اخیرا سخنانی از آقای سپنتا به گوش می رسد که از دید آگاهان چندان هماهنگ با مواضع و اظهارات حامد کرزی رییس جمهور به نظر نمی رسد. یک نمونه از اظهارات ایشان سخنانی است که ایشان چندی قبل در مسجد الزهرا ایراد کرده بودند و نزدیک به این تعبیر گفته بود که افغانستان و امریکا سنخیتی از نظر منافع با هم ندارند تا دلیل بر بستن پیمان امنیتی میان این دو کشور شود.
نمونه دیگر، اظهاراتی است که مشاور رییس جمهور در هرات و پس از کشته شدن برادرش به دست طالبان، بیان داشته است. آقای سپنتا طبق معمول، این بار نیز با لحن تندی نسبت به طالبان و حامی پاکستانی آنها حرف زده و موضع اتخاذ کردند.
مشاور رییس جمهور پس از مقصر دانستن پاکستان در قضایای افغانستان، قاطعانه در برابر طالبان و حامیان آنان ایستاده و داد سخن می دهد که طالبان آرزوی حکومت بر حتی یک ولسوالی افغانستان را به گور خواهند برد.
به گوشه ای از متن سخنان ایشان در یک کنفرانس خبری و بعد از کشته شدن برادرش توجه می کنیم:" برای نجات افغانستان دو گزینه بیشتر وجود ندارد و این دو برای افغانستان مهم می باشد. مبارزه با طالبان و مذاکره با آنان از جمله گزینه هایی هستند که در دست دولت افغانستان قرار دارد.
ما حاضر هستیم که به طالبان مصئونیت بدهیم که به کابل بیایند و مذاکره کنند و دوباره به لانه تروریزم خود( پاکستان ) برگردند. هنگامی که طالبان به قطر آمدند و در آنجا دفتر سیاسی تشکیل دادند، چرا هیچ شخص و کشوری از آنها سوال نکردند که با کدامین پاسپورت و از طریق کدامین میدان هوایی وارد قطر شده اند؟ و پس از انحلال این دفتر به کجا بر می گردید؟
دفتر قطر به خاطر مذاکرات به وجود نیامده است و کسانی که پشت سر آنها هستند باید بدانند که داشتن زندگی صلح آمیز آرزوی ما و مردم افغانستان است و ما تا آخرین لحظه با آنها می جنگیم تا در این جنگ پیروز شویم. اینکه دولت افغانستان یک ولایت یا حتی یک ولسوالی را به طالبان بدهند تا آنان موجودیت دولت مرکزی و قانون اساسی را تضعیف بکنند، طالبان این آرزو را با خود به گور خواهند برد".
در یک مقایسه اجمالی میان مواضع و اظهارات مشاور امنیتی ریاست جمهوری با اظهارات و مواضع شخص رییس جمهور، در خواهیم یافت که موضع رییس جمهوری نسبت به برادران ناتنی ایشان، همواره نرم، معتدل و ملایم و سیاسی بوده و در بدترین شرایط برای کشور و مردم و حتی زمانی که طالبان برادر ایشان را هم به قتل رساندند، رییس جمهور از برادر خطاب کردن طالبان دریغ نورزیده است.
این درحالی است که سپنتا در مدت حضور بلند مدت خویش در کابینه رییس جمهور، حتی برای یک بار هم و حتی در حیطه حرف و سخن نیز، دست برادری به طالبان نداده است و آنان را نه تنها برادر خویش ندانسته که عناصری وابسته به استخبارات همسایه جنوبی می داند.
بنابراین و در یک قضاوت ظاهری، به این نتیجه می رسیم که آنچه مشاور امنیت ملی ریاست جمهوری می گوید، غیر از آن چیزی است که رییس جمهور بدان باور دارد و در واقع، این دو رییس و مشاور، چندان هماهنگ با یکدیگر پیش نمی روند. اما برخی از آگاهان بر این باوراند که مخالفت در مواضع و گفتار میان رییس جمهور و مشاورانش را نباید خیلی جدی تلقی کرد. از دید این دسته از صاحبنظران، نه تنها سپنتا و کرزی که تمامی حلقه حاکم در ارگ ریاست جمهوری، در تبانی و هماهنگی تام و تمامی با یکدیگر قرار دارند و بنا بر مصالح تیمی و شخصی، گاهاً ساز مخالفت با همدیگر را کوک می کنند.
به هر تقدیر، چه آن باشد و چه این، بر خلاف تصور مشاور ریاست جمهوری، اوضاع کشور آن چنانی که ایشان امید بسته اند، به سمت ثبات و آبادانی به پیش نمی رود؛ چرا که با اوضاع پیش آمده، نه به مذاکره با مخالفان مسلح امید چندانی است و نه مبارزه با آنان ما را به سمت و سوی پیروزی رهنمون خواهد شد.
