حکومت وحدت ملی به سازهی روی آب همانند است که هنوز دیوار بنای آن استحکام نیافته، هر سیلی ممکن است این بنا را ویران و این تهداب را از بن برکند. لذا بر اعمار کنندگان این بنا است که راه های سیلاب را از هر سوی ببندند و کاری نکنند که این تهداب لرزان در معرض تهدید و یا خطر تهدید قرار گیرد.
همان گونه که بناهای روی آب زود آسیب می بیند، این بنا نیز ممکن است با اندک باد و سیلابی دچار آسیب شود و فرو ریزد. گاهی ممکن است سیلاب نباشد آبی روح بخش و جان پرور باشد ولکن چون این بنا نااستوار است ممکن به این بنا آسیب بزند و آن را ویران کند.
حکومت وحدت ملی با امضای توافق نامه میان هر دو تیم انتخاباتی و با فشارهای بین المللی به وجود آمده است. یعنی هر دو تیم توافق کرده اند که بعد از استقرار حکومت وحدت ملی اصلاحاتی را در برخی نهاد اعمال کنند. از جمله نهادهایی که نیاز به اصلاح جدی داشته و دارد، کمیسیون انتخابات است، که متاسفانه دارای سابقه سیاه است.
در توافق نامه میان دو تیم قید شده است که بعد از تشکیل حکومت، کمیسیونی از سوی رئیس جمهور غنی به وجود آید و آنگاه این کمیسیون، اصلاحاتی را در کمیسیون مستقل انتخابات به وجود آورد تا انتخابات آینده که در سال آتی خورشیدی برگزار می گردد با چالش هایی همانند گذشته مواجه نشود.
داکترعبدالله بدین باور است که قرار گرفتن او در سمت ریاست اجرائی کشور نتیجه عملکرد تقلب آمیز کمیسیون انتخابات بوده است و اگر نه او شایستگی احراز ریاست جمهوری را داشته است. به هر حال با گذشت زمان نه تنها اشرف غنی توجه جدی ای به اصلاح کمیسیون انتخابات مبذول نکرده تا هنوز حاضر نشده است که این کمیسیون تحت نظر او ایجاد شود و به کار اصلاح این کمیسیون آلوده به تقلب و تخلف بپردازد.
وی معاون دوم خود را وظیفه داده است که زمینه ی اصلاح کمیسیون انتخابات را فراهم کند. او برای دست یابی راهکار اصلاحی خود با اعضای کمیسیون انتخابات به مشورت پرداخته و از اعضای آن نهاد خواسته است که دیدگاه اصلاحی خود را برای اصلاح کمیسیون به او بسپارد. این در حالی است که تیم اصلاحات مربوط به داکتر عبدالله، کمیسیون انتخابات را متقلب می داند، بحران انتخابات ریاست جمهوری را به عملکرد کمیسیون انتخابات نسبت می دهد.
از یک نهاد متقلب چگونه می توان انتظار برد که نظر اصلاحی ارایه دهند.؟ هم چنان این تیم باور دارد که اعضای کمیسیون انتخابات شامل اصلاح باید شود و ترکیب کنونی کمیسیون واجد صلاحیت مشوره دهی نیست.
سخنانی که در این چند هفته اخیر شنیده می شود و نوشته هایی گلایه آمیزی که در صفحات اجتماعی منتشر شده است، نشان می دهد که شکافی جدیدی در دیوار حکومت وحدت ملی به وجود آمده است. به نظر می رسد که اختلاف کنونی بهانه ای شده است که برخی نکات منفی دیگر نیز خود را نشان دهد و در معرض دید و نظرمردم قرار گیرد.
تقرر اعضای اداره امور ریاست جمهوری نیز یکی دیگر از نقاطی است که بر اختلاف دو تیم افزوده است. از میان حدود سی نفر از کسانی که در سمت های گونا گون این ریاست مقرر شده اند، اکثریت از کسانی اند که نزدیک به رئیس جمهور غنی است در حالی که تیم عبدالله خود را مستحق می داند که تمام مقرری های اداره های حکومتی میان دو تیم به صورت مساویانه تقسیم شود.
آگاهان بدین نظراند که آنچه روی داده است بادی بیش نیست اگر طوفانی بوزد بی تردید بنای این کاخ لرزان تر خواهد شد و هیچ بعید نیست که بر سر مردم خراب گردد.
اگر گذشتی نباشد و هر کدام تمام قدرت را برای خود و تیم مورد نظر خود بخواهد، بی تردید این حکومت توان تحمل طوفان را نخواهد داشت و فرو خواهد ریخت.
