تحریم‌های جهانی بر امارت اسلامی و تاثیر آن بر زندگی شهروندان افغانستان

اما بعد از فروپاشی جمهوریت و به قدرت رسیدن مجدد امارت اسلامی در کشور، جامعه ی جهانی خصوصاً ایالات متحده امریکا یک بار دیگر سیاست های خصمانه ی خود را در قبال افغانستان دنبال و با استفاده از اهرم قدرت جهانی، تحریم هایی را علیه امارت اسلامی وضع نموده که چالش ها و بحران های زیادی را برای شهروندان افغانستان به میان آورده است. این تحریم های جهانی سیاسی-اقتصادی بوده که شامل عدم به رسمیت شناسی امارت اسلامی، منع سفرهای مقامات ارشد حکومتی به خارج از کشور و از همه مهم تر منجمدسازی ذخایر پولی افغانستان می باشد.
از سوی هم این تحریم های جامعه ی جهانی طی دوسال حاکمیت امارت اسلامی نه تنها اینکه کاهش نداشته بل شدت بیشتر نیز داشته، که این موضوع از یک طرف حکومت امارت اسلامی را با چالش های جدی همراه نموده و از طرق دیگر، سبب گسترش بحران ها و مشکلات در زندگی آحاد مردم افغانستان نیز گردیده است. این کشور در حال حاضر با موجی از گسترش مهاجرت شهروندان و فرار مغزها به خارج از کشور روبرو گردیده است. دامنه فقر، بیکاری و گرسنگی نیز با گذشت هر روز وسیع تر گردیده و قاطبه ی مردم زندگی رقت باری را تجربه نموده و در یک وضیعت بد بشری قرار گرفته اند. همه ی این چالش ها برخواسته از تحریم های جامعه ی جهانی علیه امارت اسلامی بوده است. با توجه به این مساله، قربانی اصلی این تحریم ها شهروندان افغانستان بوده و زندگی آنان را با چالش های جدی همراه نموده است. در صورت تداوم آن افغانستان به کام بحران های نافرجام فرو خواهد رفت که مسولیت همه ی آن به عهده ی جامعه ی جهانی خواهد بود.
قابل ذکر است که تحریم های وضع شده به سود هیچ طرفی نبوده و قدرت های بزرگ جهانی در جلوگیری از آن می‌ توانند اقدامات جدی را روی دست بگیرند. جامعه ی جهانی در این مورد مسولیت دارد تا در قبال تحریم های وضع شده ی خود تجدید نظر نموده و با همکاری و تعامل سازنده با امارت اسلامی برای بهبود زندگی شهروندان افغانستان گام های جدی و عملی را بردارند.
 
عوامل تحریم های جهانی بر امارت اسلامی
۱-عدم شکل گیری حکومت مقتدر ملی
کشورهای غربی خصوصاً امریکا طی دو دهه ی گذشته، حکومت دست نشانده ی خود را در افغانستان شکل داده و با اهدای امتیازها برای رهبران سیاسی آن توانستند منافع استراتژیک خود را در این کشور به دست آورند. بعد از به قدرت رسیدن دوباره ی امارت اسلامی و عدم تامین منافع قدرت های بزرگ در این حکومت، کشورهای غربی یک بار دیگر سعی ورزیدند تا با فشارها و تحریم های زیاد بتوانند اهداف و خواسته های خود را بر این حکومت بقبولانند. اما این خواسته های استعمارگران از سوی  حکومت امارت اسلامی پذیرفته نشده و همواره در مقابل سیاست های خصمانه ی آنها برخورد قاطعانه صورت گرفته است.
هدف کشورهای غربی از مداخله شان در امور داخلی افغانستان این است تا از استحکام و ثبات امارت اسلامی جلوگیری نموده و اجازه ندهد در این کشور یک حکومت مقتدر ملی که آرزوی دیرینه ی مردم افغانستان است، شکل بگیرد. قدرت های بزرگ جهانی طی ادوار مختلف تاریخ از بی ثباتی های حکومت ها در افغانستان استفاده سوء نموده، به همین دلیل از تشکیل هرگونه حکومت قوی ملی که استقلال و آزادی افغانستان در آن حفظ باشد جلو گیری می نمایند. باورهای آنها مبتنی بر این است که در صورت شکل گیری چنین حکومتی نمی توانند به اهداف و منافع شان در سطح منطقه و جهان دست یابند.
