پاریس طی ماه دسامبر (ماه جاری) سال روان میلادی، میزبان نشست مهمی میان طالبان و مخالفان این گروه در بیرون و درون نظام افغانستان خواهد بود.
براساس اظهار نظر برخی سازمان دهندگان این نشست، قرار است از جانب طالبان، شهاب الدین دلاور؛ معاون سابق ستره محکمه طالبان و سفیر پیشین این گروه در عربستان و پاکستان و محمد نعیم وردک و از سوی حزب اسلامی حکمتیار، غیرت بهیر؛ معاون آقای حکمتیار که در حال حاضر در پاکستان به سر می‌برد، در این نشست شرکت داشته باشند.
همچنین محمد یونس قانونی، احمدضیا مسعود و شماری دیگر از اعضای اپوزیسیون سیاسی دولت و حاجی دین محمد و محمد معصوم استانکزی؛ از مشاوران رییس جمهور کرزی نیز به نمایندگی از گروه های اپوزیسیون و دولت افغانستان در این نشست شرکت خواهند کرد.
سخنگوی دولت افغانستان نیز از نشست پاریس استقبال و حمایت کرده است؛ اما ذبیح الله مجاهد؛ فردی که خود را سخنگوی طالبان معرفی می کند، ضمن تایید شرکت این گروه در نشست پاریس گفته است که این نشست از سوی یک نهاد تحقیقاتی فرانسوی برگزار می شود و حصول هرگونه توافق سیاسی یا گفتگو با "نیروهای اشغالگر یا دولت کابل" در آن مردود است؛ اما تایید کرده است که طالبان در نشست پاریس، نظرگاه های خود را مستقیما با طرف های شرکت کننده در میان خواهد گذاشت.
نشست مشابهی نیز در ماه جون سال جاری میلادی به ابتکار یک دانشگاه خصوصی در جاپان برگزار شد و در آن، برای نخستین بار نمایندگانی از طالبان هم شرکت کردند.
کارشناسان در مورد اهمیت نشست پاریس می گویند که این نشست همانگونه که سخنگوی طالبان گفته است، تنها فرصتی برای طرح نظریات طرف های درگیر یا مخالف، در گذشته و حال حاضر افغانستان در مورد آینده سیاسی این کشور خواهد بود و دست یافتن به هرگونه توافق جامع و عملی در مورد ساختن آینده کشور بر مبنای آن، بسیار بعید به نظر می رسد.
با این حال، نمی توان انکار کرد که نفس برگزاری این نشست و گردهم آوردن طرف های مخالف و متخاصم در افغانستان، کاری است که می تواند افق ها و منفذهایی را برای دست یافتن به یک چارچوب عملی در زمینه صلح، حداقل در آینده باز بگذارد.
از سوی دیگر، در نشست پاریس مشخص می گردد که گروه هایی که سالیان سال، علیه همدیگر جنگیده و در برابر هم ایستاده بودند، اکنون به میزانی از عقلانیت سیاسی رسیده اند که می توانند بر سر یک میز، به "گفتگو" بپردازند، حتی اگر این گفتگو عملا به توافقی منجر نگردد.
به تعبیر دیگر، نشست پاریس حتی اگر نتواند طرف های جنگ در گذشته و حال افغانستان را در کنار هم بنشاند؛ تا برای تعیین مسیر آینده کشور، طرحی نو دراندازند، دست کم قادر خواهد شد؛ تا این طرف ها را از رویارویی سخت افزاری و جنگ افروزانه در میدان های نبرد گرم، به سمت یک گفتگوی آرام، معقول و منطقی هدایت کند. اگرچه بار دیگر باید تاکید کرد که هنوز راه بسیار دراز و دشواری در پیش است؛ تا این گونه نشست ها به یک نتیجه عملی انجامیده و طرف های شرکت کننده را به ترک کامل مخاصمه و ستیز وادار سازد.
نکته جالب توجه دیگر در این نشست این است که اجلاس پاریس، نه به ابتکار دولت افغانستان برگزار می شود و نه دولت در آن نقش محوری و تعیین کننده دارد. به باور بسیاری از کارشناسان، نمایندگان دولت در این نشست، تنها نقش حاشیه ای دارند و طرف های اصلی گفتگو، طرف های اصلی جنگ در طول 5 سال سیطره طالبان بر افغانستان یعنی طالبان و نمایندگان ائتلاف شمال سابق هستند.
ائتلاف شمال سابق، اکنون هم با طالبان مخالف است؛ زیرا در طول 11 سال های اخیر، بسیاری از رهبران تراز اول خود را در حملات طالبان از دست داده و هم با دولت افغانستان، بر سر تقسیم قدرت و تصمیم گیری های کلان سیاسی، مشکل دارد؛ بنابراین، شرکت اعضای این ائتلاف ازهم‌پاشیده سیاسی در نشست پاریس، می تواند اهمیت مفاد گفتگوهایی که در آن مطرح خواهد شد را افزایش دهد؛ زیرا انتظار می رود طرف های شرکت کننده، بسیاری از حرف های نگفته و نهفته خویش را که در سنگر نبرد گرم، قابل طرح و انتقال به طرف مقابل نیستند را در یک گفتگوی صریح و مستقیم مطرح کنند؛ هرچند عملا نتیجه ای در پی نداشته باشد.
