عنوان بالا قطعاً برای بسیاری از مردم افغانستان که لااقل تا کنون با مفهوم و محتوای شایسته سالاری در کشور خویش، مانوس نبوده اند؛ یک عنوان غریب و در پاره ای از موارد شاید مضحک و خنده آور باشد.
به راستی هم که چرا خنده دار نباشد؛ ملتی که در عرض و طول تاریخ چند صد ساله میهن شان، هیچگاهی و هرگز، شاهد شایسته سالاری و در هیچ بخشی از دولتها و حکومتهای که آمده و رفته اند، نبوده اند و همواره با مستبدان و دیکتاتورانی تمام عیار و البته در قالب نظامهای تاریخ گذشته شاهی و بر حال جمهوری، دست و پنجه نرم کرده و سوخته و ساخته اند، باید هم یک چنین عناوین و جمله هایی برای آنها مضحک و خنده دار باشد.
این یک واقعیت صرف و عریان است که در افغانستان، هیچگاهی یک حاکمیت و نظامی که از جان و دل ملت برخاسته باشد، برقرار نبوده؛ حتی در چند سال اخیر که در ظاهر مردم افغانستان با آرای خویش، به گزینش حاکمیت و نظامی همت گماشتند و با دستان خویش کسانی را بر سرنوشت خود و کشور خویش حاکم کردند، اما عملکرد تیمی، تک روانه و خودمحورانه دولت و نظام کنونی، بر همگان ثابت کرد که این نظام، کوچکترین تفاوتی با رژیمهای تاریخ گذشته خود محور و فرصت طلب نداشته است و حتی در پاره ای از موارد، آن نظامها بر نظام کنونی ارجحیت و مقبولیتِ به مراتب بیشتر و بهتری دارد.
در حاکمیتهای سابق، بر رغم بسیاری از نارسایی ها و کاستی ها که عمده آنها وجود تبعیض نامعقول و طاقت سوز در میان اقوام ساکن در کشور بود؛ لااقل از دو ناحیه مردم کشور دغدغه اندکی داشته و رنج کمتری می بردند که آن دو گزینه یکی وجود ثبات و امنیت جانی و مالی و دیگری عدم وجود فساد گسترده و فراگیر در ادارات دولتی و حکومتی بود.
دقیقاً دو پدیده شوم و ویرانگری که به گونه مستقیم از دستآوردهای نامبارک و نامیمون نظام بعد از طالبان بوده و در حال حاضر نیز دمار از روزگار مردم در آورده و خون این مسکینان را در شیشه کرده است.
واقعیت تلخ و دردناک این است که در افغانستانِ امروز و به خصوص در نظام کنونی، هیچ چیزی سر جای خودش نیست و در هیچ زمینه و بستری، صداقت و شفافیت وجود ندارد که یکی از آن بستر و زمینه ها، پروسه و یا برنامه انتخابات آینده ریاست جمهوری در کشور است.
بر رغم آنکه حکومت از برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه حرف می زند و اپوزیسیون و رقبای سیاسی رئیس جمهور و بسیاری از مردم، نسبت به برگزاری یک انتخابات شفاف و به دور از هر نوع تقلب، اظهار امیدواری می کنند؛ اما واضح است که هم سران حکومتی و هم دیگر نامزدان و مردم همه می دانند که با وجود یک چنین نظامی یله و افسار گسیخته در بسیاری از زمینه ها، برگزاری یک انتخابات شفاف و به دور از هر گونه تخلف و تقلب، به قول معروف:" وهم است و خیال است و محال است و جنون!".
مردم افغانستان باید بنشینند و پیش خود حساب کنند که برگزاری یک انتخابات شفاف و آنهم در دولت و حکومتی که سران آن هیچکدام شیفته خدمت به مردم و وطن نیستند و به جای آن همگی تشنه قدرت و ریاست اند، به سود چه کسانی تمام خواهد شد؟!.
پرسش واقعی این است که در یک چنین نظامی چرا باید برای برگزاری یک انتخابات شفاف و سالم تلاش کرد و خون دل خورد؟! تلاش و کوششی که تیم حاکم را از حاکمیت و فرمانروایی و مزه و کیف آن دور کند، چه سود و ارزشی خواهد داشت؟!.
برگزاری یک انتخابات سالم و شفاف دقیقاً به این معنی و مفهوم خواهد بود که نظام حاکم و دست اندر کاران دولت و حکومت، تمامی اقوام و نژادهای ساکن در افغانستان را به یک چشم نگاه کرده و نسبت به هیچ قوم و شخصی به دیده تبعیض و تحقیر نگاه نکنند.
