جان کمپبل؛ فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان می‌گوید که نیروهای امنیتی کشور هر ماه ۴ هزار سرباز از دست می‌دهند؛ اما دلیل این امر تلفات در میدان جنگ نیست؛ بلکه این سربازان ترک وظیفه می‌کنند.
آقای کمبل گفت دلیل ترک خدمت این سربازان ضعف رهبری نظامی است که گزینه دیگری برای این سربازان جوان ارتش و پولیس به جا نمی‌گذارد، مگر اینکه وقتی آنها به خانه‌های شان رفتند، دیگر بازنگردند.
او گفت:"این به خاطری است که سربازان جوان ارتش و پولیس افغانستان که برای ۲ یا ۳ سال در هلمند جنگیده اند، هیچ وقفه ندارند. به آنها احتمالا غذای مناسب هم داده نمی‌شود. فرصتی هم برای ورزش به آنها داده نمی‌شود."
کمبل افزود:"وقتی شما همیشه مشغول جنگ هستید و نیاز به وقفه دارید و راه دیگری هم ندارید، به خانه خود می‌روید و دوباره به کار حاضر نمی‌شوید."
دولت وزیری؛ سخنگوی وزارت دفاع می‌گوید که نیروهای ارتش، نیروهای داوطلبی هستند که سربازان آن بعد از سه سال و افسران آن بعد از ۵ سال مدت خدمت شان به پایان می‌رسد.
کارشناسان مسایل امنیتی نیز می گویند که اگر آمار ارائه شده از سوی این فرمانده امریکایی، درست و مطابق با واقع باشد، این یکی از مهم ترین و اصلی ترین عوامل فرسایش در نیروهای امنیتی است.
نیروهای امنیتی کشور، اکنون در صف مقدم نبرد با تروریزم قرار دارند.
این نیروها با کمترین امکانات و با روحیه ای مصمم و خستگی ناپذیر در برابر خطرناک ترین گروه های تروریستی برخوردار از حمایت های وسیع منطقه ای و بین المللی می جنگند و همه روزه، متحمل تلفاتی نیز می شوند؛ اما آنچه در اظهارات این فرمانده امریکایی، تکان دهنده و هولناک به نظر می رسد این است که هیچ چیزی حتی نبرد سخت و توانفرسا با مخوف ترین گروه های تروریستی هم آنها را دچار فرسایش و ریزش نمی کند؛ اما سوء مدیریت، ضعف در فرماندهی و عدم تامین و پشتیبانی این نیروها، بارها بیشتر از ضرباتی که ممکن است تروریست ها به نیروهای امنیتی کشور وارد کنند، به آنها آسیب می زند.
این شدیدا تکان دهنده و خطرناک است.
نظام عسکری در افغانستان، از همان ابتدا بر پایه سیستم داوطلبی بنا گذاشته شده نه مکلفیت. این سیستم از همان ابتدا نیز منتقدان خاص خود را داشت.
به باور منتقدان، سیستم داوطلبی در کشوری درگیر جنگ که نیاز به نیروهای مسلح مسؤول، منضبط و قانونمند دارد، مفید نیست.
منتقدان می گویند که این سیستم در صورتی می تواند موفق عمل کند که هزاران جوانی که به نیروهای مسلح می پیوندند از همه نظر به ویژه مسایل مالی، غذا، تفریح، ورزش و امکانات و پشتوانه های نیرومند نظامی، تامین باشند. این در حالی است که بر اساس روایتی که این فرمانده ناتو به دست می دهد، ماهانه هزاران نیروی امنیتی کشور درست به دلیل نبود حقوق کافی، ورزش، تفریح، غذای مناسب و... دست به ترک خدمت می زنند و این کاملا طبیعی و مورد انتظار است.
در سیستم عسکری داوطلبانه همچنین این خطر وجود دارد که سربازان به راحتی تصمیم به ترک خدمت بگیرند، بدون آنکه با تبعات حقوقی و قانونی آن مواجه شوند.
ترک خدمت می تواند انگیزه های بسیار ساده و پیش پا افتاده داشته باشد؛ از نبود غذا و فضای تفریح مناسب تا امکانات نظامی و آموزشی، جنگ های فرساینده و همچنین وجود زمینه های بدیل و بهتر برای کار و اشتغال به جای عضویت در نیروهای مسلح.
چنین سیستمی هرگز برای افغانستان مناسب نیست.
