هرچند در گذشته پژوهش‌های زیادی انجام شده است که نتایج آن نشان می‌دهد مصرف سگرت یا نیکوتین می‌تواند عملکرد روانی-حرکتی را افزایش دهد، اما طبق پژوهش حاضر بین عملکرد روانی ـ حرکتی ورزشکاران و غیرورزشکاران پس از مصرف مقادیر مختلف نیکوتین تفاوتی گزارش نشده است.
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر مقادیر مختلف مصرف نیکوتین بر عملکرد روانی-حرکتی ورزشکاران و غیرورزشکاران انجام شده است و از میان دانشجویان پسر دانشگاه خوارزمی تهران با دامنە سنی (۲۴ـ۱۸ سال) به صورت در دسترس انتخاب شدند و هر گروه ۳۶ نفری به صورت تصادفی در سه زیرگروه ۱۲ نفری (مصرف چهار میلیگرام ساجق نیکوتین، مصرف دو میلیگرام ساجق نیکوتین و مصرف صفر میلیگرام ساجق نیکوتین) جای گرفتند.
نتایج ارزیابی عملکرد در این مطالعه نشان داد که بین زمان واکنش انتخابی دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار پس از مصرف مقادیر مختلف نیکوتین تفاوت معناداری وجود ندارد و در عین حال بین عملکرد روانی ـ حرکتی ورزشکاران و غیرورزشکاران پس از مصرف مقادیر مختلف نیکوتین تفاوتی گزارش نشده است.
در پژوهش حاضر، از ساجق های صفر، دو و چهار میلیگرام استفاده شده است که به گفتە برخی، پژوهش‌ها معتبر بوده و روش سریع تجویز نیکوتین است.
پژوهش‌های دیگر با استفاده از تجویز نیکوتین از طریق پوست، تجویز از طریق تنفس از راه بینی، اندازه‌گیری سطح غلظت پلاسمای خون، تجویز نیکوتین از طریق قطرە بینی و یا اندازه‌گیری‌های فیزیولوژیکی دیگر مانند ضربان قلب و فشار خون انجام شدند.
برخی از پژوهش‌ها عملکرد روانی حرکتی را از طریق نحوە نوشتن یا دستخط، پژوهش‌های دیگر از طریق آستانۀ تشخیص نور چشمکزن بحرانی، زمان واکنش حرکت، زمان واکنش حافظۀ کوتاه مدت، ردیابی جبرانی، ردیابی بحرانی و تقسیم توجه استنباط کردند اما در این پژوهش، عملکرد روانی حرکتی از طریق زمان واکنش انتخابی و هماهنگی دو دستی استنباط شده است.
هایندمارچ و همکاران(۱۹۹۰)نشان دادند که اگرچه نیکوتین اضافی موجب افزایش سرعت و دقت فعالیت حرکتی می‌شود اما روی هم رفته بر فرایندهای مرکزی پردازش شناختی تأثیری ندارد. در پژوهش فیشر و همکاران (۲۰۱۳) نیز نیکوتین نتوانست در هیچ یک از اعمال، اثر قابل توجهی در اندازه‌گیری عملکرد ایجاد کند. در پژوهش حاضر نیز میزان دقت فعالیت حرکتی از طریق تأثیر مصرف نیکوتین بر خطای زمان واکنش انتخابی مورد بررسی قرار گرفت که یافته‌های این پژوهشگران را مورد تأیید قرار می‌دهد.
یکی از تفاوت‌های اساسی پژوهش حاضر با سایر پژوهش‌ها، استفاده از جامعه ورزشکار و غیرورزشکار است چرا که در اکثر پژوهش‌های انجام شده مقایسه و نیز مداخله بین دو گروه مصرف کننده و سالم و یا تنها یکی از این دو گروه انجام شده است که احتمالا متغیرهایی مانند وضعیت روانی فرد حین آزمون، خستگی و به ویژه پاسخ‌های متفاوت سیستم عصبی مرکزی افراد به مقدار نیکوتین تجویزشده منجر به بروز چنین یافته‌های متفاوتی شده است.
در پژوهش حاضر، یک اثر افزایشی در میزان دمای بدن به دنبال مصرف مقادیر دو و چهار میلیگرام ساجق نیکوتین و تعریق بدن، به ویژه در کف دست مشاهده شد، همچنین، جامعە آماری تمامی پژوهش‌های انجام شده متفاوت از پژوهش حاضر بود؛ در بسیاری از آن‌ها دو گروه سالم و مصرف کننده در مواردی دو یا سه گروه از مصرف کننده‌های مواد مختلف و در بسیاری دیگر شامل افراد سالم و یا افراد سگرتی می‌شد، درحالی که در پژوهش حاضر، دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار که کاملا سالم بودند بررسی شدند و دامنە سنی نیز در بسیاری این پژوهش‌ها متفاوت از پژوهش حاضر بود.
