نگران از سیاست‌های امریکا؛ برزیل به دنبال میانجیگری برای صلح در اوکراین!

دو ماه پس از این سفر، لولا قصد خود را برای سفر به چین، بزرگترین رقیب تجاری منطقه‌ای و جهانی ایالات متحده، برای انعقاد یک سری توافقنامه‌های اقتصادی و همچنین بحث در مورد ابتکار صلحی که لولا به دنبال ارائه به کشورهای متخاصم است، ابراز کرد. این دیدار قبل از اقدامات سیاسی برزیل در ماه مارچ گذشته انجام شد، زمانی که مشاور ویژه رئیس جمهور در امور سیاست خارجی برزیل، سلسوس آموریم به روسیه رفت تا در مورد احتمال پذیرش میانجیگری به رهبری برزیل برای پایان دادن به جنگ در اوکراین گفتگو کند. با این حال، مشاور رییس جمهور برزیل به کشور خود بازگشت، بدون آن که از اوکراین دیدن کند و با رهبران آن ارتباط برقرار نماید.
 
آمریکا عصبانی است!
به گفته روبنس باربوسا، سفیر سابق برزیل در ایالات متحده، "آنچه آمریکایی ها را عصبانی کرد، نزدیکی اقتصادی بین برزیل و چین نبود، بلکه تلاش برزیل برای ارائه یک ابتکار صلح از درهای چین بود، زیرا ایالات متحده چین را اولین متحد روسیه می داند. باربوسا به الشرق گفت که طرف های درگیر حاضر نیستند پشت میز مذاکره بنشینند، و برای واشنگتن دشوار است که نقش میانجی چین در روند صلح را بپذیرد، زیرا هیچ تفاهمی بین آنها وجود ندارد. مقامات آمریکایی می گویند که از آخرین اقدامات دیپلماتیک برزیل شگفت زده و ناامید شده اند، زیرا آنها به طور جدی فرصتی برای ایفای نقش میانجی در توقف جنگ روسیه در اوکراین پیشنهاد نمی‌کنند.
در این میان، تحریک آمیزترین اظهارات برای دولت ایالات متحده، اظهارات اخیر رئیس جمهور لولا داسیلوا قبل از بازگشت به برزیل پس از سفر خود به چین بود، جایی که وی گفت: "ایالات متحده و اروپا با ادامه فرستادن سلاح به کی یف به جنگ ادامه می دهند". داسیلوا افزود: "ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه و ولادیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین ابتکار عمل برای توقف جنگ را بر عهده نمی‌گیرند و اروپا و ایالات متحده نیز همچنان در تداوم این جنگ نقش دارند". در نتیجه این اظهارات، رئیس جمهور برزیل مورد انتقاد شدید واشنگتن قرار گرفت و جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا به خبرنگاران گفت: در این مورد، برزیل بدون توجه به واقعیات، تبلیغات روسیه و چین را تکرار می کند.
 
ابتکارات آرام
لولا در تلاش برای آرام کردن اوضاع، به ویژه پس از کمپین فشار از سوی اروپا و ایالات متحده، لحن خود را تغییر داد و در ضیافت شام در کاخ ریاست جمهوری با رئیس جمهور رومانی، کلاوس یوهانیس، به طور رسمی صحبت کرد و گفت: "در همان زمان. زمانی که دولت من نقض تمامیت ارضی اوکراین را محکوم می کند، ما طرفدار یک راه حل سیاسی با مذاکره برای پایان درگیری هستیم". وی همچنین افزود که نگران پیامدهای جهانی درگیری طرف‌ها مانند کمبود انرژی و مواد غذایی است و بر لزوم ایجاد گروهی از کشورها که روسیه و اوکراین را به میز مذاکره بیاورند، تا به نتیجه برسند، تاکید کرد.
لولا بین 21 تا 25 آوریل از پرتغال و اسپانیا دیدن کرد تا در مورد همکاری های اقتصادی آینده گفتگو کند و همچنین فضا را با کشورهای اروپایی که مستقیماً در مناقشه روسیه و اوکراین درگیر هستند، تلطیف کند و تلاش کند آنها را در مورد احتمال موفقیت در نقش میانجی‌گری متقاعد کند. با این حال، تعدادی از تحلیلگران سیاسی در برزیل معتقدند که این میانجیگری با توجه به فراوانی درگیری ها بین طرفین و تشدید تنش نظامی بین آنها موفقیت آمیز نخواهد بود.
 
شوک اول نیست
برونو بلچینی، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه ریو گرادی، به الشرق گفت: "روابط بین دو کشور(برزیل و امریکا) بر پایه‌های محکم مبتنی بر ایده مبادله منافع بلندمدت و حفظ فاصله ایمن است، تا دو کشور از نظر سیاسی و حتی اقتصادی با هم برخورد نکنند".
اما وی افزود: این رابطه از لحاظ تاریخی دستخوش تحولات متعددی بوده که مهمترین آنها در سالهای اخیر به ویژه در دوران حکومت ژایر بولسونارو، رئیس جمهور دست راستی بوده است، زیرا رئیس جمهور پیشین برزیل از تحسین کنندگان نزدیک رئیس جمهور سابق آمریکا محسوب می شود. دونالد ترامپ."
این کارشناس ادامه داد: "پس از شکست ترامپ و بازگشت دموکرات‌ها به قدرت، اختلافات آشکار به‌ویژه در مورد مسائل زیست‌محیطی، حفاظت از جنگل‌ها و حقوق بشر و همچنین تنش‌های دیپلماتیک ناشی از اظهارات عمومی بولسونارو به وجود آمد، که باعث انتقادات گسترده ای از روش های او برای مقابله با بحران ناشی از کووید شد".
از نظر تاریخی، ایالات متحده اولین کشوری بود که استقلال برزیل از پرتغال را در سال 1822 با افتتاح کنسولگری در شهر ریسیف در ایالت پرنامبوکو به عنوان بخشی از استراتژی آمریکا برای محدود کردن نفوذ اروپا در قاره جنوبی به رسمیت شناخت.