نتایج یک نظرسنجی جدید در افغانستان نشان می‌دهد که اکثریت مردم بر این باورند که افغانستان در مسیر درستی در حرکت است.
این نظرسنجی که از سوی نهاد "دموکراسی بین‌الملل" انجام شده با چهار هزار افغان در ولایات مختلف کشور صحبت کرده است.
بر اساس این نظرسنجی با عنوان "درس‌های آموخته از انتخابات"، خواست اصلی بیشتر از ۹۲ درصد از پاسخ‌دهندگان، اصلاحات در نظام انتخاباتی قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی در سال آینده خورشیدی، است.
یکی دیگر از یافته‌های این نظرسنجی نشان می‌دهد که مردم به این باور اند که بزرگترین چالش در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، تقلب از سوی کمیسیون انتخابات بوده است.
این نظرسنجی در ماه نوامبر ۲۰۱۴ در ۳۴ ولایت افغانستان انجام شده است.
در حالی که ۸۱.۶ درصد شرکت کننده ها خوشبین به آینده بوده اند، بیشتر از ۶۲ درصد گفته اند که نتیجه انتخابات اخیر ریاست جمهوری منعکس کننده اراده مردم بوده است.
انتشار این گزارش، بدون تردید امیدوار کننده است و دست کم به لحاظ امید بخشیدن و اطمینان دادن به مردم در مورد آینده ای که در انتظار آنهاست و سرنوشتی که در پیش خواهند داشت، می تواند تاثیرات اجتماعی خاص خود را داشته باشد؛ اما اینکه آیا واقعا این نظرسنجی را بخشی از واقعیت های اجتماعی افغانستان و نمایانگر نگاه واقعی مردم نسبت به آنچه گذشت و آنچه روی خواهد داد می تواند باشد یا خیر، هنوز تردیدهای جدی وجود دارد.
یکی از عمده ترین مسایلی که نتایج این نظرسنجی را با تردید مواجه می کند، همان چیزی است که در برابر هر نظرسنجی دیگری از این دست در افغانستان می توان مطرح کرد و آن، احتمال عدم انعکاس نظرات همه طیف های مردم افغانستان است.
این نظرسنجی در زمانی صورت گرفته که وضعیت امنیتی، همانند حال حاضر، در بخش های وسیعی از کشور مطلوب نبوده است؛ بنابراین، به نظر نمی رسد تدوین کنندگان این گزارش، به دلیل موانع امنیتی توانسته باشند از همه طیف های اجتماعی افغانستان در این نظرسنجی، نماینده ای داشته باشند.
نکته مهم دیگر، تردید در خصوص رعایت همه معیارها و استندردهای معمول و مورد نیاز برای یک نظرسنجی معیاری بر پایه ملاک های بین المللی در افغانستان است. همه قراین موجود، متاسفانه در جهت تقویت این تردید است.
در افغانستان حجم سنگین رسانه های جمعی و همگانی، غالبا در پایتخت کشور، مستقر و متمرکز است و مردم در مرکز کشور، از سوی ده ها شبکه تلویزیونی، ایستگاه رادیویی و صدها نشریه چاپی و فعالیت نهادهای پرتعداد مدنی و مراکز علمی، فرهنگی و پژوهشی، روزانه آماج بمباران اطلاعاتی قرار می گیرند؛ اما خارج از جغرافیای کابل، صرف نظر از وضعیت نسبتا مطلوب چند شهر انگشت شمار، سایر بخش های کشور، به اندازه کابل و شهرهای بزرگ، به اطلاعات و اخبار روز به صورت مستمر، دسترسی ندارند و در نتیجه، ارزیابی آنها از عملکرد رهبران سیاسی و کارگزاران قدرت نیز بدون تردید، یک ارزیابی دقیق، کامل و مطابق با واقع نخواهد بود.
از سوی دیگر، هنوز بخش عظیمی از جمعیت کشور، به دلیل سطح پایین سواد، از ارزیابی و آنالیز دقیق وضعیت موجود و راهی که به سوی آینده در پیش داریم، ناتوان است، بر این اساس، یافته های این نظرسنجی می تواند از این نقطه نیز آسیب ببیند و مورد تردید قرار گیرد.
یکی دیگر از موضوعاتی که به تردیدها در زمینه نتایج این نظرسنجی و بازتاب نگاه و دیدگاه واقعی مردم در آن، دامن می زند، زمان انجام آن است.
از نوامبر سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون، وضعیت سیاسی، امنیتی، اقتصادی، حکومت و دولت داری، مبارزه با فساد، مشارکت مردم، آینده انتخابات پارلمانی، اصلاحات انتخاباتی و... فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده و برخی از موارد مانند تشکیل کابینه، توزیع تذکره های الکترونیکی و آغاز اصلاحات انتخاباتی هم عملا با نواقص، نارسایی ها، ناکامی های آشکاری همراه بوده است.
با این حساب، به نظر می رسد برای تشخیص اینکه واقعا در چه مسیری در حرکت هستیم و اینکه آیا این مسیر، نهایتا به آنچه انتظار داریم منتهی خواهد شد یانه، صرف اعتنا و اتکا به این نظرسنجی ها که بازتاب دهنده آرای حداقلی مردم افغانستان هستند، کافی نیست؛ بلکه توجه به واقعیت های عینی و شرایط جاری نیز از الزامات رسیدن به چنین نتیجه ای محسوب می شود.