طوفان مورد نظر نیز وهم و خیال نیست؛ اصلاح قانون اساسی و تغییر نظام سیاسی از ریاستی به پارلمانی، یکی از همین طوفانها است. هنوز این طوفان آغاز نیافته، اما بی گمان بعد از تکمیل شدن کابینه حکومت این فرایند نیز آغاز خواهد یافت و قرار است مقدمات تغییر نظام تا دو سال آینده فراهم گردد. این در حالی است که رفع چالش های بیرونی هنوز یکی از مهم ترین معضلات کشور است که راه حلی پیدا نکرده، بیرون شدی ایجاد نگشته است.
بی تردید اختلاف میان دو تیم انتخاباتی یا حکومت وحدت ملی سبب می شود که بنیاد این حکومت بیش از پیش سست شود و زمینه و بستر حضور گروه های افراطی همانند گروه داعش را بیش از پیش فراهم آورد.
آنچه زمینه ی حضور داعش در عراق و سوریه را فراهم آورد، یکی بستر و زمینه های داخلی بود، اقتدار حکومت به شدت اسیب دیده بود، نظام های امنیتی آن کشورها دچار آسیب و نوسان شده بودند و دیگر زمینه های تفکر داعشی بود که حضور آن گروه را تسهیل نمود. متاسفانه در افغانستان نیز این بستر وجود دارد.
اگر حکومت وحدت ملی هم چنان بر طبل اختلافات داخلی بکوبد و در صدد یارگیری باشد امکان قوت گرفتن داعش بیش از پیش بوجود خواهد آمد. علاوه بر این که زمینه های بروز تفکر داعشی نیز وجود دارد. گروه هایی که به طالبان پیوند دارند می توانند به داعش بپیوندند و لشکر آن گروه را افزایش دهند. لذا حکومت وحدت ملی بیش از حد تصور در معرض آفت و آسیب قرار دارد.
امید است که این حکومت بتواند آسیب های بالقوه و بالفعل موجود در بدنه خود را درک کند، دچار توهم نشود که تصور کند که یکی از این دو تیم به تنهایی بتواند حکومت کند. اگر چنانچه هر دو تیم بخواهند مساعی مشترک به خرج دهند امکان توفیق آن در برابر مشکلات بسیار کم است چه رسد که به این که هر کدام به نفع خود کار کنند و شکاف میان دو تیم را هر چه بیبشتر افزایش دهند. در این صورت منتظر آینده بسیار خطرناک باید بود که این سیلاب یا طوفان این مردم را به کجا خواهد برد.
نویسنده: م. سمنگانی
همان گونه که بناهای روی آب زود آسیب می بیند، این بنا نیز ممکن است با اندک باد و سیلابی دچار آسیب شود و فرو ریزد. گاهی ممکن است سیلاب نباشد آبی روح بخش و جان پرور باشد ولکن چون این بنا نااستوار است ممکن به این بنا آسیب بزند و آن را ویران کند.
حکومت وحدت ملی با امضای توافق نامه میان هر دو تیم انتخاباتی و با فشارهای بین المللی به وجود آمده است. یعنی هر دو تیم توافق کرده اند که بعد از استقرار حکومت وحدت ملی اصلاحاتی را در برخی نهاد اعمال کنند. از جمله نهادهایی که نیاز به اصلاح جدی داشته و دارد، کمیسیون انتخابات است، که متاسفانه دارای سابقه سیاه است.
در توافق نامه میان دو تیم قید شده است که بعد از تشکیل حکومت، کمیسیونی از سوی رئیس جمهور غنی به وجود آید و آنگاه این کمیسیون، اصلاحاتی را در کمیسیون مستقل انتخابات به وجود آورد تا انتخابات آینده که در سال آتی خورشیدی برگزار می گردد با چالش هایی همانند گذشته مواجه نشود.
داکترعبدالله بدین باور است که قرار گرفتن او در سمت ریاست اجرائی کشور نتیجه عملکرد تقلب آمیز کمیسیون انتخابات بوده است و اگر نه او شایستگی احراز ریاست جمهوری را داشته است. به هر حال با گذشت زمان نه تنها اشرف غنی توجه جدی ای به اصلاح کمیسیون انتخابات مبذول نکرده تا هنوز حاضر نشده است که این کمیسیون تحت نظر او ایجاد شود و به کار اصلاح این کمیسیون آلوده به تقلب و تخلف بپردازد.