براساس اظهار نظر برخی سازمان دهندگان این نشست، قرار است از جانب طالبان، شهاب الدین دلاور؛ معاون سابق ستره محکمه طالبان و سفیر پیشین این گروه در عربستان و پاکستان و محمد نعیم وردک و از سوی حزب اسلامی حکمتیار، غیرت بهیر؛ معاون آقای حکمتیار که در حال حاضر در پاکستان به سر می‌برد، در این نشست شرکت داشته باشند.
همچنین محمد یونس قانونی، احمدضیا مسعود و شماری دیگر از اعضای اپوزیسیون سیاسی دولت و حاجی دین محمد و محمد معصوم استانکزی؛ از مشاوران رییس جمهور کرزی نیز به نمایندگی از گروه های اپوزیسیون و دولت افغانستان در این نشست شرکت خواهند کرد.
سخنگوی دولت افغانستان نیز از نشست پاریس استقبال و حمایت کرده است؛ اما ذبیح الله مجاهد؛ فردی که خود را سخنگوی طالبان معرفی می کند، ضمن تایید شرکت این گروه در نشست پاریس گفته است که این نشست از سوی یک نهاد تحقیقاتی فرانسوی برگزار می شود و حصول هرگونه توافق سیاسی یا گفتگو با "نیروهای اشغالگر یا دولت کابل" در آن مردود است؛ اما تایید کرده است که طالبان در نشست پاریس، نظرگاه های خود را مستقیما با طرف های شرکت کننده در میان خواهد گذاشت.
نشست مشابهی نیز در ماه جون سال جاری میلادی به ابتکار یک دانشگاه خصوصی در جاپان برگزار شد و در آن، برای نخستین بار نمایندگانی از طالبان هم شرکت کردند.
کارشناسان در مورد اهمیت نشست پاریس می گویند که این نشست همانگونه که سخنگوی طالبان گفته است، تنها فرصتی برای طرح نظریات طرف های درگیر یا مخالف، در گذشته و حال حاضر افغانستان در مورد آینده سیاسی این کشور خواهد بود و دست یافتن به هرگونه توافق جامع و عملی در مورد ساختن آینده کشور بر مبنای آن، بسیار بعید به نظر می رسد.
با این حال، نمی توان انکار کرد که نفس برگزاری این نشست و گردهم آوردن طرف های مخالف و متخاصم در افغانستان، کاری است که می تواند افق ها و منفذهایی را برای دست یافتن به یک چارچوب عملی در زمینه صلح، حداقل در آینده باز بگذارد.
از سوی دیگر، در نشست پاریس مشخص می گردد که گروه هایی که سالیان سال، علیه همدیگر جنگیده و در برابر هم ایستاده بودند، اکنون به میزانی از عقلانیت سیاسی رسیده اند که می توانند بر سر یک میز، به "گفتگو" بپردازند، حتی اگر این گفتگو عملا به توافقی منجر نگردد.
به تعبیر دیگر، نشست پاریس حتی اگر نتواند طرف های جنگ در گذشته و حال افغانستان را در کنار هم بنشاند؛ تا برای تعیین مسیر آینده کشور، طرحی نو دراندازند، دست کم قادر خواهد شد؛ تا این طرف ها را از رویارویی سخت افزاری و جنگ افروزانه در میدان های نبرد گرم، به سمت یک گفتگوی آرام، معقول و منطقی هدایت کند. اگرچه بار دیگر باید تاکید کرد که هنوز راه بسیار دراز و دشواری در پیش است؛ تا این گونه نشست ها به یک نتیجه عملی انجامیده و طرف های شرکت کننده را به ترک کامل مخاصمه و ستیز وادار سازد.
نکته جالب توجه دیگر در این نشست این است که اجلاس پاریس، نه به ابتکار دولت افغانستان برگزار می شود و نه دولت در آن نقش محوری و تعیین کننده دارد. به باور بسیاری از کارشناسان، نمایندگان دولت در این نشست، تنها نقش حاشیه ای دارند و طرف های اصلی گفتگو، طرف های اصلی جنگ در طول 5 سال سیطره طالبان بر افغانستان یعنی طالبان و نمایندگان ائتلاف شمال سابق هستند.
ائتلاف شمال سابق، اکنون هم با طالبان مخالف است؛ زیرا در طول 11 سال های اخیر، بسیاری از رهبران تراز اول خود را در حملات طالبان از دست داده و هم با دولت افغانستان، بر سر تقسیم قدرت و تصمیم گیری های کلان سیاسی، مشکل دارد؛ بنابراین، شرکت اعضای این ائتلاف ازهم‌پاشیده سیاسی در نشست پاریس، می تواند اهمیت مفاد گفتگوهایی که در آن مطرح خواهد شد را افزایش دهد؛ زیرا انتظار می رود طرف های شرکت کننده، بسیاری از حرف های نگفته و نهفته خویش را که در سنگر نبرد گرم، قابل طرح و انتقال به طرف مقابل نیستند را در یک گفتگوی صریح و مستقیم مطرح کنند؛ هرچند عملا نتیجه ای در پی نداشته باشد.