این سیستم به کار کشورهایی می آید که یا قدرت مالی و نظامی فوق العاده بالایی دارند و یا برای تامین امنیت خود متکی به پشتوانه های خارجی اند نه داخلی.
افغانستان اگرچه ظاهرا وضعیت دوم را دارد؛ اما در عمل اینگونه نیست؛ زیرا نیروهای ناتو و امریکایی که طرف پیمان افغانستان هستند به مسؤولیت های خود در این زمینه عمل نمی کنند. آنها در عین حال، در ابتدا اجازه پایه گذاری سیستمی بر اساس مکلفیت عسکری را به نیروهای مسلح افغانستان نداده اند.
بنابراین، علاوه بر جنگ و سوء مدیریت در کادرهای امنیتی، نیروها و کشورهای خارجی نیز مسبب وضعیت پیش آمده هستند؛ زیرا یکی از عوامل مهم فرسایش در نیروهای مسلح کشور، سیستم غیر پاسخگوی مبتنی بر داوطلبی بدون کمترین امتیاز است.
مقام ها و سخنگویان امنیتی کشور نیز فرار از خدمت در نیروهای مسلح را به عنوان یک آسیب جدی تایید می کنند؛ اما به باور آنان، نیروهای مسلح با جذب نیروهایی بیشتر از شمار کسانی که دست به فرار یا ترک خدمت می زنند می توانند این نقیصه را جبران کنند؛ اما به عقیده کارشناسان مسایل امنیتی، این یک استدلال بسیار ساده و بی پایه است؛ زیرا کسانی که این استدلال را مطرح می کنند، به هزینه های جانبی این راهکار مانند هزینه های آموزش، زمان، تعهد و سایر موارد نیروهای تازه به جای نیروهای ترک خدمت کرده، توجه ندارند.
آنها همچنین به این امر عنایت ندارند که این راهکار ممکن است برای همیشه، پاسخگو نباشد؛ زیرا وضعیت کشور روز به روز بدتر می شود و ممکن است افراد داوطلب پیوستن به نیروهای مسلح نیز روز به روز کمتر شوند؛ بنابراین باید راهکاری بنیادی تر اندیشه کرد، راهکاری که به جای جذب نیروهای تازه به جای نیروهای فراری، بتواند از ترک خدمت نیروهای موجود جلوگیری کند.
آقای کمبل گفت دلیل ترک خدمت این سربازان ضعف رهبری نظامی است که گزینه دیگری برای این سربازان جوان ارتش و پولیس به جا نمی‌گذارد، مگر اینکه وقتی آنها به خانه‌های شان رفتند، دیگر بازنگردند.
او گفت:"این به خاطری است که سربازان جوان ارتش و پولیس افغانستان که برای ۲ یا ۳ سال در هلمند جنگیده اند، هیچ وقفه ندارند. به آنها احتمالا غذای مناسب هم داده نمی‌شود. فرصتی هم برای ورزش به آنها داده نمی‌شود."
کمبل افزود:"وقتی شما همیشه مشغول جنگ هستید و نیاز به وقفه دارید و راه دیگری هم ندارید، به خانه خود می‌روید و دوباره به کار حاضر نمی‌شوید."
دولت وزیری؛ سخنگوی وزارت دفاع می‌گوید که نیروهای ارتش، نیروهای داوطلبی هستند که سربازان آن بعد از سه سال و افسران آن بعد از ۵ سال مدت خدمت شان به پایان می‌رسد.
کارشناسان مسایل امنیتی نیز می گویند که اگر آمار ارائه شده از سوی این فرمانده امریکایی، درست و مطابق با واقع باشد، این یکی از مهم ترین و اصلی ترین عوامل فرسایش در نیروهای امنیتی است.
نیروهای امنیتی کشور، اکنون در صف مقدم نبرد با تروریزم قرار دارند.
این نیروها با کمترین امکانات و با روحیه ای مصمم و خستگی ناپذیر در برابر خطرناک ترین گروه های تروریستی برخوردار از حمایت های وسیع منطقه ای و بین المللی می جنگند و همه روزه، متحمل تلفاتی نیز می شوند؛ اما آنچه در اظهارات این فرمانده امریکایی، تکان دهنده و هولناک به نظر می رسد این است که هیچ چیزی حتی نبرد سخت و توانفرسا با مخوف ترین گروه های تروریستی هم آنها را دچار فرسایش و ریزش نمی کند؛ اما سوء مدیریت، ضعف در فرماندهی و عدم تامین و پشتیبانی این نیروها، بارها بیشتر از ضرباتی که ممکن است تروریست ها به نیروهای امنیتی کشور وارد کنند، به آنها آسیب می زند.