وی معاون دوم خود را وظیفه داده است که زمینه ی اصلاح کمیسیون انتخابات را فراهم کند. او برای دست یابی راهکار اصلاحی خود با اعضای کمیسیون انتخابات به مشورت پرداخته و از اعضای آن نهاد خواسته است که دیدگاه اصلاحی خود را برای اصلاح کمیسیون به او بسپارد. این در حالی است که تیم اصلاحات مربوط به داکتر عبدالله، کمیسیون انتخابات را متقلب می داند، بحران انتخابات ریاست جمهوری را به عملکرد کمیسیون انتخابات نسبت می دهد.
از یک نهاد متقلب چگونه می توان انتظار برد که نظر اصلاحی ارایه دهند.؟ هم چنان این تیم باور دارد که اعضای کمیسیون انتخابات شامل اصلاح باید شود و ترکیب کنونی کمیسیون واجد صلاحیت مشوره دهی نیست.
سخنانی که در این چند هفته اخیر شنیده می شود و نوشته هایی گلایه آمیزی که در صفحات اجتماعی منتشر شده است، نشان می دهد که شکافی جدیدی در دیوار حکومت وحدت ملی به وجود آمده است. به نظر می رسد که اختلاف کنونی بهانه ای شده است که برخی نکات منفی دیگر نیز خود را نشان دهد و در معرض دید و نظرمردم قرار گیرد.
تقرر اعضای اداره امور ریاست جمهوری نیز یکی دیگر از نقاطی است که بر اختلاف دو تیم افزوده است. از میان حدود سی نفر از کسانی که در سمت های گونا گون این ریاست مقرر شده اند، اکثریت از کسانی اند که نزدیک به رئیس جمهور غنی است در حالی که تیم عبدالله خود را مستحق می داند که تمام مقرری های اداره های حکومتی میان دو تیم به صورت مساویانه تقسیم شود.
آگاهان بدین نظراند که آنچه روی داده است بادی بیش نیست اگر طوفانی بوزد بی تردید بنای این کاخ لرزان تر خواهد شد و هیچ بعید نیست که بر سر مردم خراب گردد.
اگر گذشتی نباشد و هر کدام تمام قدرت را برای خود و تیم مورد نظر خود بخواهد، بی تردید این حکومت توان تحمل طوفان را نخواهد داشت و فرو خواهد ریخت.
طوفان مورد نظر نیز وهم و خیال نیست؛ اصلاح قانون اساسی و تغییر نظام سیاسی از ریاستی به پارلمانی، یکی از همین طوفانها است. هنوز این طوفان آغاز نیافته، اما بی گمان بعد از تکمیل شدن کابینه حکومت این فرایند نیز آغاز خواهد یافت و قرار است مقدمات تغییر نظام تا دو سال آینده فراهم گردد. این در حالی است که رفع چالش های بیرونی هنوز یکی از مهم ترین معضلات کشور است که راه حلی پیدا نکرده، بیرون شدی ایجاد نگشته است.
بی تردید اختلاف میان دو تیم انتخاباتی یا حکومت وحدت ملی سبب می شود که بنیاد این حکومت بیش از پیش سست شود و زمینه و بستر حضور گروه های افراطی همانند گروه داعش را بیش از پیش فراهم آورد.
آنچه زمینه ی حضور داعش در عراق و سوریه را فراهم آورد، یکی بستر و زمینه های داخلی بود، اقتدار حکومت به شدت اسیب دیده بود، نظام های امنیتی آن کشورها دچار آسیب و نوسان شده بودند و دیگر زمینه های تفکر داعشی بود که حضور آن گروه را تسهیل نمود. متاسفانه در افغانستان نیز این بستر وجود دارد.
اگر حکومت وحدت ملی هم چنان بر طبل اختلافات داخلی بکوبد و در صدد یارگیری باشد امکان قوت گرفتن داعش بیش از پیش بوجود خواهد آمد. علاوه بر این که زمینه های بروز تفکر داعشی نیز وجود دارد. گروه هایی که به طالبان پیوند دارند می توانند به داعش بپیوندند و لشکر آن گروه را افزایش دهند. لذا حکومت وحدت ملی بیش از حد تصور در معرض آفت و آسیب قرار دارد.
امید است که این حکومت بتواند آسیب های بالقوه و بالفعل موجود در بدنه خود را درک کند، دچار توهم نشود که تصور کند که یکی از این دو تیم به تنهایی بتواند حکومت کند. اگر چنانچه هر دو تیم بخواهند مساعی مشترک به خرج دهند امکان توفیق آن در برابر مشکلات بسیار کم است چه رسد که به این که هر کدام به نفع خود کار کنند و شکاف میان دو تیم را هر چه بیبشتر افزایش دهند. در این صورت منتظر آینده بسیار خطرناک باید بود که این سیلاب یا طوفان این مردم را به کجا خواهد برد.
نویسنده: م. سمنگانی
