مخزن بند کجکی می‌تواند بخشی از حق آبه هلمند را به سمت ایران رها کند/ افغانستان اجازه بازدید از مخزن بند کجکی را نداد

خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: محمد جوان‌بخت، معاون وزیر نیروی ایران در یک نشست خبری در تهران در خصوص مسئله رودخانه هلمند/ هیرمند گفت: در معاهده ۱۳۵۰ مشخص شده ۸۲۰ میلیون متر مکعب به صورت سالانه از هیرمند وارد ایران شود و برای مصارف ولایت/ استان سیستان و بلوچستان در نظر گرفته شود.
او ادامه داد: این موضوع در چند سال اخیر اتفاق نیفتاده و آب موثری از سوی افغانستان رها سازی نشده است. برای اجرای معاهده سازو کار کمیساران ایجاد شده و موضوع آن اجرای معاهده فی مابین است. یکی از پیش بینی‌ها این است که هر زمان به آمار و ارقام ارائه شده اقناع نشدیم، درخواست بازدید از بالادست را میتوانیم داشته باشیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، معاون وزیر نیروی ایران گفت: پیش از این بازدید از سوی دولت افغانستان پذیرفته نمی‌شد و با اصرار‌هایی که انجام شد و پیگیری‌های وزارت امور خارجه بازدید به عمل آمد. انجام این بازدید در هر زمانی نمی‌تواند نظر ما را تامین کند و باید در ماه‌هایی که بیشترین آب دهی وجود دارد اتفاق بیفتد، اما اقدام طرف مقابل در رسیدن به توافق برای بازدید خوب بود.
او در خصوص نتیجه این بازدید گفت: گروه فنی ما مشاهده کردند که جریان آب به سمت بند کجکی برقرار است. موثر‌ترین اقدام کنترلی بازدید از مخزن بند است که با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای موجودی مخزن این بند برای بخشی از معاهده کافی بود، اما از طرف افغانستان انجام نشد. طرف مقابل می‌گوید در شرایط فعلی که بند از مرز ایران ۶۰۰ کیلومتر فاصله دارد، به دلیل شرایط خشکی رودخانه آب به ایران نمی رسد. پیگیری ما ادامه دارد و وزارت نیرو بخش فنی را دنبال می‌کند و هیچ وقت نا امید نیستیم.
این در حالی است که در بیانیه وزارت خارجه امارت اسلامی افغانستان در مورد جزییات بازدید هیات ایرانی از ایستگاه دهراود آمده است: «هیئت ایرانی بعد از مشاهده و اندازه‌گیری جریان آب در دستگاه آب شناسی دهراوود سال جاری آبی را اثر خشکسالی‌های مدحش ناشی از پدیده جهانی تغییر اقلیم و تداوم سال‌های گذشته به مراتب کمتر از سال نرمال آبی ارزیابی نمودند. در روزی که هیئت ایرانی آب را در دستگاه دهراود اندازه‌گیری نمود، جریان آب کمتر از ۷ متر مکعب فی ثانیه بود که این وضعیت واقعاً تکان دهنده است».
 در این بیانیه تاکید شده: «از اثر مشاهده، هیئت ایرانی دریافتند که دریای هلمند دارای حداقل جریان آب بوده و معاونین آن مانند ارغنداب، ارغستان و ترنک به صورت کامل خشکیده‌اند و تنها در حالات سیلابی آب در آنها جریان می‌یابد که در این صورت رسیدن آب دریای هلمند به ساحه دلتا بسیار مشکل گردیده است. همچنان بر اساس تحلیل آمار و ارقام جریان آب، به وضاحت می‌توان دریافت که هیچ نوع فعل اراده انسانی در عدم تامین حق آبه ایران دخیل نیست، بلکه حالت مجبره باعث این امر گردیده است".
 در این بیانیه گفته شده که امارت اسلامی افغانستان مجدداً تاکید می‌نماید که در صورت بارندگی و مساعد شدن شرایط مطلوب، حق آبه ساکنین پایین دست دریای هلمند در ولایت نیمروز افغانستان و سیستان در جمهوری اسلامی ایران را تامین خواهد نمود.
سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز امروز دوشنبه، 23 اسد در یک نشست خبری در مورد جزییات بازدید هیات تخنیکی ایرانی از ایستگاه آب‌سنجی دهراود در افغانستان گفت که این هیات به تهران برگشته و گزارش آن در حال رسیدگی است. به گفته ناصر کنعانی، تنها یک خواسته ایران از درخواست‌های این کشور برای بازدید مورد توافق امارت اسلامی افغانستان قرار گرفته است.