازه اش از کشور آلمان به کابل انتقال داده شد و در چنداول به خاک سپرده شد، روح شان شاد باد. 

آقای مزاری تأکید کرد: شرط دوم مبارزه، تلاش است. حالا ممکن است که خیلی ها هدف خیلی خوب را انتخاب کرده باشند و راه خیلی مناسبی را هم در پیش گرفته باشند، دربین جامعه به حیث افراد مبارز هم مطرح باشند، اما برای رسیدن به هدف هیچ تلاش نمی کنند، زحمت کش نیستند، پرتلاش نیستند، پرجنب و جوش نیستند، خیلی با حالت اشرافی می خواهند که زندگی بکنند وبعد هم با همین حالت اشرافی به هدف برسند که این اصلاً امکان ندارد. 

وی گفت: انسان های مبارزی پیدا می شود که شما ۲۰ مرتبه برایش زنگ بزنی گوشی را نمی گیرند، در حالی که مبارز این طور نیست. مبارزه با این وضعیت نمی سازد آنهم کشوری مثل افغانستان که نیاز جدی دارد. مجاهدین کشور ما بیدار باشند و با تمام اعضا و جوارح خودشان برای رسیدن به هدف تلاش بکنند، شب نگویند، روز نگویند، در هر فرصتی که ممکن بود در راستای رسیدن به هدف خودشان تلاش بکنند. 

آقای حسینی مزاری افزود: بعضی از مبارزین را من می شناسم که اگر شما زنگ بزنید و بگویید آقا من شما را کار دارم، می خواهم ببینم، می گوید که من امروز وقت ندارم، امروز وقتم تا شب پر است، کی خدمت شما برسم، می گوید که ساعت ۳ نصف شب و در این زمان جلسه دایر می کند. این چنین مبارزینی هستند که امروز اسلام را روی پا نگهداشته اند، این ها هستند که با قدرسا و چهره برافروخته و عاشق زحمت می کشند و ما از خیرات سر یک چنین اشخاصی اسلام می گوییم و محرم می گوییم. 

وی گفت: من از سال ۷۳ با مرحوم سوما آشنا شدم و مرتب ارتباط جدی داشتم، ایشان چندین کنفرانس دایر کردند که در بعضی از کنفرانس ها خودم و همکارانم مشارکت داشتیم و حتی در یکی دوکنفرانس به عنوان به کادراجرایی و مدیریتی در خدمت مرحوم سوما بودیم. 

او اضافه کرد: آقای سوما خستگی نا پذیر بود، از صبح تا شب دنبال کار بود، از کار هم که می آمد یکسره با تیلفون دنبال برنامه های خود بود، گاهی در سطح خود آلمان، گاهی درسطح اروپا، و گاهی هم خارج ازآن درسطح افغانستان، ایران و پاکستان، در مجموع یک آدم یک پارچه فعالیت بود. 

آقای مزاری علاوه کرد: اگر آدمی تا نصف شب زحمت بکشد تلاش بکند، آیا به انجام مستحباتش می رسد؟، اما آقای سوما تا جایی که من شناخت داشتم، نماز شب اش ترک نبود، آن هم در محیطی مثل اروپا که از همه امکانات مادی خوب برخودار بود. 

او افزود: شرط سوم مبارزه، این است که بین هدف و تلاش و کار، تناسب وجود داشته باشد. تلاشی که صورت می گیرد مطابق هدف باشد، مطابق آن راهی که مبارز طی می کند، باشد. مثلاً ما معتقد هستیم که بهترین راه مبارزه، راه ائمه معصومین و در زمان ما بهترین راه که ما را به کانون ائمه معصومین هدایت می کند، اندیشه ولایت فقیه است و هدف ما هم این است که انشاالله زمینه ایجاد حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) را فراهم بکنیم.
حسینی مزاری تاکید کرد: خوب قطعاً این اندیشه، راه و مقصد از خود ایجاباتی دارد. کسی که پیرو ولایت فقیه است، تلاش می کند، زحمت می کشد، اما به هیچ وجه ظلم نمی کند، زحمت می کشد، ربا و رشوه نمی گیرد، ظلم را نمی پذیرد، انسان پیرو ولایت فقیه، سر سال دارد، وجوهات خودش را پرداخت می کند. چون انسانی که پیرو ولایت فقیه است هر چند که خودش مبارز باشد، معتقد به وجوهات اسلامی است و می داند که اگر وجوهات خود را پرداخت نکند، تمام زندگی اش تباه است، چون زندگی مسلمان ها با ندادن وجوهات با مشکل مواجه می شود. 