چرا که در هر دو سوی مذاکره و مبارزه، تنها طالبان نیستند که در برابر دولت و ملت ما صف آرایی کرده اند؛ بلکه مشکل، حامیان داخلی، منطقه ای و فرامنطقه ای این گروه است که نه جنگ آنان از معیار معقول و ثابتی پیروی می کند و نه صلح شان و همین شاخصه است که کار را بر همگان مشکل کرده است.
نمونه دیگر، اظهاراتی است که مشاور رییس جمهور در هرات و پس از کشته شدن برادرش به دست طالبان، بیان داشته است. آقای سپنتا طبق معمول، این بار نیز با لحن تندی نسبت به طالبان و حامی پاکستانی آنها حرف زده و موضع اتخاذ کردند.
مشاور رییس جمهور پس از مقصر دانستن پاکستان در قضایای افغانستان، قاطعانه در برابر طالبان و حامیان آنان ایستاده و داد سخن می دهد که طالبان آرزوی حکومت بر حتی یک ولسوالی افغانستان را به گور خواهند برد.
به گوشه ای از متن سخنان ایشان در یک کنفرانس خبری و بعد از کشته شدن برادرش توجه می کنیم:" برای نجات افغانستان دو گزینه بیشتر وجود ندارد و این دو برای افغانستان مهم می باشد. مبارزه با طالبان و مذاکره با آنان از جمله گزینه هایی هستند که در دست دولت افغانستان قرار دارد.
ما حاضر هستیم که به طالبان مصئونیت بدهیم که به کابل بیایند و مذاکره کنند و دوباره به لانه تروریزم خود( پاکستان ) برگردند. هنگامی که طالبان به قطر آمدند و در آنجا دفتر سیاسی تشکیل دادند، چرا هیچ شخص و کشوری از آنها سوال نکردند که با کدامین پاسپورت و از طریق کدامین میدان هوایی وارد قطر شده اند؟ و پس از انحلال این دفتر به کجا بر می گردید؟
دفتر قطر به خاطر مذاکرات به وجود نیامده است و کسانی که پشت سر آنها هستند باید بدانند که داشتن زندگی صلح آمیز آرزوی ما و مردم افغانستان است و ما تا آخرین لحظه با آنها می جنگیم تا در این جنگ پیروز شویم. اینکه دولت افغانستان یک ولایت یا حتی یک ولسوالی را به طالبان بدهند تا آنان موجودیت دولت مرکزی و قانون اساسی را تضعیف بکنند، طالبان این آرزو را با خود به گور خواهند برد".
در یک مقایسه اجمالی میان مواضع و اظهارات مشاور امنیتی ریاست جمهوری با اظهارات و مواضع شخص رییس جمهور، در خواهیم یافت که موضع رییس جمهوری نسبت به برادران ناتنی ایشان، همواره نرم، معتدل و ملایم و سیاسی بوده و در بدترین شرایط برای کشور و مردم و حتی زمانی که طالبان برادر ایشان را هم به قتل رساندند، رییس جمهور از برادر خطاب کردن طالبان دریغ نورزیده است.
این درحالی است که سپنتا در مدت حضور بلند مدت خویش در کابینه رییس جمهور، حتی برای یک بار هم و حتی در حیطه حرف و سخن نیز، دست برادری به طالبان نداده است و آنان را نه تنها برادر خویش ندانسته که عناصری وابسته به استخبارات همسایه جنوبی می داند.
بنابراین و در یک قضاوت ظاهری، به این نتیجه می رسیم که آنچه مشاور امنیت ملی ریاست جمهوری می گوید، غیر از آن چیزی است که رییس جمهور بدان باور دارد و در واقع، این دو رییس و مشاور، چندان هماهنگ با یکدیگر پیش نمی روند. اما برخی از آگاهان بر این باوراند که مخالفت در مواضع و گفتار میان رییس جمهور و مشاورانش را نباید خیلی جدی تلقی کرد. از دید این دسته از صاحبنظران، نه تنها سپنتا و کرزی که تمامی حلقه حاکم در ارگ ریاست جمهوری، در تبانی و هماهنگی تام و تمامی با یکدیگر قرار دارند و بنا بر مصالح تیمی و شخصی، گاهاً ساز مخالفت با همدیگر را کوک می کنند.
به هر تقدیر، چه آن باشد و چه این، بر خلاف تصور مشاور ریاست جمهوری، اوضاع کشور آن چنانی که ایشان امید بسته اند، به سمت ثبات و آبادانی به پیش نمی رود؛ چرا که با اوضاع پیش آمده، نه به مذاکره با مخالفان مسلح امید چندانی است و نه مبارزه با آنان ما را به سمت و سوی پیروزی رهنمون خواهد شد.
چرا که در هر دو سوی مذاکره و مبارزه، تنها طالبان نیستند که در برابر دولت و ملت ما صف آرایی کرده اند؛ بلکه مشکل، حامیان داخلی، منطقه ای و فرامنطقه ای این گروه است که نه جنگ آنان از معیار معقول و ثابتی پیروی می کند و نه صلح شان و همین شاخصه است که کار را بر همگان مشکل کرده است.
مولف : سیدفاضل محجوب
