مراسم سوگند ۱۶ تن از وزیران کابینه روز سه شنبه در ارگ ریاست جمهوری توسط رئیس جمهور کشور انجام شد. در این مراسم وزیران سوگند یاد کردند که منحیث وزیر در کابینه حکومت وحدت ملی، وظایف شان را در حمایت از احکام دین مقدس اسلام، رعایت قانون اساسی و سایر قوانین افغانستان و حفاظت حقوق اتباع کشور انجام می دهند. آنان متعهد گردیدند که استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی مردم را حراست کنند و وظایف خویش را با صداقت انجام دهند.
جای مسرت و خوشی است که پس از انتظار طولانی ملت، دولتمردان توانستند باقی مانده اعضای کابینه را تکمیل کنند و از این رهگذر به انتظار عریض و طویل مردم افغانستان نقطه پایان بگذارند. صرف نظر از آنکه تا رسیدن به این مرحله از کار، مردم ما چه مرارت ها و سختی هایی را متحمل و متقبل شدند و اقتصاد کشور در این مدت چه ضربات هولناک و جبران ناپذیری را تجربه کرد؛ اما یک چیز جای شکر و شعف دارد و جا دارد تا مردم ما لااقل از این یک ناحیه خوشحال و امیدوار باشند و آن تشکیل و تکمیل سرانجامِ کابینه حکومت وحدت ملی و آنهم پس از آنهمه جار و جنجال و کش و قوسهای تاسفبار و ناامید کننده ای است که سران دولت وحدت ملی عامل آن بودند.
جنجال ها و اختلافهایی که حوصله همگان را به انتها رسانده و طاقت همه را طاق کرده بود و می رفت تا کشور را بر لبه هولناکِ پرتگاه جنگ و ویرانی قرار بدهد و این امنیت تقریباً نسبی حاکم در کشور را به جهنمی از آتش و خون تبدیل کند.
در هر حال، مردم خوشحالند که آن اتفاقات بد رخ نداد و اینک شاهد تکمیل شدن کابینه ای هستند که حدود ۶ ماه برای آن انتظار کشیدند. صرف نظر از آنکه کیفیت انتخاب این وزیران و امثال آنان چگونه بوده و آیا آنها بر اساس اصل شایسته سالاری برگزیده شده اند و یا بر اساس ملاحظات کمپاینی و توافقی، انتظار کنونی مردم از دولت و اعضای کابینه آن در چند مورد زیر خلاصه می شود:
۱- مردم توقع دارند چنانکه وزیران محترم قسم یاد کردند که در قدم نخست از دین مبین اسلام حمایت و پشتیبانی می کنند؛ بواقع نیز این چنین باشد و محض تشریفات و به شکل صوری و ظاهری، اقدام به خوردن این سوگند نکرده باشند. مردم افغانستان در طول ۱۳ سال تمام شاهدند که چنانچه در حیطه حرف و ادعا دولتمردان از دفاع از دین مبین اسلام دم زده اند؛ اما در عرصه عمل و رفتار، قضیه آن گونه که شاید و باید نبوده و بسیاری از حرکات و سکنات وزرای قبلی و دیگر دولتمردان، مطابق با آموزه های آئین انسان ساز اسلام نبوده و در پاره ای از موارد حتی برخلاف آن آموزه ها بوده است.
مواردی چون حیف و میل اموال عمومی، اخذ رشوه، اختلاس، همکاری با شبکه های قاچاق مواد مخدر، غصب زمینهای دولتی، جاسوسی برای دولتهای استعماری و بیگانه و بسیاری از کاستی های دیگر که با تاسف دامنگیر برخی از وزیران در دولت پیشین بود، هیچ کدام با دفاع از دین مبین اسلام و آموزه های آن، همخوانی و مطابقت که ندارد هیچ؛ علاوه بر آن، در تضاد صد در صد با این دین پویا و انسان ساز نیز قرار دارد.
مردم امیدوارند و متوقع که موارد بالا از جانب دولتمردان جدید رعایت شود تا لااقل بتوان گفت که آنان در مرحله خوردن سوگند، دروغ نگفته اند.
۲- رعایت قانون اساسی و سایر قوانین کشور، بند دیگری از سوگندنامه وزیران کابینه را شکل می دهد. قانون و رعایت آن و به تعبیر بهتر، قانون مداری و اِعمال حکومت و دولت بر طبق قانون و اجرا و تطبیق آن بر همه؛ چیزی که در افغانستان لااقل در طول ۱۳ سال اخیر، شبیه یک داستان و یک افسانه شیرین و باور نکردنی بوده است.
