چالش فساد در افغانستان،ناتوانی دستگاه های قضایی، سخنان رئیس جمهوردر بورد کنفرانس بروکسل،ا صلاحات انتخاباتی ، حواشی تدفین حبیب الله کلکانی، گسترش ناامنی ها در سایه جنگ نیابتی در افغانستان و دست به دست شدن مناطق بین نیروهای دولتی و مخالفان از جمله محورها و موضوعات اصلی روزنامه های امروز چاپ کابل می باشند.
روزنامه "افغانستان ما" در این باره می افزاید جامعه جهاني درک کرده اند که با وجود فساد در افغانستان، کمک هاي جامعه جهاني هيچ بهبودي را در انکشاف و توسعه افغانستان رو نما نخواهد کرد و هيچ تغيير مثبتي را در زندگي مردم فقير و بي بضاعت اين کشور به وجود نخواهد آورد. از همين رو در کنفرانس توکيو، کمک هاي آينده خود را مشروط بر تعهد حکومت افغانستان به مبارزه با فساد اداري کردند.اما پس از گذشت چندين سال و تشکيل دهها کميسيون در راستاي مبارزه با فساد و تحميل هزينه هاي کلان مالي، نه حکومت قبلي و نه حکومت فعلي توفيق چنداني در اين راستا کمايي نکرده اند.
نویسنده ادامه می دهد در اين دو سال رابطه فساد، جنگ، مواد مخدر و معادن، بيشتر از پيش محکمتر و عميق تر گرديده است. تعامل ويرانگر ميان اين پديده ها است که امروزه دوام جنگ و ناکامي مبارزه با مواد مخدر و فساد را در پي آورده است.
"روزنامه اطلاعات روز" در پیوند به این موضوع متن منتشر شده در روزنامه نیویورک تایمز را آورده است و با زیر سوال بردن توان دادستان کشور می نویسد "در دفتری در یک گوشه، در یکی از فاسدترین نهادهای حکومت افغانستان، به دادستان کل جدید این کشور وظیفه داده شده است تا عدالت را تامین کند. این یک مبارزه‌ی سخت است، اگر مبارزه‌یی تاکنون وجود داشته است. محمد فرید حمیدی، دادستان کل، باید با یک نخبه‌ی سیاسی قدرتمند ستیزه کند که در ۱۵ سال گذشته اجرای قانون را دام شخصی‌اش فکر کرده است تا رقیبان را به دام بیاندازد و پول کمایی کند. فرهنگ اختلاس و مصئونیت از مدت‌ها قبل چنان ریشه دوانده است که مردم افغانستان دیگر به سختی به آن ایراد می‌گیرند."
اما روزنامه "انیس" در این باره می نویسد :رئیسجمهور کشور با اشاره به اینکه مردم افغانستان خواهان تغییر هستند ، گفت: بدبختانه ما اقتصاد فاسد را به میراث گرفتیم، اما با آن هم می خواهیم زندگی مردم فقیر خود را تغییر دهیم .همچنان وی تأکید کرد که من می خواهم دولتی را به نسل آینده به میراث بگذارم که کارهای مهم آن انجام شده باشد.
نویسنده این مقاله روزنامه مذکور از صحبت های اشرف غنی این گونه نتیجه گیری می کند : به اساس گفتههای رئیسجمهورغنی باید گفت که وی همراه با داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه حکومت و شماری از اعضای کابینه، هر هفته به مدت چهار ساعت، تمام قراردادهای وزارتخانهها را مرور میکنند تا از شفافیت در آن اطمینان حاصل نمایند که این تلاش ها، مصمم بودن حکومت را در راستای مبارزه با فساد اداری نشان می دهد.
فارغ از این موضوع روزنامه "هشت صبح" به سراغ بحث نیمه داغ اصلاحات انتخاباتی رفته و در زنگ اول می نویسد : بسته اصلاحات انتخاباتی باید تا پیش از نشست بروکسل به مردم افغانستان اعلام شود. باید مردم افغانستان و جهان، قبل از نشست بروکسل بدانند که چه تغییراتی در نظام انتخاباتی‌شان آمده است و به چه صورتی کمیشنران جدید برای کمیسیون‌های انتخاباتی برگزیده می‌شوند. به‌نظر می‌رسد که در این شب و روز، سران حکومت چنان مصروف‌اند که کسی یادی از اصلاح نظام انتخاباتی نمی‌کند. سران حکومت در نشست‌هایی که با هم داشتند، اندکی فضای سیاسی را تعدیل کردند اما روشن نیست که چه زمانی اصلاحات انتخاباتی جامه‌ی عمل به تن میکند.
نویسنده هشت صبح از رویکرد سران حکومت شکوه کرده ، می نگارد : اصلاح‌نشدن نظام انتخاباتی معنایی غیر از تعطیل دموکراسی ندارد. تا زمانی که نظام انتخاباتی اصلاح نشود و تقویم انتخاباتی به دست نشر نرسد، دموکراسی تعطیل خواهد بود. وقتی تقویم انتخابات شوراهای ولسوالی‌ها و پارلمان به نشر سپرده و اصلاح نظام انتخاباتی عملی شود، همه باور میکنند که دموکراسی راه می‌افتد. سران حکومت باید کمی از مصروفیت‌های جانبی‌شان بکاهند و به اصلاح نظام انتخاباتی توجه کنند. ضرور نیست که هر روز رییس‌جمهور و رییس اجرایی سخنرانی کنند. بهتر است که به اصلاحات بپردازند و همه‌چیز را به دقیقه نود نگذارند. گذاشتن همه‌چیز به دقیقه نود، نتایج خوبی ندارد و کل روند را آسیب می‌زند.