این شدیدا تکان دهنده و خطرناک است.
نظام عسکری در افغانستان، از همان ابتدا بر پایه سیستم داوطلبی بنا گذاشته شده نه مکلفیت. این سیستم از همان ابتدا نیز منتقدان خاص خود را داشت.
به باور منتقدان، سیستم داوطلبی در کشوری درگیر جنگ که نیاز به نیروهای مسلح مسؤول، منضبط و قانونمند دارد، مفید نیست.
منتقدان می گویند که این سیستم در صورتی می تواند موفق عمل کند که هزاران جوانی که به نیروهای مسلح می پیوندند از همه نظر به ویژه مسایل مالی، غذا، تفریح، ورزش و امکانات و پشتوانه های نیرومند نظامی، تامین باشند. این در حالی است که بر اساس روایتی که این فرمانده ناتو به دست می دهد، ماهانه هزاران نیروی امنیتی کشور درست به دلیل نبود حقوق کافی، ورزش، تفریح، غذای مناسب و... دست به ترک خدمت می زنند و این کاملا طبیعی و مورد انتظار است.
در سیستم عسکری داوطلبانه همچنین این خطر وجود دارد که سربازان به راحتی تصمیم به ترک خدمت بگیرند، بدون آنکه با تبعات حقوقی و قانونی آن مواجه شوند.
ترک خدمت می تواند انگیزه های بسیار ساده و پیش پا افتاده داشته باشد؛ از نبود غذا و فضای تفریح مناسب تا امکانات نظامی و آموزشی، جنگ های فرساینده و همچنین وجود زمینه های بدیل و بهتر برای کار و اشتغال به جای عضویت در نیروهای مسلح.
چنین سیستمی هرگز برای افغانستان مناسب نیست.
این سیستم به کار کشورهایی می آید که یا قدرت مالی و نظامی فوق العاده بالایی دارند و یا برای تامین امنیت خود متکی به پشتوانه های خارجی اند نه داخلی.
افغانستان اگرچه ظاهرا وضعیت دوم را دارد؛ اما در عمل اینگونه نیست؛ زیرا نیروهای ناتو و امریکایی که طرف پیمان افغانستان هستند به مسؤولیت های خود در این زمینه عمل نمی کنند. آنها در عین حال، در ابتدا اجازه پایه گذاری سیستمی بر اساس مکلفیت عسکری را به نیروهای مسلح افغانستان نداده اند.
بنابراین، علاوه بر جنگ و سوء مدیریت در کادرهای امنیتی، نیروها و کشورهای خارجی نیز مسبب وضعیت پیش آمده هستند؛ زیرا یکی از عوامل مهم فرسایش در نیروهای مسلح کشور، سیستم غیر پاسخگوی مبتنی بر داوطلبی بدون کمترین امتیاز است.
مقام ها و سخنگویان امنیتی کشور نیز فرار از خدمت در نیروهای مسلح را به عنوان یک آسیب جدی تایید می کنند؛ اما به باور آنان، نیروهای مسلح با جذب نیروهایی بیشتر از شمار کسانی که دست به فرار یا ترک خدمت می زنند می توانند این نقیصه را جبران کنند؛ اما به عقیده کارشناسان مسایل امنیتی، این یک استدلال بسیار ساده و بی پایه است؛ زیرا کسانی که این استدلال را مطرح می کنند، به هزینه های جانبی این راهکار مانند هزینه های آموزش، زمان، تعهد و سایر موارد نیروهای تازه به جای نیروهای ترک خدمت کرده، توجه ندارند.
آنها همچنین به این امر عنایت ندارند که این راهکار ممکن است برای همیشه، پاسخگو نباشد؛ زیرا وضعیت کشور روز به روز بدتر می شود و ممکن است افراد داوطلب پیوستن به نیروهای مسلح نیز روز به روز کمتر شوند؛ بنابراین باید راهکاری بنیادی تر اندیشه کرد، راهکاری که به جای جذب نیروهای تازه به جای نیروهای فراری، بتواند از ترک خدمت نیروهای موجود جلوگیری کند.