بنابرین یکی از مهم ترین عوامل وضع تحریم های جهانی در قبال امارت اسلامی جلوگیری از شکل گیری حکومت مقتدر ملی در افغانستان گفته می شود، زیرا در صورت وجود چنین حکومتی توان مداخله ی کشورهای غربی در افغانستان سلب گردیده و نمی توانند به اهداف استراتژیک خود در منطقه ی پیرامونی افغانستان و جهان دست یابند. قدرت های بزرگ برای اینکه بتوانند به هژمونی جهانی برسند، تلاش می نمایند با بی ثبات سازی و تضیف حکومت ها در کشورهای جهان سوم مانند افغانستان، اوضاع سیاسی آن را متشنج نموده و از این طریق منافع جهانی شان را تامین نمایند. طی دوسال حاکمیت امارت اسلامی قدرت های بزرگ جهان مانند امریکا همواره تلاش نموده اند تا با سیاست های تقابل گرایانه ی خود و با استفاده از اهرم قدرت و فشار نظامی، ضعف حکومت امارت اسلامی را برای مردم افغانستان و جهان نشان دهند، اما تا هنوز با وجود فشارهای لازم و تحریم های وضع شده، امارت اسلامی در پی تحکیم ثبات حکومت در افغانستان بوده است. تامین صلح و امنیت در کشور که نسبت به بیست سال حضور امریکا در افغانستان بی پیشینه است، از دست آورد های مهم امارت اسلامی گفته می شود.
 
2- استفاده از موقعیت ژئوپولیتیک افغانستان
افغانستان کشوری است که از موقعیت خاص ژئوپولیتیکی برخوردار بوده، اما تا هنوز از این فرصت استثنایی برای تامین صلح و ثبات در این کشور استفاده نشده و قدرت های بزرگ بیشتر سود آن را به دست آورده است. طی بیست سال گذشته، غربی ها استفاده ی زیادی از موقعیت ژئوپولیتیک افغانستان نموده و تلاش کردند تا از گسترش نفوذ رقبای جهانی خود مانند روسیه و چین در سطح منطقه و جهان جلوگیری نمایند.اما این موضوع بعد از به قدرت رسیدن امارت اسلامی در افغانستان با چالش ها و موانع جدی همراه گردید. زیرا بعد از خروج جامعه ی جهانی از افغانستان نفوذ و سلطه ی سیاسی آنها در این کشور کاهش یافته و اکنون نمی توانند اهداف استراتیژیک خود را از خاک افغانستان دنبال نمایند.
یکی از دلایل اساسی بیست سال جنگ امارت اسلامی با نیروهای خارجی هم پایان اشغال امریکایی ها بوده تا استقلال و آزادی کشور دوباره به دست آید. به این خاطر جامعه ی جهانی در قبال امارت اسلامی سیاست های  خصمانه ای را دنبال نموده و همواره تلاش نموده تا از طریق فشارهای لازم و وضع محدودیت ها و تحریم ها علیه حکومت آنها بتوانند نفوذ از دست رفته شان را دوباره به دست آورند.
بنابرین با توجه بر اینکه موقعیت ژئوپولیتیک افغانستان برای اهداف استراتژیک کشورهای غربی حایز اهمیت  بوده و طی سال های گذشته توانستند از آن استفاده نمایند، اما با حاکمیت دوباره ی امارت اسلامی، توان استفاده از این موقعیت را از دست داده، همواره تلاش ورزیده اند تا با استفاده از اهرم قدرت شان در نظام بین الملل تحریم های زیادی در قبال امارت اسلامی وضع نمایند.
یکی از تحریم های وضع شده آنها عدم به رسمیت شناسی امارت اسلامی از سوی کشورهای جهان بوده و رهبران سیاسی این حکومت را از سفرهای خارجی نیز منع نموده تا نتوانند وارد روابط دیپلماتیک با کشورهای منطقه و جهان شوند. هرچند در شرایط کنونی امارت اسلامی در برخی کشورهای منطقه و جهان مانند ایران، پاکستان، ازبکستان، چین و روسیه مدیریت سفارت خانه های افغانستان را به دست گرفته، اما کشورهای غربی با توجه به قدرت جهانی خود در سطح نظام بین الملل مانع به رسمیت شناسی حکومت امارت اسلامی از سوی جهان شده است.
