گروه طالبان اعلام کرده که پیش از آغاز مذاکرات صلح با افغانستان، باید از فهرست سیاه سازمان ملل خارج شود.
یکی از اعضای طالبان در مصاحبه با رویترز گفته است: این گروه در صورتی در مذاکرات شرکت می‌کند که از فهرست سیاه شورای امنیت سازمان ملل خارج شود.
وی که خواست نامش فاش نشود، گفت:"ما از آنها می‌خواهیم در ابتدای امر نام ما را از فهرست سیاه خارج کنند و به ما اجازه دهند تا به صورت آزادانه در سراسر جهان سفر کنیم. بعد از آن درباره شرکت در مذاکرات به گفتگو می‌نشینیم".
پاکستان دور نخست این مذاکرات را میزبانی کرد که در جنوری ۲۰۱۵ برگزار شد؛ اما دور دوم این مذاکرات پس از آنکه مشخص شد رهبر پیشین طالبان ملاعمر دو سال قبل مرده، لغو شد.
تاکنون دولت افغانستان به خواست جدید گروه طالبان پاسخی نداده است.
از دید کارشناسان این تازه ترین پیش شرط گروه طالبان برای شرکت در روند گفتگوهای صلح است. این پیش شرط در قدم نخست نشان می دهد که طالبان برخلاف مواضع پیشین این گروه، به محدودیت های وضع شده از جانب سازمان ملل و مجامع بین المللی اهمیت می دهند و از آن متاثر می شوند.
در قدم دوم، هدف این گروه از وضع این پیش شرط این است که می خواهد به عنوان یک گروه رسمی و قانونی وارد گفتگوهای صلح شود و به این ترتیب، موضع حکومت افغانستان را که عملا گروه طالبان را یک جریان تروریستی می داند یا دست کم، حیثیت حقوقی «امارت اسلامی» آن را مخدوش و مورد سؤال عنوان می کند، تضعیف خواهد کرد.
طالبان پیش از این نیز تلاش ها و اقدامات مشابهی را انجام داده اند تا نشان دهند که برخلاف آنچه حکومت افغانستان می پندارد، یک گروه تروریستی غیر قانونی، ممنوعه و مستوجب سرکوب و مبارزه نیست؛ بلکه دارای اعتبار، وجهه و حیثیت کامل سیاسی و حقوقی است.
چند سال پیش وقتی نخستین بار دفتر سیاسی این گروه، بدون اطلاع و اجازه دولت به رهبری حامد کرزی، در دوحه؛ پایتخت قطر با تبانی امریکا و اعراب، افتتاح شد، پرچم رسمی طالبان بر فراز آن برافراشته شد و عنوان «امارت اسلامی افغانستان» برای آن در نظر گرفته شد.
این اتفاق با واکنش منفی و تند حکومت افغانستان مواجه شد، با این استدلال که برگزارکنندگان آن دفتر، طالبان را نه تنها به عنوان یک گروه مشروع غیر تروریستی، به رسمیت شناخته اند؛ بلکه به ایده «امارت اسلامی افغانستان» که نام رژيم طالبان در زمان استقرار و حاکمیت آن بود نیز تحقق عملی و اعتبار حقوقی بخشیده اند.
این واکنش، سبب بروز بن بست در روند صلح شد و دولت افغانستان، تا مدت ها حاضر نبود با دفتر نمایندگی طالبان در قطر، گفتگوهای صلح انجام دهد تا آنکه سرانجام، اعراب و امریکا اعلام کردند که پرچم رسمی طالبان از فراز دفتر قطر، برچیده شده و دروازه آن تا زمان نامعلومی بسته خواهد ماند.
با توجه به این تجربه، اکنون هم کارشناسان می گویند که هدف اصلی طالبان از مطرح کردن این پیش شرط تازه این است که حیثیت و وجاهت حقوقی این گروه در مجامع بین المللی، باید به رسمیت شناخته شود و به این ترتیب، انزوای سیاسی آن شکسته شود.
ناظران می گویند که در صورت شکسته شدن این سد، طالبان دیگر یک گروه تروریستی مستوجب برخورد سخت افزاری و نظامی، شناخته نخواهد شد و در مذاکرات صلح نیز احتمالا نمایندگان این گروه، با تکیه بر اعتباری که از این ناحیه کسب خواهند کرد، از موضع بالاتری با گفتگو با دولت افغانستان خواهند پرداخت و سقف چشمداشت ها و انتظارات شان را نیز به میزان قابل ملاحظه ای بالا خواهند برد.
با این حساب، به عقیده تحلیلگران، این هرگز به سود افغانستان نیست که پیش از آنکه طالبان از اعمال، اهداف، برنامه ها و رویکردهای تروریستی خود فاصله بگیرند، جنگ و خون ریزی و خشونت و ترور و آدمکشی و ویرانگری را متوقف کنند و به یک آتش بس و خلع سلاح واقعی، تن دردهند، عنوان «تروریستی» بودن این گروه، کنار گذاشته شود.
به این ترتیب، به باور آگاهان، دولت افغانستان نیز باید در قبال تحقق این پیش شرط، از طالبان بخواهد که سلاح های خود را بر زمین گذاشته، فعالیت های نظامی را متوقف کرده و به نیروهایش دستور دهد که از مناطق تحت سلطه خود، عقب نشینی کنند.
تنها در این صورت است که می توان طالبان را شایسته احراز عنوان یک جریان سیاسی غیر تروریستی دانست و با آن، بر سر مشارکت در قدرت و تامین صلح، به گفتگو پرداخت.
