در میان کشورهای جهان معدودند کشورهایی که توانایی ساخت و تولید موشک های کروز را در اختیار دارند و پاکستان یکی از این کشورهاست. پاکستانی ها اخیرا یک موشک کروز میان برد پیشرفته را با موفقیت آزمایش کرده اند موشکی که هاتف هشت نامیده می شود و 350 کیلومتر برد دارد.
توانایی پرتاب مخفی در ارتفاع کم، دقت زیاد در هدف گیری، توانایی حمل کلاهک هسته ای و قابلیت کنترل از راه دور از دیگر ویژگی های این موشک جدید است. آزمایش موفقیت آمیز این موشک بازتاب وسیعی در رسانه های منطقه ای و فرامنطقه ای به دنبال داشته است و کارشناسان مسائل نظامی از آن به عنوان یک نقطه عطف در رقابت های تسلیحاتی موجود در منطقه یاد می کنند.
البته پاکستانی ها از گذشته های دور و در سال های دهه 1980 به فکر توسعه توان موشکی خود بوده اند ولی دستیابی آن ها به فناوری تولید موشک های کروز تقریبا پدیده جدیدی محسوب می شود.
در سال 1998 پاکستانی ها موفق شدند به تعدادی از موشک های کروز آمریکایی مدل تام هاوک BGM-109 دست یابند. این موشک ها از اقیانوس هند به سمت اهدافی در افغانستان شلیک شده بودند و در میانه راه دچار نقص فنی شده و از ادامه دادن مسیر بازمانده بودند. این موشک ها در خاک پاکستان سقوط کردند و بعد از مدتی سر از آزمایشگاه های موشکی این سر درآوردند.
دسترسی به این موشک ها کمک شایانی به پاکستان برای دستیابی به فناوری موشک های کروز بود و نقطه شروع ساخت نوعی موشک کروز پیشرفته پاکستانی بود که بعدها بابور نامیده شد.
پاکستانی ها بعد از مدتی موفق شدند موشک فوق را طراحی و با موفقیت آزمایش نمایند و سپس به مرحله تولید انبوه برسانند، موشکی که مخصوص هدف قرار دادن اهداف زمینی بود و قادر بود از لانچرهای زمینی، هواپیما، کشتی های جنگی و زیر دریایی ها به سمت اهداف مورد نظر شلیک شوند. در واقع پاکستانی ها با ساخت موشک بابور موفق شدند به شبکه پدافند هوایی هندی ها نفوذ جدی پیدا کنند و بر اهمیت این مسئله زمانی افزوده شد که پاکستانی ها موفق شدند قابلیت حمل کلاهک های هسته ای را نیز به ویژگی های بابور اضافه کنند.
بابور ابتدا فقط 400 کیلومتر برد داشت ولی با چند مرتبه ارتقایی که در آن صورت گرفت هم اکنون برد آن به 1100 کیلومتر افزایش یافته است.
پیشرفت های پاکستانی ها در طراحی و تولید موشک های پیشرفته کروز واکنش های برخی کشورهای منطقه مخصوصا هندوستان را نیز به دنبال داشته است.
پاکستانی با ساخت این موشک های کروز بخش وسیعی از خاک هندوستان را در تیررس خود قرار داده اند و همین امر هندوستان را نیز به دستیابی به فناوری موشک های کروز واداشته است چنان که هنگامی که رسانه ها اخبار آزمایش موفقیت آمیز موشک بابور را منتشر کردند، هندی ها نیز با همکاری روس ها موشک های کروز یاخونت را تولید کردند، موشکی که ویژگی هایی مشابه قابلیت های بابور داشت و گام بلند پاکستانی ها در ساخت موشک هاتف 8 نیز گمان نمی رود از جانب صنایع موشکی هند بی پاسخ بماند.
کنش ها و واکنش های نظامی دهلی و اسلام آباد در طی چند دهه اخیر نشان داده است که هر زمانی که یکی از دو طرف به آزمایش های موشکی اقدام نمایند طرف دیگر هم در ظرف مدت زمان اندکی دست به اقدام مشابه زده است و در نتیجه بازار رقابت تسلیحاتی در منطقه داغ و داغ تر شده است.
بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که در چنین فضایی آن چه عملا به طاق نسیان سپرده می شود مسئله تنش زدایی در بحران کشمیر و شبه قاره است و همین مسئله است که بسیاری از مسائل منطقه ای و از جمله بحران افغانستان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
نویسنده: سید محمد رضا موسوی
توانایی پرتاب مخفی در ارتفاع کم، دقت زیاد در هدف گیری، توانایی حمل کلاهک هسته ای و قابلیت کنترل از راه دور از دیگر ویژگی های این موشک جدید است. آزمایش موفقیت آمیز این موشک بازتاب وسیعی در رسانه های منطقه ای و فرامنطقه ای به دنبال داشته است و کارشناسان مسائل نظامی از آن به عنوان یک نقطه عطف در رقابت های تسلیحاتی موجود در منطقه یاد می کنند.
البته پاکستانی ها از گذشته های دور و در سال های دهه 1980 به فکر توسعه توان موشکی خود بوده اند ولی دستیابی آن ها به فناوری تولید موشک های کروز تقریبا پدیده جدیدی محسوب می شود.
در سال 1998 پاکستانی ها موفق شدند به تعدادی از موشک های کروز آمریکایی مدل تام هاوک BGM-109 دست یابند. این موشک ها از اقیانوس هند به سمت اهدافی در افغانستان شلیک شده بودند و در میانه راه دچار نقص فنی شده و از ادامه دادن مسیر بازمانده بودند. این موشک ها در خاک پاکستان سقوط کردند و بعد از مدتی سر از آزمایشگاه های موشکی این سر درآوردند.
دسترسی به این موشک ها کمک شایانی به پاکستان برای دستیابی به فناوری موشک های کروز بود و نقطه شروع ساخت نوعی موشک کروز پیشرفته پاکستانی بود که بعدها بابور نامیده شد.
پاکستانی ها بعد از مدتی موفق شدند موشک فوق را طراحی و با موفقیت آزمایش نمایند و سپس به مرحله تولید انبوه برسانند، موشکی که مخصوص هدف قرار دادن اهداف زمینی بود و قادر بود از لانچرهای زمینی، هواپیما، کشتی های جنگی و زیر دریایی ها به سمت اهداف مورد نظر شلیک شوند. در واقع پاکستانی ها با ساخت موشک بابور موفق شدند به شبکه پدافند هوایی هندی ها نفوذ جدی پیدا کنند و بر اهمیت این مسئله زمانی افزوده شد که پاکستانی ها موفق شدند قابلیت حمل کلاهک های هسته ای را نیز به ویژگی های بابور اضافه کنند.
بابور ابتدا فقط 400 کیلومتر برد داشت ولی با چند مرتبه ارتقایی که در آن صورت گرفت هم اکنون برد آن به 1100 کیلومتر افزایش یافته است.
پیشرفت های پاکستانی ها در طراحی و تولید موشک های پیشرفته کروز واکنش های برخی کشورهای منطقه مخصوصا هندوستان را نیز به دنبال داشته است.
پاکستانی با ساخت این موشک های کروز بخش وسیعی از خاک هندوستان را در تیررس خود قرار داده اند و همین امر هندوستان را نیز به دستیابی به فناوری موشک های کروز واداشته است چنان که هنگامی که رسانه ها اخبار آزمایش موفقیت آمیز موشک بابور را منتشر کردند، هندی ها نیز با همکاری روس ها موشک های کروز یاخونت را تولید کردند، موشکی که ویژگی هایی مشابه قابلیت های بابور داشت و گام بلند پاکستانی ها در ساخت موشک هاتف 8 نیز گمان نمی رود از جانب صنایع موشکی هند بی پاسخ بماند.
کنش ها و واکنش های نظامی دهلی و اسلام آباد در طی چند دهه اخیر نشان داده است که هر زمانی که یکی از دو طرف به آزمایش های موشکی اقدام نمایند طرف دیگر هم در ظرف مدت زمان اندکی دست به اقدام مشابه زده است و در نتیجه بازار رقابت تسلیحاتی در منطقه داغ و داغ تر شده است.
بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که در چنین فضایی آن چه عملا به طاق نسیان سپرده می شود مسئله تنش زدایی در بحران کشمیر و شبه قاره است و همین مسئله است که بسیاری از مسائل منطقه ای و از جمله بحران افغانستان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
نویسنده: سید محمد رضا موسوی
منبع : خبرگزاری آوا_ کابل