در واقع همه مشکلات و نابسامانی های کشور ما و یا لااقل بخش عمده آنها، بر می گردد به عدم رعایت و عدم تطبیق یکسان قانون بر همگان. در افغانستان به دلیل عدم وجود عدالت اجتماعی و نیز وجود تبعیض در لایه های پیدا و پنهان اجتماع، قانون و متفرعات آن ابداً اجازه اجرا و تبطیق نیافته اند و از این ناحیه ضمانتی در مرحله اجرا وجود ندارد.
در کشورهایی مانند افغانستان اگر قرار باشد گاه گاهی هم قانون اجرا و تطبیق شود، بر روی کسانی تطبیق می شود که دست آنها به هیچ منبع و ماخذی از دستگیره های قدرت و ثروت و ابزار و آلات نجات دهنده دیگری، بند نیست و حق یا ناحق، قانون را بالای آنها تطبیق می کنند! و این سردمداران قدرت و ثروت و ... اند که همواره چند قدمی پیشتر از قانون و مقررات حرکت می کنند و قانون برای آنها مضحکه و ملعبه ای بیش نیست.
مردم امیدوارند تا کابینه جدید در سوگند خوردن شان مبنی بر رعایت قانون، صادق باشند و چون اعضای کابینه پیشین، پیشاپیش آن حرکت نکنند.
۳- حفاظتِ حقوق اتباع کشور، بخشی دیگری از سوگندی است که وزیران کابینه دولت وحدت ملی متذکر شدند. در طول چندین دهه و به خصوص در ۱۳ سال گذشته، از بس این گزینه مهم و حیاتی رعایت نشده، مردم از یاد برده اند که ظاهراً انسان اند و افغان و جان و مال آنان ارزش و احترام دارد!.
در افغانستان، هر دولت و گروه و جناحی از طرف خویش افغان می کُشند؛ امریکایی ها، پاکستانی ها، طالبان و اخیرا نیز داعش، همه و همه افغانها را قتل عام می کنند و لااقل تا کنون دولت و حکومتی نبوده تا به شکل جدی و مسئولانه از حقوق اتباع خویش حفاظت کند که امید می رود پس از این و با تشکیل کابینه حکومت وحدت ملی، بدین مهم نیز توجه شود.
۴- و سرانجام، سوگند و تعهد وزیران مبنی بر حراست از استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی مردم و اینکه وظایف خویش را با صداقت انجام می دهند.
صداقت! گوهری کمیابی که اگر بواقع در نهاد هر یک از وزیران جدید وجود داشته باشد، همه ی ادعاهای آنها را دلیلمند خواهد ساخت و مردم نیز جز خدمت صادقانه به کشور و ملت، چیز دیگری از آنها نمی خواهند.
جای مسرت و خوشی است که پس از انتظار طولانی ملت، دولتمردان توانستند باقی مانده اعضای کابینه را تکمیل کنند و از این رهگذر به انتظار عریض و طویل مردم افغانستان نقطه پایان بگذارند. صرف نظر از آنکه تا رسیدن به این مرحله از کار، مردم ما چه مرارت ها و سختی هایی را متحمل و متقبل شدند و اقتصاد کشور در این مدت چه ضربات هولناک و جبران ناپذیری را تجربه کرد؛ اما یک چیز جای شکر و شعف دارد و جا دارد تا مردم ما لااقل از این یک ناحیه خوشحال و امیدوار باشند و آن تشکیل و تکمیل سرانجامِ کابینه حکومت وحدت ملی و آنهم پس از آنهمه جار و جنجال و کش و قوسهای تاسفبار و ناامید کننده ای است که سران دولت وحدت ملی عامل آن بودند.
جنجال ها و اختلافهایی که حوصله همگان را به انتها رسانده و طاقت همه را طاق کرده بود و می رفت تا کشور را بر لبه هولناکِ پرتگاه جنگ و ویرانی قرار بدهد و این امنیت تقریباً نسبی حاکم در کشور را به جهنمی از آتش و خون تبدیل کند.
در هر حال، مردم خوشحالند که آن اتفاقات بد رخ نداد و اینک شاهد تکمیل شدن کابینه ای هستند که حدود ۶ ماه برای آن انتظار کشیدند. صرف نظر از آنکه کیفیت انتخاب این وزیران و امثال آنان چگونه بوده و آیا آنها بر اساس اصل شایسته سالاری برگزیده شده اند و یا بر اساس ملاحظات کمپاینی و توافقی، انتظار کنونی مردم از دولت و اعضای کابینه آن در چند مورد زیر خلاصه می شود:
۱- مردم توقع دارند چنانکه وزیران محترم قسم یاد کردند که در قدم نخست از دین مبین اسلام حمایت و پشتیبانی می کنند؛ بواقع نیز این چنین باشد و محض تشریفات و به شکل صوری و ظاهری، اقدام به خوردن این سوگند نکرده باشند. مردم افغانستان در طول ۱۳ سال تمام شاهدند که چنانچه در حیطه حرف و ادعا دولتمردان از دفاع از دین مبین اسلام دم زده اند؛ اما در عرصه عمل و رفتار، قضیه آن گونه که شاید و باید نبوده و بسیاری از حرکات و سکنات وزرای قبلی و دیگر دولتمردان، مطابق با آموزه های آئین انسان ساز اسلام نبوده و در پاره ای از موارد حتی برخلاف آن آموزه ها بوده است.