گفتنی است این پژوهش در کنترل تجاربی نزدیک به آزمون که ممکن است آزمودنی‌ها در فعالیت‌های روزانه داشته باشند مانند (بازی‌های کمپیوتری)، کنترل کمیت و کیفیت تغذیە آزمودنی‌ها و کنترل وضعیت روانی و خلق‌وخوی آزمودنی‌ها هنگام آزمون با مشکل مواجه بود.
درنهایت در پژوهش حاضر بین دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار، هیچ‌گونه تفاوت معناداری در پاسخ سیستم عصبی افراد نسبت به دوزهای مختلف نیکوتین تجویزشده دیده نشد. یک دیدگاه مشابه ممکن است به روشن شدن علت عدم تفاوت در آزمون عملکرد روانی حرکتی بین دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار کمک کند. همچنین با توجه به ضرورتی که پیشتر برای انجام این پژوهش بیان شد می‌توان اظهار کرد که گرایش برخی ورزشکاران به دواهای با مکانیسم اثر مشابه نیکوتین و یا حتی مواد تحریک کنندە سیستم عصبی به امید ارتقای عملکردهای روانی شناختی (از جمله افزایش تمرکز توجه) به لحاظ علمی حمایت نمی‌شود، زیرا عملکرد آن‌ها همانند افراد عادی خواهد بود.
با توجه به اهمیت موضوع مواد مخدر در جامعه و لزوم آشنایی بیشتر با اثرات احتمالی آن بر برخی کارکردهای جسمی و روانی افراد پیشنهاد می‌شود تا پژوهش در زمینە مصرف نیکوتین در سایر شرایط متفاوت (به طور مثال استفاده از شیوه‌های دیگر تجویز نیکوتین، اندازه‌گیری عملکرد در سایر محیط‌ها به ویژه محیط‌هایی که در آن فعالیت بدنی و ذهنی انجام می‌شود، سنجش‌های فیزیولوژیکی مانند اندازه‌گیری سطح پلاسما، انجام پژوهش با جامعە آماری متفاوت مانند گروه‌های ورزشی دختر و پسر و یا بررسی اثرات سوءمصرف نیکوتین در ورزش‌های تیمی و انفرادی) و درنتیجه، پاسخ سایر عملکردهای ادراکی ـ حرکتی و شناختی افراد به ویژه ورزشکاران مشخص شود.
نتایج ارزیابی عملکرد در این مطالعه نشان داد که بین زمان واکنش انتخابی دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار پس از مصرف مقادیر مختلف نیکوتین تفاوت معناداری وجود ندارد و در عین حال بین عملکرد روانی ـ حرکتی ورزشکاران و غیرورزشکاران پس از مصرف مقادیر مختلف نیکوتین تفاوتی گزارش نشده است.
در پژوهش حاضر، از ساجق های صفر، دو و چهار میلیگرام استفاده شده است که به گفتە برخی، پژوهش‌ها معتبر بوده و روش سریع تجویز نیکوتین است.
پژوهش‌های دیگر با استفاده از تجویز نیکوتین از طریق پوست، تجویز از طریق تنفس از راه بینی، اندازه‌گیری سطح غلظت پلاسمای خون، تجویز نیکوتین از طریق قطرە بینی و یا اندازه‌گیری‌های فیزیولوژیکی دیگر مانند ضربان قلب و فشار خون انجام شدند.
برخی از پژوهش‌ها عملکرد روانی حرکتی را از طریق نحوە نوشتن یا دستخط، پژوهش‌های دیگر از طریق آستانۀ تشخیص نور چشمکزن بحرانی، زمان واکنش حرکت، زمان واکنش حافظۀ کوتاه مدت، ردیابی جبرانی، ردیابی بحرانی و تقسیم توجه استنباط کردند اما در این پژوهش، عملکرد روانی حرکتی از طریق زمان واکنش انتخابی و هماهنگی دو دستی استنباط شده است.
