از چندی بدینسو، صحبت از اعمار و ساخت بند بزرگ و وسیع آبی- برقی ای است که قرار است همسایه جنوبی ما با استفاده از آبهای افغانستان در شمال شرق خیبر پشتونخواه ایالت سرحدی پاکستان، ایجاد کند. این موضوع مدتی است که باعث جار و جنجال میان مقامات پاکستان و افغانستان شده است.
بسیاری از آگاهان امور اقتصادی کشور بر این باوراند که پاکستان طبق روال همیشگی از عدم وجود روحیه خدمت گذاری دولتمردان افغانستان نسبت به کشور و مردم شان سوء استفاده کرده و بسیاری از امکانات و سرمایه های طبیعی و خدادادی مردم افغانستان را به سود منافع ملی خویش مصادره می کنند.
بر اساس گفته های برخی از اقتصاد دانان کشور، سیاست قدرتمندان و برخی از دول منطقه ای در افغانستان، برای دولت و ملت این کشور بی اندازه مضر و خطرناک است. بنابراین سیاست استعماری، در افغانستان هیچگاهی نباید دولتمردانی روی کار آیند که بتوانند دست به کارهای زیربنایی و اساسی برای این کشور و مردم بزنند و بخواهند اقداماتی را روی دست گیرند که آن اقدامات و فعالیتها، کشور و ملت و دولت افغان را بالا کشیده و چند سر و گردن از همسایگان و کشورهای منطقه، ممتاز تر نشان دهد.
این آگاهان تنها دلیل پس رفت و عقب ماندگی جامعه افغانی را در همین سیاست استعماری و ظالمانه دانسته و گواه بر این ادعای خویش، انحطاط همه جانبه افغانستان را در چندین دهه پشت سر هم می دانند.
اگر بخواهیم به عقب بر گردیم و تاریخ دقیق آزادی این ملت و کشور از چنگ استعمار فرتوت بریتانیا را جویا شویم، خواهیم دید که از آغاز روز آزادی که در سال ۱۹۱۹ میلادی انجام شد تا کنون که سال ۲۰۱۴ میلادی است، نزدیک به یک قرن می گذرد، افغانستان و دولتهای حاکم در آن، همواره تحت تاثیر قدرتهای برتر استعماری و منطقه ای بوده است.
از آن تاریخ تا کنون افغانستان هیچ گاهی نتواسته خود را از زیر سایه سلطه جویانه ابرقدرتها و نیز قدرتهای منطقه ای و بعضاً همسایگان دور و نزدیک، نجات دهد و همواره این سیاست و منافع آنان بوده که بر منافع دولت و ملت افغانستان، دیکته و تحمیل شده است.
صد البته که بخش بزرگی از این نقص و کاستی به دولتمردان بومی ما و اراده های ضعیف و غیر بومی آنان بر می گردد و به حاکمان ریاست پرستی که منافع زودگذر و پوشالی شخصی و خانوادگی خویش را بر منافع علیا و جمعی ملت و میهن خود شان ترجیح داده و به حاکمیتهای وابسته و فانی چند ساله، راضی شدند!.
به هر حال، در میان دولتهای استعماری منطقه ای، یکی هم دولت و به تعبیر دقیق تر کشور پاکستان است.
پاکستان تا آنجا که حافظه تاریخی کشور و مردم افغانستان به یاد دارد، همواره در پی سوء استفاده از امکانات و منابع طبیعی و غیر طبیعی افغانستان بوده است. با احتساب مدت زمان دولت مجاهدین و حکومت چند ساله طالبان و نیز حکومت ۱۲ ساله آقای کرزی که جمعاً ۲۳ سال می شود، دولت و استخبارات کشور همسایه با تمام امکانات و قوا وارد یک نبرد نامرئی با دولت، ملت و کشور ما شده و در این مسیر، از هیچ گونه شرارت و ستمی و با هدف ضربه وارد کردن به دولت و ملت و کشور ما کوتاهی نکردند.
چنانچه مکرر یادآوری شده است، دولت پاکستان از راه حفظ و نگهداشت بحران در افغانستان، به منافع استعماریِ اقتصادی خویش می اندیشد و با تاسف در این هدف، از عناصر مسلح افغانستانی سود می برد.
یکی از برنامه هایی که از سوی اسلام آباد طراحی شده و قطعاً بر خلاف منافع ملی افغانها می باشد، ساخت و ایجاد بند آبی است موسوم به داسو که قرار است با هزینه حدود هفت میلیارد دالر در شمال شرق خیبر پشتونخواه ایالت سرحدی پاکستان و با هدف تولید برق و البته با استفاده از آبهای سرگردان افغانستان، ساخته شود.
با وجود آنکه دولت افغانستان مدتی است که نسبت به این اقدام غیر مسئولانه مقامات اسلام آباد شدیداً اعتراض کرده و حتی موضوع را تا سازمانهای بین المللی نیز کشانده است، اما دولت پاکستان در یک اقدام عجیب، مدعی شده که دولت افغانستان با ساخت بند برق آبی داسو، موافقت کرده است!.
این ادعا در حالی از سوی یکی از مقامات ارشد پاکستانی بیان می شود که وزارت خارجه افغانستان، آن را قویا رد کرده و اظهارات وزیر آب و برق کشور پاکستان را که گفته است:” افغانستان از مخالفت خود در رابطه با بند داسو انصراف داده است”، کاملا بی اساس می داند.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشور ما آقای مستغنی طی یک کنفرانس خبری در کابل می گوید:” مقامات افغانستان در قبال ایجاد بند داسو در آن سوی خط دیورند تا به حال با مقامات پاکستانی به توافق نرسیده اند.
اظهارات اخیر وزیر آب و برق جمهوری پاکستان مبنی بر اینکه افغانستان از مخالفت خود در رابطه با بند داسو انصراف داده است، کاملا بی اساس است.
افغانستان اعتراض خود را در این رابطه پس نگرفته و هنوز هم این موضوع از طرف ادارات مختلف کشور تحت مطالعه قرار دارد و تا به حال تصمیم نهایی گرفته نشده است. ایجاد این بند تاثیرات منفی به سزایی روی مناطق جغرافیایی دارد و مخصوصا مشکلات زیست محیطی را برای کشور به بار می آورد.” به هر تقدیر، امید است دولتمردان حال و آینده ما نسبت به این حق ملی مردم افغانستان کوتاه نیامده و از هر راه ممکن، در برابر این اجحاف و فرصت طلبی همسایه جنوبی ایستادگی کنند.
مولف : سیدفاضل محجوب
