یوناما امروز دوشنبه نهم دسمبر (۱۸ قوس) - که مصادف با روز جهانی مبارزه فساد اداری است - در
اعلامیهای گفته است که وضعیت دشوار امنیتی فراراه کار قضات و څارنوالان افغان را در مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد درک میکند.
اما تاکید کرده است: "این مرکز هنوز به عنوان یک عامل بازدارنده موثر در قضایای فساد در سطح بالاعمل نکرده است. احکام دستگیری و احضار قابل ملاحظه مرتبط به قضایای فساد اداری همراه با موافقت بر منع سفرها تا اکنون مرعیالاجرا قرار نگرفته اند و اکثر محکومین برای سپرینمودن حکم جزای شان دستگیر نگردیده اند".
در عین حال ملل متحد با قدردانی از دستاوردهای افغانستان در بخش مبارزه با فساد، تدوین قانون جزای جدید، قانون دسترسی به اطلاعات، قانون مبارزه با فساد اداری و استراتیژی دولت افغانستان را برای مبارزه با فساد از اقدامات قابل ستایش یاد کرده است.
تادامیچی یاماموتو نماینده خاص سرمنشی ملل متحد برای افغانستان گفت: "ملل متحد از قوانین، پالیسی ها و پیشرفت های بنیادی که باعث تقویت چارچوب کاری افغانستان در مبارزه با فساد اداری می شود، استقبال می نماید." وی افزود: "با این حال فساد همچنان بر زندگی روزانه شهروندان افغانستان تاثیر می گذارد و باعث کم شدن اعتماد مردم به نهادهای حکومتی می گردد، به همین دلیل ضرور است تا همین حالا بر تطبیق قوانین و پاسخگو نگه داشتن کسانی که قانون شکنی می کنند تمرکز نموده و عزم خود را در مبارزه با فساد نشان داد."
ملل متحد از اقدامات افغانستان در جهت مبارزه با فساد اداری از طریق قانون جزای جدید، قانون دسترسی به اطلاعات، قانون مبارزه با فساد اداری و استراتیژی سال ۲۰۱۷ در مبارزه با فساد اداری پشتیبانی نموده است. ملل متحد در همکاری نزدیک با همکاران بین المللی به مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری که در سال ۲۰۱۶ تاسیس گردید، حمایت های مشورتی، ارتقا ظرفیت و آموزشی ارائه نموده است.
ملل متحد وضعیت دشوار امنیتی که قضات و څارنوالان در آن کار می کنند را درک می نماید و کشتن هدفمند مسئولین قضایی را محکوم می نماید. مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری به قضایای فساد رسیدگی نموده است، اما ملل متحد خاطر نشان می سازد که این مرکز هنوز به عنوان یک عامل بازدارنده موثر در قضایای فساد در سطح بالاعمل نکرده است. احکام دستگیری و احضار قابل ملاحظه مرتبط به قضایای فساد اداری همراه با موافقت بر منع سفر ها تا اکنون مرعی الاجرا قرار نگرفته اند. و اکثری محکومین برای سپری نمودن حکم جزای شان دستگیر نگردیده اند.
ملل متحد در افغانستان می گوید که با مبارزه متحد در برابر فساد اداری همراه با همکاران ملی در جهت پیشرفت تطبیق اقدامات موجود برای مبارزه با فساد و انکشاف استراتیژی های تازه ما با هم برای تامین عدالت ایستادگی می کنیم، از حاکمیت قانون حفاظت می نماییم تا زمینه برای برخورداری از رفاه برای همه فراهم گردد.
مارک کلهن رئیس دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم ملل متحد گفت: "تقویت تلاش ها برای از بین بردن فساد اداری باعث پیشرفت حکومتداری خوب می گردد و در عین حال برای أفغانستان ضروری است." وی افزود: "برای برنده شدن در مبارزه با فساد اداری باید شرایط را برای مبارزه موثر با فقر و نابرابری که از آن ریشه می گیرد، فراهم نمود."
اقدامات حکومت افغانستان
سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان که در مراسم تجلیل از روز جهانی مبارزه با فساد صحبت میکرد، گفت که حکومت در جریان چند سال گذشته ارادۀ جدی مبارزه با فساد داشته است.
آقای دانش، تدوین قانون دسترسی به اطلاعات، ایجاد کمیسیون دسترسی به اطلاعات، حمایت از جامعه مدنی، عضویت افغانستان در دولتداری باز و ایجاد مجمع مشترک دولتداری باز میان حکومت و نهادهای مدنی را از اقدامات حکومت در راستای شفافیت و حسابدهی خواند.
همچنان، او از تدوین قانون مبارزه با فساد اداری و ایجاد کمیسیون مستقل برای تطبیق آن، تدوین و تطبیق استراتیژی ملی مبارزه با فساد اداری، قانون حمایت از اطلاعدهندگان جرایم فساد اداری،قانون ثبت و اشاعۀ اموال و داراییهای مقامات دولتی و ایجاد معاونیت اختصاصی مبارزه با فساد را در لوی سارنوالی، به عنوان بستر حقوقی برای مبارزه با فساد اداری یاد کرد.
اما آقای دانش تایید کرد: "به صراحت باید گفت که ما هنوز به اهداف مورد نظر نرسیده ایم...ناکامیهایی هم داریم، در راس همۀ موارد باید گفت که ما در نهادسازی و نظامسازی در مورد مبارزه با فساد اداری ناکام بوده ایم".
معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان با یادآوری از پیشرفتها در بخش مبارزه با فساد اداری؛ اما گفت که افغانستان هنوز هم یک نهاد دولتی مستقل ندارد که همه امور مبارزه با فساد اداری را از یک مجرا به پیش ببرد و در بین نهادهای موجود در بخش مبارزه با فساد نیز هماهنگیهای لازم وجود ندارد.
بر بنیاد شاخص جهانی مبارزه با فساد اداری که سازمان شفافیت بینالملل نشر کرده، در ۲۰۱۸ افغانستان در جایگاه ۱۷۲ قرار دارد و هنوز در بین کشورهایی قرار دارد که از دارای بیشترین فساد اداری است.
امروز ۹ دسامبر ملل متحد همراه با همکاران ملی و بین المللی خویش در کابل از روز جهانی مبارزه با فساد اداری تجلیل نمودند این روز پس از تصویب کنوانسیون ملل متحد علیه فساد اداری در ۳۱ اکتوبر ۲۰۰۳به این نام مسما گردید.