یکی از اعضای طالبان در مصاحبه با رویترز گفته است: این گروه در صورتی در مذاکرات شرکت می‌کند که از فهرست سیاه شورای امنیت سازمان ملل خارج شود.
وی که خواست نامش فاش نشود، گفت:"ما از آنها می‌خواهیم در ابتدای امر نام ما را از فهرست سیاه خارج کنند و به ما اجازه دهند تا به صورت آزادانه در سراسر جهان سفر کنیم. بعد از آن درباره شرکت در مذاکرات به گفتگو می‌نشینیم".
پاکستان دور نخست این مذاکرات را میزبانی کرد که در جنوری ۲۰۱۵ برگزار شد؛ اما دور دوم این مذاکرات پس از آنکه مشخص شد رهبر پیشین طالبان ملاعمر دو سال قبل مرده، لغو شد.
تاکنون دولت افغانستان به خواست جدید گروه طالبان پاسخی نداده است.
از دید کارشناسان این تازه ترین پیش شرط گروه طالبان برای شرکت در روند گفتگوهای صلح است. این پیش شرط در قدم نخست نشان می دهد که طالبان برخلاف مواضع پیشین این گروه، به محدودیت های وضع شده از جانب سازمان ملل و مجامع بین المللی اهمیت می دهند و از آن متاثر می شوند.
در قدم دوم، هدف این گروه از وضع این پیش شرط این است که می خواهد به عنوان یک گروه رسمی و قانونی وارد گفتگوهای صلح شود و به این ترتیب، موضع حکومت افغانستان را که عملا گروه طالبان را یک جریان تروریستی می داند یا دست کم، حیثیت حقوقی «امارت اسلامی» آن را مخدوش و مورد سؤال عنوان می کند، تضعیف خواهد کرد.
طالبان پیش از این نیز تلاش ها و اقدامات مشابهی را انجام داده اند تا نشان دهند که برخلاف آنچه حکومت افغانستان می پندارد، یک گروه تروریستی غیر قانونی، ممنوعه و مستوجب سرکوب و مبارزه نیست؛ بلکه دارای اعتبار، وجهه و حیثیت کامل سیاسی و حقوقی است.
چند سال پیش وقتی نخستین بار دفتر سیاسی این گروه، بدون اطلاع و اجازه دولت به رهبری حامد کرزی، در دوحه؛ پایتخت قطر با تبانی امریکا و اعراب، افتتاح شد، پرچم رسمی طالبان بر فراز آن برافراشته شد و عنوان «امارت اسلامی افغانستان» برای آن در نظر گرفته شد.
این اتفاق با واکنش منفی و تند حکومت افغانستان مواجه شد، با این استدلال که برگزارکنندگان آن دفتر، طالبان را نه تنها به عنوان یک گروه مشروع غیر تروریستی، به رسمیت شناخته اند؛ بلکه به ایده «امارت اسلامی افغانستان» که نام رژيم طالبان در زمان استقرار و حاکمیت آن بود نیز تحقق عملی و اعتبار حقوقی بخشیده اند.
این واکنش، سبب بروز بن بست در روند صلح شد و دولت افغانستان، تا مدت ها حاضر نبود با دفتر نمایندگی طالبان در قطر، گفتگوهای صلح انجام دهد تا آنکه سرانجام، اعراب و امریکا اعلام کردند که پرچم رسمی طالبان از فراز دفتر قطر، برچیده شده و دروازه آن تا زمان نامعلومی بسته خواهد ماند.
با توجه به این تجربه، اکنون هم کارشناسان می گویند که هدف اصلی طالبان از مطرح کردن این پیش شرط تازه این است که حیثیت و وجاهت حقوقی این گروه در مجامع بین المللی، باید به رسمیت شناخته شود و به این ترتیب، انزوای سیاسی آن شکسته شود.
ناظران می گویند که در صورت شکسته شدن این سد، طالبان دیگر یک گروه تروریستی مستوجب برخورد سخت افزاری و نظامی، شناخته نخواهد شد و در مذاکرات صلح نیز احتمالا نمایندگان این گروه، با تکیه بر اعتباری که از این ناحیه کسب خواهند کرد، از موضع بالاتری با گفتگو با دولت افغانستان خواهند پرداخت و سقف چشمداشت ها و انتظارات شان را نیز به میزان قابل ملاحظه ای بالا خواهند برد.
با این حساب، به عقیده تحلیلگران، این هرگز به سود افغانستان نیست که پیش از آنکه طالبان از اعمال، اهداف، برنامه ها و رویکردهای تروریستی خود فاصله بگیرند، جنگ و خون ریزی و خشونت و ترور و آدمکشی و ویرانگری را متوقف کنند و به یک آتش بس و خلع سلاح واقعی، تن دردهند، عنوان «تروریستی» بودن این گروه، کنار گذاشته شود.
به این ترتیب، به باور آگاهان، دولت افغانستان نیز باید در قبال تحقق این پیش شرط، از طالبان بخواهد که سلاح های خود را بر زمین گذاشته، فعالیت های نظامی را متوقف کرده و به نیروهایش دستور دهد که از مناطق تحت سلطه خود، عقب نشینی کنند.
تنها در این صورت است که می توان طالبان را شایسته احراز عنوان یک جریان سیاسی غیر تروریستی دانست و با آن، بر سر مشارکت در قدرت و تامین صلح، به گفتگو پرداخت.