 
تحریم های سیاسی و تاثیر آن بر زندگی مردم
جامعه ی جهانی بعد از به قدرت رسیدن امارت اسلامی، تحریم های زیادی را بر این حکومت وضع نموده که این موضوع تاثیر مستقیم بر زندگی شهروندان افغانستان گذاشته و چالش ها و بحران های زیادی را نیز در پی داشته است. یکی از آن تحریم های سیاسی وضع شده، عدم به رسمیت شناسی امارت اسلامی از سوی جامعه ی بین المللی است که طی دو سال حاکمیت امارت اسلامی تاهنوز هیچ کشوری آن را به رسمیت نشناخته است. در واقع عدم به رسمیت شناسی امارت اسلامی چالش ها و بحران های متعددی را در سطح داخلی برای قاطبه ی شهروندان افغانستان به میان آورده که امید به زندگی را در این کشور به پایین ترین سطح آن نیز رسانیده است.
افزایش روز افزون مهاجرت های غیر قانونی شهروندان افغانستان به کشورهای همسایه، منطقه و جهان از نمونه های آشکار اوضاع بد زندگی مردم در افغانستان گفته می شود. عدم به رسمیت شناسی امارت اسلامی از سوی جامعه ی بین المللی سبب گردیده است تا تعداد زیادی از شهروندان افغانستان با توجه به آینده ی سیاسی مبهم این کشور اقدام به ترک آن نموده و از مجراهای غیرقانونی و سپری نمودن چالش های فراوان، خود را به سایر کشورهای منطقه و جهان برسانند.
از سویی هم در کنار عدم به رسمیت شناسی، جامعه ی جهانی سفرهای مقامات ارشد امارت اسلامی را نیز به کشور های خارجی منع نموده و طی دو سال آنها از هرگونه سفر رسمی به سایر کشورهای خارجی محروم گردیده اند. این وضع محدودیت ها بر سفرهای رهبران سیاسی امارت اسلامی از سوی جامعه ی جهانی از یک طرف سبب تحت فشار و منزوی شدن این حکومت گردیده از طرف دیگر این موضوع سبب افزایش چالش ها و بحران های زیاد در زندگی شهروندان افغانستان نیز شده است. زیرا منع سفرهای مقامات ارشد حکومتی و عدم تعامل دیپلماتیک امارت اسلامی با سایر کشورهای منطقه و جهان روی بی ثباتی و توسعه نیافتگی افغانستان تاثیرگذار بوده که این موضوع روی ابعاد مختلف زندگی شهروندان در افغانستان سایه افگنده و چالش های زیادی را برای آنها به ارمغان آورده است. بنابرین وضع تحریم های سیاسی علیه امارت اسلامی از سوی جامعه ی جهانی زندگی آحاد مردم افغانستان را دگرگون نموده و قربانی های زیادی را نیز متقبل شده اند.
بنا تداوم این تحریم های جهانی بر امارت اسلامی نه تنها اینکه به سود هیچ طرفی نبوده، بلکه با گذشت هر روز دامنه ی مشکلات شهروندان را چند برابر نموده است. از این رو تا زمانی که این تحریم ها برداشته نشود، چالش ها و بحران های شهروندان افغانستان خاتمه نخواهد یافت.
 
تحریم های اقتصادی و افزایش فقر و بیکاری
جامعه ی بین‌المللی خصوصاً کشورهای غربی در کنار وضع تحریم های سیاسی بر امارت اسلامی، برخی تحریم های اقتصادی نیز بر این حکومت وضع نموده که چالش ها و مشکلات شهروندان افغانستان را افزایش داده است. از مهم ترین تحریم های اقتصادی که می توان از آن نام برد، منجمدسازی ذخایر پولی افغانستان در بانک های امریکا بوده که با وجود تلاش ها و خواسته های مکرر امارت اسلامی و شهروندان کشور، تا هنوز این پول ها آزاد نگردیده و در اختیار حکومت قرار نگرفته است. هرچند در شرایط کنونی شهروندان کشور با چالش های وافر اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند، استفاده از این پول های منجمد می تواند در فقر زدایی و بهبود زندگی آنها نقش موثر ایفا نماید، اما با این هم ذخایر پولی افغانستان توسط آمریکایی ها به گروگان گرفته شده و اجازه آزادسازی آن را تا هنوز نداده است.