الفبای برگزاری یک چنین انتخاباتی و در هر کشور و نظامی، بها و ارزش دادن به گزینه های انسانی و ملی است و قطعاً یکی از شاخه ها و بلکه بالاتر، عمده شاخه و ستون فقرات رویکرد مذکور، اصل شایسته سالاری در همه ی زمینه ها به خصوص انتخابات در آن نظام و کشور است.
اما همه می دانیم که شایسته مداری و کار را به کاردان سپردن در افغانستان لااقل در عرض و طول این نظام و حاکمیت دوازده ساله، متاع مفقود و گم شده ای است که گمان نمی رود لااقل تا دوره حیات ولو اندک نظام کنونی، خبر و اثری از آن پیدا شود!.
واقعیت آن است که اگر سران دولتی آنچنانکه مدعی اند در واقع نیز سر تسلیم و تعظیم در برابر اصل شایسته سالاری خم کرده و به جای خود محوری و قوم سالاری، در برابر ارزشها و منافع انسانی و ملی، کرنش می کردند و رقبای سیاسی آنان نیز همین مسیر را دنبال می کردند، قطعاً امروز بسیاری از ناهنجاری ها سامان یافته و مسئولان و مردم بر بسیاری از کژی و کاستی ها، تسلط یافته، پیروز می شدند.
برگزاری انتخابات شفاف و به دور از هر گونه تخلف و تقلب نیز در صورتی قابل تصور و حتی تصدیق بود که انگیزه و هدف خدمت به مردم و کشور و آنهم به گونه شدید و شفاف در میان آحاد مردم افغانستان و به خصوص سران حکومت و رقبای سیاسی آنان، موجود می بود.
اما با وجود این همه کاستی و کژی که با تاسف چون اژدهایی حتی سر از دیوارهای ارگ ریاست جمهوری بیرون آورده و صحن و سرای کاخ ریاست جمهوری را به مکانی برای کمپاین نامزدان مورد عنایت رئیس جمهور، مبدل ساخته است، واضح است که هیچ صاحب خردی، به سلامت و شفافیت انتخابات آینده ریاست جمهوری، اعتنا و اعتمادی نخواهد کرد.
به راستی هم که چرا خنده دار نباشد؛ ملتی که در عرض و طول تاریخ چند صد ساله میهن شان، هیچگاهی و هرگز، شاهد شایسته سالاری و در هیچ بخشی از دولتها و حکومتهای که آمده و رفته اند، نبوده اند و همواره با مستبدان و دیکتاتورانی تمام عیار و البته در قالب نظامهای تاریخ گذشته شاهی و بر حال جمهوری، دست و پنجه نرم کرده و سوخته و ساخته اند، باید هم یک چنین عناوین و جمله هایی برای آنها مضحک و خنده دار باشد.
این یک واقعیت صرف و عریان است که در افغانستان، هیچگاهی یک حاکمیت و نظامی که از جان و دل ملت برخاسته باشد، برقرار نبوده؛ حتی در چند سال اخیر که در ظاهر مردم افغانستان با آرای خویش، به گزینش حاکمیت و نظامی همت گماشتند و با دستان خویش کسانی را بر سرنوشت خود و کشور خویش حاکم کردند، اما عملکرد تیمی، تک روانه و خودمحورانه دولت و نظام کنونی، بر همگان ثابت کرد که این نظام، کوچکترین تفاوتی با رژیمهای تاریخ گذشته خود محور و فرصت طلب نداشته است و حتی در پاره ای از موارد، آن نظامها بر نظام کنونی ارجحیت و مقبولیتِ به مراتب بیشتر و بهتری دارد.
در حاکمیتهای سابق، بر رغم بسیاری از نارسایی ها و کاستی ها که عمده آنها وجود تبعیض نامعقول و طاقت سوز در میان اقوام ساکن در کشور بود؛ لااقل از دو ناحیه مردم کشور دغدغه اندکی داشته و رنج کمتری می بردند که آن دو گزینه یکی وجود ثبات و امنیت جانی و مالی و دیگری عدم وجود فساد گسترده و فراگیر در ادارات دولتی و حکومتی بود.