مواردی چون حیف و میل اموال عمومی، اخذ رشوه، اختلاس، همکاری با شبکه های قاچاق مواد مخدر، غصب زمینهای دولتی، جاسوسی برای دولتهای استعماری و بیگانه و بسیاری از کاستی های دیگر که با تاسف دامنگیر برخی از وزیران در دولت پیشین بود، هیچ کدام با دفاع از دین مبین اسلام و آموزه های آن، همخوانی و مطابقت که ندارد هیچ؛ علاوه بر آن، در تضاد صد در صد با این دین پویا و انسان ساز نیز قرار دارد.
مردم امیدوارند و متوقع که موارد بالا از جانب دولتمردان جدید رعایت شود تا لااقل بتوان گفت که آنان در مرحله خوردن سوگند، دروغ نگفته اند.
۲- رعایت قانون اساسی و سایر قوانین کشور، بند دیگری از سوگندنامه وزیران کابینه را شکل می دهد. قانون و رعایت آن و به تعبیر بهتر، قانون مداری و اِعمال حکومت و دولت بر طبق قانون و اجرا و تطبیق آن بر همه؛ چیزی که در افغانستان لااقل در طول ۱۳ سال اخیر، شبیه یک داستان و یک افسانه شیرین و باور نکردنی بوده است.
در واقع همه مشکلات و نابسامانی های کشور ما و یا لااقل بخش عمده آنها، بر می گردد به عدم رعایت و عدم تطبیق یکسان قانون بر همگان. در افغانستان به دلیل عدم وجود عدالت اجتماعی و نیز وجود تبعیض در لایه های پیدا و پنهان اجتماع، قانون و متفرعات آن ابداً اجازه اجرا و تبطیق نیافته اند و از این ناحیه ضمانتی در مرحله اجرا وجود ندارد.
در کشورهایی مانند افغانستان اگر قرار باشد گاه گاهی هم قانون اجرا و تطبیق شود، بر روی کسانی تطبیق می شود که دست آنها به هیچ منبع و ماخذی از دستگیره های قدرت و ثروت و ابزار و آلات نجات دهنده دیگری، بند نیست و حق یا ناحق، قانون را بالای آنها تطبیق می کنند! و این سردمداران قدرت و ثروت و ... اند که همواره چند قدمی پیشتر از قانون و مقررات حرکت می کنند و قانون برای آنها مضحکه و ملعبه ای بیش نیست.
مردم امیدوارند تا کابینه جدید در سوگند خوردن شان مبنی بر رعایت قانون، صادق باشند و چون اعضای کابینه پیشین، پیشاپیش آن حرکت نکنند.
۳- حفاظتِ حقوق اتباع کشور، بخشی دیگری از سوگندی است که وزیران کابینه دولت وحدت ملی متذکر شدند. در طول چندین دهه و به خصوص در ۱۳ سال گذشته، از بس این گزینه مهم و حیاتی رعایت نشده، مردم از یاد برده اند که ظاهراً انسان اند و افغان و جان و مال آنان ارزش و احترام دارد!.
در افغانستان، هر دولت و گروه و جناحی از طرف خویش افغان می کُشند؛ امریکایی ها، پاکستانی ها، طالبان و اخیرا نیز داعش، همه و همه افغانها را قتل عام می کنند و لااقل تا کنون دولت و حکومتی نبوده تا به شکل جدی و مسئولانه از حقوق اتباع خویش حفاظت کند که امید می رود پس از این و با تشکیل کابینه حکومت وحدت ملی، بدین مهم نیز توجه شود.
۴- و سرانجام، سوگند و تعهد وزیران مبنی بر حراست از استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی مردم و اینکه وظایف خویش را با صداقت انجام می دهند.
صداقت! گوهری کمیابی که اگر بواقع در نهاد هر یک از وزیران جدید وجود داشته باشد، همه ی ادعاهای آنها را دلیلمند خواهد ساخت و مردم نیز جز خدمت صادقانه به کشور و ملت، چیز دیگری از آنها نمی خواهند.