در این میان، جامعه ی جهانی که مسئولیت هم کاری و رسیدگی به مشکلات همه جوامع را دارد، در قبال چالش ها و بحران های اقتصادی افغانستان بی تفاوت عمل نموده و در برخی موارد مانند گسترش فقر، بیکاری و گرسنگی نیز در این کشور نقش اساسی داشته است.
از جانب دیگر جامعه ی جهانی با وجود مشکلات شدید اقتصادی در افغانستان طی یک سال اخیر کمک های بشر دوستانه ی خود را کاهش داده و همواره تاکید نموده که تداوم این کمک ها منوط به تامین خواسته و اهداف شان از سوی امارت اسلامی است، که این موضوع از یک طرف ادعای تامین حقوق بشر جهانی آن ها را با پرسش های جدی همراه می نماید و از طرف دیگر، سبب افزایش فقر و گرسنگی در افغانستان شده است. بنابرین تحریم های اقتصادی جامعه ی جهانی نه تنها چالش ها و بحران های اقتصادی شهروندان افغانستان را کاهش نداده، بلکه عامل مهمی در گسترش فقر، بیکاری و گرسنگی در این کشور شده است.
بنا تداوم این تحریم های اقتصادی بر امارت اسلامی، افغانستان را به کام بحران های نافرجام سوق خواهد داد. از این رو جامعه ی جهانی باید مسئولیت های جهانی و انسانی خود را در قبال افغانستان به خاطر بهبود مشکلات شهروندان آن انجام داده و برای پایان چالش ها و بحران های اقتصادی، تحریم های وضع شده ی خود را هرچه زودتر از میان بردارد، که این موضوع می تواند در فقرزدایی جامعه ی افغانستان نقش اساسی ایفا نماید.
 
پایان سخن
بعد از روی کار آمدن دوباره ی امارت اسلامی، جامعه ی جهانی تحریم های زیادی را علیه این حکومت وضع نموده و همواره تاکید ورزیده تا زمانی که حکومت افغانستان به خواسته های آنها تمکین ننماید، این تحریم ها ادامه خواهد داشت. در واقع جامعه ی جهانی برای اینکه امارت اسلامی به خواسته ها و فرمایشات آنها عمل نکرده است، تحریم هایی را وضع نموده و تلاش می ورزند تا از طریق اهرم فشار، منافع استراتژیک شان را در افغانستان تامین نمایند. طی دو سال حاکمیت امارت اسلامی، جامعه بین المللی تحریم های زیاد سیاسی-اقتصادی از جمله عدم به رسمیت شناسی امارت اسلامی، منع سفرهای مقامات ارشد حکومتی، منجمدسازی ذخایر پولی افغانستان و کاهش کمک های بشردوستانه را علیه حکومت وضع نموده که این موضوع چالش ها و بحران های زیادی را برای شهروندان افغانستان به ارمغان آورده است.
تحریم های وضع شده ی جامعه ی جهانی بر امارت اسلامی بیشتر روی زندگی قاطبه ی شهروندان افغانستان تاثیر گذاشته و سبب افزایش مهاجرت ها، گسترش فقر، بیکاری و گرسنگی در کشور شده است. در شرایط کنونی شهروندان با چالش ها و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم نموده و امید به زندگی در میان آنها به پایین ترین سطح آن رسیده است. بنابرین قربانی اصلی وضع تحریم های جامعه ی جهانی بر امارت اسلامی، شهروندان افغانستان بوده و بیشتر زندگی آنها را متاثر نموده است. بنا جامعه ی جهانی هرچه زودتر این تحریم های وضع شده را لغو کرده و برای پایان چالش ها و بحران های موجود در جامعه ی افغانستان، گام های جدی را روی دست گیرد، زیرا در صورت تداوم این تحریم ها، افغانستان به کام بحران های نافرجام فرو خواهد رفت که مقصر اصلی آن جامعه ی جهانی خواهد بود. بی توجهی به چالش ها و مشکلات شهروندان افغانستان از سوی جامعه ی جهانی برای قاطبه ی مردم این کشور قابل قبول نبوده و باید مسئولیت های جهانی خود را در قبال اوضاع زندگی آنها بی طرفانه انجام بدهند.