اسدالله خالد او مسعود اندرابی؛ د دفاع او داخله وزارتونو سرپرستان او یو ناتو مقام د بلخ د سیاستمدارانو لکه عطامحمد نور، سره خبرو لپاره هغه ولت ته سفر وکړ.
پنجشنبه به ورځ بلخ کې د بلخ نوی پولیسو قوماندان په معرفی سره، په مزارشریف کې مسلحانه نښته رامنځته شو چی په هغه کې نږدی ۱۸ تنه د هغه جمله څخه ۱۰ پولیس مامورین ټپیان شو.
امنیتی چارواکې ټینګار وکړ چی بلخ کې ناامنی ډیریدو له امله، نوی قوماندی معرفی کیدو لپاره تصمیم نیول شوی او دا تصمیم سیاسی نه وو.
عطامحمد نور د حکومت دا حرکت یو توطئه او ارګ مانۍ او خپل تفاهم خلاف وبلل او حکومت مزار شریف آرامتیا خرابولو باندی تورن کړ.
محمد حنیف اتمر؛ ریاست جمهوری نامزد چی د ښاغلی نور ملاتړ څخه برخمن دی د حکومت څخه نیوکه کړی او دا نوی تقرر یو سیاسی انتخابات حرکت وبلل.
خو امرالله صالح د حکومت تصمیم څخه دفاع وکړ.
وحشت یوځل بیا مزارشریف کې رامنځته شوه؛ هغه ښار چی نوم یی د افغانستان اخیرو لسو کلونو لوی او خونړیزو پیښو سره ګره خوړلی دی. مسلحانه شورشونه، مجاهدین تنظیمی جګړی، طالبانو سلطه او هغه ډلې جګړه د جهادی مقاومت جریانونو سرهو مخوف قتل عام، پراخ نسل وژنې، سیمه ایز جاه طلب قوماندانانو مرګونی رقابتونه، قومی او مذهبی او نور مشکلات او... د هغه پیښو څخه وو چی اخیرو څو کلونو کې په مزارشریف او بلخ نورو سیمو کې رامنځته شو.
په دی حال کې، مزارشریف خلګ او بخل مهم ولایت پراخ برخو خلګ، په تیرو ۱۵ کالو کې د عطامحمد نور په سیوری کې، آرام ورځی درلود.
د بلخ په وړاندی د دشمنانو هڅو سربیره دا ولایت په امن کی ورځی او شپی تیرولي؛ خو لکه څنګه چی یی انتظار کیده د اشرف غنی په راغللو سره،د ملی وحدت دوه قطبی حکومت سیاسی رهبرانو مشکلات بلخ ولایت ته هم سرایت وکړ او عطامحمد نور برکناره کولو ماجرا یو سیاسی اوږد بندون بندون لامل شو.
ښاغلی نور په نهایت کې د ریاست جمهوری ارګ ماڼۍ سره توافق کړی، د دندی څخه شاته شو؛ هغه تړون چی د هغه ادعا په اساس، یو پیشنهادی والی انتصاب سره او همدارنګه هغه نظر وړ پولیسو قوماندی استقرار په بلخ کې، د هغه تړون مفاد څخه وو.
د ارګ ماڼۍ اخیر تصمیم په لړ کې، عطامحمد نور په سخته توګه غبرګون وښوده او دا غبرګون مزارشریف کې څو ساعتونو نښتو لامل شو.
مرکزی دولت وایی چی دا سوء تفاهم وو؛ خو ښاغلی نور په دی باور دی چی ارګ توطئه کړی دی ترڅو مزارشریف امنیت مختل کړی او بلخ خلګو باندی نظامی برید وکړی.
اوس که څه هم بحران کم شوی او پولیسو نوی قومانده، مستقر او ځای پرځای شوی دی؛ خو خطر په کلی توګه له منځه نه دی تللی. د امنیتی مسایلو کارپوهانو په باور، هغه څه چی په بلخ کې رامنځته شو، شخصی ګټو او اهدافو پرسر د هیواد ملی امنیت سره لوبه وه.
له بل لوری، له دی امله چی شرایط د امنیتی لحاظه د طالبانو سره سولې په لړ کې ډیر حساس دی، عمومی امنیت، ملی ګټو او هیواد علیاوو مصالح ته توګه د هر سیاسی او ټاکنیز لوبی څخه مهم او ارزشمنده دی. په همدی دلیل، ټول لوری باید دا مهم ته توجه ولری چی که امنیت نه وی،که قانون نه وی، که ملی مقتدر مسلح ځواکونه نه وی، که اساسی قانون ته ځوابګویه او متعهد دولت نه وی، یواځی ددی څخه به ددی خاوری دشمن ګټه یوسی.
له بل لوری، ټاکنیز لنډ مدته کمپاینونه او سیاسی ګټی دومره ارزښت نه لری چی لپاره یی عمومی امنیت خطر کې واچول شی او دشمن قدرت نیونې لپاره زمینه برابر شی.
په دی منځ کې، دولت مسؤولیت، د قدرت څخه دباندی سیاسی جریانونو څخه درانده دی. دولت باید په عزل او نصب کې، مماشات په نظر کې ونیسی او بحث رامنځته کوونکې تصمیمونه د مشرانو او رهبرانو او ګوندونو او پرنفوذه جریانونو سره په مشورت ونیسی.