وی گفت: پیرو ولایت فقیه، این تفکر و اندیشه را به عنوان حربه علیه کسانی دیگر استفاده نمی کند. درگذشته متأسفانه این اتفاقات افتاده است، به نام ولایت فقیه یک عده را کشتند،علیه یک عده ظلم کردند، چون پیرو ولایت فقیه است، پس مجوز هر گونه برخورد، تجاوز ، ظلم را دارد؟ نخیر! چنین چیزی وجود ندارد! بنابراین در بین هدف و تلاش عملی باید تناسب وجود داشته باشد. 

حسینی مزاری تاکید کرد: پیمودن راه ائمه، ملاک ها و ایجاباتی دارد و رسیدن به شرایط فراهم سازی زمینه ایجاد حکومت اسلامی حضرت مهدی (عج) معیارهای خود را دارد، آدم مبارز قطعاً این ملاک ها و معیارها را رعایت می کند، ولی متاسفانه افراط و تفریط وجود دارد.
او خاطر نشان ساخت: بعضی ها از بس که می خواهند به خدا برسند دنیا را رها می کنند و به دنبال آخرت می روند و بعضی ها آنقدر مشغول مبارزه و تلاش می شوند و شب و روز تلاش می کنند که طرف آخرت رها می شود، این افراط و تفریط در فرهنگ اسلامی ما وجود ندارد. 

وی علاوه کرد: ما هم به دنبال دنیا و هم اخری خود هستیم، درست است که تمام توجه و تلاش ما برای ساختن آخرت است، اما دنیا مزرعه آخرت است، ما به هیچ وجه به شکل رهبان ها و کسانی که از دنیا بریده اند و رفتن به گوشه مساجد را اختیار کرده اند، نیستیم و سیاست ما نیز چنین چیزی نخواهد بود. آقای سوما به عنوان فردی بود که تمام ملاک ها و معیارهای زندگی مبارزاتی را رعایت کرد، نه افراط و نه تفریط در کار آقای سوما نبود.
حسینی مزاری در بخش دیگرصحبت هایش با طرح این سؤال که حالا وظیفه ما چیست؟ گفت: شهدای ما رفتند تا ما راه آنها را ادامه بدهیم، شخصیت های مثل مرحوم سوما رفتند تا ما راه آنها را ادامه بدهیم، خلاصه کار اینها چه بود؟ این بود که مردم برگردند به آن اصل فلسفه خلقت که خداوند همه موجودات اعم از انسان و جن را آفریده است که او را عبادت بکنند. 

او تاکید کرد: عبادت هم تنها نماز و روزه نیست، معنای گپ این است که ما برگردیم به اسلام، به خصوص ما افغان ها که در این کشور زندگی می کنیم، باید صددرصد بر گردیم به اسلام، هر چیزی که خارج از معیارها و احکام اسلامی در زندگی ما وارد شده باید آن را بیرون کنیم، به جای اسلام، قوم و منطقه را می خواهند جایگزین کنند. امروز دشمن می خواهد به جای اسلام زبان را جایگزین بکند. معلوم است که اگر ما به اساس زبان، قوم ومنطقه وارد میدان شویم این مبارزه آن قدر شیرین نیست که جان خود را در این مسیر فدا بکنیم. بنابراین دشمن با اندک ترین فشار ما را از میدان بیرون می کند. 

حسینی مزار گفت: اگر ما رفتیم به طرف اسلام به تمام معنا و در راستا و مسیر اهداف اسلامی قرار گرفتیم، آن زمان است که یک ملت واحد می شویم، وقتی ملت واحد شدیم، می توانیم که دولت قوی و قدرتمند ایجاد بکنیم، فعلا دولت ما قوی نیست، اگر چه از نظر ما قابل حمایت و پشتیبانی است ولی آن دولتی نیست که مردم ما برای ایجاد آن ۱۴ سال جهاد کرده و بزرگترین قدرت شرق را شکست داده اند، این دولت لایق حال ملت و مردم ما نیست. 

وی تاکید کرد: وقتی ملت قوی شد، در راستای ایجاد دولت قوی می توانیم تلاش کنیم، آن زمان دولت قوی با همدستی ملت قوی، امنیت ملی را تامین می کند. امنیت ملی یک کشور روی چند پایه استوار است، نظام قوی، فرهنگ قوی، سیاست قوی و اقتصاد قوی. 

او خاطر نشان کرد: اگر دولت قوی و ملت قوی این چهار پایه و استوانه را درست تامین بکنند می توانیم در افغانستان به عنوان یک کشور قدرتمندی زندگی کنیم که همسایه ها جرأت چپ نگاه کردن به کشور ما نداشته باشند، چه برسد که هر روز راکت و موشک بزنند و تعدادی از هموطنان ما را شهید بکنند. 