هایندمارچ و همکاران(۱۹۹۰)نشان دادند که اگرچه نیکوتین اضافی موجب افزایش سرعت و دقت فعالیت حرکتی می‌شود اما روی هم رفته بر فرایندهای مرکزی پردازش شناختی تأثیری ندارد. در پژوهش فیشر و همکاران (۲۰۱۳) نیز نیکوتین نتوانست در هیچ یک از اعمال، اثر قابل توجهی در اندازه‌گیری عملکرد ایجاد کند. در پژوهش حاضر نیز میزان دقت فعالیت حرکتی از طریق تأثیر مصرف نیکوتین بر خطای زمان واکنش انتخابی مورد بررسی قرار گرفت که یافته‌های این پژوهشگران را مورد تأیید قرار می‌دهد.
یکی از تفاوت‌های اساسی پژوهش حاضر با سایر پژوهش‌ها، استفاده از جامعه ورزشکار و غیرورزشکار است چرا که در اکثر پژوهش‌های انجام شده مقایسه و نیز مداخله بین دو گروه مصرف کننده و سالم و یا تنها یکی از این دو گروه انجام شده است که احتمالا متغیرهایی مانند وضعیت روانی فرد حین آزمون، خستگی و به ویژه پاسخ‌های متفاوت سیستم عصبی مرکزی افراد به مقدار نیکوتین تجویزشده منجر به بروز چنین یافته‌های متفاوتی شده است.
در پژوهش حاضر، یک اثر افزایشی در میزان دمای بدن به دنبال مصرف مقادیر دو و چهار میلیگرام ساجق نیکوتین و تعریق بدن، به ویژه در کف دست مشاهده شد، همچنین، جامعە آماری تمامی پژوهش‌های انجام شده متفاوت از پژوهش حاضر بود؛ در بسیاری از آن‌ها دو گروه سالم و مصرف کننده در مواردی دو یا سه گروه از مصرف کننده‌های مواد مختلف و در بسیاری دیگر شامل افراد سالم و یا افراد سگرتی می‌شد، درحالی که در پژوهش حاضر، دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار که کاملا سالم بودند بررسی شدند و دامنە سنی نیز در بسیاری این پژوهش‌ها متفاوت از پژوهش حاضر بود.
گفتنی است این پژوهش در کنترل تجاربی نزدیک به آزمون که ممکن است آزمودنی‌ها در فعالیت‌های روزانه داشته باشند مانند (بازی‌های کمپیوتری)، کنترل کمیت و کیفیت تغذیە آزمودنی‌ها و کنترل وضعیت روانی و خلق‌وخوی آزمودنی‌ها هنگام آزمون با مشکل مواجه بود.
درنهایت در پژوهش حاضر بین دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار، هیچ‌گونه تفاوت معناداری در پاسخ سیستم عصبی افراد نسبت به دوزهای مختلف نیکوتین تجویزشده دیده نشد. یک دیدگاه مشابه ممکن است به روشن شدن علت عدم تفاوت در آزمون عملکرد روانی حرکتی بین دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار کمک کند. همچنین با توجه به ضرورتی که پیشتر برای انجام این پژوهش بیان شد می‌توان اظهار کرد که گرایش برخی ورزشکاران به دواهای با مکانیسم اثر مشابه نیکوتین و یا حتی مواد تحریک کنندە سیستم عصبی به امید ارتقای عملکردهای روانی شناختی (از جمله افزایش تمرکز توجه) به لحاظ علمی حمایت نمی‌شود، زیرا عملکرد آن‌ها همانند افراد عادی خواهد بود.
با توجه به اهمیت موضوع مواد مخدر در جامعه و لزوم آشنایی بیشتر با اثرات احتمالی آن بر برخی کارکردهای جسمی و روانی افراد پیشنهاد می‌شود تا پژوهش در زمینە مصرف نیکوتین در سایر شرایط متفاوت (به طور مثال استفاده از شیوه‌های دیگر تجویز نیکوتین، اندازه‌گیری عملکرد در سایر محیط‌ها به ویژه محیط‌هایی که در آن فعالیت بدنی و ذهنی انجام می‌شود، سنجش‌های فیزیولوژیکی مانند اندازه‌گیری سطح پلاسما، انجام پژوهش با جامعە آماری متفاوت مانند گروه‌های ورزشی دختر و پسر و یا بررسی اثرات سوءمصرف نیکوتین در ورزش‌های تیمی و انفرادی) و درنتیجه، پاسخ سایر عملکردهای ادراکی ـ حرکتی و شناختی افراد به ویژه ورزشکاران مشخص شود.
منبع : ایسنا