حواشی تدفین حبیب الله کلکانی هنوز ادامه دارد به شکلی که روزنامه "ماندگار" در سخن ماندگار خود باعنوان " نشانه‌هایی از یک تغییرِ میمون" به این موضوع این گونه نگاه می اندازد که "بعد از خاک‌سپاری امیر حبیب‌الله کلکانی، شاه سابق افغانستان، چند رسانۀ معلوم‌الحال دست به اقداماتی خلافِ منافع ملی زدند و خواهانِ ایجاد آشوب در کشور شدند. آنان با راه‌اندازیِ نشست‌هایی به اشتراکِ برخی از افراد مخرب و معلوم‌الحال و نیز ارایۀ زیرنویس‌هایِ طولانی و همچنان راه‌اندازی میزهای مدور، در تلاش تحریکِ پشتون‌ها بر ضد قومِ تاجیک شدند و پیشتر از آن‌هم تلاش کرده بودند که با قرار دادنِ جنرال دوستم در برابر یک قومِ دیگر، بسترِ رو در رو ساختنِ اقوام را بیش از پیش مساعد سـازند."
نویسنده واکنش مردم به حواشی پیش آمده را به فال نیک گرفته و ادامه می دهد : لبیک نگفتنِ مردم به فراخوانِ این آتش‌افروزانِ نفاق‌افکن، نشانگرِ آن است که یک تغییرِ میمونِ اجتماعی در کشور پدید آمده است و دیگر مردمانِ شریفِ پشتونِ ما، به‌آسانی شکارِ دسیسۀ افراد متعصب و جنگ‌افروز نمی‌شوند و از این‌پس هیچ شخصیتی نمی‌تواند با سر دادنِ شعارهای قومی، بر موجِ احساساتِ آن‌ها سوار شده و خود را به نام و نشان برساند.
روزنامه "ویسا" منشاء مشکلات را در جای دیگر جستجو می کند و روشن می سازد که : یکی از عوامل بزرگ بی امنیتی و بی ثباتی در افغانستان موجودیت قدرتهای بزرگ جهانی است، قدرت های جهان برای دوام خود در کشورهایی که منابع طبیعی سرشار داشته باشد طوری زمینه سازی می کنند که مردم آن کشور بدون چون و چرا حضور شان را بپذیرند، گرچه حضور قدرت های بزرگ جهان خلاف منافع ملی و حاکمیت و استقلال آن کشور باشد. اگر یک قدرت بزرگ جهانی به اهداف خود برسد و تصور شود که مردم عام خلاف آن عمل میکند و یا مشاهده کردند که در مقابل شان ایستاده گی صورت می گیرد وحشتی را در میان مردم عامه بر پا میکنند که همه مردم به آن متوجه شوند، و مردم را مصروف آن میسازند تا مبادا نشود که خلاف اهدافی که اینها به آن نایل شده اند موانع ایجاد شود.
ویسا در ادامه می نویسد : قدرت های جهانی میخواهند که سیاست جنایی خود را از طرق مختلف در کشورهای عقب مانده إعمال کنند به خصوص اختلافات مذهبی، زبانی، سمتی و قومی را دامن میزنند تا بتوانند به صورت سهل و آسان به اهداف خود برسند.
"چراغ "در شماره صبح امروز خود نوشت : سریال دست به دست شدن ولسوالی ها میان نیرو های دولتی و شورشیان مسلح همچنان در حضور تماشاچیان خسته و ناراض ادامه دارد و معلوم نیست زنگ ختم این نمایشنامه مضحک چه زمانی نواخته خواهد شد. این هم معلوم نیست که بالاخره مسوولیت و صلاحیت کدام طرف است که به این معضله رسیده گی کند و دست افریت جنگ و هیولای خشونت را از گریبان مردم کوتاه سازد.
این روزنامه بحران سیاسی در کشور را مقصر اصلی مشکلات امنیتی دانسته و در ادامه هشدار می دهد : این امر به مرور زمان منجر به تحلیل رفتن قوای ارتش و سرخوردگی نیروهای امنیتی خواهد شد و اوضاع آشفته امنیتی افغانستان را بیش از پیش با بحران مواجه خواهد کرد. بحران ها تا هنوز قابل مدیریت اند اگر پیش گیری و پیش بینی شوند در غیر آن اگر وارد فاز فاجعه تراژیدی شدیم؛ باز ناوقت خواهد بود.
اما روزنامه "اصلاح" همه مشکلات داخلی را کنار گذاشته و به بررسی روابط دوستانه با ازبکستان از طریق مبارزه با تروریزم پرداخته ، می نویسد : نهضت اسلامی ازبکستان که پیش ازین در پاکستان ودر وزیرستان شمالی پایگاه های امن و لانه های هراس افگنانه برای خود ساخته بودند آماده اند در هر زمانی که بتوانند منافع دولت و مردم ازبکستان را مورد حمله وتهاجم قرار دهند. به نظر می رسد این نقطه مهمی است که میتواند مبنایی شود برای مبارزه مشترک وهمکاری همه جانبه بین دولت ازبکستان وافغانستان. ازین که بگذریم هر دو کشور منافع زیادی در زمینه تقویت مناسبات و روابط اقتصادی دارند.
نویسنده موضع حکومت در سیاست منطقوی را اینگونه متصور است که افغانستان اصولا در پی این است بنیادهایی را در روابط منطقوی پایه ریزی کند که زمینه ای شود برای همکاری فعال ومثبت منطقوی به هدف سامان بخشی یک حرکت قوی در زمینه قلع وقمع امواج هراس افگنانه تحت هر نام وهر عنوانی وهمت های همه باید به این گره بخورد که با مساعی مشترک وهمکاری موثر وفعال تهدیدها علیه امنیت منطقه را مهار و امنیت وثبات را برای منطقه ی ما دایمی وپایدار بسازد.