حجت الاسلام والمسلمین حسینی مزاری گفت: آن روز کشورهای خارجی جرأت ندارند که نیمه شب با کشورما پیمان استراتژیک امضا کنند، آن هم به دور از چشم مردم و رسانه ها و شخصیت های کشورمان شب هنگام و دزدکی پیمان استراتژیک ببندند که تماما بر خلاف منافع مردم افغانستان و تماماً برخلاف منافع اسلامی کشور ما است و بعد تلاش بکنند جهت اینکه این پیمان استراتژیک در پارلمان تائید شود. آن زمان دیگر ما پارلمان ضعیفی مثل فعلاً را نخواهیم داشت که با آنکه اکثر وکلای ما مسلمان و اکثر وکلای ما مجاهد، اما چشم و گوش بسته بیایند، امضای خود را پای پیمان استراتژیکی بگذارند که در آینده نه چندان دور تمام منافع دینی و ملی ما در معرض بسیار خطر جدی قرار خواهد گرفت. 

وی گفت: آن زمان اگر پارلمان یک چنین کاری را بکند، ما توان باز خواست کردن را داریم، فعلا کی باز خواست کرده از وکلا مجلس؟ کی یخن یک وکیل را گرفته که آقا ما به تو رای دادیم، که تو برای اسلام کار بکنی، ما به تو رای دادیم که برای افغانستان آباد و سربلند کار بکنی، ما به تو رای دادیم که تو حافظ و حامی خون شهدا باشی! تو چطور رفتی بدون مشوره با موکلین خود این پیمان را تایید کردی؟ حالا شما می بینید که در راستای امضای پیمان امنیتی تلاش وجود دارد، مردم کشور ما هم راست، راست نگاه می کنند. شخصیت های کشور ما راست راست نگاه می کنند. هیچ جریان، هیچ محفل، هیچ حزب و سازمانی هم در شب و روزی که ما به سر می بریم، نمی بینیم که تلاش بکنند، زحمت بکشند در راستای مخالفت با این پیمان که خطر ناک تر از پیمان استراتژیک است. در این پیمان قراراست که زمینه ی ایجاد و تاسیس پایگاه های نظامی در افغانستان فراهم شود، در این پیمان قرار است که مصئونیت قضایی سربازان امریکایی امضا شود و تامین شود. 

آقای حسینی مزار تاکید کرد: اگر سرباز امریکایی مصئونیت قضایی داشته باشد، معنایش چیست؟ حال که مصئونیت قضایی سربازان امریکایی در کشور تامین شده و امضا شده نیست، شما می بینید که چه فجایعی را در روستاها و ولایات کشور به وجود می آورند، اگر روزی خدای ناخواسته دولت ما و نمایندگان پارلمان کشور پای پیمان ننگین امنیتی را امضا بکنند و بعد بگویند که سرباز امریکایی در این کشور امنیت دارد، سرباز امریکایی در این کشور پیگرد قضایی ندارد. 

او افزود: آن زمان شما خواهید دید که همین سرباز امریکایی به هزاران جنایت روی خواهد آورد، اما هیچ قدرت، هیچ جریان و هیچ گروهی این توان و حق را نخواهد داشت، که از سرباز امریکایی سئوال بکند که تو چرا این غلط را کردی! این همان کاپیتالاسیونی است که حضرت امام خمینی(ره) علیه این کاپیتالاسیون قیام کرد و حرف زد و مبارزه را شروع کرد که تا آخر رژیم شاه را در ایران سرنگون کرد و جمهوری اسلامی را تاسیس نمود. 

این عالم دینی گفت: اینجا است که ما اگر قدرت داشته باشیم، این شرایط و روزگار روی ملت ما و شما تحمیل شدنی نیست، حالا ما تلاش بکنیم که به اسلام خود برگردیم، به اسلام واقعی، همه مردم کشور ما مسلمان است و به دین اسلام پایبند هستیم. ولیکن واقعیت این است که در این کشور به تمام معنا و به تمام بندها و معیارها و به احکام اسلام عمل نمی شود و اگر عمل شود، روز مردم کشور ما یک چنین روزگاری نخواهد بود.
وی در اخیر گفت: هدف شهدای کشور و هدف شخصیت هایی مثل مرحوم سوما این بود که ما باید در راستای تامین اهداف این چنین شخصیت ها کاروتلاش بکنیم. بنابراین در مرحله اول علما باید عمل بکنند، دانشجویان کشور باید عمل بکنند، تحصیل کردگان ما باید عمل بکنند، دانش آموزان باید عمل بکنند و آحاد مردم افغانستان عمل بکنند و انشاالله آن روز فرا خواهد رسید که ما و شما نفس راحتی خواهیم کشید و صاحب همه چیز خود خواهیم شد. 
گفتنی است این مراسم تحت عنوان "میرابوالقاسم سوما؛ مبارزکم نظیر اما فراموش شده" همزمان با هفتمین روز خاک سپاری آن مرحوم درقبرستان بالاجوی چنداول، درشهرکابل، برگزارگردید.