دقیقاً دو پدیده شوم و ویرانگری که به گونه مستقیم از دستآوردهای نامبارک و نامیمون نظام بعد از طالبان بوده و در حال حاضر نیز دمار از روزگار مردم در آورده و خون این مسکینان را در شیشه کرده است.
واقعیت تلخ و دردناک این است که در افغانستانِ امروز و به خصوص در نظام کنونی، هیچ چیزی سر جای خودش نیست و در هیچ زمینه و بستری، صداقت و شفافیت وجود ندارد که یکی از آن بستر و زمینه ها، پروسه و یا برنامه انتخابات آینده ریاست جمهوری در کشور است.
بر رغم آنکه حکومت از برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه حرف می زند و اپوزیسیون و رقبای سیاسی رئیس جمهور و بسیاری از مردم، نسبت به برگزاری یک انتخابات شفاف و به دور از هر نوع تقلب، اظهار امیدواری می کنند؛ اما واضح است که هم سران حکومتی و هم دیگر نامزدان و مردم همه می دانند که با وجود یک چنین نظامی یله و افسار گسیخته در بسیاری از زمینه ها، برگزاری یک انتخابات شفاف و به دور از هر گونه تخلف و تقلب، به قول معروف:" وهم است و خیال است و محال است و جنون!".
مردم افغانستان باید بنشینند و پیش خود حساب کنند که برگزاری یک انتخابات شفاف و آنهم در دولت و حکومتی که سران آن هیچکدام شیفته خدمت به مردم و وطن نیستند و به جای آن همگی تشنه قدرت و ریاست اند، به سود چه کسانی تمام خواهد شد؟!.
پرسش واقعی این است که در یک چنین نظامی چرا باید برای برگزاری یک انتخابات شفاف و سالم تلاش کرد و خون دل خورد؟! تلاش و کوششی که تیم حاکم را از حاکمیت و فرمانروایی و مزه و کیف آن دور کند، چه سود و ارزشی خواهد داشت؟!.
برگزاری یک انتخابات سالم و شفاف دقیقاً به این معنی و مفهوم خواهد بود که نظام حاکم و دست اندر کاران دولت و حکومت، تمامی اقوام و نژادهای ساکن در افغانستان را به یک چشم نگاه کرده و نسبت به هیچ قوم و شخصی به دیده تبعیض و تحقیر نگاه نکنند.
الفبای برگزاری یک چنین انتخاباتی و در هر کشور و نظامی، بها و ارزش دادن به گزینه های انسانی و ملی است و قطعاً یکی از شاخه ها و بلکه بالاتر، عمده شاخه و ستون فقرات رویکرد مذکور، اصل شایسته سالاری در همه ی زمینه ها به خصوص انتخابات در آن نظام و کشور است.
اما همه می دانیم که شایسته مداری و کار را به کاردان سپردن در افغانستان لااقل در عرض و طول این نظام و حاکمیت دوازده ساله، متاع مفقود و گم شده ای است که گمان نمی رود لااقل تا دوره حیات ولو اندک نظام کنونی، خبر و اثری از آن پیدا شود!.
واقعیت آن است که اگر سران دولتی آنچنانکه مدعی اند در واقع نیز سر تسلیم و تعظیم در برابر اصل شایسته سالاری خم کرده و به جای خود محوری و قوم سالاری، در برابر ارزشها و منافع انسانی و ملی، کرنش می کردند و رقبای سیاسی آنان نیز همین مسیر را دنبال می کردند، قطعاً امروز بسیاری از ناهنجاری ها سامان یافته و مسئولان و مردم بر بسیاری از کژی و کاستی ها، تسلط یافته، پیروز می شدند.
برگزاری انتخابات شفاف و به دور از هر گونه تخلف و تقلب نیز در صورتی قابل تصور و حتی تصدیق بود که انگیزه و هدف خدمت به مردم و کشور و آنهم به گونه شدید و شفاف در میان آحاد مردم افغانستان و به خصوص سران حکومت و رقبای سیاسی آنان، موجود می بود.
اما با وجود این همه کاستی و کژی که با تاسف چون اژدهایی حتی سر از دیوارهای ارگ ریاست جمهوری بیرون آورده و صحن و سرای کاخ ریاست جمهوری را به مکانی برای کمپاین نامزدان مورد عنایت رئیس جمهور، مبدل ساخته است، واضح است که هیچ صاحب خردی، به سلامت و شفافیت انتخابات آینده ریاست جمهوری، اعتنا و اعتمادی نخواهد کرد.
مولف : سیدفاضل محجوب