این نظرسنجی که از سوی نهاد "دموکراسی بین‌الملل" انجام شده با چهار هزار افغان در ولایات مختلف کشور صحبت کرده است.
بر اساس این نظرسنجی با عنوان "درس‌های آموخته از انتخابات"، خواست اصلی بیشتر از ۹۲ درصد از پاسخ‌دهندگان، اصلاحات در نظام انتخاباتی قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی در سال آینده خورشیدی، است.
یکی دیگر از یافته‌های این نظرسنجی نشان می‌دهد که مردم به این باور اند که بزرگترین چالش در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، تقلب از سوی کمیسیون انتخابات بوده است.
این نظرسنجی در ماه نوامبر ۲۰۱۴ در ۳۴ ولایت افغانستان انجام شده است.
در حالی که ۸۱.۶ درصد شرکت کننده ها خوشبین به آینده بوده اند، بیشتر از ۶۲ درصد گفته اند که نتیجه انتخابات اخیر ریاست جمهوری منعکس کننده اراده مردم بوده است.
انتشار این گزارش، بدون تردید امیدوار کننده است و دست کم به لحاظ امید بخشیدن و اطمینان دادن به مردم در مورد آینده ای که در انتظار آنهاست و سرنوشتی که در پیش خواهند داشت، می تواند تاثیرات اجتماعی خاص خود را داشته باشد؛ اما اینکه آیا واقعا این نظرسنجی را بخشی از واقعیت های اجتماعی افغانستان و نمایانگر نگاه واقعی مردم نسبت به آنچه گذشت و آنچه روی خواهد داد می تواند باشد یا خیر، هنوز تردیدهای جدی وجود دارد.
یکی از عمده ترین مسایلی که نتایج این نظرسنجی را با تردید مواجه می کند، همان چیزی است که در برابر هر نظرسنجی دیگری از این دست در افغانستان می توان مطرح کرد و آن، احتمال عدم انعکاس نظرات همه طیف های مردم افغانستان است.
این نظرسنجی در زمانی صورت گرفته که وضعیت امنیتی، همانند حال حاضر، در بخش های وسیعی از کشور مطلوب نبوده است؛ بنابراین، به نظر نمی رسد تدوین کنندگان این گزارش، به دلیل موانع امنیتی توانسته باشند از همه طیف های اجتماعی افغانستان در این نظرسنجی، نماینده ای داشته باشند.
نکته مهم دیگر، تردید در خصوص رعایت همه معیارها و استندردهای معمول و مورد نیاز برای یک نظرسنجی معیاری بر پایه ملاک های بین المللی در افغانستان است. همه قراین موجود، متاسفانه در جهت تقویت این تردید است.
در افغانستان حجم سنگین رسانه های جمعی و همگانی، غالبا در پایتخت کشور، مستقر و متمرکز است و مردم در مرکز کشور، از سوی ده ها شبکه تلویزیونی، ایستگاه رادیویی و صدها نشریه چاپی و فعالیت نهادهای پرتعداد مدنی و مراکز علمی، فرهنگی و پژوهشی، روزانه آماج بمباران اطلاعاتی قرار می گیرند؛ اما خارج از جغرافیای کابل، صرف نظر از وضعیت نسبتا مطلوب چند شهر انگشت شمار، سایر بخش های کشور، به اندازه کابل و شهرهای بزرگ، به اطلاعات و اخبار روز به صورت مستمر، دسترسی ندارند و در نتیجه، ارزیابی آنها از عملکرد رهبران سیاسی و کارگزاران قدرت نیز بدون تردید، یک ارزیابی دقیق، کامل و مطابق با واقع نخواهد بود.
از سوی دیگر، هنوز بخش عظیمی از جمعیت کشور، به دلیل سطح پایین سواد، از ارزیابی و آنالیز دقیق وضعیت موجود و راهی که به سوی آینده در پیش داریم، ناتوان است، بر این اساس، یافته های این نظرسنجی می تواند از این نقطه نیز آسیب ببیند و مورد تردید قرار گیرد.
یکی دیگر از موضوعاتی که به تردیدها در زمینه نتایج این نظرسنجی و بازتاب نگاه و دیدگاه واقعی مردم در آن، دامن می زند، زمان انجام آن است.
از نوامبر سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون، وضعیت سیاسی، امنیتی، اقتصادی، حکومت و دولت داری، مبارزه با فساد، مشارکت مردم، آینده انتخابات پارلمانی، اصلاحات انتخاباتی و... فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده و برخی از موارد مانند تشکیل کابینه، توزیع تذکره های الکترونیکی و آغاز اصلاحات انتخاباتی هم عملا با نواقص، نارسایی ها، ناکامی های آشکاری همراه بوده است.
با این حساب، به نظر می رسد برای تشخیص اینکه واقعا در چه مسیری در حرکت هستیم و اینکه آیا این مسیر، نهایتا به آنچه انتظار داریم منتهی خواهد شد یانه، صرف اعتنا و اتکا به این نظرسنجی ها که بازتاب دهنده آرای حداقلی مردم افغانستان هستند، کافی نیست؛ بلکه توجه به واقعیت های عینی و شرایط جاری نیز از الزامات رسیدن به چنین نتیجه ای محسوب می شود.
